jump to navigation

Oromo Students represent Oromia at York University’s Cultural Showcase April 19, 2017

Posted by OromianEconomist in Oromia, Oromo, Oromo Art, Oromo Culture, Oromo Identity.
Tags: , , , , , , , , , , ,
add a comment

 

Oromia and the Oromo people

 

 

Related:-

Answers Africa: Interesting facts about Oromo ethnic group of Ethiopia April 13, 2017

Posted by OromianEconomist in Oromia, Oromiyaa, Oromo.
Tags: , , , , ,
1 comment so far

Interesting facts about Oromo ethnic group of Ethiopia

Click here  to read at answers Africa

Oromia: Sirna Gadaa: Abbaan Gadaa Booranaa 71essoo ya baallii fuudhe. The Borana Oromo have elected Kura Jarso, 30, as their 71st Abba Gadaa in an elaborate, week long ceremony attended by tens of thousands of people in Badhaasa, Borana, Southern Oromia March 9, 2017

Posted by OromianEconomist in Boran Oromo, Oromia, Oromia News, Oromiyaa, Oromo, Oromo Identity, Oromummaa, The Oromo Democratic system, The Oromo Governance System.
Tags: , , , , , , , ,
5 comments

Odaa OromooOromianEconomist


Kuraa Jaarsoo,abbaan Gadaa Booranaa 71essoo

Kuraa Jaarsoo,abbaan Gadaa Booranaa 71essoo


http://www.voaafaanoromoo.com/a/3749790.html


 

Oromo women attend the inauguration of the 71st Borana Abbaa Gadaa in Badhaasa, southern Oromia.

 

Oromo women attend the inauguration of the 71st Borana Abbaa Gadaa in Badhaasa, southern Oromia

The Borana Oromo have elected Kura Jarso, 30, as their 71st Abba Gadaa in an elaborate, week long ceremony attended by tens of thousands of people in Badhaasa, southern Oromia.

Spectators and invited guests started arriving at Arda Jila Badhaasa (the Badhasa ceremonial place) several days ahead of Jarso’s inaguration. The mood here was euphoric all week long and Badhaasa is packed with people from every corner of Oromia. This is where the Borana Oromo leaders have exchanged power peacefully and in a democratic manner every eight years for more than 560 years. Click here to read more at OPRIDE.

 

 

 

Oromia: Knoweldge and Society: Mammaaksa Oromoo March 4, 2017

Posted by OromianEconomist in 10 best Youtube videos, 25 killer Websites that make you cleverer, Afaan Oromoo, African Literature, Black History, Chiekh Anta Diop, Culture, Cushtic, Indigenous People, Kemetic Ancient African Culture, Khemetic Africa's culture, Oromia, Oromiyaa, Oromo, Oromo Art, Oromo Literature, Oromo Wisdom, Uncategorized.
Tags: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
2 comments
OOromianEconomist
True Knowledge is wisdom.  The Oromo value wisdom to the highest degree: ‘Rather than to be kissed  by foolish man, I prefer to slapped by  a wise man.’ How is true knowledge acquired?  The Oromo proverbs  answers: By inference, by study, through suffering, by moulding another person, by heart. ‘  One who does not  understand  an inference  will never  understand  the thing as it is.. …  But the great school of knowledge is  experience, long life and old age. … The Oromo proverb  offers  no definition of  knowledge; they are not interested so much in nature of knowledge  as the type of knowledge  they propose  as  a model for  man-in-society, and  it is clearly  a knowledge  obtained through  experience through proximity  to the object, as ‘the calf  is known by the enclosure to have become a bull.’ See  Claud Summer, Ph.D., Dr.h.c (1995), Oromo Wisdom Literature,  Volume I , Proverbs Collection and Analysis.

Makmaaksa Oromoo (Oromo proverbs):

Abba hin qabdu akaakyuuf boochi
Abbaa iyyu malee ollaan namaa hin birmatu
Abbaan damma nyaateef ilma hafaan hin mi’aawu
Abbaatu of mara jedhe bofti hantuuta liqimsee
Abjuun bara beelaa buddeena abjoota
Addaggeen hamma lafa irra ejjettu nama irra ejjetti
Afaan dubbii bare bulluqa alanfata
Afaan gaariin afaa gaarii caala
Afaanii bahee gooftaa namaa ta’a
Akka madaa qubaa, yaadni garaa guba
Akka abalun sirbaan boquu nama jallisa
Akkuma cabannitti okkolu
Akukkuun yeroo argate dhakaa cabsa
Alanfadhuuti gara fira keetti garagalii liqimsi
ama of komatu namni hin komatu
Amartiin namaa hin taane quba namaa hin uriin
Ana haa nyaatuun beela hin baasu
Ani hin hanbifne, ati hin qalbifne
arrabni lafee hin qabdu lafee nama cabsiti
Asiin dhihoon karaa nama busha
“Aseennaa natu dide, kennaa warratu dide otoo nabutanii maal ta’a laata”,jette intalli haftuun
Badduun fira ishee yoo hamattee, baddubaatuun niiti ishee hamatti
Bakkka oolan irra bakka bulan wayya
Bakka kufte osoo hin taane, bakka mucucaatte bari
Balaliitee balaliite allaattiin lafa hin hanqattu

Bara bofti nama nyaate lootuun nama kajeelti!!
Bara dhibee bishaan muka namatti yaaba
Bara fuggisoo harreen gara mana, sareen gara margaa
Barri gangalata fardaati
Beekaan namaa afaan cufata malee hulaa hin cufatu
Biddeena nama quubsu eelee irratti beeku
Billaachi otoo ofii hin uffatiin dhakaatti uffisti
Bishaan gu’a gahe nama hin nyaatiin, namni du’a gahe si hin abaariin
Bishaan maaltu goosa jennaan waan achi keessa jiru gaafadhu jedhe
Bishingaan otoo gubattuu kofalti
Boru hin beekneen qad-bukoon ishee lama
Boftii fi raachi hanga ganni darbutti wal faana jiraattu
Bulbuluma bulbuli hangan dhugu anuu beeka
Buna lubbuuf xaaxa’u warri naa tolii kadhatu
Cabsituun tulluu amaaraatiin giraancee jetti
Citaan tokko luqqaasaniif manni hin dhimmisu
Dabeessa uleen (jirmi) shani
Daddaftee na dhungateef dhirsa naa hin taatu jette sanyoon
Dawaa ofii beekan namaa kudhaamu
Deegan malee waqayyo hin beekani
dhalli namaa otoo nyaattu diida laalti
Dhirsi hamaan maaf hin nyaatiin jedha niitii dhaan
Dhirsaa fi niitiin muka tokko irraa muramu
Dugda hin dhungatan, hunda hin dubbatani
Durbaa fi jiboota garaa gogaa lenjisu
Iyyuuf bakkeen naguma, dhiisuuf laphee na guba
Dhuufuun waliin mari’atanii dhuufan hin ajooftu
Diimina haaduun nyaatani,diimaa arrabaan nyaatu
Dinnichi bakka gobbitetti hordaa cabsiti
Doqnaa fi garbuu sukkuumanii nyaatu
Du’aan dhuufaa jennaan kan bokoke dhiisaa jedhe
Dubbii baha hin dhorkani galma malee
Dubbii jaarsaa ganama didanii galgala itti deebi’ani
Duulli biyya wajjinii godaansa
Eeboo darbatanii jinfuu hin qabatani
Edda waraabessi darbee sareen dutti
Fagaatan malee mi’aa biyyaa hin beekani
Farda kophaa fiiguu fi nama kophaa himatu hin amaniin
Firri gara firaa jennaan kal’een gara loonii jette
Foon lafa jira allaatti samii irraa wal lolti
foon lakkayi jennaan rajijjin tokko jedhe
fokkisaan nama qabata malee nama hin kadhatu
Fuula na tolchi beekumsi ollaa irraa argamaa jette intalli
Gaangeen abbaan kee eenyu jennaan eessumni koo farda jette
Gaangoonn haada kutte jennaan oftti jabeessite jedhani
Gabaan fira dhaba malee nama dhabinsa hin iyyitu
Galaanni bakka bulu hin beekne dhakaa gangalchee deema
Gaalli yoom bade jennaan, gaafa morma dheeratu bade

Gama sanaa garbuun biile (asheete) jennan warra sodaanne malee yoom argaa dhabne jedhe  jaldeessi
Gamna gowomsuun jibba dabalachuu dha
Ganaman bahani waaqa jalaahin bahani
Gara barii ni dukkanaa’a
Garaa dhiibuu irra miila dhiibuu wayya
Garbittii lubbuuf walii gadi kaattu, warri qophinaafi se’u
Jaalalli allaatti gara raqaatti nama geessa
Gaashatti dhuufuun daalattii dha
Gogaa duugduun yoo dadhabdu saree arisaa kaati
Gola waaqayyoo itti nama hidhe lookoo malee ijaajju
Goomattuuf goommanni hin margu
Goondaan walqabattee laga ceeti
Gowwaa wajjin hin haasa’iin bakka maleetti sitti odeessa, karaa jaldeesaa hin hordofiin halayyaa nama geessa
Gowwaan ballessaa isaa irraa barat, gamni balleessaa gowwaa irraa barata
Gowwaan bishaan keessa ijaajjee dheebota
Gowwaan gaafa deege nagada
Gubattee hin agarre ibiddatti gamti
Guulaa hin bitiin jiilaa biti
Gowwaa kofalchiisanii, ilkee lakawu
Gowwaa fi bishaan gara itti jallisan deemu
Haadha gabaabduu ijoolleen hiriyaa seeti
haadha laalii intala fuudhi
Haadha yoo garaa beekan ilmoo jalaa qabani
Halagaa ilkaan adii, halangaan isaa sadi
Hanqaaquu keessa huuba barbaada
Haati ballaa (suuloo) ya bakkalcha koo jetti
Haa hafuun biyya abbaa ofiitti nama hanbisa
Haati hattuun intala hin amantu
Haati hattuun intala hin amantu
Haati kee bareeddi jennaan, karaa kana dhufti eegi jedhe
Habbuuqqaa guddinaaf hin quufani
Hagu dhiba jette sareen foksoo nyaatte
Hagu dhiba jette sareen foksoo nyaattee
Halagaa gaafa kolfaa fira gaafa golfaa

Hantuunni hadha ishee jalatti gumbii uruu bartii

Harka namaatiin ibidda qabaa hin sodaatani
Harki dabaruu wal dhiqxi
Harkaan Gudunfanii, Ilkaaniin Hiikkaa Dhaqu
Harree ganama badee, galgala kur-kuriin hin argitu
Harree hin qabnu, waraabessa wajjin wal hin lollu
Kan harree hin qabne farda tuffata
Harreen nyaattu na nyaadhu malee bishaan ol hin yaa’u jette waraabessaan
Harreen yoo alaaktu malee yoo dhuuftu hin beektu
Hidda malee xannachi hin dhiigu
Hidda mukaa lolaan baaseetu, hidda dubbii farshoo (jimaa)n baase
Hidhaa yoo tolcha, gadi garagalchanii baatu

hin guddattuu jennaan baratu dhumee jedhe
Hiriyaa malee dhaqanii gaggeessaa malee galu
hiyyeessaf hin qalani kan qalame nyaata
Hoodhu jennaan diddeetu lafa keenyaan hatte
Hoolaan abbaa abdatte, diboo duuba bulchiti
Hoolaan gaafa morma kutan samii(waaqa) arkiti
Ija laafettiin durbaa obboleessaf dhalti
Ijoollee bara quufaa munneen ibidda afuufa
Ijoollee hamtuun yoo nyaataaf waaman ergaaf na waamu jettee diddi
Ijoolleen abaa ishee dabeessa hin seetu
Ijoolleen quufne hin jett, garaatu na dhukube jetti malee
Ijoolleen quufne hin jettu beerri fayyaa bulle hin jettu
Ijoolleen niitii fuute gaafa quuftu galchiti
Ijoollee qananii fi farshoo qomocoraa warratu leellisa
Ijoollee soressaa dhungachuun gabbarsuu fakkaatti
Ilkaan waraabessaa lafee irratti sodaatu
Ilmi akkoon guddiftu dudda duubaan laga ce’a
Intalli bareedduun koomee milaatiin beekamti
Intallii haati jajju hin heerumtu
Itti hirkisaan kabaa hin ta’u
Ittiin bulinnaa sareen udaan namaa nyaatti
Jaamaan boru ijji keen ni banamti jennaan, edana akkamitin arka jedhe
Jaarsi dhukuba qofaa hin aaduu, waan achisutu garaa jira
Jaarsii fi qalqalloon guutuu malee hin dhaabatu
Jabbiin hootu hin mar’attu
Jaalalli jaldeessa yeroo fixeensaa garaa jalatti, yeroo bokkaa dugda irratti nama baatti
Jaalala keessa adurreen ilmoo nyaatti
Jaalalli allaatti gara raqaatti nama geessa
Jarjaraan re’ee hin horu
Jarjaraan waraabessaa gaafa ciniina
Jibicha korma ta’u elmaa irratti beeku
Jiraa ajjeesuun jalaa callisuu dha
Kadhatanii galanii weddisaa hin daakani
Kan abbaan gaafa cabse halagaan gatii cabsa

Kan abbaan quba kaa’e oromi(namni, halagaan) dhumdhuma kaa’a
Kan afaanii bahee fi kan muccaa bahehin deebi’u
Kan bishaaan nyaate hoomacha qabata
Kan citaa qabaa tokko namaa hin kennine mana bal’isii gorsiti
Kan dandeessu dhaan jennaan gowwaan galee nitii dhaane Adaamiin ollaa hagamsaa jiru bara baraan boo’aa jiraata
Kan gabaa dhagahe gowwaan galee niitii dhokse
Kan hanna bare dooluutu sosso’a
Kan hordaa natti fiiges, kan haaduun natti kaates bagan arge jette saani du’uuf edda fayyitee booda
Kan humnaan lafaa hin kaane yaadaan Sudaanitti nagada
Kan ilkaan dhalchu kormi hin dhalchu
Kan namni nama arabsi irr, kan abbaan of arabsutu caala

kan qabuuf dabali jennaan harreen laga geesse fincoofte
Kan of jaju hin dogoggoru
Kan quufe ni utaala, kan utaale ni caba
Kan tolu fidi jennaan, sidaama biyya fide
Kan tuffatantu nama caala, kan jibbanitu nama dhaala
Kan tuta wajjin hin nyaanne hantuuta wajjin nyaatti
Kan waaqni namaa kaa’e cululleen hin fudhattu
Karaa foolii nun hin jedhani jette wacwacoon
Karaan baheef maqaan bahe hin deebi’u
Karaan sobaan darban, deebi’iitti nama dhiba
Karaa dheeraa milatu gabaabsa, dubbii dheeraa jaarsatu gabaabsa
Karaa fi halagaatu gargar nama baasa
Keessummaan waan dhubbattu dhabde mucaa kee harma guusi jetti
Keessummaan lolaa dha abbaatu dabarfata
Keessa marqaa boojjitootu beeka
Kijiba baranaa manna dhugaa bara egeree wayya
Kokkolfaa haati goota hin seetu
Kormi biyya isaatti bookkisu biyya namaatti ni mar’ata
Kursii irra taa’anii muka hin hamatani
Lafa rukuchuun yartuu ofiin qixxeessuu dha
Lafa sooriin du’e baataatu garmaama
Lafaa fuudhuutti ukaa nama bu’a

Lafti abdatan sanyii nyaatee namni abdatan lammii nyaate
Laga marqaa jennaan ijoolleen fal’aanaan yaate
Lama na hin suufani jette jaartiin qullubbii hattee
Leenci maal nyaata jennaan, liqeeffatte jedhe, maal kanfala jennaan, eenyu isa gaafata jedhe
Lilmoon qaawwaa ishee hin agartu, qaawwaa namaa duuchiti
Lukkuun(hindaaqqoon) haatee haateealbee ittiin qalan baafti
Maa hin nyaatiin jedha dhirsi hamaan
Maal haa baasuuf dhama raasu
Mammaaksi tokko tokko dubbii fida tokko tokko dubbii fida
Mana haadha koon dhaqa jettee goraa bira hin darbiin
Mana karaa irra kessumaatu itti baayyata
Manni Abbaan Gube Iyya Hin Qabu
Maraataa fi sareen mana ofii hin wallalani
Maraatuun jecha beektu, waan jettu garuu hin beektu
Marqaa afuufuun sossobanii liqimsuufi
Marqaan distii badaa miti, irri ni bukata, jalli ni gubata
Marxoon otoo fiiganii hidhatan otuma fiiganii nama irraa bu’a
Mataa hiyyaassaatti haaduu baru
Midhaan eeguun baalatti hafe
Mucaa keetiin qabii mucaa koo naa qabi jettehaati mucaa
Muka jabana qabu reejjiitti dhibaafatu
Morkii dhaaf haaduu liqimsu
Nama foon beeku sombaan hin sobani
Namni akka fardaa nyaatu, gaafa akka namaa nyaate rakkata
Namni beela’e waan quufu hin se’u
Namni dhadhaa afaan kaa’an, dhakaa afaan nama kaa’a
Namni gaafa irrechaa duude, sirba irreechaa sirbaa hafa
Namni guyyaa bofa arge halkan teepha dheessa
Namni hudduu kooban galannii isaa dhuufuu dha
Namni mana tokko ijaaru citaa wal hin saamu
Namni nama arabsu nama hin faarsu
Namni badaan bakka itti badutti mari’ata
Namni gabaabaan otoo kabaja hin argatiin du’a
Namni qotiyyoo hin qabne qacceen qalqala guutuu dha
Nama kokkolfaa nama miidhuu fi bokkaan aduu baasaa roobu tokko
Niitiin dhirsaaf kafana
Niitiin marii malee fuudhan marii malee baati
Niitiin afaan kaa’aami’eeffatte yoo kabaluuf jedhan afaan banti
Nitaati jennaan harree qalle, hin tatuu jennaan harree ganne, qoricha jennaan isuma iyyuu dhaqnee dhabne
Obboleessa laga gamaa mannaa gogaa dugduu(faaqqii) ollaa ofii wayya
Obsaan aannan goromsaa dhuga
Obsan malee hn warroomani
Ofii badanii namaa hin malani
Of jajjuun saree qarriffaan udaani

Ofi iyyuu ni duuti maaliif of huuti
Ofii jedhii na dhugi jedhe dhadhaan
Okolee diddu okkotee hin diddu
Ollaa araban jira akkamittin guddadha jette gurri
Ollaan akkam bultee beeka, akkatti bule abbaatu beeka
Ollaafi garaan nama hin diddiin
Ollaa fi kateen nama xiqqeessiti
Ol hin liqeessiin horii keetu badaa, gadi hin asaasiin hasa’aa keetu bushaa’a
Otoo beeknuu huuba wajjin jette sareen
Otoo garaan tarsa’e jiruu, darsa tarsa’eef boossi
Otoo farda hin bitiin dirree bite
Otoo fi eegeen gara boodaati
Otoo garaan dudda duuba jiraate, qiletti nama darbata
Otoo sireen nama hin dadhabiin tafkii fi tukaaniin nama dadhabdi
Qaalluun kan ishee hin beektu kan namaa xibaarti
Qaban qabaa hin guunnee gad-lakkisan bakkee guutti
Qabbanaa’u harkaan gubnaan fal’aanan
Qabanootuharkaa, hoo’itu fal’aanaan
Qabeenyi fixeensa ganamaati
Qalloo keessi sibiila
Qalladhu illee ani obboleessa eebooti jette lilmoon
qaaqeen yoo mataan ishee marge bade jetti
Qarri lama wal hin waraanu
Qeesiinwaaqayyoo itti dheekkam, daawwitii gurgurtee harree bitatte
Qoonqoon darbu, maqaa hin dabarre nama irra kaa’a
Qoonqoon bilchina eeggattee, qabbana dadhabde
Qorichaofii beekan namaa kudhaamu
Qotee bulaa doofaan, miila kee dhiqadhu jennaa, maalan dhiqadha borus nan qota jedhe
Qurcii dhaan aboottadhu jennaan, qophoofneerra jedhe
Raadni harree keessa ooltedhuufuu barattee galti
Sa’a bonni ajjeese ganni maqaa fuudhe
Saddetin heerume jarjarrsaa akka baranaa hin agarre jette jaartiin, salgaffaa irratti waraabessi bunnaan
Salphoo soqolatte soqolaa gargaaru
Saree soroobduun afaan isheef bukoo ykn. dudda isheef falaxaa hin dhabdu
Sabni namatti jiguu irra gaarri (tulluun) namatti jiguu wayya
Sareen duttu nama hin ciniintu
Sanyii ibiddaa daaraatu nama guba
Sareen warra nyaattuuf dutti
Seenaa bar dhibbaa baruuf bardhibba jiraachuun dirqama miti
Shanis elmamu kudhanis, kan koo qiraaciitti jette adurreen
Sirbituu aggaammii beeku
Sii uggum yaa gollobaa, anaafoo goommani ni dorroba inni gurr’uu soddomaa jette jaartiin horii ishee gollobaan fixnaan
Sodaa abjuu hriba malee hin bulani
Soogidda ofiif jettu mi’aayi kanaachi dhakaa taata
Sombaaf aalbee hin barbaadani
Suphee dhooftuun fayyaa gorgurtee, cabaatti nyaatti
Taa’anii fannisanii dhaabatanii fuudhuun nama dhiba
Takkaa dhuufuun namummaa dh, lammmeessuun harrummaadha
Tikseen dhiyootti dhiifte fagootti barbaacha deemti
Tiksee haaraan horii irraa silmii buqqisaa oolti
Tokko cabe jedhe maraataan dhakaa gabaatti darbatee
tokko kophee dhabeetu booha, tokko immoo miila dhabee booha
Tufani hin arraabani
Udaan lafatti jibban funyaan nama tuqa
Ulee bofa itti ajjeesan alumatti gatu
Ulee fi dubbiin gabaabduu wayya
Ulfinaa fi marcuma abbaatu of jala baata
Waa’een garbaa daakuu fi bishaani
Waan ergisaa galu fokkisa
Waan jiilaniin kakatu
Waan kocaan kaa’e allaattiin hin argu
Waan namaa kaballaa malee hin quufani
Waan samii bu’e dacheen baachuu hin dadhabu
Waan uffattu hin qabdu haguuggatee bobbaa teessi
Waan warri waarii hasa’aan, Ijoolen waaree odeesiti
Wadalli harree nitii isaa irraa waraabessa hin dhowwu
Wal-fakkaattiin wal barbaaddi
Wali galan, alaa galan
Wallaalaan waan beeku dubbata, beekaan waan dubbatu beeka
Waaqaaf safuu jette hindaaqqoon bishaan liqimsitee
Warra gowwaa sareen torba
Waraabessi bakka takkaa nyaatetti sagal deddeebi’a
Waraabessi biyya hin beekne dhaqee gogaa naa afaa jedhe
Waraabessi waan halkan hojjete beekee guyyaa dhokata
Yaa marqaa si afuufuun si liqimsuufi
Yoo ala dhiisan mana seenan, yoo mana dhiisan eessa seenan
Yoo boora’e malee hin taliilu
Yoo ejjennaa tolan darbatanii haleelu
Yoo iyyan malee hin dhalchanii jedhe korbeesi hoolaa kan re’eetiin
Yoo suuta ejjetan qoreen suuta nama waraanti
yoo dhaqna of jaalatan fuula dhiqatu
Yoo namaa oogan eelee jalatti namaa marqu
yoo ta’eef miinjee naa taata jette intalli


Mammaaksota Dubartootaa Oromoo

1.     Heeruma dharraanee(hawwinee) heerumnaan rarraane (rakkannee)

2.     Asuu oolle jette tan heerumaaf muddamte”

3.     Takkattii qayyannee taduraa hanqannee  ykn takkaa qayyannee lukaa gubanne

4.     Bakka dhiiganii hin fiigan.

5.     Kana muranii kamiin fincaayan jette haati manaa inni ofirraa mura jennaan.

6.     Kaanittuu abbaa argadhu jette haati intalaan.

7.     Intalti ariifattuun haadha ciniinsuubarsiifti

8.     Akka beekutti dhalaa(dahaa) nadhiisaa jette intalti harka namaa diddu

9.     Sirbaaf bayanii morma hin dhofatan jettee intalti waa hin saalfannee.

10.  Akka ebaluutti sirbaan morma nama jallifti jette intalti qalbii qabdu.

11.  Mucaa deenna malee mucaa hin geennu jette intalti of tuffatte.

12.  Wol  akkeessee ollaan marqa balleesse jette intalti ofiin bultun .

13.  Akka aadaa teennaa gaara gubbaa baanee teenna jedhe harmi dubartootaa.

14.  Ati baldi ta dhiirsa ka’imaa jette intalti abbaan manaa isii jaarsaa.
(Baldu : ashuu,qoosuu,taphachuu, busheesuu)

15.  Har’allee moo jette haati ijoolleen beelofne (shoomofne) jennaan isiin bakka cidhaatii quuftee waan galteef

16.  Ani ufiif hin jennee, mucaan keessan ka hangafaa sun fuudha hin geennee? jette intalti mucaa kajeelte.

17.  Soddaa fi dayma hin duudhatan.

18.  Osoo dhukubsataan jiru, fayyaalessi du’a.

19.  Ana bakki na dhukubu asii mitii maraafuu bakkuma gooftaan kiyya jedhe san kooba jette bookeen.

20.  Makkitu malee makkaa hin hajjan

(Makkitu : naamaaf mijooftu/mijaa’u)

21.  Akka dida’aa fi akka didanaatti na galchi

22.  Daalun xaraan kaanu tara.

Qopheessan : Abdii Boriiti

Source: http://opride.com/hamba/?p=231


Related:

Hiibboo Afaan Oromoo

OROMIA: LEENCI BADDAA NUUNNUU WAREEGAMUUN/BOQOCHUUNSAA MIRKANAA’E!! September 4, 2016

Posted by OromianEconomist in Biraanuu Haroo Yadataa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , ,
add a comment

Odaa OromooOromianEconomist

Biranuu Haroo Yaadataa

 

LEENCI BADDAA NUUNNUU WAREEGAMUUN/BOQOCHUUNSAA MIRKANAA’E!!

 

Barruu kana akkan barreessuufi qoradhuuf kan nakakaase maatiin Jaal Biraanuu Haroo Yaadataa barbaacha qaroo ilma isaaniif taasisan keessatti waggaa 25 oliif jiraachuf du’uusaa waan adda hinbaafatiiniif har’a gala yookaan bor galaadhaan imiimmaan isaanii soorachaa jiraachuu isaaniiti. Anis boqochuu hayyuu kanaa dhaga’uunkoo bubbulus akka maatiin garaa kutatanii hirmii baafataniif jecha ifa taasisuu murteesse. Akka nama seenaa hayyuu kanaa dhaga’aa guddateefi fira dhiigaa haad ha nadeessee tokkootti; akka Oromoo seenaa dhokate ifa baasuuf dirqama qabu tokkoottis odeeffannoo walitti qabachuufi jaallan waliin turan argachuuf yeroo natti fudhateera. Seenaa Jaal Biraanuun kan walfakkaatu kan jaallan qabsoo keessatti gaaffii abbaa biyyummaatiif wareegaman kumataman akka jiran wal nama hingaafachiisu. Akkuma yeroo arganneefi madden raga arganneetti seenaa gootowwan kufani kana galmee seenaa qabsiisuudhaaf Oromoon baranne jennu dirqama qabna.

Birhaanuu Haroo Yaadata jedhama. Kan dhalatees abbaasaa Obbo Haroo Yaadataafi Haadhasaa aadde Taamuni Qixxeessaa irraati. Maatii qotee bulaa keessatti bara 1970 kan dhalate Birhaanuun lafti dhalootasaafi maatiisaa godina Wallagga Bahaa Aanaa Nuunnuu Qumbaa jedhamutti. Yeroo ammaatti maatiinsaa Nuunnuu ganda 01 keessa jiraatu. Akkuma umuriinsaa barumsaaf gaheen mana barumsaa Nuunnuu Gabaa Roobii jedhamutti sadarkaa 1ffaa (1-8) achumatti barate. Barumsasaa keessatti adda duree ta’uurra darbee akka mana barumsichaatti urjii ta’uun waggoota maran barate keessatti badhaasaan xumure. Qorumsa minisitirii biyyoolessaa kan kutaa 8ffaa barasaas 100% galmessee akka godinaatti nama addaafi badhaafamaa ture.

Bifuma walfakkaatuun yeroo sanatti manni barumsaa sadarkaa lammaffaa aanaa Nuunnuu keessaa waan hinjirreef imalasaa gara wallagga bahaa aanaa Jimmaa Arjootti taasifate. Geejjibni konkolaataas waan hinjirreef miillasaan sa’a 4 ol deemuun aduuf qorra utuu hinjedhiin barnootasaa itti fufe. Kutaa 9-12 ttis akkasuma daree keessaa baratu keessatti utuu namaan hindurfamiin barnootasaa haaluma walfakkaataan xumurate. Maatiin Biraanuu Haroo qotee bulaa waan turaniifi baayi’ina maatiirraan kan ka’e harka qalleeyyii waan turaniif jireenya siqiqii maatiinsaa keessa jiran kana seenaa taasisuuf kutannoon ciniinnate barataa ture. Biraanuun kanaafi sanan dhabe jedhee nama maatiisaa hinrakkisne, nama rakkoo obsuufi mar’immaansaa hidhatee argatu nyaatee dhabus hagabuu kaayyoof cite nama dalagaa ture ta’uu hiriyoonnisaa qaamaan isa beekaan addeessaniiru. Maatiinis mudhii isaanii hidhatani tokkicha maatiisaarra darbee biyyaasaa maqaa dhoofsisaa ture kana gargaaruuf waan danda’an maraan itti daguuggatan.

Jaal Biraanuu Haroo Yaadataa nama hojjaan giddu galeessa; magaala ifaa, dhaabbii toluufi maatiisaatiif mucaa jalqabaati. Hayyuun qaroo kun yeroo maatii isaatti boqonnaadhaaf galu namoonni isa arguufi gorsaaf haasaasaa dhaggeeffachuuf mana maatiisaatti walga’u. Haasaafi gorsi Biraanuu kan hinquufamneefi dhaloota naannoo sana jiraataniif fakkeenyummaa guddaa kan qabu ture. Biraanuun maatiisaatiif kabajaa guddaa nama qabudha. Yeroo boqonnaasaas maatisaa hojii gargaaruufi daa’immaan quxisuuwwansaa nama fakekenyummaan guddisaa tureefi maatiisaan eebba qabudha. Barattoota naannoosaati baratan gurmBiraanuu 22eessuun kan barsiisuufi kan gorsu ta’uunsaa hawaasasaa biratti kabajaa addaa isaaf kennisiiseera. Biraanuun qabxii olaanaa kutaa 12ffaa tti galmeessiseen Yunivarsiitii Finfinnee seenuun ogummaa bulchiinsaan (Public Administration) digiriisaa jalqabaa bara 1987 ALA qabxii olaanaan xumureera. Akkuma digiriisaa jalqabaa fudhateen magaalaa Finfinnee keessatti hojiif ramadamee hojjechuu eegale. Hanga mootummaan Dargii bara 1991 tti barbada’uutti Biraanuun hojiisaa kana si’aa’ina guddaan dalaguun itti fufe.

Jaal Biraanuu Haroo muummee qorannoosaa kana kan fuuleffateef inni guddaan hanqina ogummaa bulchiinsaa akka biyyattiitti jiru furuuf akka ta’eefi itti fufinsaan barnootasaa baratee akka biyyaatti rakkoowwan jiran furuuf nama kutate ta’uu hiriyoonni isa faana baratan nidubbatu. Keessumattuu sirna faashistii mootummaa Dargii keessatti daba argaa guddate sana qajeelchuuf nama hidhatee halkani guyyaa hojjetaa tureefi Prof. Hayile Fidaa faana (hayyuu abbaa qubee baddaa Arjoo) faana quba akka walqabaniifi akka ijoollee naannoo tokkootti gara dhiha biyyichaarratti jijjiirama addaa argamsiisuuf kan hojjeta ture ta’uu ragaan xalayaa isaan waliif katabaa turan tokkorraa beekuun danda’ameera. Hayyuun biyya sanaaf akka qaroo ijaatti ilaalamu kun gaafa mootummaan Dargii galagalu qabsoo Addi Bilisummaa Oromoo (ABO) taasisaa turetti makamuun biyyicha harka Oromoo galchuurratti mul’atasaa godhatee kutannoon qabsootti dabalame.

Jaal Biraanuun hacuucamuu sabasaa nama balaaleffatuufi itti gaafatamummaan barnootaan fudhe kana hojiitti hiikuun qaba jedhee garaa qulqulluun nama sabaaf dalagaa turedha. Dalagaasaa mara keessatti dhaota qaruufi fuulduree Oromumama dhaloota agarsiisuu keessatti nama dorgomaa hinqabnedha. Jaal Biraanuun goota Oromoo qalbii qabuufi dubbiitti hin ariifanneef obsaa yaada bilchinaa dubbachuun beekamudha.

Jaal Biraanuu Haroo sabboonaa sabaafi biyyasaatiin boonu qaxalee du’a hinsodaanne ture. Erga Dargiin kufee bara mootummaan cehumsaa ijaarameeti kaasee sadarkaa ooggansaa garaagaraarratti muudamuun garaa guutuun sabasaaf dalagaa ture. Jaal Biraanuun sababa Oromummaasaatiif Magaalaa Finfinneefi laga dhidheessaa lafa jedhamutti hidhameera. Yeroo garaagaraattis du’a mootummaan Waayyaanee irratti xiyyeeffate jalaa miliquun Oromiyaa keessa nama naanna’aa ture ta’uu hiriyoonnisaa duraanii nidubbatu. Mana hidhaa Wayyaanee keessatti gidiramaa kan ture Biraanuun bara 1993 booda Oromiyaa keessaatti hinargamne. Akka keessa beektonni jedhanitti Adda Bilisummaa Oromoo faana ta’uun Keeniyaa keessa bosona akka tureefi gumaacha hayyummaasaati dhaabasaaf nama ba’aa ture ta’uu dubbatama.

Biraanuun maqaan qabsoosaati Ibsaa Jaawwee akka jedhamu hiriyoonnisaa nidubbatu. Biraanuun Oromoo Maccaa balbala warra Abbas Bil’ii Adaroo jedhamu keessaa dhalate. Nama ogummaa oogantummaa qofa utuu hintaane nama seenaafi aadaa gadi fagenyaan qoratee beekuufi galmeessaa ture ta’uunsaa nibeekama. Bara mana barnootaa ture keessatti barnoota qofaan utuu hintaane, dargaggoota sochoosuufi gumiilee akka naannoofi godinaatti qophaa’aan keessatti dorgomaafi adda duree nama turedha.

Abbaaf haati Jaal Biraanuu ilma isaanii kana rakkina guddaa keessa taa’uun kan barsiisan ta’uu imimmaaniin dubbataa nuuf himan. Ofii beela’anii qullaa adeemuun isa uffisuun, afaanii baasanii isa nyaachisuun ofiifi biyyaaf kana abdatan kun daraaraa bakkeetti hafe ta’uun garaa maatii qofa utuu hintaane saba naannoo sanaafi uummata Oromoo seenaa qabsoo Oromoo beeku mara kan dallansiisedha. Keessumattuu, maatiin akka jedhanitti gaafa kaassetta Abitoo Kabbadaa raadiyooniin darbu ‘fageenyaa nadhowwee malee siyaaduu hindhiisne deesseekoo…jedhu dhaggeeffatan imimmaan kan hinqabanneefi akka muka adaamii cobuudhaan Ilma isaanii waggaa 25 lafa inni jiru hinbeekne kana duukaa dararama seena hedduu baataniiru.Sababa kanaafis dhyukkubsatoo ta’anii sireetti galaniiru. Yeroo nama barate hunda arganitti boo’uufi cobuun amala itti ta’eera.

Haatiifi abbaan Biraanuu Haroo yeroo ammaa lubbuun kan jiraniifi haatiisaa akka waliigalaatti ijoollee torba (dhiira 6 fi dubara 1) kan qabaniifi abbaansaa haadha warraa biroorraa dabalataan ijoollee dubaraa 4 waliigalatti abbaa maatii ijoollee 11 ti. Hunduma isaaniif fakkeenyummaa gaarii dhiisee kan darbe Jaal Biraanuun ammas ijoolleen Obbo Haroo Yaadataa barnootaan jajjaboofi namoota hawaasa keessatti kabajaa qabanidha. Obboloonni Biraanuu marti isaanii lafa obboleessisaa kun jiru barbaachaaf waggaa 20 ol dhama’anii jirani. Akka obbolootasaa kana tokko tokko dubbisuuf yaalletti obboleessisaanii kun tarii jiraatinnaadhaan abdiin guutamaa ammoo shakkaa imimmaaniin seenasaa nuuf himani turan. Yoom obboleessa keenyaa kana ijaan argina jedhanis karaa ilaalaa akka jiraniifi isa argachuuf jecha miidiyaalee hedduu hordofaa akka turan quban qaba. Maal haagodhaniree obboleessisaanii akka isaan karaa eegan utuu hintaane akka lammata isaan arguu hindandeenyetti dhaammatee deemewo!

Dargaggoon utuu manallee hindhaabbattiin qabsoo barumsaarraa gara qabsoo sabaatti cehe kun utuu aara hingalfatiin addunyaa kana gadi lakkisee deemuun dirqama itti ta’e. Sabasaa qabsaa’uufi akka lubbuusaatti jaallatu; maatiisaa rakkatanii isa guddisaniifi barsiisan hunda karaa ilaalaa akka hafan ta’e. Duuti Jaal Biraanuu Haroo maatii qofa utuu hintaane Oromoo naannoo sana jiraatuufi akka waliigalaatti isa beekan hundaa garaa raase. Geeraraan Oromoo naannoo Nuunnuu;

‘’Marqaan gala ta’aaree,

Akka garaa taa’aree?’’ jedhu nidhugoome. Qaroon biyya bulcha jedhame eegamaa ture karaatti cituun wareegama qaalii kaffale. Utuu akka garaa ofiiti isa akkas lammii keessaa baratee ba’etu gaaffii sabaa haqaan deebisa ture. Magaalaan Nuunnuu Qabsaa’ota gurguddoo kaneen akka Nugusee Taaddasaa, Takkalenyi Dagoofi Geetinet Baqqalaa jedhamaniifi kanbiroo dhoksaafi mul’anitti biyya isaaniif qabsa’an hedduu magarsiteetti.

Keessumattuu rasaasa Wayyaaneetiin galaafattamuun Jaal Nugusee Taaddasaa kan uummata Oromoo keessaa baraan hinbannedha. Nugusee Taaddasaa, Geetinnet Baqqalaa,Takkaalinyi Degoo, Shifaa (maqaa abbaasaa hinbeeku) gandi isaa waalgaa Qacamaa, Nagaasaa Duulaa, Geetaachoo Dinqaa,Taammiruu Kabbadaa. Shifaafi Takkaalinyi Degoo amma eessa akka jiran hin beekamu. Barsiisaa Taammiruu Kabbadaa du’aan boqotaniiru. Nagaasaa Duulaa,Geetinnat Baqqalaafi Geetaachoo Dinqaa biyya keessa jiru. Gootichi Takkaalinyi Degoo goota cimaafi nama wayyaanee harkaa hidhaa kutee badedha. Akka wallagga bahaafi dhihaatti yeroo san baay’ee beekama ture.

Keessumattuu Nugusee, Geetinnat, Nagaasaa, Shifaa, Barsiisaa Taammiruu, Geetaachoo fi Takkaalinyi Degoo waliin turan. Isaan keessaa yeroo sana hoogganaa cimaa fi kan wayyaanee miliquuniifi tooftaa lolaa baasuun beekamu Takkaalinyi Degoo ture. Gaaf tokko aanaa jimmaa Arjoo naannoo mandaraa jedhamutti Wayyaanee halkan itti marsitee qabattee deemte, sibaagoo (foyaa cimaan) harkasaa hiitee osoo gara Arjootti geessaa jirtuu naannoo gabataa jedhamutti haada San harka isaa duubatti hidhamee jiru suuta suutaan laaffisuun of irraa hiikee citaa keessa harkaa miliqe. Wayyaanonni dhukaasa hedduu itti bantus hunda isaanii gidduu akka billaachaatti miliquun bakkeetti ishee hambisee kute. Salphinaanis harka qullaa manatti galan. Dhuguma inni dhiira.Leenca eenyuufuu hin jilbeeffanne. Amma garuu eessa akka jiru hin beekamu. Haatiifi abbaan isaa Nuunnuu Qumbaa ganda dur Daalattii jedhamtu ammammoo Horaa Baacaa jedhamtu keessa jiraatu. Oobboleessisaa yeroo har’aa kana magaalaa Nuunnuu keessa jiraata. Geetaachoo Dinqaa fi Geetinnat godina jimmaa jiru. Nagaasaan yeroo sana wayyaanee qabattee waggaa lamaa ol osoo itti xabattuu booda karchallee naqamtee geessitee achitti gatte. Achitti xiqqoo hidhamee waggaa lama booda gadi dhiifame. Amma magaalaa Finfinnee jiraata. Gootonni Nuunnuun Qumbaa magarsite hedduu waan ta’aniif irraa jalaan qindeessina…

Jaal Biraanuun dirqama dhaaba keessatti isatti kenname amanamummaan nama dalagaa tureefi hojii hundaa ija hayyummaatiin nama dirqamasaa ba’aa tureefi abbaa furmaataa jedhamuun nama beekamu akka ta’e jaallan isa faana turan nidhugoomsu.

Jaal Biraanuun dararaa bosonaafi jireenya qabsoo keessatti mudannoo qabaataa tureen dhukkubaachaa turee dandamachuu dadhabee Amajjii 2, bara 2000 tti du’aan addunyaa kanarraa godaane. Lafti awwalcha hayyuufi qaroo Oromoo kanaas Keeniyaa Magaalaa Nayiroobii bakka Laangaataa jedhamu akka ta’e keessa beektonni jaallan qabsoo waliin turan ifa nuuf godhaniiru.

Jaal Biraanuu Haroo Yaadata lubbuun keessaa ba’uun dura dhaamsa kanaa gadii dhaammate jedhu jaallan Qabsoo keessa waliin turan. Ani waanan fayyee maatiikoofi Oromoo qabsaa’eef deebi’ee argu miti. Kaayyoonkoo Oromiyaan dhala Oromootiin buluu, Oromoon abbaa biyyaafi kansaarratti hiree ofiin akka murteeffatu ture; hamma humnakoofi beekumsakooti dalageen jira. Obbloonnikoo quxisuuwwankoo gargaarsakoo eeggachaa turani anarra adhaban akka nan komanne; kaayyookoo kana ogummaa barataa jiraniifi toora irra jiraniin akka naa fdhugoomsan; maatiikoo anaaf jecha agartuun isaanii cabee cabani naguddisaniin garaa isinitti hinjaabaanne; roorrootu biyyaa nabaasee anaaf siniin gargar hambise waan ta’eef obsaan mudhii naaf hidhaa; abbaakoof haadhakoon imaanaan isin narra keessan uummata Oromoo qabsoon ani taasiseen marganin akka deebi’u haata’u naa jedhani jedhe. Keesumattuu, namoota barataniin ammoo, barumsi sabaafi biyya ofiif hintaane duwwaadha jechuun jaallan baratan ogummaa isaaniin imimmaaniifi gaaffii saba Oromoo jaarraa tokkoo ol ture akka deebisan jechuun imaanaa dabarfateera.

Maatifi firoottan Jaal Biraanuu Haroo Yaadataa, uummata wallagga Bahaa aanaa Nuunnuu Qumbaafii uummata Oromoo maraf jajjabina guddaa hawwina. Maatiifi firoottnisaa marti akka hirmii baafataniifi boqochuun qaroo isaanii kun akka ifatti itti himamuuf murteessinee gaafa qaammee 3,09,2016 akka boossifamaniif murtaeera’. Jaallan odeeffannoo hayyuu kanaa naaf kennitan marti maqaa uummata Oromoo kabajamaadhaan singalatoomfanna.

Seenaan Jaal Biraanuu Haroo Yaadataa yeroo ‘#OromoProtests’ kana keessatti ifa ba’uunsaa seena qabeessaafi hoj-mannee akka sabaatti qabnu kan nutti agarsiisu ta’uusaa kudhammachuun dirqam seenaa ta’a!!

Kan qindeessee barreesse:

Beekan Gulummaa Irranaati!


 

Guest Column: Ethiopia: Protests in Oromia, Amhara Regions Present ‘Critical Challenge’ – U.S. August 22, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, America, Human Rights, Oromia.
Tags: , , , , , ,
add a comment

Odaa OromooOromianEconomist

 

department of state

Ethiopia: Protests in Oromia, Amhara Regions Present ‘Critical Challenge’ – U.S.


By Tom Malinowski, Guest Column, 21 August 2016


The Obama administration’s top official promoting democracy and human rights,Tom Malinowski, says the Ethiopian government’s tactics in response to protests in the Oromia and Amhara regions of the country are “self-defeating”.  Writing ahead of the arrival of U.S. Secretary of State John Kerry in Nairobi for talks on East African issues, including security, Malinowski says Addis Ababa’s “next great national task is to master the challenge of political openness.”

The United States and Ethiopia have years of strong partnership, based on a recognition that we need each other. Ethiopia is a major contributor to peace and security in Africa, the U.S.’s ally in the fight against violent extremists, and has shown incredible generosity to those escaping violence and repression, admitting more refugees than any country in the world. The United States has meanwhile been the main contributor to Ethiopia’s impressive fight to end poverty, to protect its environment and to develop its economy.

Because of the friendship and common interests our two nations share, the U.S. has a stake in Ethiopia’s prosperity, stability and success. When Ethiopia does well, it is able to inspire and help others. On the other hand, a protracted crisis in Ethiopia would undermine the goals that both nations are trying to achieve together.

The recent protests in the Oromia and Amhara regions present a critical challenge. They appear to be a manifestation of Ethiopian citizens’ expectation of more responsive governance and political pluralism, as laid out in their constitution.

Almost every Ethiopian I have met during my three recent trips to the country, including government officials, has told me that as Ethiopians become more prosperous and educated, they demand a greater political voice, and that such demands must be met. While a few of the protests may have been used as a vehicle for violence, we are convinced that the vast majority of participants were exercising their right under Ethiopia’s constitution to express their views.

Any counsel that the United States might offer is intended to help find solutions, and is given with humility. As President Barack Obama said during his July, 2015 visit to Addis Ababa, the U.S. is not perfect, and we have learned hard lessons from our own experiences in addressing popular grievances.

We also know Ethiopia faces real external threats. Ethiopia has bravely confronted Al-Shabaab, a ruthless terrorist group based on its border. Individuals and groups outside Ethiopia, often backed by countries that have no respect for human rights themselves, sometimes recklessly call for violent change.

  Ethiopia rightly condemns such rhetoric, and the United States joins that condemnation. But Ethiopia has made far too much progress to be undone by the jabs of scattered antagonists who have little support among the Ethiopian people. And it is from within that Ethiopia faces the greatest challenges to its stability and unity. When thousands of people, in dozens of locations, in multiple regions come out on the streets to ask for a bigger say in the decisions that affect their lives, this cannot be dismissed as the handiwork of external enemies.

Ethiopian officials have acknowledged that protestors have genuine grievances that deserve sincere answers. They are working to address issues such as corruption and a lack of job opportunities. Yet security forces have continued to use excessive force to prevent Ethiopians from congregating peacefully, killing and injuring many people and arresting thousands. We believe thousands of Ethiopians remain in detention for alleged involvement in the protests – in most cases without having been brought before a court, provided access to legal counsel, or formally charged with a crime.

These are self-defeating tactics. Arresting opposition leaders and restricting civil society will not stop people from protesting, but it can create leaderless movements that leave no one with whom the government can mediate a peaceful way forward. Shutting down the Internet will not silence opposition, but it will scare away foreign investors and tourists. Using force may temporarily deter some protesters, but it will exacerbate their anger and make them more uncompromising when they inevitably return to the streets.

Every government has a duty to protect its citizens; but every legitimate and successful government also listens to its citizens, admits mistakes, and offers redress to those it has unjustly harmed. Responding openly and peacefully to criticism shows confidence and wisdom, not weakness. Ethiopia would also be stronger if it had more independent voices in government, parliament and society, and if civil society organizations could legally channel popular grievances and propose policy solutions. Those who are critical of the government would then have to share responsibility, and accountability, for finding those solutions. Progress in reforming the system would moderate demands to reject it altogether.

Ethiopia’s next great national task is to master the challenge of political openness, just as it has been mastering the challenge of economic development. Given how far Ethiopia has traveled since the days of terror and famine, the United States is confident that its people can meet this challenge – not to satisfy any foreign country, but to fulfill their own aspirations. The U.S. and all of Ethiopia’s friends are ready to help.

Tom Malinowski is the U.S. Assistant Secretary of State for Democracy, Human Rights, and Labor.

Oromia: Athletic Nation Report: Rio Olympics: Shoeless runner Oromo athlete Etenesh Diro becomes a hero Olympian in steeplechase August 14, 2016

Posted by OromianEconomist in Africa, Athletic nation, Oromia, Oromo, Oromo Sport.
Tags: , , , , , , ,
add a comment

Odaa OromooOromianEconomist

As history repeats itself, barefoot Oromo athlete Abbabaa Bqilaa (Abebe Bikila), winner of Rome Olympic Marathon in 1964.

Oromo athlete Abebe Bikila (Abbabaa Biqilaa), barefoot, won Rome Olympic in 1960.

Oromo athlete Etenesh Diro of Oromia, representing Ethiopia in Rio 2016 Olympics  competes in the Women’s 3000m Steeplechase heat.Etenesh Diro, Oromo athlete in Rio Olympics become an Olympic hero

Oromo athlete Etenesh Diro of Oromia, representing Ethiopia in Rio 2016 Olympics  competes in the Women’s 3000m Steeplechase heat.

 

Etenesh Diro, Oromo athlete in Rio Olympics become an Olympic hero p1
Oromo athlete  Etenesh Diro — one of the favourites in the women’s 3000m steeplechase — was sitting comfortably in first place about two-thirds into her heat at the Olympics when disaster struck.
Her heel was clipped by a falling opponent, sending her tumbling to the ground and removing her right shoe.

 

Etenesh Diro, Oromo athlete in Rio Olympics become an Olympic hero p2
Etenesh Diro reacts after she competed in the Women’s 3000m Steeplechase. Picture: AFP

 

The 25-year-old stood and quickly tried to put it back on her foot, but the laces were tied tight and with no time to spare she cast it aside.
Realising she’d have a better chance of running barefoot, her sock went too — and the African set about attempting to fight her way back into a race where only the first three placegetters were guaranteed of progressing to the final.

 

Etenesh Diro, Oromo athlete in Rio Olympics become an Olympic hero
Oromia’s Etenesh Diro competes in the Women’s 3000m Steeplechase.
To say the crowd at Rio’s Maracana Stadium got behind her was an understatement.
With every step of Diro’s barren hoof the energy went up a notch — and she responded by passing several runners in the final few laps to claim seventh.

After the race Diro dropped to the ground in disappointment as competitors offered their support.
She’d failed to qualify and lost the opportunity to improve on a sixth-placed finish in London. But then something heartwarming happened.
Three teams involved in the race protested.

Etenesh Diro, Oromo athlete in Rio Olympics become an Olympic hero p3

Etenesh Diro (L) is helped by officials after she competed in the Women’s 3000m Steeplechase heat. Picture: AFP

Diro had been unfairly brought down and along with Jamaica’s Aisha Praught and Ireland’s Sara Treacy — who also fell after being impeded — would be given a place in the final, which expanded to 18 runners.
She will now be the fan favourite in the final, which also features Australian Genevieve LaCaze and starts at 12.15am Tuesday AEST.


 

Oromia: Shirri Haaraan Qabsoo Bilisummaa Oromoo irratti Hojjatamaa Jiraachuu ABOn Saaxile.Reiterating the Oromo political Questions and Ultimate objectives of the Oromo struggle August 13, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Oromia, Self determination.
Tags: , , , , , , , ,
add a comment

Odaa OromooOromianEconomistOLF logo

Shirri Haaraan Qabsoo Bilisummaa Oromoo irratti Hojjatamaa Jiraachuu ABOn Saaxile.


(Oromedia, 13 Hagayya 2016) ABO fi QBO irratti shirri haaraa xaxamaa jiraachuu saaxile. Haata’uutii, ABO fi Ummatni Oromoo lammata shira akkasii akka hin keessumeessine ABOn gada jabeessee hubachiiseera.

Adda Bilisummaa Oromoo ibsa Hagayya 13 bara 2016 mata duree “Gaaffii fi Galii Siyaasaa Ummata Oromoo Caalaatti Ifa Gochuu” jedhuun baaseen karoorri haaraan qabsoo Oromoo dadhabsiisuuf qopheeffama ajiraachuu ibse.

Karoorri kun akak ABOn ibsetti, akkuma London Conference 1991 irratti godhame marraa lammataaf shira qabsoo Oromoo irratti akeekame, kan mirga hiree murteeffannaa Oromoo hin kabajne ta’uu addeesse.

“Akeekaa fi yaada farrummaa QBO kan mirga hiree murteeffannaa Oromoo hin kabajne kana ABO-Qeerroo fi ummatni Oromoo jabinaan dura dhaabbatu,” jedhee jira ABOn.

Itti dabaluunis, “mirgii fi dantaan ummata Oromoo alagaa fi humnoota alaa irraa kanneen dantaa aangoof bulaniin osoo hin taane ummata Oromoo abbaa dhimmaatiin murteeffamuu qaba,” jechuun ejajnnoo jabaan ibseera.

“Ummatni Oromoo Mirgi hiree ofii ofiin murteeffatuu ifaan kabajameefii dhiibbaa tokkoon maleetti sagalee isaatiin kan barbaadu wayta murteessuu danda’etti gaaffiin isaa deebii quubsaa argata,” jechuuni gaaffiin  fi galii siyaasaa ummata Oromoo hubachiiseera.

ibsa-abo-hagayya-13-bara-2016


 

Reiterating the Oromo political Questions and Ultimate objectives of the Oromo struggle
The OLF press release


The aims of the Oromo struggle led by the OLF is to realize the Oromo people’s selfdetermination right; to dismantle colonial system from Oromia and to free Oromo from subjugation and to establish free Oromia state. This can be achieved through the sole decision of the Oromo people who will choose either to establish a free Republic of Oromia or to make new political arrangement with neighboring nationalities based on interest, equality, mutual respect and democratic values and principles. This means that the OLF struggles to make an arrangement for Oromo people for free referendum rights.
The Oromo people has struggled and made huge scarifies to fulfill the aims and objectives of the Oromo struggle set out by the OLF. When the Oromo elites and committed individuals developed the OLF program, the central aim was to solve the fundamental political problem of the Ethiopian empire from its roots. The program was not only based on the interest of Oromo people but also considered the interests of other peoples in the Ethiopian empire who were colonized in a similar way and benefit from this struggle.
Thanks to Oromo heroes and heroines, today the Oromo people liberation struggle has reached the stage where every Oromo has gained a full confidence to achieve its long awaited freedom. Also millions of Oromo heroes and heroines are ready to sacrifice their lives for freedom until
the liberation of Oromia is realized. We have no doubt that with the sacrifices of committed Oromo heroes and heroines, the OLF vision, which is also the vision of vast Oromo people, will be achieved. However, we cannot deny that there are internal and external forces that want to give the Oromo liberation movement a blind eye and want to divert the Oromo genuine questions for their own political agenda and strategic interest.

olf-press-release-august-13-2016

Oromia: #OromoProtests: Gabaasa Fincila Xumura Garbummaa (FXG) Oromiyaa 2016 ( June) June 30, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
2 comments

Odaa OromooOMN on NILESATOromo Protests defend Oromo National Interest

#OromoPRotests tweet and share#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaOromo Students protest @ Mandii, Western Oromia 25th November 2015Oromo Students protest @ Ambo, Oromia 25th November 2015 picture1Gaaffiiwwan yeroo ammaa


 

Gincii, Amboo, Jalduu, Gudar, Giddaa Ayyaanaa, Mandii, Najjoo, Laaloo Assaabii, Jaarsoo, Gullisoo, Bojjii, Gujii, Dambi Doolloo, Gimbii, Naqamtee, Buraayyuu, sabbataa, Dirree Incinnii, Adaamaa, Harammayyaa, Mattuu, Baale (Robee), Madda Walabu, Walliisoo, Tulluu Boolloo, Sulultaa (Caancoo), Horroo Guduruu, Buuraayyuu, Dirree Dhawaa, Calanqoo, Ada’aa Bargaa, Baddannoo, Holootaa, Shaashee, Awaday (E. Harargee), Hara Qallo (Goro Dola, Gujii), Gaasaraa (Baalee), Bulee Hora, Jimmaa, Arjo, Heebantuu, Giddaa Ayyaanaa ,Kiiramuu, Ciroo, Dodolaa, Anfilloo (Mugii), Walqixxee, Diillaa, Bishooftuu, Finfinnee,  Yuniversiitii Finfinnee, Geedoo, Asallaa,  Shaambuu, Agaarfaa, Sibuu Siree, Kotobee, Wacaalee, Saalaalee, Machaaraa, Ammayyaa, Tokkee  Kuttaayee, Innaangoo, Baabbichaa, Laaloo Qilee, Hiddii Lolaa, .Mugii, Arsi Nagallee, Baabbichaa, Shukutee, Baakkoo, Shukutee,  Baakkoo, Jalduu, Gindoo, Buun’dho Beddellee, Grawwaa,Gaara Mul’ataa, Qarsaa, Qobboo (Dardar, Eastern Oromia), Sinaanaa (Baalee), Jimmaa Arjoo, Bojjii, Kombolcha,  Aggaaroo,Tajji (Iluu), Qilxuu Kaarraa, Baabboo Gambel, Daawoo,Tulu Milki (Warra Jarso), Hirnaa, Xuulloo,  Masalaa, Galamso, Bordode, Mi’esso, Waheel, Diggaa, Arjoo Guddattuu, Guraawa, waamaa Adaree, Shabee Somboo, Limmuu Saqaa, Amuruu (Agamsa), Daroo Labuu (Gaadulloo), Yaabelloo, Aliboo (Jaartee Jardagoo), Saasigga, Magaalaa Dafinoo, Dhumugaa, Daroo Labuu (Buraysaa) Begii (Kobor), Mardida Halo Guba (Daroo Labuu), Qassoo, Bonayyaa Boshee, Baalee  (Dalloo Mannaa), Jimmaa Raaree (Magaalaa Gobaan), Nophaa (Iluu), Bordoddee, Togowacaalee ……………



 

Gabaasa FDG Oromiyaa Sadaasa (November) 12, 13,  25,  26, 27, 28, 30, Muddee (December) 1, 2, 3, 4,5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17/18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,  26, 27,28, 29,30, 31….    2015

Amajii (January) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17,18,19, 20,21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29,30, 31……2016

Guraandhala (February) 1,  2, 3,4, 5, 6, 7, 8,9, 10,11,12,13, 14, 15, 16, 17,18,19, 20, 21,22, 23, 24, 25, 26, 27, 28,29………… 2016

 

Bitootessa (March) 1, 2, 3,4, 5,6,7,8,9, 10, 11,12, 13,14,15, 16,17, 18, 19,20,  21,  22, 23, 24, 25, 26, 2,28, 29, 30, 31 …………2016

Ebla (April) 1, 2, 3, 4, 5,6, 7,8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17,18, 19,20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30……… 2016

Caamsaa (May) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12,13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,20, 21,22, 23, 24, 25, 26,27, 28, 29, 30, 31, 2016

 

Waxabajjii (June) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 …………………………….2016


 

 #OromoProtests: International Community Alarmed as Ethiopia Crisis Worsens

#OromoProtests. International Community Alarmed as Ethiopia Crisis WorsensEthiopia's scores in freedom in the world 2016, freedom House World Report, January 2016.

Ethiopian regime guilty of crime against humanity

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 31st May 2016

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 30 April 2016

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 31st March, 2016

Click here for #OromoProtests updates, November 2015- February 29, 2016



S.Res.432 – A resolution supporting respect for human rights and encouraging inclusive governance in Ethiopia.

Committee on Foreign Relations. Ordered to be reported without amendment favorably.

Wixineen Labsii 432 dhiittaa mirga namoomaa Itoophiyaa murtee itti aanuuf dabre.

https://www.congress.gov/bill/114th-congress/senate-resolution/432/text

https://www.congress.gov/bill/114th-congress/senate-resolution/432/all-actions?overview=closed#tabshttps://www.congress.gov/bill/114th-congress/senate-resolution/432/all-actions?overview=closed#tabs

foreign relation commite voted unanimously in support of S. RES. 432


Al Jazeera Stream: Protests and state violence: Felix Horne, HRW, and President Jimmy Carter speak on #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/23/al-jazeera-stream-protests-and-state-violence-felix-horne-hrw-and-president-jimmy-carter-speak-on-oromoprotests/

 


HRW: Ethiopia: Protest Crackdown Killed Hundreds. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/16/hrw-ethiopia-protest-crackdown-killed-hundreds-oromoprotests/

 


IBTimes: There is a violent repression in Ethiopia – so why is the UK government silent about it? #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/16/ibtimes-there-is-a-violent-repression-in-ethiopia-so-why-is-the-uk-government-silent-about-it-oromoprotests/


ALJAZEERA: The ‘Ethiopia rising’ narrative and the #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/20/aljazeera-the-ethiopia-rising-narrative-and-the-oromoprotests/

 


HRW: Scale of crackdown on Ethiopia’s Oromo ‘unprecedented’

http://www.dw.com/en/hrw-scale-of-crackdown-on-ethiopias-oromo-unprecedented/a-19335562


Symposium: Social Movements and State Fragility in Ethiopia: Lessons from the Oromo Protests and Government Responses of 2015-16

SOAS,  Centre of African Studies,     Date: 21 June 2016

https://www.soas.ac.uk/cas/events/21jun2016-social-movements-and-state-fragility-in-ethiopia-lessons-from-the-oromo-protests-and-gover.html

 

Delta Blues to the Oromo Blues

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/15/lse-su-ai-delta-blues-to-the-oromo-blues/

https://lseamnestyinternational.wordpress.com/2016/06/14/delta-blues-to-the-oromo-blues/


Ethiopie : entre rébellion et répression

http://becassine.info/2016/06/09/ethiopie-entre-rebellion-et-repression/

 

Ethiopia: EU must raise treatment of Human Rights Defenders with Prime Minister

 

https://www.frontlinedefenders.org/en/statement-report/eu-must-raise-treatment-human-rights-defenders-ethiopian-prime-minister

 


COMMENTARY – #OROMOPROTESTS: THE “OROMO STREET” AND AFRICA’S COUNTER-PROTEST STATE

http://addisstandard.com/commentary-oromoprotests-oromo-street-africas-counter-protest-state/

 

http://allafrica.com/stories/201606091217.html

 

‘People like TPLF leaders are those who never change no matter how much one tries to explain to them about the brutality of their ruling system and barbaric actions of their military and special commandos. This article expose the failed policy of the TPLF and their new destructive plan to slow-down the Oromo people movement for freedom.’

http://www.ayyaantuu.net/politics-of-devolution-from-fibrosis-to-cirrhosis/

 


NPR: Ethiopia Stifles Dissent, While Giving Impression Of Tolerance, Critics Say

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/08/npr-ethiopia-stifles-dissent-while-giving-impression-of-tolerance-critics-say/

 


Jawaar Mohammed: Mootummaan Gaaffii Dhiheessineef Deebii Gahaa Kennuu Yoo Dide Tarikaanfii Itti-aanee Fudhannuun Kasaaraa Isa Mudatuuf Itti Gaatamaan Isuma.

http://www.voaafaanoromoo.com/a/qormaanni-biyoolessaa-hatamuu-laalchisee-jawaar-mohammed-/3364057.html

 


“The government’s repression of independent voices has significantly worsened as the Oromo protest movement has grown,” said Yared Hailemariam, Director of the Association for Human Rights in Ethiopia (AHRE). “The international community should demand the end of this state-orchestrated clampdown and the immediate release of peaceful critics to prevent the situation from deteriorating further.”

https://www.defenddefenders.org/2016/06/ethiopia-end-use-counter-terrorism-law-persecute-dissenters-opposition-members/


Oromia: Ethiopia: PRISON POLICE BRINGS BEKELE GERBA ET.AL TO COURT BAREFOOT, WEARING ONLY SHORTS AND T-SHIRTS. #OromoProtestsJune 3, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/03/oromia-ethiopia-prison-police-brings-bekele-gerba-et-al-to-court-barefoot-wearing-only-shorts-and-t-shirts-oromoprotests/


Ethiopia: Detainees beaten and forced to appear before court inadequately dressed

Ethiopia: Detainees beaten and forced to appear before court inadequately dressed

 

AFRICA: Oromia: Athletic Nation Report: Oromo Runners in Ethiopia Say They Face Discrimination

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/06/06/africa-oromia-athletic-nation-report-oromo-runners-in-ethiopia-say-they-face-discrimination/

 

Oromia: The Agony of Oromo athletes under TPLF Ethiopia’s tyranny. #Africa

 

https://oromianeconomist.wordpress.com/2015/09/27/oromia-the-agony-of-oromo-athletes-under-tplf-ethiopias-tyranny-africa/

 

 


Ethiopians speak out against their regime

http://www.dw.com/en/ethiopians-speak-out-against-their-regime/a-19304795


OPINION- EXAM-LEAKS: DISORIENTATING AND OVERPOWERING A LEVIATHAN

Opinion- Exam-Leaks: Disorientating and Overpowering a Leviathan



UNPO: Oromo: Protesters Achieve Postponement of University Exams

After an exam paper had been leaked by Oromo protesters, the Ethiopian Ministry of Education had to cancel upcoming university entrance exams. Mostly student-led protests over the rights of the country’s marginalized Oromo people have effectively led to the months-long closure of the region’s high schools. Therefore, Oromo students had less time to prepare than students in other parts of the country. The leak of exam papers by Oromo students, thereby buying more time for students to prepare for university entrance exams, is thus a major success for the beleaguered movement.

http://unpo.org/article/19218

Ethiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelledEthiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelled p2Ethiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelled p2


Human Rights League: Ethiopia- Gross Human Rights Violations: Human rights situations that require the UN Human Rights Council’s attention

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/31/human-rights-league-ethiopia-gross-human-rights-violations-human-rights-situations-that-require-the-un-human-rights-councils-attention/


AI: Heading the Wrong Way: The Ever Closing Political Space in Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/24/ai-heading-the-wrong-way-the-ever-closing-political-space-in-ethiopia/


Pulse: Oromo protests

The Oromo people in Ethiopia have long complained of being marginalized. Addis Ababa expansion plans which sparked fresh protests have been scrapped but the conflict continues to simmer.

http://www.dw.com/en/pulse-oromo-protests/av-19247699


Oromo Activists Force Government to Suspened University Entrance Exam


Researcher says Canadian government should be more vocal in its criticism of the Ethiopian crackdown

http://www.cbc.ca/player/play/2688887492/


New Report from State Department Details Widespread Human Rights Abuses in Ethiopia

http://www.oaklandinstitute.org/new-report-state-department-details-widespread-human-rights-abuses-ethiopia


Dispatches: Using Courts to Crush Dissent in Ethiopia

https://www.hrw.org/news/2016/05/09/dispatches-using-courts-crush-dissent-ethiopia


The Human Rights League: Ethiopia: Endless Injustices against Oromo Nation in the Name of Law Enforcement. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/08/the-human-rights-league-ethiopia-endless-injustices-against-oromo-nation-in-the-name-of-law-enforcement-oromoprotests/


Ethiopia must release opposition politician held for Facebook posts

http://www.amnestyusa.org/news/press-releases/ethiopia-must-release-opposition-politician-held-for-facebook-posts#.Vy2uOlVO18Y.twitter


Oromia (#OromoProtests) :Shirri Xaxamuu fi Ololli Geggeeffamu Falmii Bilisummaa Fi Mirga Abbaa Biyyummaa Finiinaa Jiru Hin Dhaabu!

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/01/oromia-oromoprotests-shirri-xaxamuu-fi-ololli-geggeeffamu-falmii-bilisummaa-fi-mirga-abbaa-biyyummaa-finiinaa-jiru-hin-dhaabu/


Press Statement: The United States is deeply concerned by the Government of Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/30/press-statement-the-united-states-is-deeply-concerned-by-the-government-of-ethiopia/


Freedom for Bekele Gerba and all political prisoners in Ethiopian prisons

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/oromo-federalist-congress-international-support-freedom-for-bekele-gerba-and-all-political-prisoners-in-ethiopian-prisons/


U.S. Senators Amy Klobuchar and Al Franken condemned the lethal violence used by the government of Ethiopia against hundreds of Oromo protesters. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/u-s-senators-amy-klobuchar-and-al-franken-today-condemned-the-lethal-violence-used-by-the-government-of-ethiopia-against-hundreds-of-oromo-protesters-oromoprotests/

 

Ilhan Omar denounces crimes against humanity being committed in Ethiopia

http://www.ilhanomar.com/news/2016/4/25/ilhan-omar-denounces-crimes-against-humanity-being-committed-in-ethiopia

 

 

 U.S. Senators Condemn Ethiopia’s Crackdown on Civil Society

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/21/12-u-s-senators-condemn-ethiopias-crackdown-on-civil-society/

 

Human Rights league: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/19/human-rights-league-the-tplf-hidden-agenda-of-reducing-the-oromo-population-must-be-stopped/


 

HRW: Foreign Policy In Focus: Deafening Silence from Ethiopia:The Ethiopian government is cracking down on journalists and NGOs. Where’s the outrage from the international community?

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/13/foreign-policy-in-focus-deafening-silence-from-ethiopiathe-ethiopian-government-is-cracking-down-on-journalists-and-ngos-wheres-the-outrage-from-the-international-community/


Human Rights in Ethiopia – An Update

Date: Tuesday, April 19, 2016 – 11:00am
Location: 2255 Rayburn House Office Building

Announcement

Please join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia.

https://humanrightscommission.house.gov/events/hearings/human-rights-ethiopia-update-0


Oromo protesters: ‘We are still on the streets because we want self-rule’

http://www.ibtimes.co.uk/oromo-protesters-we-are-still-streets-because-we-want-self-rule-1548661

No, we don’t have self-rule in Oromia state

http://www.ibtimes.co.uk/ethiopia-protesters-no-we-dont-have-self-rule-oromia-state-1551225


IPS: Ethiopia’s (Fascist TPLF) Smoldering Oromo. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/11/ips-ethiopias-fascist-tplf-smoldering-oromo-oromoprotests/


Das Berliner Missionswerk: Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/30/das-berliner-missionswerk-frieren-sie-die-militarhilfe-fur-athiopien-ein-bis-athiopien-die-menschenrechte-achtet-oromoprotests/


Why Have Oromo People Been Clashing With The Ethiopian Government For So Long?    http://www.afrizap.com/en/why-have-oromo-people-been-clashing-with-the-ethiopian-government-for-so-long


France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over.

France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over. #OromoProtests

 https://youtu.be/75_q7dbpTjs


Are Ethiopia’s Oromo being violently repressed? – UpFront

https://youtu.be/py0Q81–Xrg

https://youtu.be/WXQm-a-_eDE

 

Ethiopia – #OromoProtests and Ethiopian Repression: Overview

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/28/ethiopia-oromoprotests-and-ethiopian-repression-overview/


Geerarsa Oromoo:
Utubaa Sibilaa
Qeerroo sanyi dhiiraa
‪#‎OromoProtests‬

 

Geerarsa Oromoo, hallayyaa biyya leeqaa


https://youtu.be/lQQwKHtw8YY

 

 

 

 

Warraaqsii Biyyoolessaa Oromiyaa FXG Magaalaa Finfinnee fi Bulchiinsoota Magaalota Addaa Naannawwaa Finfinnee Keessatti Fufee Jira.

13516217_10102386915374253_6186638036544140732_nWaxabajjii 28-29,2016 Warraaqsii Biyyoolessaa Oromiyaa FXG Magaalaa Finfinnee fi Bulchiinsoota Magaalota Addaa Naannawwaa Finfinneetti Daran Jabachuun itti Fufuun Warraaqsii kun Daran Jabaachuun Uummatni Poolisoota Federaalaa  uummata Ajjeesuu fi dhiiga dhangalaasuun warraaqsaa uummata dura kanneen dhaabbachuuf bobba’anb irratti tarkaanfii fudhateen  Poolisootni Federaalaa 4 Du’uufi 7 ol madaa’uu fi Uummatni nagaan namootni 17 olitti Kanneen Lakkaa’aman madaa’uun fi Motorri  codii gabateen ishee 4 A.A 03634 kan mootummaa taate  Irree uummataan barbadoofte, Daandiin Konkolaataa  Finfinnee Gara Adaamaa fi Bahaa Oromiyaatti geessuu bakkoota hedduutti  goototaa dargaggoota Oromnoon cufamee oleera, Warshaan Ispoonjii Zaamuura tti jedhamu Magaalaa Duuklam Keessatti kan Argamuus  barbadaa’era.!
Kutaa Bulchiinsaa Naannoo Oromiyaa suuta suuta Magaalaa Finfinnee jala galfaman  Laaftoo, Labuu, Qarsaa  fi Hannaa Furii jedhamanitti 13524443_10102386976027703_8814025728652017121_n Warraaqsii kun kan Daran jabaatee yoo ta’uu Uummatni ukkamsaan, Duulli Diigumsaa manneen jireenyaa fi Qe’ee nurraa haa dhaabbatuu Gaaffii mirgaaf ajjeechaan, hidhaa fi ukkamsaan deebii hin ta’uu jechuun warraaqsaa finiinsan. Haaluma kanaan Uummatni Oromoo fi Sabaaf sabvlamootni Cunqurfamoon biyyatti bifa dammaqinsa qabuun akka mirga isaaniif falmataniif Qeerroon bilisummaa Oromoo mariisiisaa kan turee fi barruulee warraaqsaa yeroo yeroon uummataaf tamsaasaa kan ture yoo ta’uu, haalaa Warraaqsaa FXG irrattis sabboontoota Uummata Oromoo Magaalaa Finfinnee fi Magaaloota Addaa Naannawaa Finfinneetti Marii gochuun Ibsa waliigalaa Warraaqsaa FXG jabeessuu dabarfachuu Qeerroon ifa gochuun ni yaadatama. Ammas Uummata Qawween fi loltuun cabsanii bituun takkaa hin danda’amu, qe’eef qabeenyaa irraa buqqisuun dhaabbachuu qaba, Gaaffii Mirga Abbaa Biyyummaa Oromoof Deebiin sirnaa kennamuu qaba Hidhamtotni oromoo gaaffii tokko malee hiidhamuu qabu, Kanneen Wareegamanii fi madeeffamaniif mootummaan gumaa kanfaluu qaba!!, kanneen qe’ee fi qabeenyaa irraa buqqifaman qe’ee isaaniitti deebiufamuun beenyaan haamilee kanfalamuu fi qaba!! Mootummaan Ce’umsaa haa hundeeffamu, Waraannii Mootummaa wayyaanee EPRDF/TPLF Oromiyaa gadhiisee bahuu qaba! Waraannii Wayyaanee, poolisootnii, hidhattootni fi humnootni tikaa wayyaanee uummatatti dhukaasuun uummata irraa dhalatan dhiigsuu, ajjeessuu fi ukkamsuu irraa  of dhaabuun gaaffii uummataa dhaggeeffachuun cina dhaabbachuu malee adeemsii amma waraanaan fudhatamaa jiru furmaata tokko illee kan hin finne ta’uu qeerroon hubachiisa jira!!

 

 

 https://youtu.be/3iWazAnxYQU


ODUU

Walga’ii OPDO’n Dodolaatti waamte mormii uummataatiin goolabame.

DODOLAA

OMN:Oduu Wax.29, 2016 Jiraattonni godina Arsii lixaa aanaalee garaagaraa irra walitti dhufan, Konfiransii nageenyaa jedhamuun magaalaa Dodolaatti qophaa’e, Obbo Bakar Shaalee  Itti gaafatamaan hoggaansa OPDO fi qondaltoonni biroon qooda fudhatani irratti  gaaffii hedduu kaasuudhaan qondaltoota kanneen afaan qabsiisuun isaanii himame.

Jiraattonni godina Arsii lixaa aanaalee garaagaraa irraa walitti dhufani magaalaa Dodolaatti konfireensii nageenya jedhamuun kan qophaa’e, kan itti gaafatamaan OPDO obbo Bakar shaalee, komishineera koomishinii Poolisii Oromiyaa fi humnoonni waraanaa hedduun bakka argamanitti gaggeefame irratti hirmatan.Kaayyoon konfireensii nageenya kun inni guddaan, dhimma ajjeecha sukkanneessaa jiraattota godina arsii lixaa irratti raawwatama jiru irratti gaaffiiwwan jajjaboon hirmattoota waltajjii kanaan gafatamaan deebii fi furmaata dhabuun immoo dubbicha haalan jabeessa oole jiraachuun isaas beekkame  jira.

Gaggeessitoonni waltajjii kana gocha ajjeecha raawwacha kan jiran,i farreen nageenya warreen biyyaa alaa jiranidha jedhani hirmattoota amansiisuuuf yaalannis, hirmattoonni garuu dhimma ajjeecha kana dugda duubaa harka mootummaattu keessaa jira jechuun ifaaf ifaatti dubbii isaanii harkatti qabuun isaaniis hirmaataan waltajjii kana dubbataniru.

Hirmattoonni waltajjii kana akka jedhanitti, konfiransii nageenya jetani qopheessuun keessaan, mootummaa nagaa isin hin jechisiisu; hojii gaarii kan sabichi dhugaa bahu hojjeechu qabdu malee jechuun qeequuni isaaniis namni kuni eerani jiru.

Akka hirmaatan waltajjii kana yaada isaanii OMN’f qoddanitti, Obb Bakar shaalee sila OPDO’n aangoo hin qabdani, ergaa sii ergaan mootummichaa bira deemi hojii kee irraa deebi’e ilaali, diraamaa gowwomsaa  waggaa 25 ilaale dhaloottatti hin ceesisnu nu gaheera jechuun makmaku fi qoosaniru  jedhu.
Waltajjii nageenya jedhame kana irratti, warreen nageenya eegu jedhe.

uummanni kaleessaa amana ture amma immoo waadaa nyaatani faallaa sana tahani, humnoonni waraanaa hedduminaan  iddoo kanatti argamani namoonni hedduun akka waltajjii kana irratti qoodda hin fudhannee eega turanis; hirmaattonni waltajjii kana irratti argamani gaaffiiwwan jiraattota bakka bu’aanii haala aja’ibsiisan gaafachu isaanii jiraataan magaalaa Dodolaa Godina arsii lixaa himaniru.


Act now

#OromoProtests 29 June 2016: Namoonni maqaan isaanii armaan gaditti tarreeffaman kunneen Oromiyaa giddu galaa, godina Shawaa Kibba Lixaa aanaa Ammayyaa irraa kanneen hidhamanii dha. Namooti kunnean ergamaa wayyanee bulchaa ganda Harroojjii Ejersa Nadhii kan ta’e, Addunyaa Magarsaa, erga hiisisee baatileen ja’aa ol lakkoofsisee jira.
Namooti kunneen haga yoonaatti Mirga wabiis murtiis dhabanii mana hidhaa Ejersaa kan Walisoo jiru keessatti dararamaa jiru. Jarreen kun ganduma Harroojji Ejersaa Nadhii Keessaa walitti qabamanii hidhaman.

Maqaa, umurii fi hojiin isaanii kana:

1.shallamaa dirbabaa birru-umri-67-q/bulaa

2.urgeessaa ibsataa shorroo-um-57-q/bulaa

3.indaalaa tafarraa banabbaruu-um-70-q/bulaa

4.isheetuu tasammaa shallamaa -um.25-q/bulaa

5.tasfaayee warqinaa gurraachoo-um-48-q/bulaa

6.geetaachoo rafeeraa ukaa-um-28-q/bulaa

7.bareechaa galataa gargaaraa-um-19-q/bulaa

8.dajanee raffisaa baqqalaa-um-27-q/bulaa

9.warqituu asnaaqaa dassaaleny-dubarti-um-30-q/bulaa

10.tsaggaayee mitikkuu tsaggaa-um-55-q/bulaa

11.baqqalaa lateeraa gaaddisaa-um-35-q/bulaa

12.bulloo shallamaa qurus-um-45-q/bulaa

13.balaachoo naggasuu caalchisaa-um-22-q/bulaa

14.alamaayyoo dabbabaa jootee-um-40-q/bulaa

15.shantamaa abarraa gannatii -um-50-q/bulaa

Namoonni ragaa sobaa irratti bahaaa jiran:

1.addunyaa magarsaa-bulchaa gandichaa

2.bulloo adam

3.lateeraa caalchisaa

4.waaqjiraa naggasaa

5.dirribsaa tarreessaa-bulchinsafi nageenya gandichaa

6.biraanee shimallis-haadha manaa addunyaa bulchaa gandichaa

 

 


Residents protesting as the fascist Ethiopia’s regime is  to demolish their houses in Hanna Furi, Finfinnee, 29 June 2016. Roads are blocked. ” ታሪኩ የተባልው የአፍራሽ ግብረ ሀይሉ መሪ በህዝቡ ተገድሏል.”

Residents protesting government plan to demolish their houses in Hanna Furi, Finfinnee, 29 June 2016

OromoProtests 29 June 2016:  Oduun Waxabajjii 29 bara 2016 nannoo Finfinneeti qaxxamuree Asi ga’e akka ibsuuti humni polisii wayyaanee kan meeshaa waraanaa hidhatee jiru humna Ummata Oromoo kan meeshaa Uumama ykn dhagaa hidhate jiru wajjiin warrana gaggeeffamaa ture irratti loltun diina 17 ajjeefamanii hedduun immoo hojiin ala akka ta’an Odeessii gamaa sanaa ifa godhee jira. Garuu soba polisii amma kana miti kan du’e jechuun motummaan kan ufiin jettu fashitii wayyaanee wakkachuu akka jirtus himame.

17 Armed fascist Woyane  officers killed and seven civilians injured in a clash at Hanna Furi Area, Lafto Subcity of Finfinnee (Addis Ababa). Residents have been protesting the governments decision to demolish some 30,000 houses in the area with the aim of giving the land to TPLF. The commander of the woyane police was ambushed and his motor cycle was burned down as you see below.

June 28 /29 2016: #Oromo protests in Oromia (finfinnee, Hanna Furi) as the regime engaged in destroying residential houses for land grabs.

This is not just a political slight of hand. This is downright tragic. This is simply brutal. This is an act of state terror. This is bureaucracy deployed to disrupt life and terrorize poor citizens. This is a heartless exposure of people to a miserable death on the streets in these dark rainy days. You can’t call out women and children to a meeting and yet demolish their houses in their absence. We say NO to this in the strongest possible terms! NO! to a continued infliction of unnecessary suffering to poor people! Tsegaye Ararssa. 

 

 

Mootummaan abbaa irree wayyaanee Finfinnee kutaalee garaa garaa keessatti manneen jireenya ummataa irraa diigun ummata boochisaa jiru. Jiraatan naannoo Nifaas Silki laaftoo tokko akka jedhanitti lafti har’a Finfinnee jala galchan tuni lafa Oromiyaa turte. Namni kuni waggaa 39 naannoo kana jiraachuu isaanii dubbachujn mootummaan ilmaan Oromoo irraa buqqisaa abbootii qabeenyaf lafa Oromoo gurguraa jira. Mootummaan kuni lammii ofiif dantaa tokko hin qabu. Nuti iddoo itti dedmnu hin qabnu. Carraan keenya nutti dukkanaa’e jedha maanguddoon kuni.

 

#OromoProtests in Hanna Furi, Finfinnee, 29 June 2016

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/29/omn-breaking-news%E1%88%B0%E1%89%A0%E1%88%AD-%E1%8B%9C%E1%8A%93-jun-29-2016/

 


ODUU  #OromoProtests 28 June  2016

Harargee bahaa Magaalaa Dadariitti mormiin akka itti fufetti jira.

OMN: Oduu Caamsaa 25, 2016

OMN:Oduu Wax.28,2016 Godina Harargee bahaa magaalaa Dadar keessatti mormii dheengadda geggeeffame hordofuun, poolisoota magaalattiin namoonni dararamaa jiraachuu jiraattonni dubbatan.

Magaalaa Dadaritti daragaggoonni hundi walitti qabamuun mirgi abbaa biyyummaa fi abbaa qabeenyummaa nuuf haa kabajamu jechuun kan dheengadda mormii isaanii eegalan.

Mormii kana dhaamsuuf jecha poolisoonni magaalattii dargaggoota kanarratti boombii imimmaanessu darbatanii jiru.

Reebicha hamaa isaan muudateen ammoo daragggononi hedduun miidhamuu jiraataan magaalatti tokko nuuf himan.

Jiraattoonnis ilmaan keenna osoo arginuu hin reebdan jechuun mufii isaanii dhageesisanii turan.
Namni nuti dubbifne akka jedhanitti, dargaggoonni magaalaa Dadar kun dheengadda galagala ture Oromiyaan biyya keenna jechuun kan mormii isaanii finiinsan.

Akka isaan jedhanitti, wayta mormiin dargaggootaa geggeeffamaa turetti, mormii kana karaa nagaan deebisuun hafee poolisoonni magaalattii rasaasa roobsuu eegalan.
Reebichis haalaan hammaatee ture jedhan. Namoonni sadii miidhamuullee dubbatanii jiru.

Mormii achitti geggeeffamee ture hordofuun ammas dararamiinsi namoota nagaa irra gahaa akka jirus namni kun himan.
Haaluma wal fakkaatuun achuma godina Harargee bahaa magaalaa Qobboo keessatti poolisoonni Oromiyaa namoota nagaa irratti dhukaasa roobsaa jiru jedhameera.
Haga ammaatti eentu miidhamee fi kamtu madayee wanti beekkame hin jiru.

Sababni isaatis yeroon halkan waan ta’eef namni wal arguudhaaf hedduu rakkisaadha jedhan.

Rakkooleen kun wayta adda addaatti jiraattota irratti raawwatamaa jiraachuu kan nuuf himani jiraattoonni inni ammaa kun haalaan hamaadha jedhanii jiru.


ODUU

Jiraattoonni kutaa Nifas Silkii Laaftoo manni isaanii akka jalaa hindiigamne mormataa oolan.

Screen Shot 2016-06-29 at 01.03.53

OMN:Oduu Wax.28,2016 Jiraattoonni naannoo Qarsaa fi kontomaa kutaa bulchiinsaa Nifaas silk-laaftoo, galma waltajjii Laaftootti walgahuun manni keeenya diigamu hin qabu jechuudhaan hoggantootaa gaaffiin jonjessuu bira darbee sagalee isaanii dhaggeessisaa oolun isaanii himame.

Gaaffii jiraattota kanneen deebisuuf gahumsa kan dhabe qaamni waltajjii kana walitti qabe mana keessaan gadi lakkisuu qabdu kan jedhu malee mala furmaata kennuu dadhabuun isaanii immoo dubbichaas haalan hammeessa jiraas jechuun jiraattonni dubbatan jiru.

Magaalaa Finfinne Kutaa bulchiinsa laaftoo labutti, guyyaa har’aa jiraattonni gaaffiiwwan gurguddoo dhimma mootummaan Biyyitti bulcha jiru manneen jireenya isaanii irratti diiguu fi dabarse investerootaaf kennuuf  jedhu irratti qondaltoota waliin mari’atani falu dhabu isaanii irraa kan kahe dubbii guddaan uumuun gara mormiitti jijjiramuun isaa dhaggahame.
Namni waggoota afurtamii afuuriif iddoo kana jiraatanis, dhimmichi mootummaan tahe jedhe waan jal’inaan guuteen, daba lammiilee irratti raawwacha jirudha malee, bu’uurri isaa faayadamummaa lammiilee kan gidduu galeessaa godhaate miti jechuun dubbatu.

Jiraataan waggaa dheeraaf naannoo kana jiraatan akka jedhanitti, naannoo amma mootummaan karoora irratti baase jiraattoota buqqisuuf tattafattu kuni naannoo  Oromiyaa keessatti kan argamudha. Garuu jedhu namni kuni, deemsa keessaa gara magaalaa Finfinneetti dabalame, karoorri amma mootummaan itti jiru kuni immoo, namoota harka-qalleeyyii kuma sodoma(30,000)olitti lakka’amaan miidhuu danda’a, kuni immoo itti aantumma sabaa bulchaan  dhabu agarsiisaas jechuun sagantaa manneen jireenya diiguu kana hadheeefatani mormanii jiru.
Namoota iddoo kanatti mana ijaaratani jiraatanis, waraqaa ittiin lafa bitani mana ijarratani fida qonnan bultoota irraa qarshii keessaan isiniif deebisisne jechuun jiraattota giddutti wal-dhabde uumuuf carraqqiirra  jiraachuun qaamota mootummaa immoo uummatichi dubbii isaanii harkatti tufataniruus jedhame jira.

Waan garaa nama nyaatu jedhu namni nuyi dubbisne kuni, dhiibbaa gama mootummaan isaanii qunnama jiru jala bahuuf, waktiin isa gannaa waan taheef ji’oota muraasa nuuf kenna biyya keesssa iddoo dhabne jira ,biyyoota oollatti illee baqanna isaa jedhuuf illee deebii mootummaa irraa dhabu isaanillee namni kuni  dubbataniru.
Iddoo garaagaratti fala argachuuf socho’uu fi gaaffii  hanga masaraa mootummaa biyyitti dhiyeeffachuun keenya illee, rakkoo godhate akka balleessatti ittiin abarama fi dorsifama jiru jechuun dhimmichaa hadheefatani komatu.
Miidiyaaleen dhuunfaas tahe biyyoota alaa  biyyitti keessaa socho’uun dhorkame kan jirudha, garuu warreen miidiyaa mootummaa EBC, FBC iddoo kanatti argamanis dhugaa jirtu gara mootummaatti dabsani waan gabaasanii namni yaada kennuuf dhibuun immoo dubbicha hangam mootummaa fi sabicha gidduutti hameenyummaan akka jabaate kan agarsiisudha kan jedhaniis nama nuyi dubbisnedha.
Namni kuni akka jedhanitti, bulchittoonni kutaa  bulchiinsa magaalaa Finfinnee Nifas silk laaftoo obbo Fitsum fi obbo Taarikuu namoonni jedhaman, waayita fillanno sagalee ummataa argachuuf waaadaa baay’ee jiraattotaaf kan galaniis, amma waadaa sana haaluudhaan gara jabeenyumma guddaan namoota kanneen irratti murteessa jiraachun isaanii immoo dubbicha haalan hammeessa jira.
Digaamuun  manneen  kana, namoota 30,000 oli tahani mana malee hambisuuf jira waan taheef, yoo mootummaan dhimmaa keenya nuuf  ilaalu hin  barbanne maal tahu fi mudaachu mala kan jedhu gaaffii keessaa nama galcha jechuun jiraattonni magaalaa Finfinnee kutaa bulchiinsaa nifaas silki laaftoo naannoo Qarsaa fi kontoma waamicha isaanii dabarsataniru.
Dhimma kana waliin wal qabate, lubbuu fi dhiigni hedduun dhangala’u ni mala shakkii jedhu akka qabanis dursani beeksisaniru.
Jiraattonni yeroo hunda gadi bahanii dabareedhaan qaama mana isaanii diiguu eega jiru, mootummaan biyyittis tahe warreen meeshaa hidhatan immoo ergama isaanii rawwachu irraa duubaatti hin deebi’anii, sabicha dhaggahu dhiisuu  aadaa erga godhaatanis bubbulan jiru.

Itti aantumma sabaa bulchani karaalee miidiyaa biyyitti dhaggeenyu malee qabatamaatti hin argines jechuun dubbatu.
Yerooma dhiyoo kana, dhimma manneen diiguu kana waliin wal-qabate magaalaa Finfinnee kutaa bulchinsa Boolee bulbula naannoo warra Ganuu keessatti namoonni sadii ajjeefamu isaaniis isiniif gabaasuun keenya ni yaadatama.


Sagalee Qeerroo Bilisummaa Oromoo (SQ) Qophii Waxabajjii 27,2016 / Qophii Addaa “Dirree Xiyyaaraa Moo Dirree Awaaraati” Jedhu Qabateera.

ODUU

Loltoonni Agaazii jiraattoota godina Shawaa Lixaa hiraarsaa jiru.

Amharic News Feb. 06, 2016

OMN:Oduu Wax.28,2016 Godina Shawaa lixaa aanaalee hedduu keessatti loltoonni mootummaa sakkata’iinsaa fi reebicha hamaa geggeessa jiraachuu jiraattoonni dubbatan.

Akka jiraattoonni himanitti, loltoonni kun baadiyaalee hunda keessa naannayuun shammarranii fi dubartoota Oromoo gudeeduu itti fufanii jiru jedhan.

Raayyaa ittisa biyyaa, poolisoota Federaalaa fi loltota Agaaziitiin gochaaleen foffokkisaa ta’an, jiraattota godina Shawaa lixaa irratti raawwatamaa jiru haalaan jabaatee jira.

Aanaalee hedduu keessatti reebicha, sakkatta’iinsaa fi dararamiinsi jiraattota irratti geggeeffamaa jiru wayta ammaa kan hammaate yoo ta’u, namoota baayyee ammoo qabanii hidhaa jirus jedhamera.

Namoota hidhaman keessaa manguddoonni umariin waggaa 70 jiraachuullee jiraattonni dubbatan.

Jiraataan godinichaa akka nuuf himanitti, loltoonni mootummaa kun meeshaa waraanaa gurguddaa hidhachuun magaalaa fi baadiyaa hunda keessa deemuun namoota dararaa  jiru jedhan.
Loltoonni kun manniin barumsaa, buufata fayyaa fi waajjiraalee hedduu keessa kan qubsiifaman yoo ta’u, jiraattoonnis rakkoo hamaa keessa jiraachuu dubbatan.

Akka namni kun jedhanitti yeroo gara yerootti gidiraan jiraattota godina Shawaa lixaa irratti raawwatamaa jiru haalaan hammaatee jira.

Manniin jiraattotaa dabalatee magaalaa keessatti manniin siree hundi sakkata’amaa jira.
Baadiyaa hunda keessa naannayuun gara jabeeyyiin hoomaa waraanaa kun shamarranii fi dubartoota irratti gudeeddii raawwataa jiru jedhan.

Magaalaa Gincii keessaa ammoo manguddoon umriin isaanii waggaa 70 ta’an loltoota kanaan qabamanii hidhamanii jiru. Daragaggoonni hedduun ammoo reebamaa jiraachuu himan.

Hoteelonni manniin siree hundi loltoota kanaan sakkata’amaa kan jiran yoo ta’u, namoonni manniin siree bulan, waraqaan eenyummaa isaanii gaafatamuun, doorsifamaa akka jiranillee himan.
Kana raawwachuun mootummichaa ammas bifa itti fufiinsa qabuun mormiin ummataa geggeeffamuu mala shakkii jedhuun ummata dararaa jira jedhan.

Loltoonni mootummaan bobbaase kun biyya nagaa qabdu keessa naannayuun ummattoota nagaa dhoorgaa jiru kan jedhan namni kun, kanarraa ka’uun jiraattoonni hundi yaaddoo keessa seenanii jiru.

Kun kanaan osoo jiruu mormii guutummaa godina Shawaa lixaa keessatti geggeeffameen, mootummaan biyyattii bulchaa jiru, jiraattota sanyii filatamaa fi xaa’oo dhoorgatee rakkisaa jira jedhan.

Haala amma argaa jirru kanaan biyyattiin mootummaa fi seer-dhablee taatee jirti jechuun dubbatanii jiru.


https://youtu.be/TQKkLTKPQjs

Qabsoon Itti Fufa!

13508920_266262650404481_3813422291864360533_n13510951_253166505054543_5875196660653631485_n

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

Godina Arsii Aanaa Diksiis fi Magaala Hamdaa Akkasumas Asaasaa Keessatti FXG Itti Fufee Oole.

Waxabajjii 25,216

13497936_134055650350611_5703429190010668559_oGodina Arsii aanaa Diksiis magaalaa Hamdaa keessatti guyyaa har’aa mormii barattoonni mana barumsaa sadarkaa tokkoffaa godhaa oolani.

Kana malees ummanni Magaalaa Asaasaa fi naannoo ishee mormiirra ooleera mormiilee isaanii keessatti ajjeechan gara jabeenyaa kan addatti ummata Oromoorratti raawwataa jiru haa dhaabbatu nuti wayyaanen hin bullu soba Wayyaanee hifanne jechaa oolaniiru, Arsii magaalota hedduu keessatti waraana akka cabbiitti gadi naquun ummata sochii dhoorgaa jiru.

 

 

 

 


TPLF’s delegates being escorted by police in Rotterdam, Netherlands after their planned event was forcefully cancelled by #OromoProtests, 25 June 2016.

Lukkee Wayyaanee bifa kanaan poolisiin Holland ummata jalaa baasee geggeesse.

 

https://youtu.be/29rLsp6NqS0

 

TPLF delegates being escorted by police in Rotterdam, Netherlands after their planned event was forcefully cancelled by Oromo protesters .

Demonstratie in Rotterdam tegen ‘genocide’ Ethiopië

Honderden demonstranten blokkeerden zaterdag een zaal in Rotterdam waar leden van de Ethiopische ambassade aanwezig zouden zijn. De emoties liepen daarbij hoog op.

De activisten zijn woedend op de Ethiopische leiders. Die zouden zich schuldig maken aan ‘genocide’ op de Oromo, de grootste etnische groep in het land.

”Duizenden Oromo zijn gearresteerd en in hechtenis”, staat te lezen in flyers, die door demonstranten werden uitgedeeld aan de Tamboerstraat in Rotterdam.

Eieren
De sfeer tijdens de protest was gespannen. De activisten bekogelden een busje met vertrekkende ambassademedewerkers met eieren.

Het vertrek van de Ethiopische functionarissen ging verder gepaard met veel gejoel en geschreeuw. De politie moest de aanwezige demonstranten in bedwang houden.

Voor de jonge bezoekers in het aangrenzende kinderwerkplaats de Ontdekhoek was de demonstratie even schrikken. Zij moesten enige tijd binnen wachten.

Veiligheidstroepen
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch sloeg eerder deze maand alarm over het gewelddadige optreden van veiligheidstroepen in het Afrikaanse land.

Zij zouden sinds november vorig jaar tijdens demonstraties zeker vierhonderd activisten hebben gedood. Ook zouden tienduizenden mensen zijn opgepakt.

De Oromo demonstreren volgens de activisten in Rotterdam tegen illegale landroof door de regering, die boeren hun land zou afpakken.


OromoProtests in Asaasaa, Arsi,  Oromia, 25 June 2016.

Waxabajjii 25 bara 2016 Arsii Lixaa Magaalaa Asaasaatti har’a mormii ummataa cimaatu godhamaa oole.

 

#OromoProtests in Asaasaa, Arsi, Oromia, 25 June 2016 p3

 

#OromoProtests in Asaasaa, Arsi, Oromia, 25 June 2016

 

 

#OromoProtests in Asaasaa, Arsi, Oromia, 25 June 2016 p2


https://www.oromiamedia.org/2016/06/25/omn-oduu-wax-24-2016/

https://www.oromiamedia.org/2016/06/24/omn-oduu-waxabajjii-232016-2/

 

 

 

#‎FxG‬ Kuni injifannoo guddaaadha Uummatni Oromoo Xiqqaaf Guddaan Bakka Oolumsa isaa hunddaatti qabsoo finiinsaa jiraachuun nama oonnachiisa. Bakka jiruu ofii hundatti mallattoo biyya ofii fi eenyummaa ofii ibsu godhachuun sabboonummaa ofii cala’qi’siisa. Diina ofii funyaan jala taa’anii ittiin morkuun ‪#‎Gootummmaadha‬. Oromoon Goota.
FXG Oropmiyaa maraa keessatti ta'aa jiru nama onnachiisaa

#OromoProtests, June 24, 2016


Waxabajjii 24 bara 2016 yunivaristii saayinsifi tekinolojii Adaamaa keessattii kana argamuu Gumiin Aadaa fi seenaa oromoo ykn GASO kab jedhamu guyyaa haardha tana galgalaa 12:00 irraa kasee saganta ballee ykn Angoo fi hundeefama waggaa 10 ffaa gumichaa kabajacha olaan haa ta’u malee saganata kana irrattii kan argamaan keessummaa kabaja ta’udhaan. Dargagoo
# Firaa’ol Damee
# laalisaa Dagagaa
# Eebbisee
kan jedhaman xumuraa sagantichaa irrattii ukamfamani fudhatamanii jiruu. waa nama gadisisuu keessaa muccayoo maqaan ishee eebbisee jedhamtuu.hiriyyaa firaa’ol waan taateef imimmaa ishee osoo dhangalasaa jirtuu naasuu tokko malee ergamtooni wayyaanee ukkamsanii konkolaata keessattii darbanii fudhatan deemani kana. kuni kanan osoo jiruu dargagoo laalisaa dagaga muccaa jedhamus batalumaa akka bubbee obonboleetii lafa ol kasanii tarataniini jiruu yaa oromoo maaliu keenya malii. ijolleen kun balleessaa tokko malee fudhataman‪‪. Adama Science and Technology University


“Qawwee Kee Mukatti Hirkisi” Jechaa Mootummaa Wayyaanee Balaaleffachuun Qeerroon Godina Wallaggaa Aanaa Gullisoo Guyyaa Har’aa Waxabajjii 24,2016 FXG Gaggeessan.

Video Player

Lixa Oromiyaa Keessatti Warraqsi FXG Jabaatee Itti Fufuu Qeerroon Gabaase.

Waxabajji 24,2016

Najjo sanyii Abdiisaa
NajjooGodina Wallaggaa lixaa aanaa najjoo bulchiinsa magaalaa Warra Jirruu keessatti fincilli xumura garbummaa bifa haaraan dhohee jira.Fincilli kun kan jalqabe baratoota mana barumsaa sadarkaa 2ffaa magaalattiin yeroo ta,u fincilichi daran jabaachuun guutummaa uummata magaalattii
dhuunffachuun dhaga,amee jira.
Dhaadannoowwan jajjaboof Walleewwan onnechiisoo wallee warraaqsaa dhageessisaa tura.Humni federaalaas baratoota nagaa irratti dhukaasa banuun magaalattii goolaa jiraachuu maddeen keenya achirraa nu qaqaban ifa godha

Godina Wallaggaa Magaalaa Giddaa Ayyaanaa Keessatti FXG Akka Itti Fufetti Jira.

GiddaakooGiddaan giddima

FXG Dhaabuuf Wayyaaneen Trakaanfii Ilmaan Oromoo Irratti Fudhataa Jirtu Itti Fufus FXG Jabeessee Iti Fufeera

Waxabajii 23,2016
Wayyaaneen yeroo ammaa oromiyaa keessatti FXG dura dhaabbachuudhaaf ajjeechaa haalli isaa hin beekamne kan bifa jijjiirrate dhokataa ilmaan Oromoo irratti raawwataa jiru addatti godina Arsii lixaa magaala shaashimanneetti torban lamaa asitti ilmaan Oromoo nagaa irratti tarkaanfiin ajjechaa raawwataa jiru daran suukkanneessaa kan taheedha. Kana malees waraanni wayyaaneen kan aggaamee ajeese mootummaan gaafatamaa jalaa bahuuf lola dhuunfaa fi firaatti jijjiiraa jira. akka fakkeenyaatti shamarree  guyyaa lamaan dura calanqootti ajjeefamte mootummaan wayyanee lola dhuunfaatti jijjiiree jira. kan waraanni ajjeese akka waan firaan, dhuunfaadhaan lolli uumamee lubbuu ilmaan Oromootti taphataa jira. Haatahu malee akkasuma godina Arsii lixaa magaala Shaashimanneetti lubbuu halkan halkan darbee bulu hin dhaabbanne hanga ammaatti.
Mootummaan Wayyaanee shiroota garagaraa xaxee dadhabee milkaawuu hin dandeenye. Haala kanaan amma oromiyaa keessa godina shawaa lixaa, Wallagga lixaa, Wallagga bahaa keessatti kaleessa Waxabajii 22/2016 irraa kaasee ajjechaan ilmaan Oromoo irratti raawwataa jiru dhaabachuu qaba, kan hidhatamanis haa gadhiifaman jechuudhaan FXG itti fufeetu jira.
Godina Shaggar  lixaa aanaalee hedduutti daandiin cufamee jira kaleessa irraa kaasee. Akkasuma wallagga lixaa magaala Mandii, Najjoo, Haaruu
fi kkf keessatti mormiin uummataan waan jabaateef humni waraana agaazii jedhamu kan lubbuu ilmaan Oromoo dhangalaasee bare ammallee godinoota kannenitti bobahaa jira. wayyaaneen ammas nagaadhaan aangooshee irraa kan hin buune yoo tahe tarkaanfiin ilmaan ishee Oromiyaa keessaa qabdu ilmaan tigrootaa irratti akeekamee jiru galma gahuu kan hin hankaakneedha.


Lixa Shaggar Magaalaa Amboo Keessatti Warraaqsi Akkuma Finiinetti Jira

Waxabajji 23,2016
Itti fufaHar’a magaalaan Amboo daran dirree waraanaa fakkaattee jirti. Mormiin Wayyaanee wajjin eegalame itti fufuun barattoonni kutaa 11ffaa qophaa’inaa Amboo balaaleffannaa ajjeechaa uummata Shashamannee,du’a garajabumma mootumichi uummata oromoorratti fudhachaa jiru addatti mormaa jiru.

Magaalattii keessatti dhaadannoon barattootaan dhagaa’aman mootummaa shororkaa yaaddoof rifaatuu keessa galchee jira.Barattoonni kutaa 11 barumsa dhiisanii ya’anii murna bicuu daguggaa sanyii keessattuu Shaashamannee keessatti fudhachaa jirtu balaalefataa jiran,Ajjeechaa suukanneessaa akka hatattamaan dhaabu gaafatan.Haalli magaala keessaa hedduu yaaddeessaadha.Humna afaan qawweetti amanu dura barattoonni dhaabatanii mormii haala gaariin dhageessisaa jiru.Konkolaataan olis ta’e gadi deemu sakatta’insa cimaa irra jira.Baajaajonni magaalaa keessaas yeroo deemanis ta’e deebi’an sakkatta’amaa jiru uummata konkolaataa keessa Jiru dabalatee. magaalaan qondaaltota Wayyaaneen guutamtee jirti.
Oduu dabalataan gara Lixa Oromiyyatti yoo darbinu Magaalaan Mandii kaleessa balaaleffannaa mootummaa Wayyaaneerra turuun ,Mootummaan gochawwaan rifaasisoo hatatamaaan akka Uummata Oromoorraa dhaabu,Ajjeechaa dukkana uffatee Uummata nagaarratti banee jiru,Keessattuu ajjeechaa magaalaa Shaashamanneefi ajjeechaa durbee Sabriinaarra dhaqabee jiru,Ajjeechaa garaa namaa madeessuu akkasii,Hatatamaan akka harkasaa irraa deeffatu,Gaafatanii jiran Gochaawwaan fokkisoo mul’inatti nurratti fudhatamuuf kan harkasaa hin deffanne yoo ta’e,Uummati murtoo mataasaa fudhachuuf qophii ta’uu,Barattootaaf jiraattonni Mandii mormiisaaniin ibsatanii jiru.

 


#Oromoprotests: Loud Yearning for Freedom in Shashemene, Oromia,  June 22, 2016

#‎OromoProtests Loud Yearning for Freedom in Shashemene June 22, 2016

https://youtu.be/71M_7td4cvw

https://www.oromiamedia.org/2016/06/22/omn-oduu-amma-nu-gahebreaking-news-wax-22-2016/


FXG Lixa Shaggar Ambo Keessatti Akka Itti Fufetti Jira.

Waxabajji 22,2016
Warraqsi barattota Amboon eegale daran babal’achuun uummata dabalatee jira Haaluma Kanaan Guyyaa har’aa mana Barumsaa futuritti qabsoon eegalame finiinaa deemuun Ummata Dabalachuun Cimee Jira.Qabsichi Itti Fufuun Daandii Amboo Gara Finfinnee Geessu Yeroo Murtaa’eef Cufamee Tureera! Qondaalttonni Wayyaanee Sadii Miidhamaniiru Akkasumas Konkolaataan Wayyaanee Haalaan Caccabdee Jirti.
Walumaa Galatti Wayyaaneen Har’a muddamuun  Oliif Gadi Kaachaa Ooltee Jirti. FXGn HAALA KANAAN MAGAALAA AMBOO FI NAANNOOSHEETTI ITTI FUFEE JIRA.
Gama biraatiin Lixa Oromiyaa Bakkeewwan Tokko tokko keessatti warraqsa finiineen Uummati gaaga’ama jabaa keessa jira,Gaaga’ama kana magaalaa Najjoo warra jirruu keessatti sochii barattoonni kaasaniin uumati humna waraanaa Wayyaaneen shororkeeffamaa jira.Akkasuma magaalaa Naqamtee keessatti humni addaa Hidda gabroonfattootaa kan turan,Kanneen Ayyaalee Faabboobet wajjiin hojjechaa turan irratti
tarkaanfii jabaan fudhatamee jira,Gareen diinaa kun kaayyoo Uummata Oromoof Afaan Oromoo barbadeessuu qabatee kan deemu,caasaa Lixa Oromiyaa keessatti bakkeewwan hedduu keessaa kan qabu yoo ta’u,Sochiif warraqsa uummataan akkasuma Humna addaa Lixa Oromiyaa keessa socho’uun caasawwaan isaanii addaan baafamanii jiru,Warreen hafanirratti tarkaanfii jabaan nii fudhatama achuma Wallagga bahaa Keessatti Magaalaa Arjoo jedhamtutti guyyoota muraasa darban keessa Qaamonni mootummaa namoota karaa deemaaniin Konkolaataa caccabsan jechuun Dhukaasa Namoota nagaarratti banteen naamoonni miliqanii kan hafan ta’ullee,Jabbiin Qote bultoota achii tokko rasaasa namatti dhukaateen ajjefamte konkolaataan Golden bus qabeenyummaan kan Wayyaanee kan ta’e Lixa Oromiyaa keessa socho’uu sodaate jira.


#OromoProtests June 22 2016,  Waxabajji 22,2016: Godina Wallaggaa lixaa aanaa Najjoo bulchiinsa
magaalaa Warra Jirruu keessatti fincilli xumura garbummaa bifa haaraan dhohee jira.Fincilli kun kan jalqabe baratoota mana barumsaa sadarkaa lammaffaa magaalattiin yeroo ta,u fincilichi daran jabaachuun guutummaa uummata magaalattii dhuunffachuun dhaga,amee jira.
Dhaadannoowwan jajjaboof Walleewwan onnechiisoo wallee warraaqsaa dhageessisaa tura humni federaalaas baratoota nagaa irratti dhukaasa banuun magaalattii goolaa jiraachuu maddeen
keenya achirraa nu qaqaban ifa godha.


(SBO/VOL – Waxabajjii 21,2016) Waxabajjii 20-21/2016 Godina Bahaa Oromiyaa Harargee Bahaa fi Dhihaa Aanota Garaagaraa Keessatti Warraaqsii Biyyoolessaa Oromiyaa FXGn Daran jabaachuun itti Fufe, Waraani Agaazii Wayyaanee, Liyuu Hayilii fi Koraa Bittinneessaa jedhamanis Yakka Duguuginsa Sanyii Ilman Oromoo Irratti gaggeessa jiru.

Godinoota Harargee Bahaa aanota akka Dadar Magaalaa Qobboo, Gursuum, Magaalaa Calanqoo, Godina Harargee Lixaa aanaa Mi’eessoo, Magaalaa Mi’eessoo dabalatee Warraaqsii biyyoolessaa Oromiyaa FXGn, gootota barattoota Oromoo kutaa 12ffaan daran jabaachuun itti fufee jira.

Goototni barattootni Oromoo Godina bahaa Oromiyaa, Harargee bahaa fi lixaa keessatti qorumsa kutaa 12ffaa seensa yuunibarsiitiif qophaa’aa jiraachuun keenya utuma beekamuu roorroo fi hiraarsa saba keenyaa fi nurra ga’aa jiruu obsuu waan dadhabneef warraaqsa finiinsuun falmachaa baranna; kunis warraaqsaa keenya irraa duubatti hin deebinu jechuun warraaqsaa finiinsu irratti argamu.

Goototni Barattootni Oromoo fi Qeerroon Dargaggootni Oromoo erga Oromiyaan bulchiinsa waraanaa jala galfamtee addatti duulli itti fufiinsaan waraanaa Agaazii, Liyuuhayilii, Poolisii federaalaa fi Kora bittinneessaa jedhamaniin uummata Oromoo irratti gaggeeffama jiraachuun godinoota Harargee lamaanii fi Oromiyaa bakkoota hedduutti ilmaan Oromoo guyyuu ajjeefamaa fi ukkaanfamaa jiraachuun Qeerroo dargaggoota, gootota barattootaa fi ummata Oromoo boqonnaa kan dhorkee fi daranuu kan warraaqsatti jabeessaa jiruu dha. Kana irraa warraaqsa FXG jabeessuun roorroo of irraa deebisuuf kan murteeffatan ta’uu ifa gochuun FXG finiinsuutti jabaatan.

Sababaan addaa warraaqsa FXG kana jabeessuuf dirqaman kan biroon immoo dabballootni kittallayyoota wayyaanee ta’an jibbinsaa barattoota Oromoof qaban deeggarsaa barattoota kutaa 12ffaa sababa qorumsaa yeroon itti dheeraateef godhameef dhorkachuun mirga barattoota Oromoo ukkaamsuufi deeggarsaa godhameef bu’aa dhuunfaa isaaniif oolfachuu irraa goototni barattootni Oromoo Aanaa Dadar magaalaa Qobboo, Aanaa Gursum, Anaa Mi’eessoo Magaalaa Mi’eessoo warraaqsaa finiinsuun dura dhaabbachuun falmachaa jiran.

Akkuma amaleeffatee fi baratee mootummaan wayyaanee fi ergamtuun wayyaanee OPDO’n ilmaan Oromoo bulchiinsa waraanaa jala jiran irratti loltoota agaazii bobbaasuun Oromoo nagaa hojjetatee of jiraachisuu fi mormii keessatti illee hin argamiin itti dhukaasanii ajjeesuu itti fufuun Shaamarree Oromoo kan hojii buna daandii irratti danfistee ittin of jiraachiftuu fi maatii ishee tajaajiltuu dubree Sabrina Abdallaa jedhamtuu Harargee Bahaa magaalaa Calanqootti itti dhukaasuun, lubbuun ishee wareegame jira.

Kana malees Godina Harargee Bahaa fi Lixaa keessatti bakkoota garaagaraatti yakki waraanaa ummata Oromoo irratti gaggeeffamaa jiraachuun walqabatee Qeerroo fi ummatni wal ta’uun addatti warraaqsa Biyyooleessa Oromiyaa FXG daran jabeessuun dura dhaabbachuu qofatu furmaata jechuun waamicha warraaqsaa waliif akkasumas guutuu barattoota, dargaggoota/qeerroo fi ummata Oromoo cufaaf dabarsaa jiraachuun ibsamee jira.

Injifannoon uummata Oromoof

 

.

 



 

 

#OromoProtests 22 June 2016: Ajjeechaan Sabrina Abdallaa kan dhagahe hunda Sabrii dhowwate. Ajjeechaan mucittii miskiina kana irratti hidhattoota mootummaatiin raaw’atame ergaa guddaa Oromoof dabarsa. Ajjeefamuuf Oromoo tahuun qofti gahaa akka tahe nutti hima. Sabriinaan dhagaa darbitee miti yookiis qawwee baattee hidhattootatti dhukaaftee miti kan ajjeefamte. Oromoo waan taateef qofa. Bakki ajjeechaan kun itti raaw’atame ammoo Calanqoo lafa lafeen Oromoo kumaatamaa lafa jala ciiftu. Tarkaanfiin Wayyaaneen Shashamannee fi Baha Oromiyaatti ummata Oromoo nagaa irratti fudhataa jirtu godaannisa madaa gaafa Calanqo fi Aanoolee daranuu billawa itti horfee dhiigsuun tarkaanfii maayyii fi murteessaaf Oromoo qopheessa malee hin callisiisu!

 

Sabriinaa Abdallaa Gootittii Oromoo bara 2016 Sanyi Bakar Waaree

 

 

#OromoProtests 21 June 2016, the Road to Dire Dawa has been closed by commandeered bus at Chalanqo in protest against the barbaric killing of Sabrina Abdalla.

Daandiin gara Dire Dhawaa deemuu ganama kana Calanqorratti cufamee jira.

#OromoProtests 21 June 2016, the Road to Dire Dawa has been closed by commandeered bus at Chalanqo in protest against the barbaric killing of Sabrina Abdalla

https://www.oromiamedia.org/2016/06/21/omn-oduu-waxabajjii-202016/

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/21/omn-oduu-amma-nu-gahebreaking-news-wax-21-2016/

 

18 years old young Oromo woman Sabrina Abdalla was shot by fascist Agazi of the TPLF Ethiopia’s regime on 20 June 2016 in Chalanqo, East Hararge, Oromia. She has died at upon arrival at Harar hospital. She was shot in a small hut she uses to sell tea and coffee.

 

Young Oromo woman Sabrina Abdalla was shot by fascist Agazi of the TPLF Ethiopia's regime on 20 June 2016 in Chalanqo, East Hararge, Oromia


Sabriinaa Abdallaa kan Harargee bahaa magaalaa Calanqoo keessatti loltoota Agaaziitin Waxabajjii 20 bara 2016 dhawamtee turte, hospitaal Harar osoo geessaa jiranii lubbuun dabartee jirti. Sabriinaan bakkuma ishiin shaayii danfiftee gurgurtu keessatti rasaasaan dhawamte. Reeffi isii gara Calanqoo deebifmaa jira.
Rabbiin wareegmtoota keenya biroo waliin warra jannataa haa godhu. Firaafi maatii isii rabbiin jajjabina haa kennuuf.


Body of Sabrina Abdalla (18 years), the 10th grade Oromo female student who was gunned down in the night of 20 June 2016 byfascist Ethiopia’s regime soldiers in Chalanqo, East Hararge, Oromia.


Kun reefka Sabrinaa Abdallaa barattuu kutaa 10ffaa kan galgala  Waxabajjii 20 bara 2016 loltoonni Wayyaanee Harargee Bahaa magaalaa Calanqotti galafataniiti. Ganama waxabajjii 21 baraa 2016 ummanni Calanqoo buqqa’ee ba’uun mormii guddaa dhageessisaa jira.

 

Body of Sabrina Abdalla, the 10th grade Oromo student who was gunned down in the night of 20 June 2016 byfascist Ethiopia's regime soldiers in Chalanqo, East Hararge.Body of Sabrina Abdalla, the 10th grade Oromo student who was gunned down in the night of 20 June 2016 by fascist Ethiopia's regime soldiers in Chalanqo, East Hararge.

 

Shaggar Lixaa Keessatti FXG Haalaan Jabaatee Itti Fufee

Waxabajji 20,2016
1bFincilli xumura gabrummaa Ambo Keessatti bifa Jabaan eegalee raafama guddaa Mootummaa Shororkaa Wayyaaneerraan gahaa jira FXG barattoo Amboon erga dheengadda eegalee har’as itti fufee jira.Haaluma kanaan Shaggar Lixaa Magaalaa Ambootti Manni Barumsaa Sadarkaa tokkoffaa Carii qabsoo Finiinsaa oolan.Haaluma kanarraa ka’uun qondaaltonni Wayyaanee manneen barnootaa kanneen akka Carii, Liiban Maccaa fi Mana Barumsaa qophaa’inaa xiyyeeffannoo addaa itti kennuun bahaa fi gala barataa eegaa jiru.Oolmaan magaalaa Amboo guyyaa har’aa qondaaltota Wayyaaneetiin guutamuun dirree waraanaa fakkaattee jirti yeroo ammaa kanas dabalatee humni waraanaa buufata godhatee itti duulaa jira.

 

Barattoonni eebbifamtoonni Oromoo yuunivarsitii garaa garaa dhaadannoo adda addaa maxxansaa jiru. #OromoProtests 20 June 2016

barattoonni eebbifamtoonni Oromoo yuunivarsitii garaa garaa dhaadannoo adda addaa maxxansaa jiru. #OromoProtests 20 June 2016

 

 

Qeerroon Bilisummaa Yuuniverstii Diillaa Waamicha Warraaqsaa Dabarse.

kr

Qeeyroon Yuuniversitii Diillaa keessatti waraqaa warraaqsaa “WAAMICHA LAMMUMMAA” jedhu maxxansuun Qeeyroon gabaasee jira. kunis Waxabajii 18/2016 barreeffamni warraaqsaa bittimfame kun poolisii Wayyaanee boqonnaa dhorgudhaan naasuudhaan waraanni naannoo moorichaa akka qubatu taasifamee jira. Waraqaan kun erga maxxanfamee kaasee Yuuniversitiin keessaa fi alaan waraanaan marfamuudhaan barruuwwan Qeeyroon waamicha taasise kana bakka maxxanfamee waraanni funaanuunis meeshaa camadee barattota tiksuunis odessi Qeeyroo moorichaa nu gahe addeessee jira.
Naannoo Kibbaa godina uummata Segen aanaa Konsootti akkuma duraan eegale fincilli ammas jabaatee itti fufuun Qeeyroon gabaaseetu jira. Fincilli kun aanaa Konsoo magaala Kaaraatitt wayyaaneen dhiyoo akkuma uummata konsoo irratti tarkaanfii suukkanneessaa fudhatteen ammallee kan hin dhaabnes dargaggeessa konsoo tokko ajjehcaa irratti raawwachuudhaan kan ajjeeses poolisii humna addaa wayyaanee tahuunis kan barame yoommuu tahu fincilli uummataan ammas jabaatee kan itti fufee jiru tahunis gabaafamee jira.

 

 

 

#OromoProtests 20  June (Waxabajjii)  2016:  Students in Shamene staged mass protest against the killing of their classmate, Harun Haji Tusu, who was murdered by unknown assailants. The students marched through the town and paid a mass visit to Harun’s family. Students have demanded those responsible must be identified and held accountable at the court of law. Shashemene Police has announced arresting several.

Magalaa Shaashamanneetti barattoonni har’a ajjeechaa hiriyaa isaanii Haarun Haji Tusuu balaaleffachuun hiriiraan maatii isaa bira booyicha gahanii jiran. Barattoonni kun warri yakkaa suukaneessaa kana hiriyaa isaanii irratti raaw’ate saffisaan beekamanii seeraafi dhihaatanii akka adabaman gaafatanii jiran. Kaleessa Poolisiin Shashamannee namoota yakkan kanaan shakkaman qabnee jirra jechuun suura isaanii facaasee jira. Namoonni kun dhuguma warra yakkicha raaw’ate moo kanneenuma mootummaan dubbii ofirraa qabbaneessuuf walitti qabe ta’uun ifaa miti. Poolisin Shaashamannee ragaa gahaafi amansiisaa waliin dhiheessee ummata amansiisuu qaba.

 

#Oromo Protests, Shashemene, Oromia, 20 June 2016 #Oromo Protests, Shashemene, Oromia, 20 June 2016 p2

#Oromo Protests, Shashemene, Oromia, 20 June 2016 p3

#OromoProtests 20 June 2016:  12 grade students rally in Qobo town, East Hararage, Oromia complaining that the government is not providing with necessary support needed prepare for exam.


Waxabajjii 20 bara 2016 Aana dadar magaala Qobbootti baratotoni kuta 12 Maalaqa degarsa nuf kaana ja’ani gaafatan saababa bulchan ana Dadar Obbo Taajiir Shame koraabiitinesa irati bobase jolee reeba jiran.

#OromoProtests 20 June 2016 in Qobbo, East Hararge, Oromia 12th grade students and residents marching.


Harargee Bahaa magaalaa Qobbootti barattoonni bifa kanaan waxabajjii 20 bar 2016 mormii godhaa turan.

 

https://youtu.be/gbvtOSZRjKc

#Oromo Protests, Qobboo town, Dadar, Hararghe, Oromia, 20 June 2016#Oromo Protests, Qobboo town, Dadar, Hararghe, Oromia, 20 June 2016 p1#Oromo Protests, Qobboo town, Dadar, Hararghe, Oromia, 20 June 2016 p2

 

 

 

 

 https://www.oromiamedia.org/2016/06/19/omn-oduu-wax-19-2016/


#‎OromoProtests‬ 19 June 2016:  Namoonni maqaan isaanii armaan gaditti tarreeffaman kun Godina Sh/K/Lixaatti aanaa Ammayyaa ergamaan wayyanee bulchaa ganda Harroojjii Ejersa Nadhii kan ta’e addunyaa magarsaa erga hiisisee ji’a 6 ol lakkoofsisanii jiru. Mirga wabiis murtiis dhabanii mana hidhaa ejersaa kan walisoo jiru keessatti hafanii jiru.
Maqaa, umurii fi hojiin isaanii kana:
1.shallamaa dirbabaa birru-umri-67-q/bulaa
2.urgeessaa ibsataa shorroo-um-57-q/bulaa
3.indaalaa tafarraa banabbaruu-um-70-q/bulaa
4.isheetuu tasammaa shallamaa -um.25-q/bulaa
5.tasfaayee warqinaa gurraachoo-um-48-q/bulaa
6.geetaachoo rafeeraa ukaa-um-28-q/bulaa
7.bareechaa galataa gargaaraa-um-19-q/bulaa
8.dajanee raffisaa baqqalaa-um-27-q/bulaa
9.warqituu asnaaqaa dassaaleny-dubarti-um-30-q/bulaa
10.tsaggaayee mitikkuu tsaggaa-um-55-q/bulaa
11.baqqalaa lateeraa gaaddisaa-um-35-q/bulaa
12.bulloo shallamaa qurus-um-45-q/bulaa
13.balaachoo naggasuu caalchisaa-um-22-q/bulaa
14.alamaayyoo dabbabaa jootee-um-40-q/bulaa
15.shantamaa abarraa gannatii -um-50-q/bulaa

Namoonni ragaa sobaa irratti bahaaa jiran:
1.addunyaa magarsaa-bulchaa gandichaa
2.bulloo adam
3.lateeraa caalchisaa
4.waaqjiraa naggasaa
5.dirribsaa tarreessaa-bulchinsafi nageenya gandichaa
6.biraanee shimallis-haadha manaa addunyaa bulchaa gandichaa

Xalayaa Aanaa Ammayyaa irra. #OromoProtests 19 June 2016

 


#OromoProtests 19 June 2016: Haarun Hajj and Dastaa Kadir Gammadaa, Oromo youths murdered by fascist TPLF killing forces on 17 June 2016.

 

Shashamannee Shororkaa Wayyaaneetiin miidhamaa jirti

Magaalaa Shashamannew keessa jiraachaan ture, Jiraachaan jiras, Garuu Abbichu Haalli gidduu tanaa Qaaquun nama surura,Halkan dukkana Uffatanii Dargaggoo jabduu tana lafu naqaa bulan,Torbee tana keessattille Namoota Torba Ajjeesaanii jiran. Eenyuun akka ajjeefaman hin beekamu. Ani gama tiyyaan Magaalattii gadi lakkisi na godha. Mootummaan Waraabeessi tun dukkana daheeffattee nu daguugaa jirti. Hawwaasi Shashamannee wal harkaa fuudhani tanuma qaaqaa jiran. Jiraachuu molqamuun keenya aarii guddaa nu seensisaa jira. Uummatille hedduu aaraa jira magaalattii keessatti halli tunillee hin sirreefamu taanan Qeerroo Shaashee Tarkaanfii mataa teenya Fudhacuuf jenna. Teessattu gochiin dheengadda Hiriyaakoo osoo salataa bahuu ajjeechaa gara jabeessi irra gahe nagalle na dhorkee jira. Nuti Amantiin teenyallee mootummaa cinatti akka sarbamaa jiru argaa jirra. Barri nuti teenyee ofirratti ilaallu hafe jira. Hawwaasa Oromoo Shaashee jiruun Osoo dhalli teessan dhoksaan duutuu teessanii nurratti akka hin ilaalle ittin nuu gahi. 

Haarun Hajji, Oromo youth murdered by fascist TPLF forces on 17 June 2016. Dastaa Kadir Gammadaa, Oromo youth murdered by fascist TPLF forces on 17 June 2016.

Odeessa Mana Barumsaa Qopha’ina Amboo Barattoota achiirraa argameen

#OromoProtests 19 June 2016: Odeeffannoon Amma Nu Gahe Akka Ibsutti Barataan Natural Saayinsii Tamasgan Jedhamu Qondaala Wayyaaneetiin Rukutamee Dhiigni Afaaniif Funyaaniin Bahuu Isaafi Akkasumas Mormii Fi Fincala Guyyaa Lamaa Booda Gaaffiin Barattootaa Fudhatama Argachuun Isaa Himameera! Dabalataan Barattoonni M/b Qophaa’inaa Amboo Barnootawwan Qarmaata Biyyoolessaa Irratti Hin Dhufneen Kanneen Akka IT, Drawingii Fi Kkf Nu Hin Cinqiinaa Gaaffiin Jedhu Barattoota Biraa Ka’uunsaa Fi Gaafichi Fudhatama Argachuun Isaas Himamee Jira.Haala Kanaan Qeerroon Magaalaa Amboo Mootummaa Wayyaanee Raasaa Jiru! Qeerroon Oromiyaas Haala Kanaan Finciluu Qabu Jechuun Dhaamsa Dhaamanii Jiru Qeerroon Magaalaa Amboo!

 

 https://youtu.be/BacKOXX6AmQ

https://youtu.be/basoQBwgGPk

Godina Horroo Guduruu Wallaggaa Aanaa Abbaay Coommaan Suuluula Warshaa Sukkaaraa Finca’aa fi Mana Barusuu Suuluulaa Finca’aatti Warraaqsii FXG Bifa Adda Ta’een Dhoofame Alaabaan ABO Fajjiin Qabsoo Bilisummaa Oromoos Ol Qabamee Dhaabamuun Ibsame Jira.

Waxabajjii 17-18/2016 
BarsiisotaGoototni uummatni Oromoo hojjettootni warshaa Sukkaaraa Fincaa’aa ,goototni barattootni Oromoo mana barumsaa Suluulaa Fincaa’aa sadarkaa 1ffaa  kutaa 1ffaa hanga kutaa 8ffaatti jiran warraaqsaa FXG finiinsuun alaabaa ABO mooraa mana barumsichaa keessa dhaabbachuun sa’aa 4:OO oliif fajjiin qabsoo bilisummaa Oromoo alaabaan ABO dhaabbate tureera.

Sochiin warraaqsaa kun mooraa warshaa sukkaraa fincaa’aa keessattis daran jabaachuun dargaggootni jiraattootni Oromoo hojii dhabdootni naannoo warshaa Sukkaaraa fincaa’aa waliin walitti dhufuun warraaqsaa FXG  daran finiinsuun gabaafame. Sababaa guddaan Warraaqsaa FXG kanaaf adda ta’ee Mootummaan abbaa irree wayyaanee hojjettoota haaraa warshaa sukkaaraa Fincaa’aaf namootaa naannoo Oromiyaa fi Oromoo hin ta’a’iin 40 fidee warshaa Sukkaaraa Fincaa’aa keessatti qacare midaa guddaan akka tajaajilaniifi basaastummaa fi shira dalagaa jiraataan kan taasifame yoo ta’uu, Uummatni Oromoo fi dargaggootni Oromoo Warshaa Suluulaa Finca’aatti argamanii fi Uummatni jiraattootni naannoo warshaa  dargaggootni keenyaa hedduun barnoota sadarkaa digirii fi diplomaan eebbifamanii hojii dhabaa ta’anii utuu jiranii nanoota hin baratnee fi kashalabboota  naannoo biro irraa finadanii uummatarratti ramaduun hacuuccaa guddaa fi roorroo mootummaan abbaa irree nurratti raawwachaa jirudha jechuun  Furmaatni uummatni keenya qabu warraaqsaa keenyaa gama hundaan jabeessuu mirga abbaa biyyummaa keenyaa kabachiisuuf Warraaqsii FXG itti fufuu qabna jechuun warraaqsaa dhoosuun shira diinaa dura dhaabbatan. Mootummaan abbaa irrees akkuma amala isaa humna waraanaa agaazii uummatarratti bobbaasuun uummata goolaa jiraachuun ibsame jira.


Waxabajjii 16-17/2016 Godina Lixa Shagar  Ambootti  Goototni Barattootni Oromoo M/B Amboo Sadarkaa 2ffaa Fi Qophaa’inaa Qormanni Kutaa 12ffaa Utuu Nuti Hin Baratiin Nuuf Kennamuuf  Jiru Kun Kan Keenyaa Adda Ta’uun Nu Midhuuf Kan Karoorfamedha Jechuun Warraaqsaa
FXG Finiinsan.
Qormaatni Biyyoolessaa kutaa 12ffaa utuu hin baratiin nuuf kennamuuf jiru kun akka guutuu biyyattiitti j`alqaba baatii Adoolessaa kennamuuf kan jiru Kana Godina keenyaa Addatti  M/B Amboo sadarkaa 2ffaa fi Qopha’inaa fi Maneen Barnootaa tokko tokkoo keessatti guyyaa adda ta’eetti kennuuf karoorfachuun kan nu miidhuuf karoorfamee fi nu shororkeessuu malee bu’aa tokkoo iyyuu hin qabuu waan ta’eef  yoo kan qoramnu ta’ee haaluma wal fakkaatuun qoramna malee ofumaa itti fakkeessiif guyyaa adda ta’etti qabuun kun bu’aa hin qabu jechuun gaaffii mirgaa dhiyeeffachuun deebii waan dhorkatamaniif warraaqsaa keenyaa daran jabeessuun itti fufuun uummata Oromoo hundaaf furmnaata jechuun Warraaqsaa biyyoolessaa Oromiyaa FXG bifa adda ta’een Waxabajjii 16/2016 irraa eegaluun kan qabsiisaan guyyaa har’a Waxabajjii 17/2016 warraaqsaa FXG daran jabeessuun sagalee daadannoo guddaa gaaffii mirga abbaa biyyummaa fi kabajamuu mirgoota dimookiraasii fi dhala namaaf deebiin nuuf kennamuu qaba, abbaan irree qawween nu bulchaa jiruu aangoo irraa haa kaafamu jechuun mormii isaanii jabeessan.
Motummaan bakka bu’insa uummataa hin qabne abbaan irree Wayyaanee akkuma amala isaa loltoota agazii barattootatti  ol seensisuun gaazii
summaa’aa nama imimmeessuun irratti dhukaasuun barattoota hedduu akka malee reebuu fi madeessuun, kaan immoo hidhatti ukkaamsuun gabaafame jira.

Director M/B sadarkaa 2ffaa fi Qopha’inaa kan ta’ee Namni Ambassee Tulluu jedhamuu waraana agaazii barattoota qalama malee waatu of harka hin qabnetti seensisuun yakka waraanaa barattoota irratti rawwachisaa jira. Namni Ambasee Tulluu jedhamu kun asiin Fuldura bara 2013 yeroo Directora Mana Barumsaa Geedoo sadarkaa 2ffaa fi Qophaa’ina turettis barattoota Oromoo 30 Ol barnootarraa guutummaatti kan arii’achaa turee fi bara kana illee Barattoota Oromoo 8 M/B Amboio sadarkaa 2ffaa fi Qopha’inaa irraa maqaa barattootni kun shororkeesitoota jedhuun dabarsee diinatti kennuun kaan hiisisee kaan barnootarraa arii’achuun daba daangaa hin qabnee barattoota Oromoo fi barsiisota Oromoo irratti dalaguun kan beekamu waan ta’eef uummatni Oromoo sabboontootni Oromoo lukkee diinaa kana irraa of eegachuu fi bakka argameetti gumaa barattoota Oromoo bara dheeraa akka bahaattan dhaamsii Oromomummaa isiniif dabarfamee jira. Warraaqsii itti fufa, garboomsaan ni kufa!!

 

Lixa Shaggar Naannoolee Baadiyaaleet Keessatti Isin ABO dha Jechuun Poolisiin Wayyaanee Uummata Nagaa Hidhaatti Guuraa Jira..

Odeessa Qeerroo Waxabajii 18/2016
Itti fufaFXG Shaggar lixaa magaala Amboo fi Gindabarat keessatti har’a Qeerroodhaan itti fufee jira. guyyoota muraasa dura Wayyaanee humna Finfinnee gara Shaggar lixaa shakkii qabduun gara Gindabarat fi Gincii irra qubachiistee turte. Qeerroon godina Shaggar lixaa sodaa humna waraana wayaaneef bakka hin laannee guyyaa har’a waxabajii  FXG itti fufuudhaan tarkaanfii fi dhaadannoo dhageesisuudhaan FXG itti fufuun Qeerroon kan gabaaseedhaa.

Akka maddeen keenya Qeerroon godina Shaggar lixaa addeessutti magaala Ambotti har’a ganama irraa kaasee daandinis cufaa ture Qeerroon dhuunfatee sirbota qabsoo dhageesisuu fi asii achi socho’uudhaan dhaadannoo dhageesisaaa tureera. Gara sa’a boodatti wayyaaneen sochii Qeerroo magaala Ambootti feshelessuuf humna poolisii qabdutti dhimma baatee Qeerroo dura dhaabbachuuf yaalii taasiste tarkaanfii Qeerroon poolisoota irratti fudhateen poolisii Wayyaanee mgaala Amboo keessaa baasuudhaan sirbota qabsoo fi dhaadannoo garagaraa dhageesissaa oolaniiru.

Odeessa Qeerroo gabaafame waliin

–          OROMIYAAN KAN OROMOOTI

–          ABBAAN BIYYUMMAA OROMOODHAAN HAA MIRKANAA’U

–          ABBAAN BIYYAA ABO DHA!

–          BILISUMMAA FI WALABUMMAAN DEEBII QANSOO KEENYAATI

–          QABSOON GARA WAYYAANEE MALEE GARA ERTIRAA MITI

–          ILMAAN OROMOO WARAANA WAYYAANEE KEESSA JIRTAN HIN GOWOMINAA DU’AAFIS HIN OF HIN WAREEGINAA UUMMATA KEESSANIIF DHAABBADHAA

–          RASAASNI DUUBATTI NUN DEEBISU

–          HIDHAAN HIIKA HIN TAHU

–          WAYYAANEEN SAAMTUUDHA OFIRRA KAASNA

Jechuudhaan dhaadannoo dhageesisaa oolaniiru.

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/16/omn-aisha-ali-conversation-felix-horne-hrw-researcher-horn-africa/

https://www.oromiamedia.org/2016/06/16/omn-gabaasa-addaa-wax-16-2016/

 

 

 

 

 

 

FXG Fnfinnee keeysatti ka’a sodaa jedhuun humni waraana Wayyaanee gandoota magaalaa mara keessa hedduminaan bobba’ee jira.

Waxabajii 15,2016
f2Mootummaan abbaa irree Wayyaanee yeroo ammaa kana waan qabuu fi gadi dhiisu wallaalee jira.Qeeyroon magaala Finfinnee fi godina adda keeysatti waraqaa warraaqsaa facaasen diinni wraana isaa finfinnee keessa olii fi gadi kaachisaa jira.
FXG oromiyaa keeysatti wayita kana walgayii wayaanee diiguudhaan, daandii cufuudhaan magaalota fi baadiyaalee keeysatti waan jabaatee itti fufef wayyaaneen humna waraana qabdu kan ishee utubee jiru Oromiyaa keessatti bittimstee kan jirtu amma magaalaa guddicha Oromiya Finfinnee keeysatti FXG ka’a kan jedhu sodaattee waraana ishee har’a ganamanaan Finfinne keeysa bakka bakka qabsiisaa jirti keeysattuu nannoo Yuuniversitiiwwani waraanni marsee ka jiruudha.f1
Dabalataan Qeeyroon godinoota addaa oromiyaa keeysatti barruu warraaqsaa bittimfameen wal qabsiisee bakka Qeeyroon itti walgahu, uummanni Oromoo yoo walitti deeme bakka cidhaa fi bakka du’aatti FXG sodaadhaan wayyaneen uummata nagaa humna qabduun burjaajeessa kan jirtu bakka naannowan kanneenitti poolisii federaalaa ramaddee jirti. Qeeyroon dhaadannoo fi qabsoo isaa jabeessuun ija poolisii duratti FXG jabeeffateera.

https://www.oromiamedia.org/2016/06/14/omn-oduu-wax-14-2016/


https://www.oromiamedia.org/2016/06/14/omn-oduu-waxabajjii132016/
OromoProtests 14 June 2014: “Waldiddaa aanaa masalaa ilaalchise:
hawaasni aanaa masalaa aradaalee gara garaa guyyaa hardhaa hidhatoota aradaa nama 9 mancaa fi uleen sirriti qoraasanii hidhanoo hiikkatanii jiran.namoota kaneen keessa 8 achuma buufta fayyaa masalaati yaalama jiran, areedoo kan jedhamu san ammoo hospitaala ciroo kan jiru yoo tahu innis du’aa fi jiruu jidduu jira.”

Mootummaan Wayyaanee Hojii Dhablootaaf Dalagaan Waraana Ta’uu Jira Jechuun Beeksisa Baasaa Jira.

Waxabajjii 14,201613391496_1001773289890998_1828559211365196397_o13434302_618506048325320_669203236_nMinisteerri ittisaa Itiyoophiyaa beeksisa hojiii jedhee Oromiyaa malgaa gara garaa keessatti namoonni hojii loltummaatti akka galaniif gandootaa fi bakka waajjira magaalaalee mara keessatti maxxansaa jiraachuun beekame.

Haala amma muddama siyaasaa keessa jiru keessatti hojiin isinii banameera kootta waraanatti seenaa jechuun mootummaan Wayyaanee dargaggoota dirqaa jiraachuun faayidaa Oromootaa fi hojii dhalbleef hojii banuuf osoo hin taane ilmaan Oromoos ta’e sabooti biroo dantaa isaan hin ilaallanne keessa seenaanii akka du’a seenaa hin qabne du’aniif ta’uun beekamaa dha.

 

#OromoProtests June 13, 2016:  Wayyaaneen muddamsuu gamaa gamanaan isii mudateef akkuma barattee ijoollee oromoo guurtee waraanatti erguuf beeksisa kana bakka hundatti maxxansite jirti. Ilmaan oromoo kan taatan hundi keennaayuu diinni keenna wayyaane malee diina biraa yeroof him qabnu. Kanaaf namni tokko deemtanii hin galmaainaan dhaamsa oromummaati.

 

Beeksisa wayyaanee

Dhaamsa ilma Oromoof intala Oromootiif.
Impaayerri toophiyaa maqaa uummata bala’aatiin bara Minilikii kaasee haga har’aatti waaraana gurguddaa fi lola babal’aa oofaa ture.
Lola bara Minilik, bara Tafarii, bara Darguu maqaa biyyaatiin deeme keessati gaheen ilmaan Oromoo guddaa ture. Ilmaa fi abbaan itti gubatan. Garuu seenaa biyyatti keessatti bakka argatee hin beeku.
Ammas maqaa Impayeratti kaasuun lola ilmaa Oromoo hin laallanne, kan bu’aan isaa daran dhala Oromoo ukkaamsu ilmaan Yohannis jalqabanii jiru. Lolli kun lola Tigreeti. Lola Oromoo laallatu miti. Kanaafuu:
1). Warri waraana keessa jirtan qawwee keessan waraans Tigree, kan ilmaan Oromoo qe’ee keenyatti fixaa jirutti garagalchaa
2). Warri kaan lola kana karaa sinii danda’ameen durs dhaabbadha.
Sochii ‪#‎Oromoprotest‬ itti fuufnee kufaatii mootummaa Tigree hala bareedaa uummamaa jiru kana keessatti haa saffisiifnu.Liiban Jaldeechaa

Godina Lixa Shaggar Keessatti Warraaqsii Biyyoolessaa Oroiyaa FXG Utuu Wal Irraa Hin Citiin Gaggeeffaamaa Jira.

Itti fufaWaabajjii 12/2016 Godina Lixa Shaggariitti Warraaqsii Biyyoolessaa Oroiyaa FXG Utuu Wal Irraa Hin Citiin Gaggeeffaamaa Jiru , FXGn Kan Marsaa 6ffaan Bifa Adda Ta’een Wayita Qabachuuf Jiru Kanatti Waranni Agaazii Wayyaanee Sakkatta’insaa Seeraan alaa Bakkoota Hedduutti Gaggeessuun Uummaata Shororkeessaa  Jiraachuun Ibsame.

   Daandiiwwaan Finfinnee irraa gara dhiha Oromiyaatti geessuu addatti Lixa shaggaar daandii gara aanota akka  Jalduu Shukutee,Gaaleessaaa, Dandii Ilfata,Waddeessa,Ada’aa Bargaa, Meetaa Roobii, Gindabarat,fi gandoota baadiyaa godinichaa keessaattillee uummaatni sakkaatta’insa waraana wayyaaneeen shororkeeffamaa jiraachuun ibsame.

  Warraaqsii biyyooleessaa Oromiyaa FXGn hanga gaaffiin mirga abbaa biyyummaa deeebii argatuuttii fi waranni agaazii oromiyaa gadhiisee bahuu fi  hidhamtootni oromoo hundii hiikkamanitti fi ajeechaa jumlaa oromiyaa keessatti gaggeeffaa jiruuf hanga mootummaa yakkamaan kun aangoo biyyaa bulchuu gadi lakkisee seeraatti dhiyaatuutti warraaqsii biyyooleessaa oromiyaa takkaa kan hin dhaabbanee fi yeroo yeroon bifa isaa jijjiirratee kan itti fufu ta’uu qeerroon bilisummaa Oromoo hubachiisuun diina boqoonnaa dhorkuu itti fufee jiraachuu hubchiise.


 

#Oromoprotests 12 June 2016: 2nd TPLF’s meeting in Melbourne, Australia has been forced to be cancelled.


https://www.oromiamedia.org/2016/06/14/omn-walgahii-jila-mootummaa-itoophiyaa-fashaleessuuf-hiriira-mormii-melbournetti-taasifame/

ODUU

OMN: Oduu Wax. 12, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/06/12/omn-oduu-wax-12-2016/

https://www.oromiamedia.org/2016/06/12/omn-oduu-wax-12-2016/

https://www.oromiamedia.org/2016/06/12/omn-oduu-amma-nu-gahebreaking-news-wax-12-2016/


Barataan Civil Engineering Waggaa 4ffaa Kan Ta’e Barataan Gammachiis Malkaamuu Yuniverstii Wallaa Irrraa Ukkaamfamee Bakka Bu’e Hin Beekamu.

received_674066512750781Waxreceived_674066509417448abajjii 12,2016/Yuunibarsiitii Wallaggaarraa night civil engineering waggaa 4ffaa barataa kan ta’e sabboonaan Oromoo Gammachiis Malkaamuu guyyaa har’a Waxabajjii 12,2016  magaalaa Naqamtee keessatti situ  sochii barattootaa duuba jira jechuun jechuun magaala walakkaatii  Oromummaan yakkamee  humna tikaatiin ukkaamfamee bakka hin beekamneen geessaniiru. Reebichi akka malee akka irratti geggeeffamaa jirus oduun humnuma tikaan baate nu geesseetti.

 


 

OromoProtests 12 June 2016: Kolleejjii Qonnaa Alaagee fi fayyaa Beeyladootaa Arsii keessatti argamu keessatti fincilli xumura garbummaa halkan edaa itti fufee akka jiru beekameera

Maddi isaa gaaffii ilmaan Oromoo Abbaa biyyummaa isaaniif ajjeefamaa jiran ilaalchisee Barattoonni kolleejichaa fincilatti kan fufan yeroo ta’u, yeroo ammaa kana humni waraanaa barattoota mooraa kolleejjii Alaagee keessaa walitti qabanii dirqiin ganama kana warra mooricha keessatti hafan walgahii kaahuuf akka socho’aa jiran maddi odeessa Qeerroo beeksiseera.


 

 

OromoProtests 11 June 2016 In Dedoo (Molee) : Waxabajjii 11 bara 2016 Oromiyaa Godina jimma Aanaa Dedoo Ganda Molee kessatti hawaasini mormii issaa itti fufeera .
Dhaadannoo ka’aa turan keessaa:-
1/bulchiinsii Gaarin hin jiru
2/Qormaanni kutaa 12 ayyaanaa muslimaa irra haa haqamu
3 /Mirgi ummata Oromo haa kabajamu

 

#OromoProtests in Molee, Dadoo district, Jimma, Oromia, 11 June 2016


#OromoProtests 11 June 2016:  waxabajjii 11 bara 2016 godina Harargee Lixaa magaalaa Asaboot keessatti sababa dargaggoon maaqan isaa Mahdi ja’amuu hidhaa seenen uummanni magaalaa Asaboot mucaa kan hidhaadhaa nuuf baasa ja’ee hirirraa waan ba’eef pooliisin uummata nagaya irratti dhukaasa banan gabaafame.

 


#OromoProtests 11 June  2016: The Oromo and Ogaden protesters in action in Canberra, Australia; they forced cancellation of TPLF’s meeting, 11 June 2016. All ‘presidents’ forced to leave through emergency door….then the room was left only by protesters.

 

 

#OromoProtests 11 June 2016, the Oromo and Ogaden protesters in action in Canberra, Australia; they force cancellation of TPLF's meeting

#OromoProtests 11 June 2016: Guyyaa Har’aa walgahii Wayyaanee Canberra, Australia’tti godhame hawaasni Oromoo fi Ogaaden harkaa fashaleessanii jiru.

 

ODUU

Walga’iin Jila Qondaaltoota Mootummaa Itophiyaa ,Awustralia Magaalaa Canberratti Fashalaa’e.(Waxb.11,2016)

https://www.oromiamedia.org/2016/06/11/walgaiin-jila-qondaaltoota-mootummaa-itophiyaa-awustralia-magaalaa-canberratti-fashalaae-waxb-112016/

Qeerroon Bilisummaa Yuuniversiitii Jimmaa Gaggeessaa Gannaan Wal Qabatee Waadaa Qabsoo Isaa Haaromfate

Waxabajji,10,2016

IMG_20160609_164956Guyyaa kaleessaarraa qabee Qeerroon Yuunibarsitii Jimmaa Mariif yaadota furmaata waaraa biiyyattiif fidan irratti Kaleessa akkuma Du’a Dr.Daaani’el Gizaachoof yaadannoo  taasiseen booda,Marii jabaan Waadaa  haaromfatee jira.
Mariin kun Hoggantoota mandheewwan garaagarraa dhufanin kan gaggeefame yoo ta’u, akkamiin akka walabummaa safiisiisuu dandeenyu fi Ummatichaaf karaa Daandii Walabummaa baasuuf aggammii eegalle akkamiif bifa kamiin ka jedhu mala mataasaa dhahatee waliif yaada hiraa tureera.Akkasuma eebbifantootasaan fulduratti gama kamiin wal arguuf waliin sochiin akka waliin itti fufu maloota barbaachisoo dhahatee jira
Gama Qeerroo Yuunibarsitichaan
Waadaan galame

  1. Jaarmiyaan keenya ABO waliin hojjechuuf yoomille karoorasaaf mul’atasaa galmaan gahuuf qophii ta’uu keenya nii beeksifna
  2. Qaamolee Gufuu warraaqsaa ta’an nii balaaleffanna.
  3. Humnoota Gufachiisoo ta’ani of keessaa dhabamsiisuuf nii hojjenna.
  4. Bakka deemnu hundatti Qeerroowwan danuu of jalatti hiriirsinee,Hamenya mootumichaa Uummataaf hawwaasa keenya nii barsiifna.
  5. Rakkoowwaniif gocha Suukanneessaa Yuunibarsiitichi barattoota Oromoo Oromummaa isaanii qofaaf irratti fudhatu nii balaaleffanna.
  6. Gochaawwan duguggaa sanyii nurratti fudhataman dura nii dhaabbanna.
  7. Uummata nubarsiiseef keessatti baranneef yoomillee nii hojjenna,Bakkeewwan deemnu hundatti Uummatichaaf nii dhaabbanna
    Waadaan Waadaa milkii nuuf haa ta’u,Jechuun waadaasaa haaromfatee dirqamota hojiis waliif laatee bifa miidhagaan xumurate.
    IMG_20160609_172549
    IMG_20160609_164911

https://www.oromiamedia.org/2016/06/10/omn-oduu-waxabajjii-102016/

 

https://youtu.be/GbvAX2FCIgo


 

 

 


#OromoProtests  9 June 2016: Barattoonni yuniversiitti Jimmaa Afaan oromoo fu ogbarruu ebbifamtoonni 2016 lammiin baratee IMAANAA him nyaatu jechaa du’aa Dr.Dani’eli gizaachoo baay’ee akka isaan gaddisissee ibsatanirruu kayyoo inni eegalee sharfe tokko otoo hin cabsiin galmaan genyaa jechuun waadaa galaniruu.


#OromoProtests 9 June 2016: Qeerroon giincii mormiin fxg hamma biliisummattii hin dhabatu jechun guyyaa har’aa gabaa guddaa magaala keessa nan’uun mormii dhaggesiisa olaan. waraanni agaaziis ijoolee qabuf oliigadii kattuus qeerroon hundii harka miliiqxee jirtii.

#OromoProtests, Gincii, Oromia, 9 June 2016

 

three people have been arrested from Rift Valley University, Labu Campus today.
1. Chalchisa Damtew
2. Gololcha Bali ( Dean of the College, an Italian educated academic who returned to the country with hope of serving his people)
3. Abiyot Nugissie Head accountant


 

Itti Gaafataamaan Yunveresittii Rift-Valley Obbo Gololcha Baalii fi Dameen Barnootaa Abiyoot Nuguseen Ukkaanfaman.

Reft vally gaafatamaaWaxabajjii 10,2016 Diinii Yunveresittiichaa kan ta’e Gololcha Baalii fi itti gaafatamaan Damee Barnootaa fagoo Abyooti Nugussee humnoota tikkaa motummaa Woyyaaneetiin bakka hujii isaan irraa butaman akka fudhataman himamee jira. Itti Gaafatamtoon kuniin butamuu mallee hanga ammatti bakki geeffaman hin beekaminne .Barrissiisaa Caalchisaa Daamxxoo fi Abyyooti Nugussee kaleessa galgalaa ( wax.8 / 2016 ) Waajiraa isaniitii konkolataa gara garaatiin kan fudhataman yoo ta’u, Rift-Valley
Obboo Gololcha Baalii ganama hardhaa waxabajii ( 9/2016) akkuma Waajiraa seeneeni faana seenanii akka butani deeman himamee jira. Obboo Gololcha Baalii Preesidaanti Baratootaa Oromoo Yunveresittii Finfinnee kan turee yoo ta’u yeroo hedduu deddebise hidhamaa turuun isaa niyaadatama.

 


#OromoProtests 9 June 2016: Itti gaafatamtoonni Yuniversiitii Riifti Vaalii ukkaamfaman. Diinii Yunivarsitichaa kan tahe Gololchaa Baalliitii fi tti gaafatamaan damee barnoota fagoo Abiyoot Nugusee humnoota mootummaatiin bakka hojii isaaniirraa butamanii akka fudhataman himameera. Itti gaafatamtootni kunneen butamuu malee, hanga ammaatti bakki geeffaman hin baramne. Barsiisaa Caalchisaa Daamxoo fi Abiyoot Nugusee kaleessa galgala waajjira isaaniirraa konkolaataa garagaraatiin kan fuudhaman yoo tahu, obbo Gololchaa Baallii ganama har’aa akkuma waajjira seeneen faana seenanii akka butanii deemaniin himameera. Obbo Gololchaa Baallii kanaan dura, perezidaantii barattoota Oromoo Yunivarsiitii Finfinnee kan ture yoo ta’u, yeroo hedduu deddeebisee hidhamaa turuun isaatis ni yaadatama.

 


 

OromoProtests 9 June 2016: Residents Qarsa and Kontoma villages in Lafto Subcity of Addis Ababa who are facing eminent eviction from their homes marched to the prime minister’s palace to plead their case. But they were stopped near a place called ‘Total’ where several of them have been arrested. Its reported that the people have been protesting for the last four days. Over 7,000 homes have been marked for demolition.

residents Qarsa and Kontoma villages in Lafto Subcity of Addis Ababa protessting evictions, 9 June 2016. p2

 


OromoProtests 9 June 2016: The brave faces of Dill University Oromo students who were incarcerated at Maekelawi for four months and now being tried at local court in Dilla. Hundreds of students gathered at the court house but the session was adjourned without any hearing at the prosecutor continues to ask for extension.



Waxabajjii 9 bara 2016: Barattoonni Oromoo Yunivarsitii Dillaa kan baatii afurii oliif Maakkallawiitti rakkifamaa turanii gara mana murtii Dillaatti deebifman kunoo har’as dhihaatanii turan. Barattoonni hedduun mooraa mana murtiitti deeggarsaaf argamanii turan. Garuu abbaan alanagaa yeroo dabalataa waan gaafateef dhaddachi osoo hin taa’amin hafee jira.

the brave faces of Dill University Oromo students who were incarcerated at Maekelawi for four months and now being tried at local court in Dilla. 9 June 2016 p.2the brave faces of Dill University Oromo students who were incarcerated at Maekelawi for four months and now being tried at local court in Dilla. 9 June 2016

 

#OromoProtests 9 June  2016: The emergency meeting of Oromia Regional Parliament ( Caffee) has removed presidents and vice president of the Supereme Court, Damoze Mame & Boja Tadesse. They have been replaced by Addisu Qabeneessa ( President of SW Shawa High Court) and Hussien Adam ( president of Arsi Supreme Court) , respectively. The change of guard at supreme court is a result of TPLF’s accusation of the Oromia judiciary of being lenient towards Oromo Protesters. The parliament also removed immunity for Zelalem Jemaneh, former OPDO executive committee member and head of the agricultural department.


#OromoProtests 9 June 2016 (Waxabajjii 9, bara 2016):   Yuuniversitii Haromaayyaatti dhiyoo doormiin barattoota dhiiraa gubatuu irraa kan ka’e mooraan yuunniversitichaa humna waraana Wayyaaneen kan toohatamee fi buufata waraana tahe gabaasuun keenya ni yaadatama. Haala kanaan barattootni waggaa tokkkoffaa baratanis mootummaan wayyaanee akka galan dirqisiisee akka galan taasifameetu jira. Guyya doormiin barattootaa gubatee kaasee barattootni hedduunis yeroodhaa yerootti hidhaatti guuramaa jiraachuunis hubatamee jira.
barattootni hedduunis kan gara qe’ee galan mooraa alatti tika diinaan butamanii mana hidhaa darbamaa jiraatuunis Qeerroon gabaasee jira.


#OromoProtests  9 June 2016: Dhaamsa hatattamaa qeerroo guutummaa oromiyaa keessa jirtaniif .Konkolaataan abbaan qabeenyummaa isaa kan tujaarota tigirootaa ta’e kun gidduu kana magaalaa naqamtee keessatti tarkaanffiin irratti waan fudhatameef mootummaan wayyaanee sodaa guddaa keessa seenuun humnoota federaalaa konkolaatota kanaaf ramaduun akka isaan dirqiin oromiyaa keessa hojjetan gochaa jira.Nuti qeerroon guutummaa oromiyaa keessa jirrummoo konkolaataa kana duwwaa irratti xiyyeeffachuu hin qabnu.Maaliif yoo naan jettan konkolaattonni kanneen akka
star bus, sky bus, tata  fi kanneen albuuda oromiyaa saamuuf kutatanii ka’an fakkeenyaa dhagaa daalattii kan jedhamu kan naannoo mandii keessaa ba’u .Dhagaan kun albuuda oromiyaan yeroo ammaa kana albuda qabdi jedhamee abdatamu keessaa isa guddaadha.Kanaaf nuti qeerroon guutuu oromiyaa keessa jirru yeroo kamiyyuu caalaa tarkaanffii qabeenyaa diinaa fi lukkee lee diinaa irratti fudhachuuf qoophii ta’uu qabna.Kanaaf adaraa keessan yeroo tarkaanffii fudhannu bifa qindoomina qabuun hojjechuummoo akka qabnu isiniif eeruun fedha.

 

 


 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/10/omn-oduu-waxabajjii-92016/

 

 

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/09/omn-oduu-waxabajjii-82016/

 

 


#OromoProtests 8 June 2016: Naqamtetti Waxabajjii  08 bara 2016 qabeenyaa TPLF kan ta’ee fi SELAM BUS bakka kan bu’e Kan GOLDEN BUS jedhamu akka malee caccabsanii jiru.  karaa Cinasaa fi Fuula duraan caccabee wajjira Polisii Ganda 07 fuldura dhaabachaa jira.

Otobisii wayyaanee golden jedhamtu Naqamtetti caccabsani. Waxabajji 8 bara 2016


Waraanni Wayyaanee Godina Arsii Aanaa Roobee Ganda Suudee Sinbixaa Jedhamu Irraa Ummata Oromoo Hidhuun Nagaa Dhorkaa Jira.

Because I am OromoWaxabajjii8,2016 Godina Arsii aanaa Roobee ganda Suudee sinbixaa jedhamutti Adda Bilisummaa Oromootif nama ijaaraa jirtu jechuun namoonni kudha shan har,a ganama qabamanii waajjira poolisii aanaa roobeetti hidhaa jiraachuun dhagayame isaan keessaa kan maqaan isaanii nu gahe
1 Kadiir kamaal
2 Jundii Amaan
3 Abbaas Huseen
4 Shamsaddiin Turii
5 Amiin kamaaloo
6 Ahmaddiin Huseen
7 Keeyruu Jeylaan
8 Muhaammad Tunaa jedhamu.

Gama biraan Yuuniversitii Haromaayyaatti dhiyoo doormiin barattoota dhiiraa gubatuu irraa kan ka’e mooraan yuunniversitichaa humna waraana Wayyaaneen kan toohatamee fi buufata waraana tahe gabaasuun keenya ni yaadatama. Haala kanaan barattootni waggaa tokkkoffaa baratanis mootummaan wayyaanee akka galan dirqisiisee akka galan taasifameetu jira. Guyya doormiin barattootaa gubatee kaasee barattootni hedduunis yeroodhaa yerootti hidhaatti guuramaa jiraachuunis hubatamee jira. barattootni hedduunis kan gara qe’ee galan mooraa alatti tika diinaan butamanii mana hidhaa darbamaa jiraatuunis Qeerroon gabaasee jira.


Woyyaaneen Hidhaa Fi Ajjeechaa Sabboontota Oromoo itti fuftee jirti.


Waxabajjii/ June 8/2016 galgala naannoo sa”attii 2:30tti nama lama harkaa fi luka hiitee fudhachuun namoonni ilaan dhaggan himan.

Namoota lamaan keessaa tokko Caalchisaa Daamxee jedhama. Obboo Caalchisaan kaadhimamaa dorgomaa Mana Maree Bakka Bu’oota Uummataa (parlaamaa) OFC/Medrek kan 2007 Kan ture yo ta’u bakka hojiisaa University Rift Valley Kampaasii Labuu irraa har’a humnoota wayyaaneetiin ukkaamamee fudhatameera. Humnoonni tikaa Woyyaanee bakka hojiisaa universitii Riifti vaalii kampaasii labuu laaftooti waardiyaa reebanii dhiigsanii seenuun biiroosaa foddaa cabsanii isa fuudhanii bahan jedhama.

Woyyaaneen haga feetelle wixirattu barana kubbaan harka Oromoo jirti! Oromoottu miidhaa jira isaan ofirraa ittissarra Jiru! Dargaggeessi Oromoo ofkennee woreegamaa jiraa waan dandeennu maraan bira haa dhaabbannu!



#OromoProtests 7 June 2016:

(SBO/VOL – Waxabajjii 07,2016) Akeekkachiisa Arifachiisaa Ilmaan Oromoo Sabboontota Caasaa OPDO Sadarkaa Garaagaraatti Argamtanii fi Addatti immoo Bulchiinsa Magaaloota Addaa Naannawaa Finfinnee Keessatti Argamtan Hundaaf Qeerroo Bilisummaa Oromoo Irraa Isiniif Dabarfame!!

Mootummaan abbaa irree EPRDF/TPLF lukkeelee isaa ulee diinaa kan taate OPDO fi ergamtoota diinaaf amanamoo ta’anitti dhimma ba’uun isin balleessuuf akkuma karoorfatanii fi dhaadachaa turanitti Sabboontoota Ilmaan Oromoo bulchiinsa Magaaloota addaa Naannawaa Finfinnee keessatti hooggantoota, kaabinootaa fi Ogeessoota Professionally ta’uun uummata tajaajilanii fi kanneen dhugaan roorrifamuun Oromoo isiniif galee Shira uummata Oromoo irratti gaggeeffama jiru fudhachuu diduun Oromummaan keessan isinitti dhaga’amaa jiruu fi uummata keessan cina dhaabbachaa jirtan hundi diinni shira ulfaataa kan ittin mana hidhaatti isin guuree isin rakkisu, lubbuu keessan Balleessuu fi Biyya irraa isin arii’achuuf karoorfate hojiitti hiikaa jiraachuu fi haala walii galaan rakkoo ulfaataa diinaan uummata keenyarratti dalagamuu fi rakkoo waliigalaatti furmaata gochuu akka dandeenyuuf dhaamsa armaan gadii saffisaan isiniif dabarsuuf dirqamnee jirra.

1. Ilmaan Oromoo Bulchiinsaa Magaalaa Sulultaatti Bulchaa Magaalaa Sulultaa nama maqaan isaa Masfiin jedhamuu fi Kaabineen Wajjiraa Fayyaa Sulultaa namni maqaan isaa Dirribaa Tolaa jedhaman kan keessatti argamaan walumaagalattii ilmaan Oromoo namootni 25 Yakka itti fakkeessii maqaa Malaammaltummaan poolisii federaalaan qabamanii hidhamuun isaanii ni yaadatama. Utuu yakka Malaamaltummaa ittisuuf ta’ee Ilmaan Tigiree fi Aangawootni TPLF kanneen akka Abboy Tsahaayyee, Azeeb Masfiin dabalatee hundii isaanii mana hidhaatti argamu ture. Garuu har’a Ijoolleen Oromoo dhugaa uummata Oromoo hubachuun dhugaa uummataa dura ragaa qabatanii dhaabbatan dhabuun uummata cina dhaabbachuuf waan murteessaniif dursanii hidhaattii darbamanii jiran irraa barnoota guddaa barachuu qabdu!!

2. Yeroo amma kanattis magaalota addaa Oromiyaa Naannawaa Finfinneettii argaman kanneen akka Burraayyuu, Sulultaa, Laga Xaafoo Laga Daadhii, Aqaaqii Qaallittii, Duukam, Galaan, Bishooftuu, Sabbataa, Holotaa fi Sandaafaa carraan ilmaan Oromoo Sulultaa mudatee isiniif immoo kan caalu isiiniif qophaa ‘aa jiraachuu walga’iiwwaan dhiyeenya yeroo yeroon angawoonnii fi ergamtootni amanamoo abbaa irree isin teessisaa jiranii fi ifattiis isinitti himuun isin doorsisaa jiran irraa isiniyyuu nu caalaa maaltu akka isin eeggatu hubachuu qabdu!!

3. Haqamuu qormaata kutaa 12ffaaf Sababni Guddaan Gaaffii Mirga abbaa biyyummaaf deebiin sirnaa dhabamuu fi Sochii Warraaqsaa FXG karaa nagaan gaggeeffamaa jiru irratti waraanaa addaa liyuhayilii fi agaazii fayyadamuun uummata Oromoo nagaa fixuu irraa ta’uu eenyuumaafuu gaaffii hin qabu. Dabalataanis barattootni Oromoo waraana kanaan hiraarfamaa, ajjeefamaa, madeeffamaa, barnootaarra arii’atamaa fi hidhamaa jiraachuun bara barnootaa 2016 kana guutummaa Oromiyaa keessatti sababaa kanaan barnootni kan hin kennamne ta’uun ifaa dha. Kanaafuu tarkaanfiin akka qormaatni kun utuu barattootni Oromoo barnoota hin baratiin qoramuu fi utuu Oromiyaan waraanaan hiraarfamtuu qorumsi kun kennamuun barattoota Oromoo fi biyyattiif miidhaa guddaa ta’uu hubachuun sirnichi kufaa ta’uu saaxiluuf tarkaanfii fudhatameen qormaatni haqamuun injifannoo cululuqaa sababa sochii warraaqsaa FXG ta’uun beekamaa dha. Ilmaan Oromoo tarkaanfii kana irraa barnoota argachuun bakkuma jirtanitti utuu bu’aan dhuunfaa wayyaanee irraa argattan isin hin daangessiin uummata Oromoo roorrifamaa jiruuf dirmachuun bakka jirtanii fi aangoo irra jirtanitti fayyadamuun tarkaanfii fudhattaniin uummata keessan boonsitanii mataa diinaa gadi qabdanii Sochii Warraaqsaa FXG cina dhaabbachuu, itti makamtanii jiraachuu fi qooda guddaa bahachuun keessan ifaa dha. Ammas caalmaatti roorrifamuu fi hiraarfamuu saba keessaniif bakkuma jirtanitti gartuudhanis ta’ee nam-tokkeen diina afaan qawween Oromiyaa bitaa jiruu fi dhiiga dhangalaas jiru aangoo irraa qaarsisuuf ga’ee keessaan itti fufiinsaan akka ba’attan abdii guddaatu isin irra eegama!!

4. Gaaffii guddaan uummata Oromoo gaaffii mirga abbaa biyyuummaa, gaaffii bilisummaa, gaaffii mootummaa mataa ofii ijaarrachuu fi mootummaa uummata Oromoo bakka bu’u hundeeffachuu waan ta’eef, abbaan irree wayyaanee EPRDF/TPLF ergamtuu isaa OPDO addatti qabachuun uummata Oromoo lafarra fixuu dhaabee gaaffii uummata Oromoo kanaaf deebii akka kennuuf ilmaan Oromoo hojjettootni, Ogeessootni fi beektootni sadarkaa garaagaraa irratti argamtan kallattii hundaan dirmannaa fi dhiibbaa barbaachisu sirna nama nyaataa irratti akka gootan gadi jabeessuun dhaammanna!!

5. Ulee diinaa ta’uun Ilmaan Oromoo sadarkaa hundatti lafarraa fixaa kan jiran keessaa Muktaar Kadir, Bakar Shaallee, Asteer Maammoo, Kumaa Dammaqsaa, Abbaa Duulaa fi fakkaattoota isaanii ta’uu hubachuun sabboontootni ilmaan Oromoo sirnicha keessatti argamtan gadi fageenyaan caasaa sirna kanaan ijaarame irraa akka of eeggattan. Sirni kun akka diinaaf tolutti maqaa OPDO jedhamuun diinni namoota isaaf amanamoo fi ergamtuu ta’aniin ijaarrate kun ilmaan Oromoo kamiif iyyuu diina malee qaama mirga keessan kabachiisuu fi isin bakka bu’u akka hin taane hubachuun sirna badaa fi hirmii uummata keenyaa ta’e kana of irraa gara galchuu irratti akka fuulleeffattan dhaamsa keenya!!

6. Master Plan Finfinnee fi Magaalota addaa Oromiyaa ifaan ifatti ibsi fi labsiin baldhaan mootummaa Federaalaa irraa kennamee akka haqamu gadi jabeessuun gaafatna!!

7. Ilmaan Oromoo sababaa Oromummaa isaanii fi Sochii Warraaqsaa FXG Oromiyaa keessatti hirmaattee jirta jedhamuun sobaan himatamanii hidhaatti guuraaman hidhamtootni Oromoo hundi haalduree tokko malee hatattamaan akka hiikaman kallattii hundaan ilmaan Oromoo Poolisii, mana murtii, abbootii alangaa, abbootii seeraa hojjettoota fi ogeessootni sadarkaa garaagaraarratti argamtan dhiibbaa barbaachisu roga hundaan akka gootaan gadi jabeessuun waamicha lammummaa isiniif dabarsina!!

8. Manneen kondominium Magaalota naannawaa Finfinnee fi Naannawaa Finfinneetti Ijaaramanii jiran Hundaa kan hirmachaa jiruu fi carraa itti fayyadamuu kan argataa jiran sadarkaa 1ffaatti ilmaan Tigrota, sadarkaa 2ffaatti dabballootaa fi ergamtoota sirna wayyaanee dhalootaan Oromoo hin ta’iinitu itti fayyadamaa jira. Ilmaan Oromoo biyya abbaa isaanii irratti akka lammii 2ffaatti ilaalamuun hirmannaa qabeenya abbaa isaanii keessaa illee moggaatti dhiibaman. Oromoon sirnichuma keessatti ogummaa fi hojiilee garaagaraan argamu carraa kana dhorkatamee kan jiru ta’uun hubatamee waan jiruuf, Sochiin ijaarsa manneen kondominium fi ijaarsi kamuu fedhii uummata Oromoon alatti gaggeeffamaa jiru bakkuma jirutti akka dhaabbatuu fi manneen ummataa humnaan diiguun qe’ee irra buqqisaa waan jiranuuf uummata qe’ee irraa hin buqqaanu jedhee qe’ema isaa irratti dhumaa jiruuf dirmachuun qe’ee fi qabeenyaa isaa irratti sabni keenya wareegamee akka falmatuu fi carraan manneen kondominium ijaaramanii jiran carraan dursaa abbaa qe’eef akka eegamu ummatni keenya bakka hundaa harka wal qabatee ka’uun haa falmannu.
Injifannoon Ummata Oromoof!!
Gadaan Gadaa Bilisummaa Oromoo ti!!
Qeerroo Bilisummaa Oromoo
Oromiyaa, Finfinnee!!
Waxabajjii, 2016

 

#OromoProtests 7 June 2016: What could be the reason why OPDO gave 30 million birr to Mekelle Technical and Vocational Education and Training college? The source say its a payment for the demands made by ‘people of Tigrai’ during the organizations 25th anniversary which was when they were forced to admit they were founded in Adet, Tigray rather than Darra, Oromia. J.M.

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/08/omn-oduu-waxabajjii-72016/

 

 


https://www.oromiamedia.org/2016/06/06/omn-oduu-wax-6-2016/


#OromoProtests 6 June 2016: Tarkaanfii Humnaa Mootummaan Oromiyaa Keessatti Fudhateef Kan Gaafatame hin Jiru: Gamtaa Medirek

http://www.voaafaanoromoo.com/a/tarkaanfii-mootumman-oromiyaa-keessatti-fudhateef-kan-itti-gafatame-hinjiru-jedha-medrek/3363996.html


 

 

 

#OromoProtests June 6, 2016:  Fascist Ethiopia’s regime set fire on Kotobe University college on the night of 5 June 2016. Several Students were injured as fire razed the University College. 

Ethiopia's regime forces set fire on Kotebe University College, several students injured. 5 June 2016

 

 

 

 

 

 

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/05/omn-oduu-wax-5-2016/

 

 

 


#OromoProtests:(Waxabajjii/June 05,2016) Sabbataa fi Holotaa gidduutti kan argamu naannoo bosona Subbaa, Tulluu Hococaa biratti waraanni wayyaanee haleelamtee wayyaaneen reeffa loltoota ishee guurrachaa akka jirtu gabaafame.
Tarkaanfii loltoota ishee irratti fudhatametti kan aarte wayyaaneen ABO tu itti gala waan ta’eef, bosonni kun gubachuu qaba waan jeetteef ummatni nu fixxu malee bosonni kun hin gubatu jedhanii akka dura dhaabbatan gabaafameera.

Guyyaa kaleessaa (Wax 4, 2016) Ayyaanni kabaja Odaa Diinshoo 130 oliif bade Yeroo jalqabaaf Godina Baaleetti ilmaan Oromoo Sikkoof mandoon akkasumas lammiilee Oromoo kutaalee Oromiyaa gara garaa irraa dhufaniin kabajamee jira. Ayyaana kana qeerron Arsii Sikkoo mandoo mormitti jijjiirun kaabinee fi sareewwan wayyaanee ofirraa ariitee jirti. Gootonni Arsii ijoollen Baalee tokkummaan diina dura dhaabbatanii falmachuif waadaa waliif galaniiru.
BARANNI BARA BILISUMMAATI.

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/05/omn-oduu-wax-4-2016/

 

On 4th June 2016 Oromo national Tesfaye Erena Elema was killed by cruel fascist Agazi/TPLF Ethiopia’s regime forces bullets in Kattaa near Burrayyu at 7:30 PM.

Waxabajjii 4 bara 2016 Burraayyuu ganda Kattaa keessatti sabboonann Oromoo, Tasfayee Irranaa Elemaa Wayyaaneen ajjefamuun beekame. Tasfayee Irranaa Elemaa dhaloonni isaa Shawaa Lixaa Aanaa Abbunaa Gindibarat ganda Dhagaa Xinnaa naannoo Mudhamaa jedhamutti. 

On 4th June 2016 Oromo national Tesfaye Erena Elema was killed by Agazi bullets in Kattaa near Burrayyu.


#OromoProtests 5 June 2016. Odeeffannoo Waxabajjii 5 Bara 2016: Mootummaan wayyaanee Yunivarsiitii Mattuurraa barattoota maqaansaanii armaan gaditti argamu kanneen, erga ji’oota sadiif ukkaamsee fudhateen booda mirga wabiitin gadhiisullee, bulchiinsi Yunivarsiitii mattuu fi mootummaan walii galuun akka barattoonni kunniin waggaa tokkoof Yunivarsiiticharraa ari’aman godheera !

1, Baacaa Fiqaaduu (departimentii seeraa waggaa 2ffaa)
2, Barinaan Jifaaraa (departmentii mechanical engi. waggaa 2ffaa)
3, Dannoo hindhibuu (departimentii seeraa waggaa 2ffaa)
4, Mitikkuu Addunyaa (departimentii afaan Oromoo waggaa 2ffaa)
5, Naatin Boon (departimentii Oromoo Foklorii waggaa 2ffaa) fi
6, Tarreessaa Addunyaa (departimentii Oromoo Foklorii waggaa 2ffaa) ti.


Qaroon Oromoo Kan Ta’e Dr.Daaniel Gizaachoo Magaalaa Jimmaatti Lubbuun Dabarte

daaniel giza..daanii gizeWaxabajjii 4,2016, Dr, Daaniel Gizaachoo muummee medicin  Yuunibarsiitii Jimmaatii bara 2016 kana keessa eebbaaf kan qophaa’u yoo ta’u,Akka Xoophiyaatti barattoota fayyaa ciccimoo 6 filatamanii barnootaaf biyya Jarman deemuuf jedhan keessaa tokko yoo ta’u. Doktor Daniel sabbooummaa isaan nama haalaan jabaa fi qabsoo Oromoo gadi fageessee kan hubatu ta’uun beekama.

Dr,Daanie’l waldhaansaaf Hosptala Jimmaa seenee hadoochaa qaamni isaa fudhachuu dandayuu ol waan itti kennameef jecha lubbuun isaa dabartee jirti. Waaqayyo jannata isaa haa banuuf,maatii isaafis jajjabina haa kennuuf jedha Qeerroon Bilisummaa.


#OromoProtests 5 June 2016: This piece of paper contains plight of four Dire Dawa University students who are being held underground at one of the military camps. They appeal to their fellow citizens to save them. The letter was found on street near the camp.
The letter lists four students, their department, year and place of birth)
1. Gada Ebisa, English 2nd yr ( from Mandi, West Walaga)
2. Amanuel Etefa, Sport 3rd yr ( Dambi Dollo, Qellam Walaga)
3. Oli Zewde, Law 2nd yr ( Mandi, West Walaga)
4. Bedhasa Endale, Biology 2nd year (Naqamte, EastWalaga)

 

this piece of paper contains plight of four Dire Dawa University students who are being held underground at one of the military camps.


#OromoProtests 4 June 2016: Waxabajjii 4/2016 G/h/lixaa Aanaa doobbaa magaala caffee baantee keessatti nama maqaan isaa ahmadyasin harun jedhamu polisoni tumanii hidhatti yeroo oofan qeerroon gurmuudhaan poolisii dura dhabatee irraa buufte. sababa kanaaf guyyaa arraa jechuuniis Waxabajjii 5/2016 alada arraa feedaraaloonni dhufanii dachii balleesan baratootaafi jiraattoota magaalaa caffee qabanii hidhatti guuran. haatahuu garuu muraasni qeerroo mana hidhaati faca’uudhaan harkaa bahani jiran.

 


 

 

 

#OromoProtests June 4, 2016 in Asabot town, Hararghe, Oromia.


#OromoProtests in Asabot town, Hararghe, Oromia, June 4, 2016


#OromoProtests‬ June, 03/2016: Solidarity rally at Brussels, Belgium, June, 03/2016

#OromoProtests solidarity rally in Brusells, Beligium, 3 June 2016#OromoProtests solidarity rally in Brusells, Beligium, 3 June 2016 p2#OromoProtests solidarity rally in Brusells, Beligium, 3 June 2016 p3#OromoProtests solidarity rally in Brusells, Beligium, 3 June 2016 p4

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/05/hiriira-mormii-gamtaa-awurooppaaeu-fuulleetti-taasifame-waxb-05-2016/



#‎Oromoprotests‬ June, 4 2016  (Waxabajjii 04,2016): Wayyaaneen erga ayyaanni ishee Ginbot 20 darbee asitti ummata Oromoo irraa isa dhumaa abdi kutatteetti. Kanarrayyuu darbee hojjetoota isheerraas kan dhumaa abdii kutattee jirti.
Ayyaana kanaan wal qabsiisee abdii kutannatti kan ishee geesse Finfinnee kutaa magaalaa Nifaas Silkii Laaftoo irraa kaasee akkasuma kutaa magaalaa Finfinnee keessa yoo ilaalamu kutaa magaalaa tokko keessatti xalayaadhaan namoota 500
hanga 1000tu waamame. Kan argames Tigrootaa fi Amaarota darbee yoo baayyate hanga nama 40 hin caalle ture. Finfinneetti namooti ayyaana ishee irratti argaman firoota ishee qofa. Oromiyaatti kanneen akka Godina Shawaa Lixaatti maqaadhumti waggaa 25ffaa Ginbot 20 jedhamu hin kaafamne. Magaalota tokko tokkotti ammoo harka qalleeyyii sabummaan Oromoo hin tahin qarshiidhaan gowoomsanii ayyaana isaaniitti waammatanii turan.
Torbee kana keessa wayyaaneen sadarkaa saree maraatuu ta’uudhaan waraana ishee Oromiyaa keessa bittimsitee jirti.
Ummanni amma ifatti ABO jedhee beeksifateera. Maanguddoo fi xixiqqaan keenya Oromoon ABO beeka malee wayyaanee hin beeku jechuun dubbachuunis diina rifaatuu guddaa keessa seensisee jira.
Haala kanaan barattota gooluun hanga ariyuutti deemaa jirti. Kaleessa Yuniversitiin Haromaayaa gubatuudhaan har’a barattootni yuniversitichaa waggaa tokkoffaa baratan mooraa akka gadhiisan murtiin irratti darbe. Dirre Dawaatti akkasuma barataan hordofamee qabamaa jira.
Kun hunduu wayyaanee kan raasaa jiru kan hin hafneef soda Qeerroo irraa qabduuni. Addatti torbeen kun mootummaa wayyaaneef aarii fi hamilee kan dhabde siyaasa isheettis kan kufaatii dhumaa keessa buusee jiru tahuun kan ifatti mul’atee jiruu dha. Yuniversitiileen hundumtuu amma humna waraanaan marfamanii eegamaa jiru.
Injifannoo Ummata Oromoof!



OMN: Oduu Wax. 3, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/06/03/omn-oduu-wax-3-2016/

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/02/omn-oduu-wax-2-2016/

Waxabajjii 2,2016/Barattooti Oromoo Kolleejjii Barsiisota Maattuu Baratan 6 Badiin Tokkoon Malee Barnoota Irraa Arihamuu Itti Gaafatamaan Kollojjechaa Ato Yidneqacho Tasfaye Barattoota Beeksisan.

Baratooti maqaan isaanii kanaa gadii yeroo ammaatti kanneen arihamani dha.

  1.  Masfiin Abdataa barataa sportii waggaa 2ffaa
  2.  Yoonaas Urgeessaa bartaa isportii waggaa 3ffaa
  3. Shibbiruu Abdiisaa barataa Sportii waggaa 2ffaa
  4.  Daani’eel Caalaa barataa ispoortii waggaa 3ffaa
  5. Baayisaa Daksiisaa barataa sifiikii waggaa 3ffaa
  6. Sanbataa Wandimmuu baraataa waggaa 2ffaa

Diddaa Barattooti Oromoo Yuniverstii Wallaggaa Keessaan Wal Qabatee Waraanni Wayyaanee Mooraa Keessa Qubachuun Barattoota Goolaa Jira.

Waxabajjii 2,2016 Naqamte

received_1754252021486572received_1754252391486535


Yunivarsiitii Jimmaatti GDASAO(Gumiin Dagaagina Aadaa fi Seenaa Afaan Oromoo) Gaggeessa Waggaa Taasifate

Waxabajji 2,2016
Guyyaa har’aa Yuunibarsiitii Jimmaatti GDASAOn Qophii bareedaan galgala kana barattota moorichaan gaggeessaan waggaa tasifamee jira Qophiin kun Eebbaan kan eegale yoo ta’u, Qophii kanarratti Walleewwan hedduun Waltajicharraa barattootaaf banamanii barattoonni gamtaan dhiichisaa turan,Walaloowwaaniif Dhaamsa garaagaraas irratti waliif dabarfamaa ture, Keessattuu Qophii har’a godhamerratti Hirmataa qophichaa kan ture,Barataa Bara darbe Barnoota Social science Geeba kaase,Dhalootaan Oromoo kamisee ta’ee Lecturerf kan moorichii waammate,Dhaamsa Walloo kamiseef Uummata Oromoo Raayyaa Aseeb jiran irraa Fuudhe Qeerroowwaan Golee Oromiyaa Maraaf Ergaa nama boosisu akkasiin dabarseef..
“Elaa yaa Dhiigakoo ilmaan Aayyaa isin kan Oromiyaa keessatti dhalattan garbummaa waggaa dhibbaaf bohaa jirtu,Aniif hawwaasni ani keessatti dhaladhe garuu,Garbummaa Waggaa Dhibba afurii baannee siqiqaa jirra,Dhaamsi haawwasikoo isiniif dhaaman,tokko taanee garbummaa keessaa wal haa baasnu,Elaa Obbolaan keessan Ijoolleen Wallo Kamiseetiif Raayya Aseeboorraa dhufan,Dugugguruu lafee keessaniti lafee keessantu cabe Garbummaatu humnaa ol irra turee Afanis akka dagatan danqe,Adaraa Ofitti Nuuf qabaatii afaan keenya ka galaana miilu san nuuf barsiisaa!! Aadaa keenyas nuuf barsiisaa!,Nuti wal malee humaa hin qabnu” jechuun ergaa osoo dabarsuu ijji barattootaa Dirree Xiqaarraa(Minstadium) Keessa ta’anii imimmaan calale,Imimmaan Jaalala Imimmaan Oromummaan dhaamsaa isaa fudhaaniif, Dhumarrattis Waltajjiin Sirba Tokkuummaa Uummata Cunqurfamoo sirbuun Gengoo ykn O Uumuun harka wal-qabatanii,Waadaa Oromummaaf Waadaa
Tokkummaan Waltajjicha haala Gaariin Xumurani.

“Abbaan Biyyaa ABO Dha” Jedhu Daa’imman Warraaqoo Godina Hararge Lixaa Magaalaa Asabooot.

Waxabajjii 2,2016 Guyyaa har’aa gootonni Yeeyyiin warraaqsa Oromoo magaalaa Asaboot keessatti “Abbaan biyyaa ABO dha” jechuun dhadhachaa oolan.


(SBO/VOL – Waxabajjii 02,2016) Waxabajjii 01/2016 Warraaqsaa Biyyoolessa Oromiyaa FXG marsaa 5ffaa Caamsaa 30/2016 Godina Kaaba Shaggar Saalaalee Aanaa Kuyyuu Magaalaa Gabra Gurraachaatti gaggeeffame irratti Tarkaanfii Diinummaa Waraanni Agaazii fudhateen Sabboonaan Oromoo Obboo Toleeraa Ijaaraa Wareegamuun guyyaa har’aa Uummatni Oromoo kumootaan lakka’aman dhaadannoo fi dheekkamsaa guddaa dhageesisuun sirni awaalcha isaa rawwate.

Guyyaa dheengaddaa Salaalee gabra Gurraachaatti Warraaqsii jabaan qabsiifamee gaggeeffamaa oluu gabaasuun keenya ni yaadatama. Warraaqsaa kana irratti tarkaanfiin diinummaa waraanni agaazii wayyaanee gaasii Summaa’a uummatarratti dhukaasuun fudhateen sabboonaan Oromoo Obboo Toleeraa Ijaaraa abbaan maatii ijoollee sadii ukkanfamee Wareegamuun isaa uummata Oromoo Aanaa Kuyyuutti kan dhagaa’amee fi hedduu dheekkamsiisaa jiru yoo ta’uu, Waxabajjii 01,2016 Sirni awwaalcha isaa Aanaa Kuyyuu Gabra Gurrachaatti bifa adda ta’een bakka sabboontootni fi qeerroon dargaggootni Oromoo argamanitti uummata gara kuma 4000 olitti lakka’amuun kan gaggeeffame ta’uu madden keenya Gabra Gurraacha irraa gabaasan.

Uummatni Oromoos kaayyoo Toleeraa Ijaaraa goonni Oromoo kun irratti wareegamees galmaan ni geenya, dhumnee dhabamna malee mootummaa gabroomsaa jalatti deebinee hin bullu jechuun dhaadannoo guddaa dhageesisuun sirni awwaalcha isaa bifa adda ta’een gaggeeffamera. Waraabbii video fi suuraalee sirna gaggeessaa sabboonaa Oromoo kana irratti waraabame kan isin qaqqabsiifnu ta’uu ni hubachiifna!!

Injifannoon uummata Oromoof!!

#OromoProtests, Saalaalee, Kuyyuu, Gabra Gurraachaa, Oromia, 1 June 2016

Because I am OromoWaxabajjii  2/2016 Hidhamtootni Oromoo 32’n Kanneen  Magaalaa Finfinnee Kutaa Bulchiinsa Boolee Keeaatti Utuu Afooshaaf Walitti Qabamani Jirani Qabaman Guyyaa Kaleessa Waxabajjii  1/2016 Wayita Mana Murtii  Lidetatti Dhiyeeffamanitti Uffata Gaddaa Uffachuun Hacuucaa Fi Daraaraa Irra Ga’aa Jiru Balaaleffatan.

   Mani murtii Wayyaanee qofaaf dalaguu fi ilmaan Oromoo irratti daba dalaguu irraa duubatti hin deebine ilmaan Oromoo daraaraa fi hirraasa maqaa Oromummaa isaanii qofaan yakkamaanii fi gochaa suukkaneessa isaan irra ga’aa jiruu fi sobaan himatamaa jiraachuu balaaleffachuun uffata  gaddaa uffataan aangawootni abbaa irree Mana murtii wayyaanee wal ta’uun  Uffata isaanii kana dirqamanii akka baafatan gochuun mirga namummaa irraa sarbee uffata irraa baasuun gara mana hidhaa Qilinxootti kan deebise ta’uu saaxilame.

 Hidhamtootni ilmaan Oromoo mirga hidhamaan seeraa tokko illee qabu dhabuun uffata  gaddaa maaf uffattaan jedhamani illee utuu hin gaafatamiin uuffata isaanii kana akka of irraa baafatan dirqisiifamuun kan baafatan yoo ta’uu mirgi dhala namummaa isaanii sabamaa jiraachuun hubatamee jira.

    Walumaagalatti haalli qabinsa mirga hidhamtoota Oromoo yeroo irraa gara yerootti hammachaa fi haalaan kan nama gaddisiisuu ta’aa waan jiruuf Dhaabbileen mirga namummaa Addunyaa Amenisty International , Human Right watch , Dhaabbileen mirga Dhala namaa Gaafa Afrikaa, mootummootni fi biyyootni  leelliftummaa mirga dimookiraasii fi dhala namaaf waardiyaa dhaabbattan ilmaan Oromoo manneen hidhaa Impayera Ethiopia bakkoota garaagaraa keessatti dararamaa jiraniif dirmannaa akka gootan Qeerroon bilisummaa Oromoo gadi jabeessuun dhaamasa dirmannaa dabarfanna!!

Godina Kibba Lixa Walisoo M/B Garasuu Dhukii Sadarkaa 2ffaa fi qopha’inaa akkasumas Walisoo fi Magaalaa Walisoo keessatti FXG itti fufe.

Itti fufaWarraaqsii  FXG marsaa 5ffaan kun Godina Walisootti Caamsaa 26 /2016 Irraa eegaluun kan eegalee fi addatti immoo goototni barattootni Oromoo M/B sadarkaa 2ffaa fi qophaa’ina  Garesuu Dhukii adda durummaan warraaqsaa kan finiinsan yoo ta’uu, mootummaan Wayyaanee Tajaajila network balleessuu irratti xiyyeeffachuun sochii uummata ukkamsuuf yaalii gudda godhus warraaqsii FXG kun afaan qawwee fi loltuun ukkanfamuu kan hin dandeenye ta’uun itti fufuun warraaqsii daran jabaachuun finiina jira. Goototni barattootni Oromoo gaaffii mirga abbaa biyyummaa gaafachaa jirruu fi mirgi bilisummaa saba keenya hanga kabajamuu fi waraanni wayyaanee Oromiyaa fi dhaabbilee barnootaa gadhiisee hanga bahuutti warraaqsii FXG hin dhaabbatu, qormaata utuu hin baratiin hin qoramnu, sirni barnootaa waraanaan nu jalaa uggurameef mootummaan wayyaanee itti gaafatamuu qaba, hidhamtootni Oromoo hundi haalduree tokko malee haa hiikaman jechuun gaaffii isaanii finiinsuun warraaqsa qabsiisan. Sochii Warraaqsaa Oromiyaa godinichatti jabaachaa dhufuun wal qabatee waraanni agaazii gootota barattoota Oromoo M/B Garesuu Dhukii sadarkaa 2ffaa fi Qopha’inaa mooraa mana barnootaa seenuun barattoota waraana agaaziin kan goolaa jiruu ta’uu fi barattootni Oromoo 6 humna waraana agaaziin ukkanfamuu kan hidhaman ta’uun ibsame jira.  Barattootni Oromoo Wallisoo M/B Garasuu Dhukii irraa ukkanfaman

1.       Barataa Misgaanaa Dhiinsaa , kutaa 9ffaa

2.       Barataa Guutamaa Rundaasaa, kutaa 9ffaa

3.       Barataa Alamayyoo Rundaasaa, kutaa 9ffaa

4.       Barataa Xurunaa Kitaabaa,  kutaa 10ffaa

5.       Barataa Waggarii Birhaanuu , kutaa 9ffaa kanneen keessatti argaman barattootni Oromoo 6 humna waraana agaaziin kan ukkanfamani hidhatti darbataman ta’uun ibsame jira. Humni waraanaa agaazii fi poolisiin federaalaa gara godina kanatti guuramaa jiraachuun ifa ta’eera. Warraaqsii uummataa Godina Kibbalixa Shaggar Walisoo magaalaa hanga gandoota baadiyyatti illee yeroo irraa gara yerootti jabaachaa jiraachuu madden Qeerroo Magaalaa Waliisoo irraa gabaasan.


https://youtu.be/a6vRNWIWnpw

 

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/06/01/omn-oduu-wax-1-2016/

 

https://youtu.be/ijl0O-q_zpA

 https://youtu.be/PptejEU8ud0


#OromoProtests in Langey, East Hararge, May 31, 2016

https://soundcloud.com/jawar-mohammed/1464734538198992a


Caamsaa 31, 2016 Godina  Lixaa Shaggar  Aanaa Ada’aa Bargaatti Warraaqsii biyyoolessaa Oromiyaa FXG marsaa 5ffaan Gootota barattoota Oromoo M/B Sadarkaa 2ffaa fui Qophaa’inaa Incinniitiin guyyaa kaleessa irraa eegaluun finiinee itti fufe!!

Itti fufa(June 1, 2016): Sochii warraaqsaa FXG marsaa 5ffaan kun daran jabaachuun goototni barattootni Oromoo Aanaa Adaa’aa Bargaa Magaalaa Incinnii fi M/B Incinnii  keessatti qabsiisan Nuti Barattootni utuu torbee tokkoillee nagaan hin Baratiin baatii 6 guutuu mirga uummata keenya sarbameef gaaffii mirga abbaa biyyummaa fi kabajamuu mirgoota namummaa fi dimookiraasii dhiyyeeffachuun hanga har’aa deebiin tokko illee nuuf kennamuu dhabuu fi torbee tokko illee nagaan sirni baruu fi barsiisuu utuu nuuf hin kennamiin qormaata kutaa 12ffaa fi 10ffaa Oromiyaa keessatti barattoota Oromoof kennuun dabaa fi Shira ittin uummata Oromoo miidhuuf dalagamaa jiru waan ta’eef ni balaaleffanna jechuun hanga gaaffiin mirga abbaa biyyummaa deebii argatuu fi bilisummaan uummata keenyaa mirkanaa’utti warraaqsaa keenya isa xummuraaf gaggeessa jirruu irraa duubatti hin deebinu jechuun bifa haaraan warraaqsa dhoosuun diina wawwachisaa jiraachuun ibsatan.

Mootummaan abbaa irree Wayyaanee humna waraana isaa barattoota irratti bobbaasuun Barattootni Oromoo  hedduun isaanii humna waraanaan qabamuun Magaalaa Incinnii irratti hidhamanii jiran keessa barattootni Oromoo 4 immoo humna waraanaan butamanii eessa buuteen isaanii kan hin beekamne ta’uun ibsame jira. Sochiin warraaqsaa FXG uummata Oromoo humna Waraanaan dhaabbachuu hin danda’u guyyaa ha’as  Godinaalee Oromiyaa  garaagaraa keessattis itti fufee jiraachuu Qeerroon gabaase.



Oromia: #OromoProtests: Gabaasa Fincila Xumura Garbummaa (FXG) Oromiyaa 2016 (May) May 31, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromia News, Oromo.
Tags: , , , , , ,
1 comment so far

 

Odaa OromooOromo Protests defend Oromo National Interest

#OromoPRotests tweet and share#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaOromo Students protest @ Mandii, Western Oromia 25th November 2015Oromo Students protest @ Ambo, Oromia 25th November 2015 picture1Gaaffiiwwan yeroo ammaa


 

Gincii, Amboo, Jalduu, Gudar, Giddaa Ayyaanaa, Mandii, Najjoo, Laaloo Assaabii, Jaarsoo, Gullisoo, Bojjii, Gujii, Dambi Doolloo, Gimbii, Naqamtee, Buraayyuu, sabbataa, Dirree Incinnii, Adaamaa, Harammayyaa, Mattuu, Baale (Robee), Madda Walabu, Walliisoo, Tulluu Boolloo, Sulultaa (Caancoo), Horroo Guduruu, Buuraayyuu, Dirree Dhawaa, Calanqoo, Ada’aa Bargaa, Baddannoo, Holootaa, Shaashee, Awaday (E. Harargee), Hara Qallo (Goro Dola, Gujii), Gaasaraa (Baalee), Bulee Hora, Jimmaa, Arjo, Heebantuu, Giddaa Ayyaanaa ,Kiiramuu, Ciroo, Dodolaa, Anfilloo (Mugii), Walqixxee, Diillaa, Bishooftuu, Finfinnee,  Yuniversiitii Finfinnee, Geedoo, Asallaa,  Shaambuu, Agaarfaa, Sibuu Siree, Kotobee, Wacaalee, Saalaalee, Machaaraa, Ammayyaa, Tokkee  Kuttaayee, Innaangoo, Baabbichaa, Laaloo Qilee, Hiddii Lolaa, .Mugii, Arsi Nagallee, Baabbichaa, Shukutee, Baakkoo, Shukutee,  Baakkoo, Jalduu, Gindoo, Buun’dho Beddellee, Grawwaa,Gaara Mul’ataa, Qarsaa, Qobboo (Dardar, Eastern Oromia), Sinaanaa (Baalee), Jimmaa Arjoo, Bojjii, Kombolcha,  Aggaaroo,Tajji (Iluu), Qilxuu Kaarraa, Baabboo Gambel, Daawoo,Tulu Milki (Warra Jarso), Hirnaa, Xuulloo,  Masalaa, Galamso, Bordode, Mi’esso, Waheel, Diggaa, Arjoo Guddattuu, Guraawa, waamaa Adaree, Shabee Somboo, Limmuu Saqaa, Amuruu (Agamsa), Daroo Labuu (Gaadulloo), Yaabelloo, Aliboo (Jaartee Jardagoo), Saasigga, Magaalaa Dafinoo, Dhumugaa, Daroo Labuu (Buraysaa) Begii (Kobor), Mardida Halo Guba (Daroo Labuu), Qassoo, Bonayyaa Boshee, Baalee  (Dalloo Mannaa), Jimmaa Raaree (Magaalaa Gobaan), Nophaa (Iluu), Bordoddee, Togowacaalee ……………



 

Gabaasa FDG Oromiyaa Sadaasa (November) 12, 13,  25,  26, 27, 28, 30, Muddee (December) 1, 2, 3, 4,5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17/18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,  26, 27,28, 29,30, 31….    2015

Amajii (January) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17,18,19, 20,21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29,30, 31……2016

Guraandhala (February) 1,  2, 3,4, 5, 6, 7, 8,9, 10,11,12,13, 14, 15, 16, 17,18,19, 20, 21,22, 23, 24, 25, 26, 27, 28,29………… 2016

 

Bitootessa (March) 1, 2, 3,4, 5,6,7,8,9, 10, 11,12, 13,14,15, 16,17, 18, 19,20,  21,  22, 23, 24, 25, 26, 2,28, 29, 30, 31 …………2016

Ebla (April) 1, 2, 3, 4, 5,6, 7,8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17,18, 19,20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30……… 2016

Caamsaa (May) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12,13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,20, 21,22, 23, 24, 25, 26,27, 28, 29, 30, 31, 2016


 

 #OromoProtests: International Community Alarmed as Ethiopia Crisis Worsens

#OromoProtests. International Community Alarmed as Ethiopia Crisis WorsensEthiopia's scores in freedom in the world 2016, freedom House World Report, January 2016.

Ethiopian regime guilty of crime against humanity

 

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 30 April 2016

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 31st March, 2016

Click here for #OromoProtests updates, November 2015- February 29, 2016



AI: Heading the Wrong Way: The Ever Closing Political Space in Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/24/ai-heading-the-wrong-way-the-ever-closing-political-space-in-ethiopia/


Pulse: Oromo protests

The Oromo people in Ethiopia have long complained of being marginalized. Addis Ababa expansion plans which sparked fresh protests have been scrapped but the conflict continues to simmer.

http://www.dw.com/en/pulse-oromo-protests/av-19247699


Oromo Activists Force Government to Suspened University Entrance Exam

http://www.tesfanews.net/ethiopia-oromo-activists-force-suspend-university-entrance-exam/


Researcher says Canadian government should be more vocal in its criticism of the Ethiopian crackdown

http://www.cbc.ca/player/play/2688887492/


New Report from State Department Details Widespread Human Rights Abuses in Ethiopia

http://www.oaklandinstitute.org/new-report-state-department-details-widespread-human-rights-abuses-ethiopia


Dispatches: Using Courts to Crush Dissent in Ethiopia

https://www.hrw.org/news/2016/05/09/dispatches-using-courts-crush-dissent-ethiopia


The Human Rights League: Ethiopia: Endless Injustices against Oromo Nation in the Name of Law Enforcement. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/08/the-human-rights-league-ethiopia-endless-injustices-against-oromo-nation-in-the-name-of-law-enforcement-oromoprotests/


Ethiopia must release opposition politician held for Facebook posts

http://www.amnestyusa.org/news/press-releases/ethiopia-must-release-opposition-politician-held-for-facebook-posts#.Vy2uOlVO18Y.twitter


Oromia (#OromoProtests) :Shirri Xaxamuu fi Ololli Geggeeffamu Falmii Bilisummaa Fi Mirga Abbaa Biyyummaa Finiinaa Jiru Hin Dhaabu!

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/05/01/oromia-oromoprotests-shirri-xaxamuu-fi-ololli-geggeeffamu-falmii-bilisummaa-fi-mirga-abbaa-biyyummaa-finiinaa-jiru-hin-dhaabu/


Press Statement: The United States is deeply concerned by the Government of Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/30/press-statement-the-united-states-is-deeply-concerned-by-the-government-of-ethiopia/


Freedom for Bekele Gerba and all political prisoners in Ethiopian prisons

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/oromo-federalist-congress-international-support-freedom-for-bekele-gerba-and-all-political-prisoners-in-ethiopian-prisons/


U.S. Senators Amy Klobuchar and Al Franken condemned the lethal violence used by the government of Ethiopia against hundreds of Oromo protesters. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/u-s-senators-amy-klobuchar-and-al-franken-today-condemned-the-lethal-violence-used-by-the-government-of-ethiopia-against-hundreds-of-oromo-protesters-oromoprotests/

 

Ilhan Omar denounces crimes against humanity being committed in Ethiopia

http://www.ilhanomar.com/news/2016/4/25/ilhan-omar-denounces-crimes-against-humanity-being-committed-in-ethiopia

 

 

 U.S. Senators Condemn Ethiopia’s Crackdown on Civil Society

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/21/12-u-s-senators-condemn-ethiopias-crackdown-on-civil-society/

 

Human Rights league: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/19/human-rights-league-the-tplf-hidden-agenda-of-reducing-the-oromo-population-must-be-stopped/


 

HRW: Foreign Policy In Focus: Deafening Silence from Ethiopia:The Ethiopian government is cracking down on journalists and NGOs. Where’s the outrage from the international community?

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/13/foreign-policy-in-focus-deafening-silence-from-ethiopiathe-ethiopian-government-is-cracking-down-on-journalists-and-ngos-wheres-the-outrage-from-the-international-community/


Human Rights in Ethiopia – An Update

Date: Tuesday, April 19, 2016 – 11:00am
Location: 2255 Rayburn House Office Building

Announcement

Please join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia.

https://humanrightscommission.house.gov/events/hearings/human-rights-ethiopia-update-0


Oromo protesters: ‘We are still on the streets because we want self-rule’

http://www.ibtimes.co.uk/oromo-protesters-we-are-still-streets-because-we-want-self-rule-1548661

No, we don’t have self-rule in Oromia state

http://www.ibtimes.co.uk/ethiopia-protesters-no-we-dont-have-self-rule-oromia-state-1551225


IPS: Ethiopia’s (Fascist TPLF) Smoldering Oromo. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/11/ips-ethiopias-fascist-tplf-smoldering-oromo-oromoprotests/


Das Berliner Missionswerk: Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/30/das-berliner-missionswerk-frieren-sie-die-militarhilfe-fur-athiopien-ein-bis-athiopien-die-menschenrechte-achtet-oromoprotests/


Why Have Oromo People Been Clashing With The Ethiopian Government For So Long?    http://www.afrizap.com/en/why-have-oromo-people-been-clashing-with-the-ethiopian-government-for-so-long


France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over.

France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over. #OromoProtests

 https://youtu.be/75_q7dbpTjs


 

Ethiopia – #OromoProtests and Ethiopian Repression: Overview

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/28/ethiopia-oromoprotests-and-ethiopian-repression-overview/


 The-future-of-Oromia-continues-to-protest-domination-injustice-and-dispossession-with-determination


The future of OROMIYAA continues to protest domination, injustice and dispossession with determination

#OromoProtests in Langey, East Hararge, May 31, 2016

https://soundcloud.com/jawar-mohammed/1464734538198992a


Caamsaa 31, 2016 Godina  Lixaa Shaggar  Aanaa Ada’aa Bargaatti Warraaqsii biyyoolessaa Oromiyaa FXG marsaa 5ffaan Gootota barattoota Oromoo M/B Sadarkaa 2ffaa fui Qophaa’inaa Incinniitiin guyyaa kaleessa irraa eegaluun finiinee itti fufe!!

Itti fufaSochii warraaqsaa FXG marsaa 5ffaan kun daran jabaachuun goototni barattootni Oromoo Aanaa Adaa’aa Bargaa Magaalaa Incinnii fi M/B Incinnii  keessatti qabsiisan Nuti Barattootni utuu torbee tokkoillee nagaan hin Baratiin baatii 6 guutuu mirga uummata keenya sarbameef gaaffii mirga abbaa biyyummaa fi kabajamuu mirgoota namummaa fi dimookiraasii dhiyyeeffachuun hanga har’aa deebiin tokko illee nuuf kennamuu dhabuu fi torbee tokko illee nagaan sirni baruu fi barsiisuu utuu nuuf hin kennamiin qormaata kutaa 12ffaa fi 10ffaa Oromiyaa keessatti barattoota Oromoof kennuun dabaa fi Shira ittin uummata Oromoo miidhuuf dalagamaa jiru waan ta’eef ni balaaleffanna jechuun hanga gaaffiin mirga abbaa biyyummaa deebii argatuu fi bilisummaan uummata keenyaa mirkanaa’utti warraaqsaa keenya isa xummuraaf gaggeessa jirruu irraa duubatti hin deebinu jechuun bifa haaraan warraaqsa dhoosuun diina wawwachisaa jiraachuun ibsatan.

Mootummaan abbaa irree Wayyaanee humna waraana isaa barattoota irratti bobbaasuun Barattootni Oromoo  hedduun isaanii humna waraanaan qabamuun Magaalaa Incinnii irratti hidhamanii jiran keessa barattootni Oromoo 4 immoo humna waraanaan butamanii eessa buuteen isaanii kan hin beekamne ta’uun ibsame jira. Sochiin warraaqsaa FXG uummata Oromoo humna Waraanaan dhaabbachuu hin danda’u guyyaa ha’as  Godinaalee Oromiyaa  garaagaraa keessattis itti fufee jiraachuu Qeerroon gabaase.


https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=_CN3ApwKt-w

http://https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=_CN3ApwKt-w

#OromoProtests 31 May 2016: Breaking News: Ethiopian national exam will be rescheduled from July 4-7, July 5 will be a national holiday, Eid al Fitr.

http://www.robemedia.com/2016/05/31/breaking-news-ethiopian-national-exam-will-be-rescheduled-from-july-4-7-july-5-will-be-a-national-holiday-eid-al-fitr/


#OromoProtests 31 May 2016:  Wallaggaa magaalaa Moxee keessatti FXG haala ho’aa ta’een Qeerroon sagalee dhageessisaa Jira. Sochii warraaqsaa eegalame hanga fiixaan baasnutti duuba hin deebinu kan jedhu sagaleen  gurmuu barattootaa gidduudhaa dhaga’amaa ture. Haala sochii warraaqsaa itti fuufsiisuuf duubatti akka hin deebine walii galan. Akkuma qorumsarraa dhorkamanii bahaniin sirba qabsoo gobiin lafa dhiitaa jiran.
Godina Hargee baraa aanaa malkaa baloo mana barumsaa sadarkaa 2ffaa fi qophina keesatti FXG itti fufee jira.
Akkasuma godina Booranaa Magaalaa Yaabelloo Keessatti FXG Gootota Oromoo Qeerroon bakka hundaati Itti Fufee Jira.


Ethiopian 12th grade/ University entrance exam has been leaked and national exam has been cancelled. #OromoProtests 30 May 2016.

Ethiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelledEthiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelled p2

Ethiopian 12th grade for University entrance exam has been leaked and cancelled p2


Qormaatni Biyyooleessaa Seensa Yuunibarsiitiif Barattoota Kutaa 12ffaa Kennamuu Egaale Labsii Mootummaan Addan Citee Jira

(more…)

Oromia (#OromoProtests) :Shirri Xaxamuu fi Ololli Geggeeffamu Falmii Bilisummaa Fi Mirga Abbaa Biyyummaa Finiinaa Jiru Hin Dhaabu! May 1, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Oromia.
Tags: , , , ,
2 comments

Odaa OromoosboKa'i Qeerro

 

Shirri Xaxamuu fi Ololli Geggeeffamu Falmii Bilisummaa Fi Mirga Abbaa Biyyummaa Finiinaa Jiru Hin Dhaabu!

(SBO/VOL – Caamsaa 01,2016) Fincilli Diddaa Gabrummaa gara Fincila Xumura Gabrummaatti jijjiiramee falmaan mirga abbaa biyyummaa fi bilisummaa ummata Oromoo fi ilmaan isaa barattoota/dargaggoota Qeerroo Bilisummaan finiinuu erga eegalee ji’oota shanii ol lakkoobsisaa jira. Warraaqsa ummata Oromoo FXG kanaan mootummaan wayyaanee haalaan rukutameera. Hundeen sirna cunqursaa wayyaanee/TPLF Oromiyaa keesssaa asitti hafee kan hin qabneen haleelamee caasaaleen sirnichaa diigamanii burkutaawaniiru. Waggoota 25 bara bulchiinsa abbaa irree wayyaanee kanneen keessattis diddaan mul’ataan akkanaa gamtaa ummata Oromoon oggaa mul’atu kun isa jalqabaa ti jechuunis ni danda’ama.

FXGn har’a golee Oromiyaa cufa keessatti finiinaa jiru wayyaanee qofa kan rukutee fi wayyaanee qofa kan baaragse osoo hin taane, leellistootaa fi harka mirgaa mootummichaa kan ta’an, lukkeelee, ayyaanlaallattootaa fi fakkaattota fedha adda addaa qaban, kanneen gufuu qabsoo bilisummaa Oromoo ta’an hunda kan haleelee dha.

Adda durummaan barattoota/dargaggoota/Qeerroo Bilisummaa Oromoo hirmaachisuun kan geggeeffamaa jiru warraaqsi ummata Oromoo FXGn akka ibidda saafaa sirna cunqursaa mootummaa abbaa irree fi goolessaa wayyaanee guggubee waxalaa jiru kana gartuun kun akkuma inni jalqabeen of booda deebisuu fi dhaamsuuf ayinaa fi baay’inaan waraanaa fi basaasosta isaa guutuu Oromiyaatti bobbaasee ummata Oromoo addatti ammoo dargaggoota/barattoota Oromoo dhibbootaan ajjeeseera; kumootaan qaamaa hir’iseera; kumoota kudhanootaan ammoo guuree hidhaatti naqee jira. Kun hundumtuu ta’ee ummatni Oromoo ajjeefame, hidhame jedhee yakka diinaan isa irratti raawwatamuuf jilbeenfatee falmaa biyya abbaa isaaf jalqabe irraa hin deebine; hin deebi’us. Daangaa hamma daangaatti, golee arfan Oromiyaa irraa ibiddi warraaqsaa daran belbele. Kun mootummaa wayyaanee guddoo rifaasise. Ummata Oromoo akka duraatti gowwoomsaa fi sossobbaan dallaa gabrummaa keessatti ittisaa itti fufuu akka hin dandeenye hubachiise.

Murni TPLF/wayyaaneen aangoo humna waraanaan of harkaa qabu kana yeroof illee taatu jiraachisuu fi warraaqsa ummata Oromoo FXG dadhabsiisuuf, danda’u ammoo dhaabuuf ijibbaata garagaraa taasisuu ammas itti fufee jira.

Humna warraaqsaa fi qabsoo Oromoo kan ta’an, FXG finiinaa jiru keessattis adda duree hiriiruun wareegama bifa hundaa baasaa qabsoo Oromootiif injifannoo galmeessaa, mootummaa gabroomfataa ammoo hundeen raasaa kan jiran dargaggoota Qeerroo Bilisummaa irratti xiyyeeffatee laaffisuuf duula ololaa fi shiraa irratti geggeessaa jira.

Akka hubatamutti sochii ummatni Oromoo keessaa fi alaan gamtaan itti jirutti mootummichi haalaan rifatuu irraa, adeemsa jiru laaffisuu fi gara dabarsuuf keessaa fi alatti duula adda addaa kan olola dabalatu geggeessaa jira. Shira xaxuu fi olola adda addaa Qeerroo Bilisummaa Oromoo irratti geggeessuunis qaamuma duula kanaa ti. Arraata Qeerroo kan ta’e Sagalee Qeerroo irrattis bifa adda addaan dalagaan diinummaa fi diiggaa geggeeffamaa jirus duuluma kanaan walitti hidhata.

Duula shiraa fi olola dharaa banamee jiru keessatti hogganootni wayyaanee kan akka ministeera dhimmoota kominikeshinii mootummaa Geetaachoo Raddaa jedhamuu faa keessatti argaman. Isaan kun hanga biyya alaatti dalagaa shiraaf bobbaafamaniiru.

Duulli sochii Oromoon amma godhaa jiru busheessuu fi Gamtaa Qeerroo laaffisuu ykn gara dabarsuuf itti jiramus akeekni isaa dargaggootni humna qabsichaa, warraaqsa finiinaa jiruufis adda duree ta’anii waan socho’aa jiraniifi. Humni dargagootaa kun humna gowwoomsaa fi sossobbaa wayyaanee xumurate, fayidaalee gara garaaf garaa hin hirre, wareegamii fi bobbaan diinaa kamuu of duuba isa hin deebisne, akeeka qabsoo bilisummaa Oromoo tarkaanfachiisuu fi mirga ummata Oromoo guutuutti falmu ta’uu irraa diinaa fi kanneen fedha adda addaa qabaniif yaaddoo guddaa dha. Kanaafi kan diinni Qeerroo Bilisummaa warraaqsa finiinaa jiru kana keessatti taargeeta godhatee itti duulaa jiruuf.

Ogguu hundaa hirriba keessallee waa’een ABO kan isa baaragsu wayyaanee/TPLF waggoota aangoo irra jiraate kana hunda keessa guyyaan itti ABO maqaa hin dhahin hafe hin jiru jechuutu danda’ama. Waraanaan, basaasotaan, shirootaa fi ololootaan osoo irratti duuluu bakka har’a jiru kana gahe. Har’as warraaqsa kana kan geggeessaa jiru ABO ti, miseensota ABO qabanne, murtiif dhiheessine…..ololaa fi jechoota nuffisiisoo baroottan darbaniif midia irra jiraatan, kan namnuu dhagahuu hifate san har’allee deebisee ittiin weeddisaa jira. Har’as ABO irratti ololaa fi shira xaxaa jira. Kunis akkuma duraa sochii ABO danquuf akeekkatuu isaa mul’isa.

Cuunfaatti akeekni olola amma deemaa jiruu fi bobbaalee diinaa bakka hundaayyuu, sochii Qeerroo Bilisummaa gufachiisuuf, adeemsa QBO ABOn hogganamuu danquuf, waliigalatti ammoo sochii QBO fi adeemsa warraaqsa FXG sadarkaa olaanaa irra gahee jiru kana gara gulantaa itti aanuutti akka hin tarkaanfanne gufachiisuuf karoora diinaan baafamee ittiin sossohamaa jiruu dha. Haa ta’u malee, shirri xaxamuu fi ololli geggeeffamu falmii bilisummaa fi mirga abbaa biyyummaa finiinaa jiru tasumaa dhaabuu akka hin dandeenye diinnis firris jala muree beekuu feesisa.

Xumura irratti dhaamsi dabarfamu hubannoo tokkoon maleetti murnootni hawaasa Oromoo kan keessaa fi alaa marti olola faajjessaa adda addaa waan gara garaa maqaa dhahatee diinaa fi farreeniin Qeerroo Bilisummaa irrattis ta’u ABO irratti ololamuu fi hafarfamu keessatti hirmaachuun meeshaa diinaa ta’uu irraa of qusatuu dha.

Miseensotanii fi deggertootni, ummatni Oromoo addatti ammoo warraaqsa ummata Oromoo belbelaa jiru keessatti duree hiriiranii kan jiran Barattootni/ Dargaggootni/ Qeerroon olola bifa fedhee diinnii fi ergamtootni diinaa ta’e jedhanii oomishanii ololaniif osoo gurra hin ergisne, falmaa finiinsuun FXG milkeessuu qofa irratti cichoominaan hojjechuun xumura sirna gabrummaa wayyaanee gabaabsuu dha.

Oromia: #OromoProtests: Gabaasa Fincila Xumura Garbummaa (FXG) Oromiyaa 2016 (April) April 30, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , ,
add a comment

 

 

Odaa OromooOromo Protests defend Oromo National Interest

#OromoPRotests tweet and share#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaOromo Students protest @ Mandii, Western Oromia 25th November 2015Oromo Students protest @ Ambo, Oromia 25th November 2015 picture1Gaaffiiwwan yeroo ammaa


 

Gincii, Amboo, Jalduu, Gudar, Giddaa Ayyaanaa, Mandii, Najjoo, Laaloo Assaabii, Jaarsoo, Gullisoo, Bojjii, Gujii, Dambi Doolloo, Gimbii, Naqamtee, Buraayyuu, sabbataa, Dirree Incinnii, Adaamaa, Harammayyaa, Mattuu, Baale (Robee), Madda Walabu, Walliisoo, Tulluu Boolloo, Sulultaa (Caancoo), Horroo Guduruu, Buuraayyuu, Dirree Dhawaa, Calanqoo, Ada’aa Bargaa, Baddannoo, Holootaa, Shaashee, Awaday (E. Harargee), Hara Qallo (Goro Dola, Gujii), Gaasaraa (Baalee), Bulee Hora, Jimmaa, Arjo, Heebantuu, Giddaa Ayyaanaa ,Kiiramuu, Ciroo, Dodolaa, Anfilloo (Mugii), Walqixxee, Diillaa, Bishooftuu, Finfinnee,  Yuniversiitii Finfinnee, Geedoo, Asallaa,  Shaambuu, Agaarfaa, Sibuu Siree, Kotobee, Wacaalee, Saalaalee, Machaaraa, Ammayyaa, Tokkee  Kuttaayee, Innaangoo, Baabbichaa, Laaloo Qilee, Hiddii Lolaa, .Mugii, Arsi Nagallee, Baabbichaa, Shukutee, Baakkoo, Shukutee,  Baakkoo, Jalduu, Gindoo, Buun’dho Beddellee, Grawwaa,Gaara Mul’ataa, Qarsaa, Qobboo (Dardar, Eastern Oromia), Sinaanaa (Baalee), Jimmaa Arjoo, Bojjii, Kombolcha,  Aggaaroo,Tajji (Iluu), Qilxuu Kaarraa, Baabboo Gambel, Daawoo,Tulu Milki (Warra Jarso), Hirnaa, Xuulloo,  Masalaa, Galamso, Bordode, Mi’esso, Waheel, Diggaa, Arjoo Guddattuu, Guraawa, waamaa Adaree, Shabee Somboo, Limmuu Saqaa, Amuruu (Agamsa), Daroo Labuu (Gaadulloo), Yaabelloo, Aliboo (Jaartee Jardagoo), Saasigga, Magaalaa Dafinoo, Dhumugaa, Daroo Labuu (Buraysaa) Begii (Kobor), Mardida Halo Guba (Daroo Labuu), Qassoo, Bonayyaa Boshee, Baalee  (Dalloo Mannaa), Jimmaa Raaree (Magaalaa Gobaan), Nophaa (Iluu)……………



 

Gabaasa FDG Oromiyaa Sadaasa (November) 12, 13,  25,  26, 27, 28, 30, Muddee (December) 1, 2, 3, 4,5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17/18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,  26, 27,28, 29,30, 31….    2015

Amajii (January) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17,18,19, 20,21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29,30, 31……2016

Guraandhala (February) 1,  2, 3,4, 5, 6, 7, 8,9, 10,11,12,13, 14, 15, 16, 17,18,19, 20, 21,22, 23, 24, 25, 26, 27, 28,29………… 2016

 

Bitootessa (March) 1, 2, 3,4, 5,6,7,8,9, 10, 11,12, 13,14,15, 16,17, 18, 19,20,  21,  22, 23, 24, 25, 26, 2,28, 29, 30, 31 …………2016

Ebla (April), 1, 2, 3, 4, 5,6, 7,8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17,18, 19,20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30……… 2016

 


 

 #OromoProtests: International Community Alarmed as Ethiopia Crisis Worsens

#OromoProtests. International Community Alarmed as Ethiopia Crisis WorsensEthiopia's scores in freedom in the world 2016, freedom House World Report, January 2016.

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 31st March, 2016

Click here for #OromoProtests updates, November 2015- February 29, 2016



Press Statement: The United States is deeply concerned by the Government of Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/30/press-statement-the-united-states-is-deeply-concerned-by-the-government-of-ethiopia/


Freedom for Bekele Gerba and all political prisoners in Ethiopian prisons

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/oromo-federalist-congress-international-support-freedom-for-bekele-gerba-and-all-political-prisoners-in-ethiopian-prisons/


U.S. Senators Amy Klobuchar and Al Franken condemned the lethal violence used by the government of Ethiopia against hundreds of Oromo protesters. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/29/u-s-senators-amy-klobuchar-and-al-franken-today-condemned-the-lethal-violence-used-by-the-government-of-ethiopia-against-hundreds-of-oromo-protesters-oromoprotests/

 

Ilhan Omar denounces crimes against humanity being committed in Ethiopia

http://www.ilhanomar.com/news/2016/4/25/ilhan-omar-denounces-crimes-against-humanity-being-committed-in-ethiopia

 

 

 U.S. Senators Condemn Ethiopia’s Crackdown on Civil Society

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/21/12-u-s-senators-condemn-ethiopias-crackdown-on-civil-society/

 

Human Rights league: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/19/human-rights-league-the-tplf-hidden-agenda-of-reducing-the-oromo-population-must-be-stopped/


 

HRW: Foreign Policy In Focus: Deafening Silence from Ethiopia:The Ethiopian government is cracking down on journalists and NGOs. Where’s the outrage from the international community?

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/13/foreign-policy-in-focus-deafening-silence-from-ethiopiathe-ethiopian-government-is-cracking-down-on-journalists-and-ngos-wheres-the-outrage-from-the-international-community/


Human Rights in Ethiopia – An Update

Date: Tuesday, April 19, 2016 – 11:00am
Location: 2255 Rayburn House Office Building

Announcement

Please join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia.

https://humanrightscommission.house.gov/events/hearings/human-rights-ethiopia-update-0


Oromo protesters: ‘We are still on the streets because we want self-rule’

http://www.ibtimes.co.uk/oromo-protesters-we-are-still-streets-because-we-want-self-rule-1548661

No, we don’t have self-rule in Oromia state

http://www.ibtimes.co.uk/ethiopia-protesters-no-we-dont-have-self-rule-oromia-state-1551225


IPS: Ethiopia’s (Fascist TPLF) Smoldering Oromo. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/11/ips-ethiopias-fascist-tplf-smoldering-oromo-oromoprotests/


Das Berliner Missionswerk: Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/30/das-berliner-missionswerk-frieren-sie-die-militarhilfe-fur-athiopien-ein-bis-athiopien-die-menschenrechte-achtet-oromoprotests/


Why Have Oromo People Been Clashing With The Ethiopian Government For So Long?    http://www.afrizap.com/en/why-have-oromo-people-been-clashing-with-the-ethiopian-government-for-so-long


France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over.

France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over. #OromoProtests

 https://youtu.be/75_q7dbpTjs


Ethiopia – #OromoProtests and Ethiopian Repression: Overview

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/28/ethiopia-oromoprotests-and-ethiopian-repression-overview/


 

 Growing public dissatisfaction with ‘rent seeking’ and corruption in the ruling party and government culminated recently in the unprecedented Oromo protests.

https://www.issafrica.org/events/view-on-africa-protests-political-instability-and-purge-in-ethiopia


The Economist on #OromoProtests

Ethiopia’s Oromo people demand equal rights in protests

Largest ethnic group in Ethiopia continues to rally against the government despite crackdown.

By Charles Stratford, Al Jazeera

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/27/al-jazeera-africa-oromia-ethiopias-oromo-people-demand-equal-rights-in-protests-oromoprotests/


Al Jazeera: HUMAN RIGHTS: #OromoProtests continue amid harsh crackdown

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/24/al-jazeera-human-rights-oromoprotests-continue-amid-harsh-crackdown/


 

FP: Dispatch: The Rotten Foundation of Ethiopia’s Economic Boom. #OromoProtests

 

FP: Dispatch: The Rotten Foundation of Ethiopia’s Economic Boom. #OromoProtests

Martial law in Oromia: The state is now under 8 military divisions controlled by Fascist TPLF warlords from Tigray.

Martial law in Oromia: The state is now under 8 military divisions controlled by Fascist TPLF warlords from Tigray.


Telesurtv: Ethiopia’s Oromo Protest ‘Development,’ Displacement and Death. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/06/telesurtv-ethiopias-oromo-protest-development-displacement-and-death-oromoprotests/

Egypt defends treatment of Oromo refugees

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/06/egypt-defends-treatment-of-oromo-refugees/

Oromia & Ethiopia: #OromoProtests: With whom are the European Union, the United States, and the African Union Officials meeting to discuss and end the exclusion and marginalization of the Oromo people in Ethiopia? April 8, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/08/oromia-ethiopia-oromoprotests-with-whom-are-the-european-union-the-united-states-and-the-african-union-officials-meeting-to-discuss-and-end-the-exclusion-and-marginalization-of-the-oromo-pe/


https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/15/oromia-oromo-martyrs-memorial-day-ebla-15-bara-2016-qeerroon-yuniversitii-wallaggaa-guyyaa-gootota-oromoo-kabajachuun-ibsa-ejjennoo-baafatan-oromoprotests/

 

http://https://youtu.be/089ZPRfFxbY

 

http://https://youtu.be/Tez5QyJqNDA

 

 

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/04/20/omn-oduu-ebla-20-2016/

 


st

OromoProtests Continues in Najjoo,  Ebla (April) 21, 2016
Lixaa Oromiyaa goddina Wallaggaa, magaalaa NAJJOO


Eda galgala magaalaa Najjoo iddoo addaa gama Boolee jedhamuuti konkoolaataa Ibnebiireed fe’ee gara shaggar deemu irratti humna hin beekamneen tarkaanfiin irratti fudhatamee hojiin ala ta’uu fi barattootni gara 50 guyyaa hardhaa mana barnootaa keessaa guuramanii mana hidhaatti uguuramuu isaannii qeerroon naannoo magaalaa Najjoo gabaasaa oduu dabarsan irraa hubatameerra.
WarraaqsiXFG naannoo Najjoo osoo waliirraa hin dhaabane itti fufuu isaas kannuma waliin oduun kun adeesee jira. Sochiin gootowwan ilmaan Oromoo naannoo kanatti gaggeessannii fi gaggeessaas jiran kan gootumaa saba Oromoo dhiigaan mirkaneeffame ta’uu ragaa bahaati jiru.
Faashistootni TPLF saba goota kana qawween jilbifachiisuun bituun akka hin danda’amne wallaaluun yknis hubachuu dhabuun haala barbaachiisaa hin taane ummata Tigreeti affeeruuf yaaluun ishii garee itti gaafatamnii itti hin dhagahamne ishii godheetti jira jedhu qeerroon Najjoo.


#OromoProtests in Buunno’oo Bedellee, Iluu, Oromia, TPLF fascist forces attacked school student, 19 April 2016

#OromoProtests in Buunno'oo Bedellee, Iluu, Oromia, TPLF fascist forces attacked school student, 19 April 2016 p1

#OromoProtests in Buunno'oo Bedellee, Iluu, Oromia, TPLF fascist forces attacked school student, 19 April 2016

https://www.youtube.com/watch?v=2NY5QT-7Who

http://https://www.youtube.com/watch?v=2NY5QT-7Who

https://www.youtube.com/watch?v=zDOP_PFqFJM

http://https://www.youtube.com/watch?v=zDOP_PFqFJM

https://youtu.be/85JW9eq7nhE

 

http://https://youtu.be/85JW9eq7nhE

 

https://www.oromiamedia.org/2016/04/18/omn-oduu-ebla-18-2016/

 

Qeerroon Godina Harargee Magaalaa Awadaay Sirna Qindaayeen Kabajatan.

Ebla 15 Sabboontoowwaan ilmaan Oromoo Qeerroo Bilisummaa Oromoo Kan magaalaa Awwadaay jiratan guyyaa Ebla 15,2016 kabaja guyyaa Gootota Oromoo sababeefachuun tuutni Qeerroo Aawwadaay sabboontoota gaara mullataa baddannoofii bakka garagaraa irraa dhufan wajjiin qophii qopheefataniin gootowwan Oromoo kan wareegaman yaadachuun qabsoo diddaa gabrummaa itti fufuun gumaa jaallan keenyaa bilisummaan baasuuf irbuu harayoomfatan.

received_1709705492620985Ebla 18,2016, Yuunibarsiitii Wallaggaa irraa Barattoonni ja’a fincila xumura garbummaa tiin wal qabatee yeroo ari’aman barattooti saddeet immoo guyyaa borii tti beellamaan akka jiran beekameera

Barattoota engineering waggaa 1 ffaa laman beeka ani:

1.Baahiruu Kabbadaa Dabalaa.

2.Dinqaa Taammiruu Bulchaa fi kkf gara ijoollee 6 har’a ari’an. Boruttis ijoollee 8 gara kutaa displenetti waanan. sababa mid.exam wal qabatee rakkoo guddaatu uumamaa jira

 

 

 

Har’a Ebla 19,2016 FXG Yuniverstii Wallaggaa Jabaatee Itti Fufe

IMG_20160415_143910IMG_20160417_140317

 

 

 

 

Baqattoota Ilmaan Oromoo Biyya Egypt Cairo Irraa Dooniin Utuu Gara Biyya Italy Imalaa Galaanaa Mediterranean rra Imalaa Jiranii Dooniin Galaanaa Keessatti dhidhimtee Lubbuun Wareegamanii Ilaalchisee Qeerroon Bilisummaa Ibsa Gaddaa Baase.

Ebla 18/2016 Hooggansii Qeerroo Bilisummaa Oromoo Baqattoota Ilmaan Oromoo biyya Egypt Cairo irraa dooniin utuu gara biyya Italy imalaa galaana Mediterranean irra Imalaa Jiranii dooniin Galaanaa Keessatti dhidhimtee Ilmaan Oromoo qaaliin Lubbuun Wareegamanii Irbaata Qurxummii taan Yeroo Dhageenyutti Gadda Guddaatu Onnee keenya irraa nutti dhagaaame jirachuu ibsuun, Guddaa guddaa Itti dhagaame jiruu Ibse. Jiruuf Jireenya gabrummaatu kana nutti fidee jechuun gadda Itti dhagaaame Ibsee jira!!

Ilmaan Keenyaa dhaloonnii kichuu galaanaan nyaatamanii wareegamuun hirbaata Qurxummii taan kanaaf sababaa guddaan jiruuf jireenya gabrummaa mootummaa abbaa irree wayyaanee ilmaan Oromoo biyyaa irraa ariiatu tauun ifaadha, dhumaatii ilmaan Oromoo kallattii hundaan gaggeeffamaa jiruuf itti gaafatamaan mootummaa abbaa Irree Wayyaanee EPRDF/TPLF/OPDO tauu hoggansii Qeerroo bilisummaa Oromoo gadi jabeessuun hubachiisae!!

Ilmaan Oromoo Dargaggootii balaa kanaan Wareegamaan keessa kanneen maqaan isaaniifi Suuraan isaanii argamee keessa:

1. Dargaggoo Sabboonaa Muraad Abdii

2. Shamarree Lammii Shaafii

3. Dargaggoo Abdisaa Barshoo

4. Dargaggoo Toofiqoo Abdallaa

5. Shamarree Aliizaar Xaahir

6. Kan Maqaan isaanii adda hin bahiin Haadha Ilmoo fi abbaa Manaa Dabalatee ilmaan Oromoo Hedduun balaa kanaan galafatamaniif Gaddaa Guddaatu Onnee keenya irraa nutti dhagaaame, Maatii fi Firoottaan isaanii hundaaf jajjabina hawwinaaf jechuun Dhaamsa Gaddaa uummata Oromoo fi Maatii wareegamtootaaf Dabarsee jira!!

Dhumarraatti Uummata Oromoo waliigalaaf qeerroon Bilisummaa Oromoo diina biyyaa irraa nu ariiatu jalaa dheessuu hin qabnu uummata keenya waliin wal taanee falmannee falmachiisuun wareegama fedhee baasnee bilisummaa keenya gonfachuun dirqama ilmaan Oromoo hundaa tauu fi balaa n guddaa kun sababaa jiruuf jireenya gabrummaa irraa kan dhufee tauu hubachuun biyyaa keenyaarratti falmannee wareegamuun Warraaqsaa Marsaa 5ffaaf gaggeessaa jirru kanaan diina of irraa gaggeessuun bilisummaa keenya akka kabachiifannuuf waamicha keenya jabeessina!!

Injifannoon Uummata oromoof!

Gadaan Gadaa Bilisummaati!!

Maatiifi Firoottan wareegamtootaaf jajjabina hawwina!!

 

http://https://youtu.be/RxbMjwpjZJY

Ebla 17,2016 Godina Arsii Anaa Roobetii magaala Habetii keessatti baarulle Waraqsaatifi alaabaan adda bilisummaa Oromoo ( Oromoo ) akkanatti maxxanfame bulee!

roobererooob

Godina Wallaggaa lixaa aanaa Jaarsoo magaalaa Jaarsoo keessatti Guyyaan Gootota Oromoo Ebla 15 Qeerroo fi hojjettootaan kabajame.

Jaarsoo

Dargaggoonni Oromoo Kanaadaa Magaalaa Calgary Jiraatan Guyyaa Gootota Oromo Ebla 15 fi Hundeeffata Qeerroo Bilisummaa Waggaa 6ffaa Sirna Miidhagaan Kabajatan.

12596016_1050793791626201_1996933695_n12992160_1050793908292856_1445113847_n13014836_1050793788292868_1097708778_n13014936_1050793801626200_1370849056_n13020500_1050793828292864_419783636_n13022234_1050793874959526_2037139205_n13014922_1329838513709295_313159796_n13016594_1329838650375948_1300593479_o13020573_1329838500375963_500434055_n13054609_1329838550375958_946575162_ohttps://videopress.com/v/Z3jxhL8F?hd=0&autoPlay=0&permalink=0&loop=0

Baha Wallaggaa Magaalaa Qassootti Fincilli Xumura Garbummaa Fininee jira

Ebla 17,2016
Mirga abbaa biyyummaa deebifachuf Daran sochiin uummati taasisaa jiru bakkeewwan hedduutti finiinfamaa jiraachuu odeessi Qeerroo tibbanaa nii ifoomsa Haaluma kanaan Magaalaa Qassoo keessatti jala bultii yaadannoo Gootota wareegamanii gummacha gootonni keenya Shinigaatti kaffalan yaadachuuf jala bultiirraa kaasee magaalattii keessatti mandheen Qanaa’aa Janaa bifa gaariin yaadate ooleera.guyya kana dursuun sochiin magaalattii keessatti barattootaan eebila 13,2016 irraa egalee dhohe hanga haraatti itti fufee jira.Guyyaa sanas dhaadannoof Kakuu
gurguddaan barattoonni mana Barumsaa Qassoo sadarkaa 2ffaa fi 2ffaa akkasuma hawwasni magaalattiif naannooshee kan eegalan yoo ta’u
sirboonni warraaqsas gaafas guutummaa magaalattii hanga sochoosuuf ka’utti Gobii Lamaan wallifamaa turuu qeerroon achii dubbata,barattoonnis hanga har’atti mana barumsaa addaan kutanii akka jiran dubbatamaa jira.Kunis murna bichuu waayyaaneef ergamtushee OPDO sodaaf rifaatuu guddaa keessa galchun hidhaatti fulleefachaa jiraachuu Qeerroon achii gabasaa isaan ifoomsa.Barataan Nagaasaa Beekumaa Qabamee bakki geeffames wal’alamee jiraachuu,Barataa kana erga sochiin magaalaa sanaa eegalee adamoo guddaa keessa turuusaa akkasumas yeroo gara yerootti dararamaa erga turee qabamee amma argansaa dhabamee jirachuun ittuu sochiin magaalattii Uummataan makatee daran akka hin dhabbanne taasisaa jiraachuu dhaga’amaa jira

 

Goototni Qeerroon Bilisummaa Oromoo fi Daragaggootni Barattootni Oromoo fi qabsa’otni Oromoo Ebla 15 Guyyaa Gootota Oromoo Oromiyaa Gidduu Galaa Fi Handhuuraa Oromiyaa Maagaalaa Finfinnee Keessatti Bifa Ha’aa Ta’een Ebla 15/2016 Kabajamtan!!

12999533_662436543894578_383520273_o13022174_662436183894614_103095983_n13022327_662436180561281_2140939978_n13045551_662436173894615_157574544_n13046238_662436210561278_327658916_nGoototni Hoggattootni Qabsoo Bilisummaa Oromoo Warraaqsaa (FDG-FXG) Qeerroon daraggootni Oromoo , sabboontootni goototni Oromoo fi goototni Barattootni Oromoo sadarkaa adda addaa irratti walitti dhufuun Ebla 15 Guyyaa Gootota Oromoo(GGO) dungoo halluu Diimaa Magariisaa Diimaa qabu halluu alaabaa ABO qabsiifachuun seenaa gootota Oromoo Kaleessaa fi Har’aa waliif ibsuun Kaayyoon Goototni Oromoo irratti wareegamaanii fi wareegamaa jiran tokkicha ta’uu fi kayyoo haqaa kan dhugaa bilisummaa saba Oromoo hunda hammatee ta’uu ifa waliif gochuun kayyoo Goototni Oromoo Irratti wareegamaa qalii kanfalaa jiraniifi nuti dhalootni har’aas xummura itti gochuuf wareegama qaalii kan itti kanfalaa jirruu fi Uummatni keenyaa Uummatni Oromoo Oromiyaa cufa keessatti Warraaqsaa FXG keessatti qooda olaanaa kanfalaa jiraachuu waliif ibsuun FXG marsaa 5ffaa Guyyaa Gootota Oromoo Sababeeffachuun qabsiifamee finiinfamaa jiruu daran jabeessuun abbaa irreetti xummura gochuuf Irbuu Qabsoo Bilisummaa Oromoo haaromsachuun bifa Adda ta’een Kabajamee jira!! Goototni Qeerroon Bilisummaa Oromoo fi Daragaggootni Barattootni Oromoo

 

 

 

http://https://youtu.be/AGMucfd7mzU

http://https://youtu.be/_kQNXRvzLG0

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/04/15/omn-oduu-ebla-15-2016/

 

 

 

#OromoProtests in Ambo, 15 April 2016

Mormiin Barattoota Universitii Ambo keessati Ebla 15 bara 2016  itti fufe jira

 

#OromoProtests in Ambo, 15 April 2016

 

#OromoProtests @Nekemte Calalaqi Elementary School, Oromia, 15 April 2016

#OromoProtests @Nekemte Calalaqi Elementary School, Oromia, 15 April 2016

#OromoProtests @Najjoo, West Wallaggaa, oromia, 15 April 2016

#OromoProtests @Najjoo, West Wallaggaa, oromia, 15 April 2016

 

 


 

 

Godina Wallaggaa lixaa magaalaa Mandii keessatti OPDOn ayyaana TPLFn hundeeffamuu kabajuuf dirqaaman uummata magaalaa Mandii kan ajajje yeroo ta’u, uummati guutumaatti waltajji Wayyaanee irraa hafe Haata’u malee, kaabinooti muraasi mana barumsaa sadarkaa tokkoffaa Mandii keessatti wal tajji taa’uuf yeroo jedhan daa’imman itti yaa’uun dhakaadhaan achii arii’aniiru

Kaabinotis uummata beekaatu daa’imman dhagaadhaan nu reebsisa jechuun oori’anii yeroo gaafatanitti uummati dhaloota qofa miti barumatu isin jibbe jechuun afaan akka qabsiisaniifi ergamtooti diinaa kun magaalicha keessatti waaroo salphinaa akka uffatan odeessi achii nuqaqqabe ifa taasiseera

http://https://youtu.be/tJE-6aM1nNA

https://youtu.be/tJE-6aM1nNA

 

 

 

 

 

 

 

 

OMN: Oduu Ebla 8, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/04/08/omn-oduu-ebla-9-2016/

 

OMN: Amharic News April 9, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/04/09/omn-amharic-news-april-9-2016/

 

https://www.oromiamedia.org/2016/04/09/saamicha-lafa-oromoo-ilaalchisee-xiinxala-dr-gizaachoo-teessoo-ebla-8-2016/

 

OMN: Oduu Ebla 7, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/04/07/omn-oduu-ebla-7-2016/

http://https://youtu.be/uwHhhlkGwBg

https://youtu.be/uwHhhlkGwBg

#OromoProtests in Limmuu Saqaa, Jimmaa, Oromia, 7 April 2016
#OromoProtests in Limmuu Saqaa, Jimmaa, Oromia, 7 April 2016#OromoProtests in Limmuu Saqaa, Jimmaa, Oromia, 7 April 2016 p1#OromoProtests in Limmuu Saqaa, Jimmaa, Oromia, 7 April 2016 p2
#OromoProtests, 8 April 2016
The administrative harassment of Oromo university students continues. Here is a notice in Amharic  to a number of Jimma University Oromo students. Intimidating students into submission by threatening to dismiss them on political grounds is an old tactic used by authorities.

And yet THE RESISTANCE CONTINUES. Source: Tsegaye Ararsa, on social media

The administrative harassment of Oromo university students continues

Oromiyaa Godinaalee Adda Addaa fi Manneen Barnootaa Keessatti FXG Jabaatee Itti Fufee Jira. 

FXGOromiyaa Ilubbaabooritti Eebla 6, 2016 eegalee barattoonni sad.2ffaa fi qophaa’inaa algee Mattuu, Beddellee’ barnoota hin barannu, hanga warri hidhaman hiikamnaitti qormaata biyyoolessaa hin qoramnu jechuun FXG kaasan addaan osoo hin kutin itti fufanii jiru.

Godina Shaggar Bahaa Bishooftuuttis barattoonni sad.2ffaa fi sad.1ffaa liiban Cuqqaalaa FXG uumanni kaaseen humni waraana Itiyoophiyaa tarkaanfii uummata irratti fudhatuuf yaalus uummanni ofirraa deebisee jira.

Naannoo Finfinnee dukamitti Eebla 5,2016 barattoonni qophaa’ina dhiiqa ergisuuf heyyamasaanii kennanii hojjettoonni fayyaa yeroo gara mooraa mana barumsaa seenan dhiigi keenya osoo iddoo hundaatti dhangala’uu akkamiin dhiiga ergisaa jedhamna jechuun FXG kaasanii tarkaanfii lukkuulee Wayyaanee irrattis fudhatamee jira.
Harargee bahaa aanaa Faadisitti Ebla 3 ,2016 eegalee jiraattonni bulchaan aanichaa nuuf haa bu’u jechuun finciili uummatan itti fufaa waan jiraniif qaamni ilaallatu yoo uummata hin haasofsiifne rakkoo gudaan kan uumamuudha jechuun ergamtootni fi kaabinoonni aanaa hedduun
raafama guddaa keessa seenanii jiru.

Itti fufudhaan Yuunivarsiitii Haramaayaatti barataan osoo mooraa hin seeniin poolisii tahee hojjetaa ture 1 yeroo ammaa odeeffannoo barattoota oromoo mootummaa Wayyaaneef dabarsee kennaa waan jiruuf suuraa fi seenaa gabaasa waliin weebsaayitii’oromo one love’ jedhurratti gadhiisuun tarkaanfiin irratti fudhatamuu qaba kan jedhu dabarsuun poolisoonni mooricha guutummaatti mooraa sodaa kanaan gadhiisani akka jiran Qeerroon gabaase. Qeerroonis mooricha dhunfate toohatee jira wayita kana barumsi hin jiru FXG malee jedhu.

Yuunivarsiitii walqixxeetti barattoonni Oromoo dhaaba ABO deeggaran ; kanaan dura garee disipiliiniin fi koomaandi poostii moorichaan gorfamaniiru jechuun barattoonni 9 guutumman guutuuttu ariayamanii,17 immoo adabbii waggaa 2 akkasumas 9 immoo akeekkachiisi dhumaa akka itti kenname eebla 5,2016 ibsame. Haaluma kanaan mooraa kanatti fxg ka’ee finiinaa jiraachuun gabaafame.


Ebla 7,2016, Naannolee Qobboo fi Waldayaa akkasumas Gambeelaas dabalatee sochiin fincilaa jabaatee akka jirutu Qeeyroon gabaasee jira. Dabalataan toora Qobboo fi waldiyaatti transiformariin ibsaa gubatee bade ji’a tokko ol kan lakkaawe uummanni ifa dhabee rakkina kanan naannoo kanatti fincilli uumataan ka’eejira.

Kana malees  Ebla 7,2016 ,Naannoo Kibbaa godina Saganti magaala Konsootti Fincilli ka’ee finiinuu gabaasuun keenya ni yaadatama. Manneen barnootaas cufamanii hamma ammaatti. Humneen nageenyaa wayyaanee naannicha buufatee jiru baajatni mootummaa waan hanqataa dhufeef naannicha irraa waraanni buufatee jiru fagaatee hojii eegumsaa dhaabaa akka jiru odeessi Qeerroo naannichaa ibsa.


Ebla 7,2016 Yuuniversitii Bahar Daar mooraa Yibaabitti torban tokko dura barattootni rakkoolee bishaan dhugaatii fi qulqullina nyaataan wal
qabateef gaaffii dhiyeessuun nyaata lagatanii turan. Barattootni hanga har’aatti diddaa nyaata lagachuun fincilatti fufanii akka jiranis Qeeyroon gabaasee jira. Wayyaaneen barattoota Oromoo irratti shira xaxuu akkuma beekamu moorawwan Yuuniversiti naannoo Amaarattis miidhaa barattoota irratti gaggeessuuf karaa naataa fi bishaan qulquulluu dhabsiisuun daran jabaatee jira,Mooraa Yuuniversitii Dabra Taabor
keessatti dararamuun ni jira.


Qeerroon biyaa ambaa Bosaaso jiran mormii sanii dhageessisan. #OromoProtests 7 April 2016
#OromoProtests in Bosaso, 7 April 2016 
#OromoProtests, 7 April 2016 in Hirna, West Hararge,  3 people including Beyan Abas were shot and wounded. The people protested and disrupted celebration of OPDO’s 26th founding anniversary. Similar protest have been taking place all across the province in towns and rural areas of Xullo, Dobba, Daro Labu, Miesso and Burqa Tinitu districts.


 

Mormii Ebla 7 bara 2016 aanaa xuulloo magaalaa Hirnaatti godhamerrati namooni hedduun miidhamani akka jiranii fi kanis hidhamani akka jiran beekamee jira. Warra rasaasaan rukutame keessaa tokko Bayaan Abbaa kan jedhamu yoo ta’u yeroo ammaa kana hospitaal Ciroo keessatti waldhaanamaa jira. Mormiin kun ayyaana OPDO kan 26 hin feenu jechuun kan ka’e yoo ta’u aanaalee godinachaa hedduu keessatti godhamaa jira. Jiraattonni anaanalee Xuulloo, Mi’eessoo, Daaro Labuu, Doobbaafi Burqaa Tindhitu keessatti mormiin akka jiru gabaasni nu gahe ni garsiisa.


https://www.youtube.com/watch?v=TQBLIU4gAjY
https://www.oromiamedia.org/2016/04/06/omn-oduu-bit-6-2016/

https://www.oromiamedia.org/2016/04/07/omn-qophii-adaa-marii-dingadee-itoophiyaa-ogeessoota-dingadee-waliin-taasifee-ebla-62016/

 

Godina Wallaggaa Magaalaa Najjoo fi Naannoo Isheetti FXG Itti Fufee Oole.

Ebla 6,2016 Godina Wallaggaa Magaalaa Najjoo fi naannoo  keessatti barattoota Sadarkaa 2ffaa Aggaar Alaltuutiin daran jabaatee itti fufee jiraachuu Qeerroon gabaase.

Fincilli kunis kan jalqabe baratootuma mooraa sanaan Sa’a 4;00 Irratti Fincila Diddaa Garbummaa Qabsiisaniin humni kora bittinneessaa fi Federaalli Mooraatti weeraruun barattoota hedduu reebanii miidhaa guddaa irraan ga’aniiru! sa’a afur irraa eegalani reebichaa fi dararaa guddaa baratoota kana irratti raawwataniiru.

Maatiin Barattootaa Ilmaan Isaani Hoggaa barbaaduuf deemanitti humni federaalaas Uummata ijoolleessaaf dirmachuuf ba,e kana reebuun manatti deebisaniru.Uummannis diddaa isaa jabeessuun naannooma mana barnootaa sana turaniiru. Humni federaalaas yemuu barattoota kana hidhaatti dabarsuuf yammuu yaalanitti Uummannis degersa baratoota kanaaf godhaniin oso mana adabaa hin geeffamin hafaniru! reebicha irra
ga,eenis baratoonni heedduun miidhamuu Qeerroon gabaase.

FXG Itti Fufuun Gootonni Barattooti Oromoo Manni Barumsaa Qophaa’inaa Asalla Diddaa Gaggeessan.

FXGGuyyaa Ebla 6,2016 Har’aa Manni Barumsaa Qophaa’inaa Asalla Hiriira Mormii sirna mootummaa Wayyaanee gaggeessaniin dhaadatnoolee warraaqsaa hedduu dhageessisun mootummaa fi waraana mootummaa Wayyaanee balaaleffachaa oolanii jiru, alaabaa  gabrummaa ( Ithioophiyaa) mooricha keessatti fannifames gadi buusanii ciruun,barnooti bilisummaa booda waan ta’eef uummata keenya keessa bobbaanee nagaa fi bilisummaa barbaacha qabsoo fincila xumura gabrummaa itti fufna jechuun mana barnootaa cufanii maatiiti galuu Qeerroon gabaase.

 

because-i-am-oromoEbla 6,2016/ Godina Wallaggaa Bahaa Aanaa Nuunnuu Qumbaa magaalaa Adaree irraa qabamanii ji’oota lamaa oliif mana hidhaa Wayyaanee keessatti kan daraaramaa jiran hawaasa bal’aa yeroo ta’u Wayyaaneen namoota kudha sadii qofa gadi lakkisuun kaan isaanii bakka garaagaraatti hidhaaf fuutee deemuuf akka sanganteeffatte beekameera
Isaan hiikaman keessa muraasi

1. Yohaannis Abbabaa
2. Yohaannis Miidhaksaa
3. Asaffaa Miidhaksaa
4. Tafarii Tashoomaa
5. Naadoo Warqinaa
6. Bayyanaa Taaddasaa kanneen jedhaman qofa ta’uun beekameera


No Taxation without representation

Ummanni Oromoo Godina Lixa Shaggar Kaffaltii Gibiraa Mootummaa Wayyaaneef Kennuu Didaa Jira.

Ebla 5,2016 Godina Lixa shaggar Amboo fi aanota Godinicha cufa keessatti Warraaqsaa FXG gaaffii mirga abbaa biyyummaa fi yakka duguuggaa sanyii Mootummaan wayyaanee fudhateen wal qabatee uummatni eejjennoo Isaa jabeessuun kanfaltii gibraa fi buusiiwwan adda adda dhorkatee waan jiruuf mootummaan Wayyaanee Waraanaa fi poolisoota ergamtuu isheetti dhimmaa Bahuun waraanaan dirqamsiiftee Gibra kanfalchiisuuf kan jirtu ta’uun Saaxilame jira. Uummaatni Oromoo goota dhugaadha, yoo wayyaaneen humna waraanaa fayyadamtee dirqamaan gibraas ta’ee buusii kamuu kan nu kanfalchiiftu ta’ee waan qabnuun dura dhaabbannee dumnee mirga keenyaaf falmanna malee abbaan irree dirqamaan nu hin bittu, jechuun uummatni ejjennoo isaa ibsate jira. Yeroo ammaa Kanaa Aanota Godina Lixa Shaggar Amboo: Aanaa Amboo, Jalduu, Midaa Qanyii, Giincii, Calliyaa Geedoo, Iluu Galaan, Daannoo, Baakkoo Tibbee, Xuqur Incinnii, tokkee Kuttaayee, Gudar, Dandii, Adaa’aa Bargaa, Mugar, Meettaa Roobii, Gindaabarat Kaachisii fi Abuunaa fi Magaalota Godinichaa cufa dabalatee uummatni Waraanaa guddaan eegamaa jira, Bulchitootni Gandoota Baddiyyaa haala wal fakkaatuun uummata sodaannee waan jirruuf kanfaltii gibiraa fi buusii kamuu hin gaafatnu ni sodannee jechuun yaada isaanii ibsatani jiru Mootummaan wayyaanee kanuma irra rifatuu Caaluu keessa galuun waraanatti fayyadamee kanfaltii gibra dirqamaan kanfalchiisuuf yaalii gochaa jira!!

http://https://youtu.be/YbsPfRPD1ns

https://www.youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=YbsPfRPD1ns&app=desktop


https://www.youtube.com/watch?v=jadA7_Of6mc

http://https://youtu.be/nFAH_Wm0U9M

https://www.oromiamedia.org/2016/04/05/omn-oduu-ebla-42016/

 

 

 

#OromoProtests, Limmuu Saqaa, 4 April 2016

#OromoProtests, Limmuu Saqaa, 5 April 2016

 

 

Ebla 3,2016 Godina Hararge LixaAnaa Odaa bultum Magala Baddessatti Guyya har.a Yeeyyiilee Waarraaqsaa (Daa’imman) Magaalaa baddessa yeroo mormii isaanii dhageessisuun uummata Oromoof waardiyyaa dhaabbachuu isaanii muldhisan.

 

Barsiisota,Daldaltootaa fi Jiraattota Oromoo Godina Wallaggaa Aanaa Giddaa Ayyaanaa Keessaa Hoomaa Loltoota Wayyaanee Naannicha Weerareen Dararamaa Jiraachuu Qeerroon Gabaase.

Ebla 3,2016 Fincila xumura gabrummaa aanaa Giddaa Ayyaanaatti belbelaa tureef sababi guddaan isini jechuun barsiisota, hojjetoota mootummaa, daldaltootaa fi barattoota rasaasaan qeeraa turan itti xinnaannaan ammammoo kanneen irraa hafatan gara dabarsuutti jiru.
Torban darbe dura kanneen armaan gadii kana of keessaa dhabneerra jedhu.
1. Mitikkuu Kabbadaa—– barsiisaa seenaa (history) , sabboonaa ummata biratti akka warqeetti ilaalamu
2. Tafarraa Margaa—-daldalaa fi uffata kan hodhu
3. Gammachuu Wiirtuu—-barsiisaa civics
4. Mootii Qana’aa—-barsiisaa Geography kan filannoo bara 2010 tti paartii madrek bakka bu’ee filamee mo’atee boodarra shira wayyaaneen jalaa haqame
5. Margaa Jogoraa—–daldalaa fi sabboonummaa fi gootummaan naannoo Giddaatti kan beekamuu fi kanneen biroo barattoota dabalatee erga dhi’oo asii of keessaa dhabneerra jedhu ummati Giddaa Ayyaanaa.
Kanneen keessaa Tafarraa Margaa Maa’ekelaawwii akka jiru kan barame yoo tahu kanneen biroo eessa akka geeffaman hin baramne jedhu. Dhumarrattis Qabsoo jalqabne otuu adda hin kutiin haa finiinsinuun dhaamsa Qeerroo Giddaa Ayyaanaati

Gurmuun Tumsa Qeerroo Bilisummaa Oromoo Biya Australia Kutaa Perth Keessatti Argamu Dargaggoota Ogadeen Perth Waliin Dhimmoota Mirga Sabaa Irratti Mari’ate:

Perth2Gurmuun Tumsa Qeerroo Oromoo Perth fi dargaggootni Ogaden Perth haala itti qabsoo biyya keessaa itti gargaaruu danda’an Ebila 2,2016 walitti dhufuun marii gaggeeffatan. Akka odeessi biyya Australia lixaa, magaalaa Perth irraa nu gahetti Uummatni Oromoo fi Uummatni Ogaden hiree walfakkaatu qabaachuu irraa qabsoo bilisummaa gaggeessaa jiraachuu, kana irraa ka’uun jaarmayoonni kallacha qabsoo isaanii (Adda Bilisummaa Oromoo fi Adda Bilisummaa Biyyoleessa Ogaadeen) kanneen hireen isaanii wal fakkaatu (Benshangul, Gaambellaa fi Sidaamaa) waliin Tumsa Ummattootaa kan dimokiraasii fi bilisummaa utubuun ka’uumsa walitti dhufeenya isaanii akka ta’e hubatameera.Perth

Marii yeroo jjalqabaaf gaggeeffatan kana irratti akkaataa hawaasa isaanii lamaan caallatti walitti gurmeessuun danda’amu, haala fuula dura waliin itti hoijjachuu danda’an, hawaasa fi dargaggoota gar lachuun keessatti waan Uummatota lamaan wal fakkeessu odeessa uummataan gahuu danda’aamu irratti marii bal’aa gaggeeffachuu isaanii gabaafameera.

Hunda caala muuxannoo qabsoo fi jaarmayaa waliif qooduun qabsoo bilisummaa fi dimokiraasii biyya keessatti gaggeeffamaa jiru attamiin gargaaruu akka danda’anii fi tumsa taasisan attamiin waliin qindeeffachuun akka danda’amu irratti xiyyeeffatanii akka hojjatan waliif galaniiru.

Perth 3

 

Ebla 2,2016 Mooraa Yuunibarsiitii Jimmaa Kitoo Furdisaa keessatti barruuleen warraaqsaa fi alaabaan Oromoo maxxanfamaa jira.

IMG_20160402_073018IMG_20160402_074108IMG_20160402_074425

FXG Yuniverstii Wallaggaa Itti Fufuun Humna Waraana Wayyaanee Guutummaa Mooraa Yuniverstii Weeraree Jira.

IMG_20160402_132433IMG_20160402_132835Ebla 2,2016 Yuunversiitii Wallaggaa keessatti diddaan baratootaa daran jabaachuurraan kan ka’e humni kora bittinneessaa guutummaa mooraa kanaa dhuunfatee jira.Baratoonnis diddaa barnootaaf qaban itti fufuuf yeroo yaalanitti mootummaan gabroonfataan Wayyaannee baratoota kana irratti seera haaraa baasuun keessumaa mooraa kana keessatti akkaataa ittiin qabxii barataa gadi bu’ee barataan mooraa kanaa hari,amuuf sagantaa haaraa baasanii baratoota doorsisaa jiraachuutu beekamee jira.

Mooraa kana keessatti diddaan kun baratoota galgalaanis waan jabaateef baratoota kanaaf sagantaan haaraan ba’eefii guyyaa keessaa barnoota isaanii dirqiidhaan akka hordofaniif fedhii isaanii malee humnaanis akka sagantaa ittiin qorumsa haaraa ba’e kennamu hordofanii fudhataniif doorsisamaa jiraachuu maddeen keenya achirraa arganne ifa godhu.


Ebla (April) 2,2016:  Godina Wallaggaa Bahaa Aanaa Waamaa Hagaloo irraa namooti ja’a hojiirra arii’amuuf qaamoti tikaa Wayyaanee akka qophii xumuran icciitiin ba’uusaa toora miidiyaa hawaasaatti faca’uunsaa ni yaadatama!
Haaluma kanaan tarkaanfiin mootummaa Garboomfattuu kana maal akka ta’u eegaa turre icciitichi harkaa ba’uun isaanuma qaamota Wayyaanee akka wal dhabsiises beekameera
Namoota sirnichi irratti xiyyeefatuun xalayaan arii’amuu isaan qaqqabuuf turesakka adabaatti/demotion/ bakka jiranirraa gadi bu’anitti jijjiiramuu odeessi nu ga’e akkanaan ifoomseera
1 Lammeessaa Daggafaa Waajjira Jallisii irraa gara Waldaa Hojii Gamtaatti
2 Mootii Oliiqaa Waajjira Abbaa Taayitaa Daandii Irraa Gara Waldaa Hojii Gamtaatti
3 Asnaaqee Gabree Waajjira Geejjibaa irraa gara Waajjira fayyaatti
4 Milkeessaa Baqqalaa Waajjira Jallisii irraa gara Waldaa Hojii Gamtaatti
5 Wandee Turaa Abbaa Taayitaa Jallisii irraa gara Herregaa Mana Barumsaa Qophaa’inaa Moxeetti
Ergamaniiru.
Isaan kun marti bakka miindaa argachaa turanirraa bakka gad aanaatti ramadamaniiti.

https://www.youtube.com/watch?v=00uOH-YkbSA

https://www.oromiamedia.org/2016/04/02/omn-amharic-program-april-4-2016-%E1%89%A0%E1%8A%A6%E1%88%AE%E1%88%9E-%E1%8B%A8%E1%88%85%E1%88%8A%E1%8A%93-%E1%89%B3%E1%88%B3%E1%88%AA%E1%8B%8E%E1%89%BD-%E1%8A%A5%E1%8A%93-%E1%89%A0%E1%8A%A5/

OMN: Oduu Ebla 1, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/04/01/omn-oduu-ebla-1-2016/

 

 

 

Har’a Ebla 01,2016 Magaalaa Bushooftuu keessatti FXGn haalaan finiinaa akka jiru maddeen gabaasan. FXG kun har’aan guyyaa lammataa qabatuu isaa ti. Bakka basaasotni wayyaanee qubatanii jiranittis eda tarkaanfiin fudhatamuun dubbatamaa jira.

#OromoProtests in Bishoftu, 1st April 2016

#OromoProtests in BIshoftu, 1st April 2016 p1#OromoProtests in BIshoftu, 1st April 2016 p2

#OromoProtests in BIshoftu, 1st April 2016

 

 

 

 

 

OROMIA: OLF IN THE SWEDISH PARLIAMENT AND OROMO YOUTH IN GLOBAL INTERCULTURAL SHOW April 30, 2016

Posted by OromianEconomist in Oromia.
Tags: , , , , ,
add a comment

Odaa OromooOLF logo

OLF IN THE SWEDISH PARLIAMENT AND OROMO YOUTH IN GLOBAL INTERCULTURAL SHOW

ABO“Banned and forced out of Transitional Government”: Struggle for National Rights and Democracy, in the Era of a “New World Order” – the Case of OLF by Dr. Shigut Geleta full speech.

Dear Mr. Chairman,

Esteemed members of the Swedish Parliament,

Dear Honourable guest speakers,

Ladies and Gentlemen,

First of all, I would like to thank and convey my deepest gratitude to the organizing committee for inviting me to present a paper on this seminar on behalf of the Oromo Liberation Front, OLF. It is a great privilege and honour for me and my organization to be here today representing the Oromo people.ABo1

Ladies and Gentlemen,

The topic on which I am going to speak is “Banned and forced out of Transitional Government: Struggle for National Rights and Democracy – the Case of OLF”.  My presentation is organized in five main parts:-

  1. I will give some background on the Oromo people and Ethiopia.
  2. I will elucidate the birth and grand objectives of the OLF and its formidable role in the past, today, and the future politics of Ethiopia.
  3. I will try to indicate how the vision of “New world order” challenged by Global War on Terror (GWOT).
  4. I will skim over the current situation in Oromia/Ethiopia, and finally,
  5. I offer my organization’s view on the way forward.

Ladies and Gentlemen,

banned-and-forced-out-of-transitional-government-the-olf-case

Press Statement: The United States is deeply concerned by the Government of Ethiopia April 30, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia.
Tags: , , , , , , , ,
4 comments

Press Statement

John Kirby
Assistant Secretary and Department Spokesperson, Bureau of Public Affairs
Washington, DC
April 29, 2016

The United States is deeply concerned by the Government of Ethiopia’s recent decision to file terrorism charges against Oromo Federalist Congress (OFC) First Vice-Chairman Bekele Gerba and others in the Oromia region who were arrested in late 2015.

We again urge the Ethiopian government to discontinue its reliance on the Anti-Terrorism Proclamation law to prosecute journalists, political party members, and activists, as this practice silences independent voices that enhance, rather than hinder, Ethiopia’s democratic development.

We commend Ethiopian officials for pledging to address legitimate grievances from their citizens and acknowledging that security forces were responsible for some of the violence that took place during the protests in Oromia; however, the government continues to detain an unknown number of people for allegedly taking part in these protests and has not yet held accountable any security forces responsible for alleged abuses. This undermines the trust and confidence needed to produce lasting solutions.

We urge the Ethiopian government to respect due process of those detained by investigating allegations of mistreatment, by publicly presenting the evidence it possesses against them, and by distinguishing between political opposition to the government and the use or incitement of violence. We reaffirm our call on the government to protect the constitutionally enshrined rights of its citizens, including the right to participate in political parties, and we urge the Government to promptly release those imprisoned for exercising these rights.


http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2016/04/256745.htm

UMD News: From Duluth to Oromia: Helping Those in Need April 29, 2016

Posted by OromianEconomist in Development & Change, Oromia, Oromo, Oromummaa, Uncategorized.
Tags: , , , , , , ,
add a comment

Odaa Oromoo

Amane explains how water will be distributed

Aspiring to Assist
Amane Wako, a UMD junior double majoring in accounting and international studies, is one of those students who has the desire to help others.

Lessons in Duluth
Amane has volunteered at the Damiano Center, a social services organization in Duluth, for years. She tutors children in math and reading at their Kid’s Café and she helps out homeless and low income people by serving meals in their kitchen.

She was impressed by the organization’s philosophy, and she wants to start her own non-profit organization, so she can help those in need someday.

That day came sooner than she ever imagined. This past winter, Amane helped 47 households in the Oromia region of Ethiopia.

Amane is originally from Oromia. She moved to United States with her mother and attended Cooper High School in Minneapolis. However, most of her relatives are still in Oromia, and she visits them regularly.

In December 2015, Amane watched television news and saw a protest by Oromo farmers and residents who wanted the government to stop taking their land. Security forces killed at least 40 people, hundreds were wounded, and thousands were detained during the three weeks of uprisings in Oromia.

Amane was upset and worried about the Oromo people. “I wanted to do something to help families back in my home region.”

Immediately she looked for ways to help get food and water to the people in Oromia. Amane talked with her professors and asked for a few minutes of class time to give presentations. UMD students donated hundreds of dollars to the cause.

When Amane went back to Minneapolis on weekends, she gave a presentation at a church and talked to friends to raise even more money.

By the time she went back to Oromia during the winter break, she had gathered over $1000. Amane was joined by her friends in Oromia to make deliveries. In spite of the dangers, she and her friends bought food and water to those most in need. They listened to the stories of the families affected by the violence.

“People in my home region suffered. Many were hungry, thirsty and homeless,” she said. “I want to do more to help them, but as a student, the only thing I can do now is to study harder.”

Amane has a plan though. “In the future, I want to build a place to serve free food, just like the Damiano Center does in Duluth,” she says.

Women wait UMD students from Oromia
Amane listened to stories of people affected by violence. UMD students from Oromia

http://www.d.umn.edu/external-affairs/homepage/16/helping-oromia.html

 

Ilhan Omar denounces crimes against humanity being committed in Ethiopia. #OromoProtests April 26, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
add a comment
Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia

Ilhan Omar denounces crimes against humanity being committed in Ethiopia

Ilhan logo

State Representative 60-B

FOR IMMEDIATE RELEASE

Contact: Jean Heyer
(612) 701-3874 / heyerjeanmarie@gmail.com
Web: www.ilhanomar.com

April 25, 2016 – Ilhan Omar strongly condemns the brutal crackdown on innocent unarmed peaceful protestors during the previous and current Oromo Protests.

“I stand with the Oromo struggle for freedom, justice and democracy in Ethiopia,” said Omar. “I urge the United States Government to stand by peaceful protestors and sanction Ethiopia, in the event it continues the current state-led violence in Oromia.

“The current protests in Oromia are not new. In April 2014, students from the Oromia region began protesting against the new Addis Ababa Integrated Master Plan, which incorporates smaller towns surrounding Addis Ababa, displacing millions without compensation and endangering the economic livelihood of ethnic Oromo people in Oromia. This plan will ensure that millions of people in Oromia will be disposed of their land, their survival both in economic and cultural terms will be threatened. The Master Plan intends to expose Oromia’s natural habitat to risk, threaten economic livelihood and violate the Ethiopian constitution. As a result of the 2014 peaceful protests, over 140 people, mainly students, were mercilessly killed by Ethiopian security personnel. No independent investigation was conducted and civilians in Oromia were left burying their dead without any guarantee of justice.

“In November 2015, protests erupted again in the Oromia region. As a result, over 400 people have been killed in the past five months, thousands taken to detention camps, opposition leaders arrested and Martial Law was declared as a tactic to silence dissent. Ethiopia is an important strategic ally to the United States, but we must be wary of supporting governments that conduct in various human rights violations and condemn actions that equate to crimes against humanity.

“I call on public officials, the United States government and the international community to condemn the atrocities being committed against innocent unarmed civilians in Oromia, Ethiopia.”


http://www.ilhanomar.com/news/2016/4/25/ilhan-omar-denounces-crimes-against-humanity-being-committed-in-ethiopia

Oromo TV: Washington DC on Tom Lantos Human Commission Briefing … Focus on Oromia. #OromoProtests April 23, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , ,
2 comments

Odaa OromooThe Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia. p2U.S. Senators Marco Rubio (R-FL) and Ben Cardin (D-MD) today introduced a resolution with 11 other senators condemning the lethal violence used by the government of Ethiopia against  civil society#OromoProtests iconic picture

 

https://youtu.be/13zKrVJIAyI

http://https://youtu.be/13zKrVJIAyI

 

 

12 U.S. Senators Condemn Ethiopia’s Crackdown on Civil Society

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/21/12-u-s-senators-condemn-ethiopias-crackdown-on-civil-society/

Foreign Affairs: Gongresswoman McCollum Stands Up For Human Rights In Remarks to Minnesota’s Oromo Community. #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/19/foreign-affairs-gongresswoman-mccollum-stands-up-for-human-rights-in-remarks-to-minnesotas-oromo-community-oromoprotests/

 

http://https://youtu.be/qBfwjUfgxKs

U.S. Senators Speak Loud and Clear: Human Rights Violations in Ethiopia Must Stop!

U.S. Senators Speak Loud and Clear: Human Rights Violations in Ethiopia Must Stop!

http://https://youtu.be/ElAkxMJso9s

 

 

http://https://youtu.be/imxoFicm8lY

 

http://https://youtu.be/A9ayvzcEYwc

 

 

http://https://youtu.be/3vHFXmck3B8

https://www.oromiamedia.org/2016/04/22/omn-hiriira-hawaasa-oromoo-ameerikaa-kaabaa-dc-kutaa-1ffaa-ebla-21-2016/

 

Join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/04/13/join-the-tom-lantos-human-rights-commission-for-a-briefing-on-the-current-human-rights-situation-in-ethiopia/

AS: FROM SURVIVANCE ALL THE WAY TO RECONSTRUCTION: THE OROMO PURSUIT OF EQUALIBERTY. #OromoProtests April 21, 2016

Posted by OromianEconomist in Africa, Ethiopia's Colonizing Structure and the Development Problems of People of Oromia, Afar, Ogaden, Sidama, Southern Ethiopia and the Omo Valley, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , , ,
add a comment

Odaa OromooAddis Standard#OromoProtests iconic picture


FROM SURVIVANCE ALL THE WAY TO RECONSTRUCTION: THE OROMO PURSUIT OF EQUALIBERTY

From Survivance all the Way to Reconstruction: The Oromo Pursuit of Equaliberty

12 U.S. Senators Condemn Ethiopia’s Crackdown on Civil Society April 21, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromiyaa, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
10 comments

Odaa Oromoo#OromoProtests iconic pictureThe Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia. p2U.S. Senators Marco Rubio (R-FL) and Ben Cardin (D-MD) today introduced a resolution with 11 other senators condemning the lethal violence used by the government of Ethiopia against  civil society

 

 

U.S. Senator Ben Cardin (D-Md.), Ranking Member of the Senate Foreign Relations Committee, introduced a resolution with 11 other Senators today condemning the lethal violence used by the government of Ethiopia against protestors, journalists, and others in civil society for exercising their rights under Ethiopia’s constitution.

The resolution calls for the Secretary of State to conduct a review of U.S. security assistance to Ethiopia in light of allegations that Ethiopian security forces have killed civilians. It also calls upon the government of Ethiopia to halt violent crackdowns, conduct a credible investigation into the killing of protesters, and hold perpetrators of such violence accountable.

“I am shocked by the brutal actions of the Ethiopian security forces, and offer condolences to the families of those who have been killed. The Ethiopian constitution affords its citizens the right to peaceful assembly and such actions by Ethiopian government forces are unacceptable,” Senator Cardin said. “The government’s heavy-handed tactics against journalists and use of the 2009 Anti-Terrorism and Charities and Societies Proclamations to stifle free speech and legitimate political dissent demonstrate a troubling lack of respect for democratic freedoms and human rights.”

“Peaceful protestors and activists have been arrested, tortured and killed in Ethiopia for simply exercising their basic rights,” Senator Rubio said. “I condemn these abuses and the Ethiopian government’s stunning disregard for the fundamental rights of the Ethiopian people. I urge the Obama Administration to prioritize respect for human rights and political reforms in the U.S. relationship with Ethiopia.”

Joining Cardin and Rubio as cosponsors of the resolution are Senators Maria Cantwell (D-Wash.), Christopher Coons (D-Del.), Dick Durbin (D-Ill.), Al Franken (D-Minn.), Amy Klobuchar (D-Minn.), Patrick Leahy (D-Vt.), Edward J. Markey (D-Mass.), Bob Menendez (D-N.J.), Patty Murray (D-Wash.), and Sherrod Brown (D-Ohio).

The United States works closely with Ethiopia on signature Administration initiatives including Feed the Future and the African Peacekeeping Rapid Response Partnership. It also provides funding for Ethiopia’s participation in the African Union Mission in Somalia.

“Given the challenges posed by the devastating drought and border insecurity, it is more important than ever that the government take actions to unify rather than alienate its people. It is critical that the government of Ethiopia respect fundamental human rights if it is to meet those challenges,” Cardin added.

The resolution

http://www.foreign.senate.gov/press/ranking/release/cardin-rubio-colleagues-condemn-ethiopias-crackdown-on-civil-society-

 

Foreign Affairs: Gongresswoman McCollum Stands Up For Human Rights In Remarks to Minnesota’s Oromo Community. #OromoProtests April 19, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
1 comment so far

Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaNo To Fascist TPLF Ethiopia's genocidal militarism and mass killings in Oromia, Ethiopia


McCollum Stands Up For Human Rights In Remarks to Minnesota’s Oromo Community

Apr 19, 2016 Issues: Foreign Affairs

Congresswoman McCollum addresses the Minnesota Oromo community.
McCollum Stands Up For Human Rights In Remarks to Minnesota Oromo Community

WASHINGTON — This morning, Congresswoman Betty McCollum addressed a large delegation of the Minnesota Oromo community visiting Washington today to attend a briefing held by the United States House of Representative’s Tom Lantos Human Rights Commission. In her address, Congresswoman McCollum reiterated her concern about human rights abuses against the Oromo people in Ethiopia.

Congresswoman McCollum delivered the following remarks:

Greetings and welcome to Washington! Thank you for being here today in the U.S. House to add your voices to the cause of human rights in Ethiopia.

The Lantos Human Rights Commission briefing today is an important step to informing and educating Congress about the unacceptable treatment of Oromos in Ethiopia. The current situation in Ethiopia must not be allowed to continue. The Oromo people are suffering and I share your concern. Peaceful protesters are being imprisoned, they are being tortured, they are being killed.

The Ethiopian Government must be held accountable and it will take pressure from Congress and the Obama Administration to end the repression of the people of Oromia. Later this week I will be meeting with Ethiopia’s ambassador to the U.S. and the message that I will deliver is – stop the detentions, stop the repression, stop the killing – and respect human rights!

Ethiopia benefits greatly from its relationship with the United States. The American people provide hundreds of millions of dollars of food aid, health care funding, and agriculture assistance to Ethiopia. We must demand in return that human rights be respected. We must demand human rights for the Oromo people!

Friends, I am proud to represent so many Oromo Americans who live my district in Minnesota. Thank you for sharing your strong voices! Thank you for fighting for human rights!

http://mccollum.house.gov/press-release/mccollum-addresses-minnesota-oromo-community-visiting-washington

Human Rights league: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped April 19, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Human Rights, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
3 comments

Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia

 

No To Fascist TPLF Ethiopia's genocidal militarism and mass killings in Oromia, Ethiopia

Ethiopia: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped


Human rights League of the Horn of Africa

HRLHA Appeal  and Request for Immediate Action

Ethiopia: The TPLF Hidden Agenda of Reducing the Oromo Population Must be Stopped

HRLHA Appeal  and Request for Immediate Action

For Immediate Release

April 17, 2016

Terrorist and Criminal attacks targeting  Oromo youth, and children, and even pregnant women have continued unabated since the peaceful protest for justice and freedom began on 12th November 2015 In Oromia.The peaceful  and legitimate protests against the injustices in Oromia, in which Oromo people of all walks of life have participated, had a simple and clear demand at the beginning: ” Stop Addis Ababa”s Integration of the Master Plan, and  stop land grabbing in Oromia”.

Instead of responding justly to the protestors’ legitimate grievances and restoring their domestic and international  rights, the  Ethiopian government has chosen to deploy its special squad “Agiazi” and mercilessly crack down on the peaceful protesters. The ruthless Agiazi force used  excessive force, killed many promos, beat  and detained thousands to stop the protest, which spread to all corners of Oromia Regional State in  a few weeks. Oromia towns and villages were turned into war zones as the special Agiazi force continued its  random killings of  students, children, men and women. During the first two months of the peaceful protests, more than two hundred (200) Oromos were murdered[1],  including infants and pregnant women.
Oromo children, victims of fascist TPLF mass killings in Oromia, 2015 and 2016

In violation of the “Convention on the Rights of the Child”  and other international treaties [2]the current government of  Ethiopia ratified  on 14th May 1991,(see the other treaties ratified by the current of Ethiopian government from the link)[3] Oromo children, including non-schooled  children, have been killed by the Agiazi force.   Aliya,15  and her brother  Nagassa, 8 (photo on right side) were shot in the leg   on March 25, 2016[4] on the streets of Ambo town. Many minors/teenagers were killed and others wounded. by the Agiazi force in different parts of Oromia. Some are listed in the following table.

No Name Sex Age Place of Birth
1 Burte Badhadha Dabal F 15 Jaldu district, West showa, Oromia
2 Tsegaye Abebe Imana M 14 Jaldu District, West Showa, Oromia
3 Dereje Gadissa Taye M 12 Chalia,District, East showa, Oromia
4 Dejene Chala M 14 Gindeberet, West Showa, Oromia

These cruel and inhumane actions of the Agiazi force against Oromo did not stop the angry protesters from demanding their fundamental rights and freedoms.

Ethiopia's TPLF fascist military warlords

Ethiopia Military Generls

The Oromia Regional State president Muktar Kedir and the TPLF security intelligence officer generals removed the civil administration and declared  the unofficial martial law as of February 26, 2016. The Oromia Regional State has been subdivided into eight (8) military zones, each to be led by military generals

The merciless Agiazi force has been allowed officially to quell dissents in Oromia by force. On the day following the martial law declaration, the  Agiazi squad started  breaking  into private homes and savagely started to kill and beat children, men and women, including pregnant women. On February 27, 2016 a seven- months pregnant mother of  six, living  in the West Arsi zone in Oromia state in Ethiopia, was shot down in her home by security forces who had come to her home looking for her husband. Another six- months pregnant woman Shashitu Mekonen was  also killed and thrown into the bush in Horro Guduru Wallega, Oromia.
genocide against Oromo people

Schools and universities have served as  military camps and battle grounds. The merciless Agiazi force  broke into university dormitories, savagely  killed, raped, beat and detained students (Wallaga University)

The Agiazi murderers intensified their repressions in all corners of Oromia. Since the November 2015 peaceful protest began, over 400 Oromo nationals have been killed, over fifty thousand (50,000) arrested and placed in  different police stations, concentration camps, and military camps. Unknown numbers of students have been confined in the Xolay concentration camp where they are exposed to different diseases because of poor diets and sanitation. No medical attention has been given them and a number of prisoners  are dying each day, according to information leaked from Xolay concentration camp. This represents the systematic elimination of the Oromo young generation. The late prime Minister Meles Zenawi, the architect of the current TPLF Empire,  in 1992 vowed to destroy those he considered major threats to his rule, particularly the most populous nation in the country, the Oromo. He vowed to reduce Oromos to a minority and take over their natural resources.

Bedhadha Galchu, an Oromo, economics graduate murdered by Ethiopia's mass killing ffascist forces, April 2016

Bedhadha Galchu

The longest protest (in terms of weeks and months)  in the history of Ethiopia has been slowed down by the military crackdowns.  When protestors returned home from the street, they started facing another form of atrocity.  They were forced day and night to stay indoors, in a kind of house arrest.  At night, the Agiazi force would walk into individual homes and pick up youth and kill them, leaving their dead bodies in front of their doors.  On April 14, 2016, a university engineering department graduate from Gonder University  was cold bloodedly murdered in the Oromia Gujii zone in Oddo Shakisso where he used to live with his parents.

Since Oromia is now under martial law, information, coming out of the Regional State of Oromia is restricted. All social media are being monitored by the military administration.

A number of cell phone users were arrested and their phones taken. Gross human rights abuses, killings, arbitrary arrests, torture and other human rights atrocities are happening in Oromia every day and night.

However, the information about these atrocities is not getting out, because the military has monitored almost all information outlets.  The Ethiopian people hear only the well- crafted stories about Ethiopia being on the path to democracy. These stories come from the government mass media.

International and domestic human rights organizations have been reporting the atrocities, although their access to information in Ethiopia is very limited due to their researchers being banned from entering the country. But undercover investigative journalists still bring out the news of the genocide and ethnic cleansing committed in the name of development.

The current human rights atrocities in Oromia have been condemned by  some western governments and government agencies, notably the EU and the USA, and UN experts/researchers. But still no meaningful action has been taken to stop the atrocities in Oromia.

When  the regime has been pressured enough, they do make concessions and acknowledge the legitimacy of the protestors’ grievances. Indeed the Prime Minister, Hailemariam Dessalegn, has been known to apologize to the people. However, all this seems to be political posturing to deceive the world that is becoming increasingly aware of the atrocities. On the ground, there is no sign of the atrocities abating. There have been no gestures of conciliation. The regime’s force has actually stepped up its mass murders, mass incarcerations and mass rapes.

What is puzzling  is that after all these tragedies, the world donor countries and organizations are still silent. It seems surreal. How many people must die before the world responds? How many millions must be jailed and tortured, how many must be gang- raped before this deafening silence is broken?

Can’t the world community learns from what happened in the past, in Rwanda in 1994, in Bosnia, in 1998 and what is happening in Syria ever since 2011? The genocidal act of armed force should not continue and must be stoped by someone, somewhere.

HRLHA is deeply concerned that if International Communities fail in responding  to the merciless killings presently taking place in Oromia Regional State as soon as possible , this could lead to a genocide comparable to those in Rwanda (1994), in Yugoslavia (1998) and  in Darfur, Sudan (2003).

Therefore, the HRLHA respectfully demands that governments of the west, especially who allies with the Ethiopian government to break their silence about the TPLF hidden agenda of promoting  systematic genocide against the Oromo and other nations in Ethiopia and act swiftly as possible to halt the atrocity in Ethiopia.

Recommendations:

  1. The World community must condemn the imposition of Martial Law in Oromia
  2. The United Nations must intervene in Oromia to stop the unprecedented killings, torture and rape by the TPLF squad Agiazi force deployed under martial law
  3. The US government, EU member states and UN must take meaningful measures against the Ethiopian government to stop it committing systematic genocide in Oromia, Ogaden, Gambela, and other southern Ethiopia regional states
  4. Intervene to stop the killings in Oromia using the mandate of the three pillars of the responsibility to protect, as stipulated in the Outcome Document of the 2005 United Nations World Summit (A/RES/60/1, para. 138-140) and formulated in the Secretary – General’s 2009 Report (A/63/677) on implementing the responsibility to protect.
    1. The State carries the primary responsibility for protecting populations from genocide, war crimes, crimes against humanity and ethnic cleansing, and their incitement;
    2. The international community has a responsibility to encourage and assist States in fulfilling this responsibility;
    3. The international community has a responsibility to use appropriate diplomatic, humanitarian  and other means to protect populations from these crimes. If a State is manifestly failing  to protect its populations, the international community must be prepared to take collective action to protect populations, in accordance with the Charter of the United Nations.

Copied To:

  1. The US Department of State Secretary
    His Excellency Mr. John Kerry
    WASHINGTON, D.C. HEADQUARTERS
    (202) 895-3500
    OFMInfo@state.gov
    Office of Foreign Missions
    2201 C Street NW
    Room 2236
    Washington, D.C. 20520
    Customer Service Center
    3507 International Place NW
    Washington, D.C. 20522-3303
  2. UK Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs
    The Rt Hon Philip Hammond MP
    Parliamentary
    House of Commons, London, SW1A 0AA
    Tel: 020 7219 4055
    Fax: 020 7219 5851
    Email: hammondp@parliament.ukDepartmental
    Foreign and Commonwealth Office, King Charles
    Street ,
    London, SW1A 2AH
    Tel: 020 7008 1500
    Email: fcocorrespondence@fco.gov.uk
  3. Minister of Foreign Affairs (Canada)
    His Excellency Stéphane Dion
    Enquiries Service (BCI)
    Global Affairs Canada
    125 Sussex Drive
    Ottawa, ON, Canada
    K1A 0G2
    Email: Enquiry Service – Online form
  4. Minister for Foreign Affairs (Sweden)
    Her Excellency Margot Wallström
    Switchboard: +46 8 405 10 00
    Street address: Rosenbad 4
    Postal address: SE 103 33 Stockholm
  5. Minister of Foreign Affairs (Normway)
    His Excellency Børge Brende
    Ministry of Foreign Affairs
    E-mail: post@mfa.no
    Phone: + 47 23 95 00 00
    Address: 7. Juniplassen 1, N-0032 Oslo
  6. UN Secretary – General
    His Excellency Mr. Ban Ki – Moon
    Executive Office of the Secretary-General
    http://www.un.org/sg/
  7. The UN Human Rights Commissioner
    Mr. Zeid Ra’ad Al Hussein
    OHCHR address:
    Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (OHCHR)
    Palais Wilson
    52 rue des Pâquis
    CH-1201 Geneva, Switzerland.
  8. Council of Europe
    Office of the Commissioner for Human Rights
    67075 Strasbourg Cedex
    FRANCE
    +33 (0)3 88 41 34 21
    +33 (0)3 90 21 50 53
  9. African Commission on Human and Peoples’ Rights
    31 Bijilo Annex Layout, Kombo North District
    Western Region P.O. Box 673 Banjul
    The Gambia
    Tel: (220) 441 05 05, 441 05 06
    Fax: (220) 441 05 04
    E-mail: au-banjul@africa-union.org

[1] HRLHA UA, MORE VICTIMS OF EXTRA-JUDICIAL KILLINGS, KIDNAPPINGS, ARRESTS AND DETENTIONS Dec 25, 2015, http://www.humanrightsleague.org/?p=15700
[2] UN, Ratification Status for Ethiopia, http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/TreatyBodyExternal/Treaty.aspx?CountryID=59&Lang=EN
[3]UN Ethiopia home page; http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/TreatyBodyExternal/Treaty.aspx?CountryID=59&Lang=EN
[4] Al jazeera Report, Feb 25, 2016. Oromo protests continue in Ethiopia amid harsh crackdown, https://www.youtube.com/watch?v=KQDfhk5VIdU

OMN (OROMIA): Haala Waliigala Yeroo Ammaa Oromiyaa fi Itoophiyaa Irratti Xiinxala Obbo Jawaar Mahammad April 16, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Oromia, Oromo.
Tags: , , , ,
add a comment

#Oromia: Oromo Martyrs Memorial Day: Ebla 15 Bara 2016 Qeerroon Yuniversitii Wallaggaa Guyyaa Gootota Oromoo Kabajachuun Ibsa Ejjennoo Baafatan. #OromoProtests April 15, 2016

Posted by OromianEconomist in Oromia, Oromo.
Tags: , , , ,
1 comment so far

Odaa Oromoo

15 April: Oromo Martyrs Memorial Day- Guyyaa goototaa Oromo


Har’a Ebla 15 Qeerroon Yuniversitii Wallaggaa Guyyaa Gootota Oromoo Kabajachuun Ibsa Ejjennoo Baafatan.

IMG_20160412_205623Har’a Ebla 15 Nuti Qeerroon Bilisummaa Wallagga Bahaa Guyyaa Gootota Oromoo Kabajannee Olleerra Jedhu Qeerroon.
1.Yaadannoo wareegamtoota goototni oromoo shinniigaatti kafalan.
2.Wareegama Qellem wallaggaa Gidaamiitti Summii diinni qopheesse nyaatanii lubbuun darban.
3.Wareegama uummata Oromoo keessatti immoo qeerroo fi qarreen baratoota oromoo bara 2014 ji’a eebilaa fi 2016 ji’a sadaasaa haga eebila 15tti kafalaa turaniidha.
4.Lammiilee Oromoo kuumaatammatti lakka’aman sababa oromummaa saanii qofaan yakkamanii, qilleensa Uumaan badhaasee isaanii kenne dhorkamanii halkanii guyyaa mooraa diinni qopheessite Maayikelaawwii,Qaallittii,Qilinxoo,Zuwaay,Shawwaa Roobit, fi manneelee dhoksaa namni kamuu hin beeknetti dararamaa jiran hidhamtoota oromoo hunda hammata.
Egaa kun hundi rakkoo garbummaan nutti fe’e waan ta’eef garbummaa hundeen buqqisuun filannoo isa angafaa fi jijjiiraa hin qabneedha.Garbummaa hundeen buqqisuuf immoo nuti qeerroon magaalaa Naqamtee fi naannoo ishee ABO jallatti hiriiree deggersa oromoo keessaa fi alaan utubamnee kaayyoo wareegamtoo gootota keenyaa galmaan ga,uuf dirqama lamummaa fudhannee jirra.IMG_20160412_205140 IMG_20160412_205213IMG_20160412_205300IMG_20160412_215629
Ayyaanni kun kan yaadatamee oole magaalaa naqamtee bakkoota heedduu yemmuu ta,u qeerroo leeqaa fi jiraattota Leeqaa Naqamtee ,Yuunversiitii wallaggaa,Laga hadiyyaa,haroo soorgaa,akkasumas hoteelota magaalattii tokko tokkoo fi iddoolee biroo heedduutti yaadatamee ooleera.Ayyaanni kun qarree fi qeerroo baratoota oromoo kibba waachaa,Qassoo,Biqiltuu Leeqaa,Biiftuu Naqamtee ,Koompireensiifii, kkf akkasumas hojjetoota mootummaa fi daldaltoota dhuunfaa hirmaachiseera.Nuti hirmaattonni yaadannoo kanaa guyyaa kun uummata oromoo biratti guyyaa gaddaa fi guyyaa itti oromoon waadaa isaa itti haaromsatu waan ta,eef nus yaadannoo wareegamtootaa daqiiqaa muraasaaf gaddaan yaadachuun eegalleerra.Miseensonni harra asitti argamne miseensota muraasa fi dura buutota mandhee Tasfa,uun Camadaa,mandhee nuunnuu Adaree, Mandhee weellisaa jireenyaa Ayyaanaa  fi Barataa simee Tafarra,Mandhee Biqilaa Baandoo,Mandhee Biqiltuu Leeqaa,Naqamtee Odaa Ootaa,Mandhee Eebbisaa Addunyaa,yoo ta,an haala kanaan akka kabajnu kan nu godhe dura bu,aa qeerroo wallagga bahaa filachuuf akka tolutti yaadameeti.Mandheeleen kun aanota wallagga bahaa jalatti kan ijaaraman yoo ta,u miseensonni lama lama mandhee saddeet irraa wallitti dhufuun dura bu,aa qeerroo waliigala fi itti aanaa qeerroo baha wallaggaa filateera.Moggaasni maqaa mannee keenyaa irri jireessi maqaa jaallan wareegamtootaadha.kunis yaadannoo isaaniif jedhamee yaadameeti.Kaan immoo maqaalee baha wallaggaa keessatti argamaniidha.Mandheeleen wallagga bahaa kana qofa miti. Haalaa fi yeroon waan nu daangessuuf warreen biroo aanuma jiraniif bakkuma jiraniitti kabajanii oolaniiru.Guyyaa yaadannoo kana yaadannoo sammuun gaddaan erga eegallee mariin miseensota gidduutti adeemsifamee booda walaloon karaa jaal shamarree sabboontuu lammii kan daqiiqaa afur hin caalle erga dubbifamee dhumarratti mandheen keenya ibsa ejjennoo kan qabxii kudha tokko  of keessaa qabu baafateera.

IBSA EJJENNOO QEERROO WALLAGGA BAHAA MAGAALAA NAQAMTEE

1,Hooggansa ABO Jalatti qeerroon miseensa mandhee keenyaa qabsoo oromoo hanga wareegama lubbuutti finiinsuuf murteeffanneerra.

2.Kufaatii Mootummaa faashistii wayyaanee ariifachiisuuf yeroo kamiyyuu caalaa humnaan,beekumsaa fi dinagdee keenyaan hojjechuuf murannee jirra.

3.Diina guyyaa saafaa mana keenya seenuun haadhaa fi ilmoo wal irratti ajjeesaa jiru of keessaa baasuuf halkaniif guyyaa hojjenna.

4.Lukkeelee diinaa uummata keenya dararaniif barnoota gahaa kennuun sirreessuu

5.Qabeenyaa wayyaanee oromoon kamuu akka hin fayyadamne irmii jennee irratti waliigalleerra.

6.Diina abidda baatee nutti fiigu yoomillee bishaan baannee itti hin fiignu; deebii quubsaa kennuuf qoophii keenya xumurree jirra.

7.Mootummaan gita bittaa Tigiree kun kuma ajjeesuus,kitila hidhee dararus qabsoon oromoo akka hin dhaabbanne gochuuf jecha garee kanaa “diinni osoo dhiiga keenya waraabee gogse lafeen keenya bakka jiruu warraaqa” kan jedhu dhaadannoo godhannee jirra.

8.Ilmaan oromoo garbummaa jibbuun lubbuu isaanii bakka bu,a hin qabne dabarsee warra kenneef fi mana hidhaatti gidirfamaa warreen jiraniif kaayyoon isaanii akka karaatti hin hafneef irbuu seenneera.

9.Yoomiyyuu faayidaa Oromoof malee faayidaa dhuunfaa keenyaaf hin bololiinu.

10.Qomoof malee qoonqqoof hin bitamnu.

11.Xurree jaallan dhiigaan tattaraaran galmaan ga,uuf dirqama oromummaa ni baana.

 

American Red Cross: Oromo: In My Own Words: Reconnecting with a Cousin April 15, 2016

Posted by OromianEconomist in Because I am Oromo, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , ,
add a comment

Odaa Oromoo

 

In My Own Words: Reconnecting with a Cousin

Restoring Family Links Blog, 13 April 2016

OROMO STUDENTS SOLIDARITY PROTEST IN WASHINGTON, D.C.

OROMO STUDENTS SOLIDARITY PROTEST IN WASHINGTON, D.C. COURTESY OF CREATIVE COMMONS @CTJ71081.

“My name is Desta Edosa. I am 33 years old, married and a father of two sons. I am originally from Ethiopia, specifically from Oromia.  I came to the United States in 2009 through a visa lottery, and I won. In February 2016, Caren Bedsworth from the American Red Cross called me and left me voice message saying I had a message from relative in Ethiopia. Listening to her voice message, I could not believe at first it was true as I did not know Red Cross gave such services. As Caren provided the office’s address, I looked on the internet and verified that the address mentioned was American Red Cross’s address. I called back Caren and asked who the person was. She delivered the letter to my home and I was so excited when I saw his handwritten letter. It had been about seven years since I last saw him.

“The name of my relative is Galataa Bazzaa. Galataa had just graduated from high school when he was captured by Ethiopian security forces and taken to a prison.  He was a very outstanding student who was always known among his classmates and teachers as a straight A’s guy in his academics. By the time he was taken to prison, he had just been admitted to Addis Ababa Medical School to pursue his higher education. Only students of high caliber are given an opportunity to study medical sciences in Ethiopia and Galataa was one of the top.

“To understand the case of Galataa and why he was taken to prison, it is very important to know a little about Oromo people in Ethiopia. Oromo are the largest ethnic majority in Ethiopia which comprises about one third of the total population. Even though Oromo are the majority in Ethiopia, they have been marginalized both economically and politically since the establishment of the country. There was even a time when Oromo language was banned from state media and people were forced to change their Oromo name.

“As a result, Oromo people have been protesting this injustice for almost a century. Even at this time, the Ethiopian government has killed more than 400 Oromo people including kids, pregnant woman and elders because people peacefully demonstrated against land grabs and removal of Oromo farmers from their land due to the expansion of the capital city Addis Ababa (for more information on the Oromo protests, please click here or here).

“Galataa’s story is not different from thousands of Oromo students who are unjustifiably languishing in Ethiopian prison. He was just active both in his academic and among his society and communities. That’s the only reason he has been thrown into jail and sentenced to eight years.  The Ethiopian government labels students who protest against it as anti-piece, anti-development and even terrorists if it wants to make the punishment sever. It is very common for Oromo students to be taken to prison in Ethiopia even for just speaking of their mind; that was what happened to Galataa.

“It had been about seven years since I heard from Galataa. I have been informed about his wellbeing by his sisters and brothers but never heard a word directly from him.  Even though technology brought the world together these days, it’s still hard to be connected with loved one in a prison cell. The American Red Cross has done such excellent job connecting me directly with a person I care about a lot. I appreciate their service and their team a lot for connecting family over the globe when there is no other possible way.  I hope they will keep doing such excellent job and help more Oromo families who lost track of their loved ones.”


 

http://restoringfamilylinksblog.com/blog/in-my-own-words-reconnecting-with-a-cousin

Viva Oromia: Oromo Student at St Could State University April 15, 2016

Posted by OromianEconomist in Oromia, Oromo, Oromo Culture, Oromo Diaspora, Oromummaa.
Tags: , , , ,
add a comment

Odaa Oromoo

https://youtu.be/wHiXQ_pVqLc

http://https://youtu.be/wHiXQ_pVqLc

Join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia April 13, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , ,
1 comment so far

Odaa OromooThe Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia. p2The Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia


Human Rights in Ethiopia – An Update

Date:
Tuesday, April 19, 2016 – 11:00am
Location:
2255 Rayburn House Office Building

Announcement

Please join the Tom Lantos Human Rights Commission for a briefing on the current human rights situation in Ethiopia.

Home to the Oromo, Ethiopia’s largest ethnic group, the region of Oromia was witness to mostly peaceful student protests in November of 2015 against the Ethiopian Government’s plan to take over territory to expand the nation’s capital. However, this spontaneous outcry has developed into the country’s longest and most widespread protest movement since the ruling party took power in 1991.  The government has since ceased border expansion plans, but the discontent has proven to transcend land rights and to extend beyond any one particular ethnic group.  The government’s authoritarian structure and tight controls on the media have led many to feel that they have no voice.  Peaceful opposition is frequently met with arrest and detention (using the country’s draconian anti-terrorist law) and police brutality too often results in death.   Human Rights Watch has received reports of over 200 people killed and several thousand arrested (including many whose whereabouts are unknown), since protests began. Although the documented turmoil threatens to disrupt Ethiopia’s fragile political stability, Ethiopia’s strategic state partners have been relatively quiet.

This briefing will examine Ethiopia’s current human rights situation in light of the recent events in Oromia.  Speakers will provide an overview of the human rights situation and challenges, including how Ethiopia’s anti-terrorism law is misused to stifle dissent, and will make recommendations as to what role the U.S. government can play in promoting stabilization by advancing and protecting human rights.

This briefing will be open to members of Congress, congressional staff, the interested public and the media. For any questions, please contact David Howell (for Rep. McGovern) at 202-225-3599 orDavid.Howell@mail.house.gov or Isaac Six (for Rep. Pitts) at 202-225-2411 orIsaac.Six@mail.house.gov.

Hosted by:

James P. McGovern, M.C.
Co-Chairman, TLHRC
Joseph R. Pitts, M.C.
Co-Chairman, TLHRC

Participants

Panelists

  • Anuradha Mittal , Founder and Executive Director of the Oakland Institute
  • Mohammed Ademo, Journalist formally with Al Jazeera America
  • Adotei Akwei, Managing Director, Amnesty International USA

 Moderator

  • Lauren Ploch Blanchard, African Affairs Specialist, Congressional Research Service

 Opening Remarks

  • Rep. Keith Ellison, Executive Committee Member, Tom Lantos Human Rights Commissio

Bios [PDF]

Oromia: Guyyaa Gootota Oromoo kan Bara 2016 Ilalachisee Ibsa Adda Bilisummaa Oromoo (ABO) April 13, 2016

Posted by OromianEconomist in Oromia, Oromo Art.
Tags: , , , , ,
1 comment so far

Odaa OromooGootota OromoOromia Oromiaoromia


 Ebla (April) 15: Oromo Martyrs Memorial Day- Guyyaa goototaa Oromo


 

Guyyaa Gootota Oromoo kan Bara 2016 Ilalachisee Ibsa Adda Bilisummaa Oromoo (ABO)

OLF logo

Guyyaan Gootota (Wareegamtoota) Oromoo Ebla 15, 1980 irraa eegalee waggaa waggaan kabajamaa fi yaadatamaa yoona gahe. Gootota gaafa alagaan biyya Oromoo cabsuuf itti duule diina biyya ofii irraa ittisuuf jecha diddaa gabrummaa irratti wareegaman dabalatee qabsaawoti bilisummaa Oromoo bifa adda addaan hanga har’aatti wareegama baasan hunda guyyaa kana yaadatna. Kana waliin, guyyaan wareegamtoota Oromoo, guyyaa miseensoti Adda Bilisummaa Oromoo, deggertootaa fi uummati Oromoo bal’aan kaayyoo sab-boontoti Oromoo dabran wareegamaniif galmaan gahuuf waadaa seenan itti haaromsani dha.

Seenaa Oromoo keessatti Ebla 15, guyyoota kaan irraa wanni adda taasisu bara 1980 keessa guyyaa kana hoogganooti siyaasaa Adda Bilisummaa Oromoo akka qaroo ija Oromootti ilaalaman kiristaana Islaama utuu hin jedhin jumulaan wareegamanii tokkummaa saba Oromoo dhiiga isaaniin mirkaneessan ta’uu irraa ti. Sanaa asittis hoogganootaa fi miseensoti Adda Bilisummaa Oromoo, deggertootaa fi ummati Oromoo, qabsaawotni bilisummaa bifa adda addaan qabsoo keessatti qooda qaban walumaa gala sab-boontoti Oromoo xurree hoogganooti ABO gaafa duraa saaqan irra bu’anii mirga abbaa biyyummaa Oromoof osoo falmaa irra jiranii wareegaman kuma hedduutti lakka’amu. Har’as Waraanni Bilisummaa Oromoo, miseensotaa fi deggertooti qabsoo, addatti ammo qerroon (barataa fi dargaggooti Oromoo) walumaa gala uummati Oromoo bal’aan bilisummaa Oromoo mirkaneessuuf wareegama ulfaataa baasaa jiru.

Guyyaa Wareegamtoota Oromoo kan bara kanaa wanni adda taasisu haala Warraaqsi bilisummaa Oromoo sirna gabrummaatti xumura gochuuf golee Oromiyaa hunda keessatti akka ibidda saafaa boba’aa jiru keessatti ayyaaneffatamaa jiraachuu isaa ti. Uummati Oromoo bakka hundaa kan yeroo kamii caalaa shiraa fi daba diinaatti dammaqee daangaa hanga daangaatti harka wal qabatee diddaa isaa mootummaa Wayyaaneetti agarsiisaa jira. Yeroon kun yeroo qabsoon bilisummaa Oromoo sadarkaa ol aanaatti tarkaanfatee jiru dha. Yeroo uummati Oromoo ammaan booda cunqursaa, saamichaa fi hacuuccaa alagaa baachuu hin danda’u! na gahe! jedhee sirna roorriftuu alagaa of irraa dabruuf harka duwwaa diina meeshaa lolaa baranee hidhate dura dhaabbatee murannoon wareegama barbaachisu baasaa jirutti yaadatama. Oromoon bilisummaa yookaan du’a! jechuun laphee dhiibee du’atti adeemuudhaan seenaa haaraa galmeessuu irratti argama. . Oromoon akka sabaatti uummata hundaaf kabajaa qabu, goota, jagnaa fi uummata guddaa tokkummaa qabu ta’uu hawaasa addunyatti agarsiiseera, agarsiisaas jira. Tarkaanfii fi diddaa uummati Oromoo tokkummaan ka’ee agarsiisaa jiru kunis hawaasa addunyaa kan raajee fi diina rifaasise dha.

Kana malees qabsoon bilisummaa Oromoo karaa diplomaasii murna wayyaanee kopxeesuu fi deggersa qabsoo Oromoo horachuu irratti injifannoo galmeessaa jira. Sirni Wayyaanee uummata Oromoo siyaasaa fi dinagdee biyyattii keessaa alatti dhiibee akka moggeesse hawaasa addunyaaf ifa ta’eera. Kanaaf gaaffiin Oromoo gaaffii haqaa fi mirgaa ta’uun har’a eessatti iyyuu hubatnaa argataa jira. Akkasumas qabsoon Oromoo tumsa uummatoota ollaa horachuudhaan Tumsi Bilisummaa fi Dimokraasii Uummatootaa kan Addi Bilisummaa Oromoo qooda gahaa keessatti qabu mirkanaa’uun isaas injifannoo siyaasaa fi diplomaasii galmaa’an keessaa isa tokko. Gabaabaatti qabsoon bilisummaa Oromoo shaffisaan fuul-duratti tarkaanfaataa jira.

Gama kaaniin, har’a oggaa mooraan qabsoo Oromoo tasgabbaa’aa fi cimaa jiru kanatti mooraan diinaa unkuramaa fi hundeen raafamaa akka jiru ifatti mul’ata. Tarkaanfiin abdii kutannaa irraa fudhatu caalaatti hammaatee fi qabaan mirga namoomaa fi dimokraasiis dhiphifamee, lammiileen akka hin dubbannee fi hin sossooneef cancalamanii fi gaadi’amanii jiran. Hidhaa fi ajjeechaan daangaa dhabee biyyattiin biyya gaddaaa tatee jirti. Hallii keessa jirru haala GOOLII DIIMAA BARA DARGII waliin wal fakkata.

Mootummaan abbaa irree TPLF/EPRDF, qabsoo bilisummaa Oromoo finiiinaa jiruun baarragee tarkaanfii abdii kutannaa fudhachuu irratti argama. Daa’ima umurii waggaa 8 hanga maangudoo waggaa 70 dabalatee Oromoota 500 ol ji’a 4 keessatti ajjeese; Oromoota lakkoobsaan kuma hedduutti lakka’aman mana hidhaa /Xollayi, Hursoo, Dhedheessaa, Tigiray fi bakka adda tti guuree dararaa jira. Qe’ee fi biyya Oromoo gooluun tarkaanfii abdii kutannaa fudhachuu irratti argama. Daa’imaa fi dubartoota ulfa , jaarsaa fi jaartii utuu hin jedhin jumulaan uummata nagaa ajjeesee bakkeetti gatuu, hidhuu fi reebee naaffisuu, walumaa gala gocha faashistummaa seenaa biyyattii keessatti hiriyaa hin qabne Oromoo irratti raawwata. Gaaffii uummati Oromoo karaa nagaa dhiheesseef deebii inni kenne akka bineensaatti itti dhukaasee ajjeesuu qofa ta’e. Walumaa gala murni Wayyaanee ammaan booda uummata Oromoos ta’e biyyattii bulchuu akka hin dandeenye hunda biratti hubatamaa dhufeera. Caasaa mootummaa sirni Wayyaanee Oromiyaa keessatti diriirfate gadii hanga oliitti laamsha’eera. Oromiyaa suduudaan bulchiinsa waraanaa jala galchuudhaan uummata Oomoo seera waraanaatiin bulchuuf dhama’uun kufaatii siyaasaa guddaa keessa seenuu hubachiisa. Murni alagaa sab-bicuu keessaa dhufe uummata guddaa akka saba Oromoo dhiitee, reebee, caccabsee, ajjeesee fi hidhee bara baraan akkan barbaadetti bita jedhee yaadu kun murna shiftaa har’a ajjeesee saamuu malee kan fuula duraa hin yaadne dha. Uummati Oromoo tarkaanfii hammeenyaa alagaan irratti raawwataa jiruuf tasa hin jilbeenfatu. Gochaan faashistummaa sirna wayyaanees umurii bittaa sirnichaa gabaabsa malee hin dheeressu.

Addi Bilisummaa Ummata Tigraayi, TPLF, gaafa dhalate Tigraayiin bilisoomsuu fi dantaa Tigraay tiksuuf uumame hanga har’aatti maqaa fi bifa jijjiirratee fedhii murnaa fi ummatan dhaabbadheef jedhu guutuuf saamicha, cunqursaa fi hacuuccaa daangaa hin qabne uummatoota kaan irratti raawwata. Dimookraasii, sirna paartii-danuu, qabsoo karaa nagaafi kkf afaaniin lallabaa biyyattii ol aantummaa paartii tokkoo jalatti irreen bulchuu erga murteeffatee waggaa 25 caalee jira. Sirna gama tokkoon dimokraasii fi federaalummaa maqaaf heera ofii tume irra kaa’ee gama biraan ilaalcha dimokraasii warraaqaa fi maqaa mootummaa misoomaa jedhu of labsuun gubbaa irraa hanga gadiitti paartii TPLF/EPRDF qofti bulchiinsaa fi dinagdee empaayerattii akka to’atu taasise dha. Humnoota siyaasaa walaba karaa nagaa qabsoofna jedhan hunda humna waraanaa fi tikaatti gargaaramuun sochii isaanii ugguree biyyattii dhuunfaa ofii taasifate. Filmaata kijibaa geggeessuun qaanii tokko malee dhibbaa dhibba injifadhe jedhee labsate. Mootummaan Wayyaanee mootummaa dinagdee biyyattii waggaa waggaan lakkoobsa cimdiin guddisaan jira jedhee hawaasa addunyaa sobaa bahee dha. Imaaammata saamichaa hordofuun uummatoota qe’ee fi lafa isaanii irraa buqqisee beelaa fi iyuummaaf saaxile. Har’a ummati miliyoona 18 ta’u beela’ee waan nyaatu dhabee harka biyya alaa eeggataa jira; kaan lubbuun darbaa jira. Beelladi akka baala bonaa harca’aa jira. Walumaa gala rakkoo dinagdee fi hawaasummaa dhuma hin qabnetu uummatoota biyyattii keessaahuu uummata Oromoo qabatee jira . Mootummaan wayyaanee gargaarsa midhaan nyaataaf biyyoota alaa irraa argamu illee dantaa siyaasaa fi dhuunfaa ofiif oolfataa akka jiru ifatti mul’ata.

Addi Bilisummaa Oromoo mootummaan Wayyaanee karaa nagaa aangoo gadi dhiisa jedhee hin amanu. Uummati Oromoos mootmmaan abbaa irree mirga isaa beekee fi kabajeefii hojiitti hiikaa irraa hin eegu. Waan taheef murna ummatoota qawween ukkaamsee bitaa jiru of irraa darbuuf qabsoo bifa kamuu geggeesuun mirga, Murni Wayyaanee qawween aangootti dhufe humna uummataa fi qabsoo qofaan aangoo irraa bu’a. Kanaaf uummati Oromoo qonnaan bulaan, hojjetaan, Qeerroon (Daragaggoon) barataan, daldalaan walumaa gala murnooti hawaasa Oromoo hundi qabsoo bilisummaa Adda Bilisummaa Oromoo jalatti hoogganummaa jiru bifa qindaa’een daran cimsitanii akka itti fuftanii fi kufaatii sirna cunqursaa wayyaaneetti xumura goodhan waamicha dabarsa. Addi Bilisummaa Oromoo qabsoo hidhannoo, siyaasaa fi diplomaasii walitti qindeessee hoogganaa jiru daran cimsee kan itti fufuu fi sochii diddaa gabrummaa Oromoof hooggana barbaachisu akka kennus irra deebi’ee mirkaneessa. Addi Bilisummaa Oromoo sirna Wayyaanee hundeen buqqisee gatuuf kan yeroo kamii caalaa qabsoo hidhannoo akka finiinsu gadi jabeessee uummata Oromoof mirkaneessa.

Sochiin bilisummaa Oromoo sochii biyoolessaa saba Oromoo ti. Akeeka sabboontoti Oromoo kumaatamaan itti wareegaman galmaan gahuuf ittisaa fi qabsoo bilisummaa biyya ofii keessatti qooda fudhachuun mirgaa fi dirqama seenaa lammiiiwwan Oromoo hundaa ti.

Hanga ammaatti dhugaan dirrettii mul’ataa jiru Oromoon gargaarsa alagaan malee diina lolaa jira. Amantii , gosa, kutaa fi ilaalcha siyaasaan osoo wal hin qoodin wal maddii dhaabbatee sagalee isaa dhageessisaa fi jabina isaa diinatti agarsiisuu irratti argama. Kanaaf tokkummaan qabsoo finiinsuu saba Oromoo daran jabaatee akka itti fufu Addi Bilisummaa Oromoo irratti hojjeta. Addi Bilisummaa Oromoo dantaa biyyoolessaa Oromoo giddu galeessa taasifachuun mooraa qabsoo Oromoo gabbisuufis ni hojjeta. Murnoota siyaasaa Oromoo walaba tahan sirna wayyaanee morman, akka ilmaan biyya tokkootti mooraa Oromoo tasagabeessuuf waliin hojjechuu caarraaqqii isaa itti fufa.

Addi bilisummaa Oromoo waggootii dheeraaf wahillummaan dhaabota cunqurfamtootaa hedduu waliin hojjataa fi wal tumsaa bahe. Har’a Tumsa Ummatootaa Bilisummaa fi Demokrasii waliiin ijaaruun waliin hojjatuu kana sadarkaa ol aanatti ceesisee jira. Tumsa kana bal’isuu fi nagaa waaraa, bilisummaa fi demokrasii naannoo keenyatti argamsisuuf jabaatee hojjata.

Gama biraanis dhaaboti siyaasaa biro biyya keessaa fi alatti mirgoota dimokraasii, mirga hiree murteeffannaa fi kabajamuu mirgoota dhala namaaf qabsaa’an hundi qabsoo haqaa uummati Oromoo finiinsaa jiru cinaa akka dhabbatan Addi Bilisummaa Oromoo waamicha dabarsa. Kabajamuun mirga Oromoo kabajamuu mirga uummatoota kaaniif wabii tahuu hiree kanaan hubachiisuu barbaada. Kanaaf uummatooti ollaa Oromoo moggaa dhaabbatanii sochii Oromoo daawwachaa jiran sochii Oromootti makamanii kufaatii sirna Wayyaanee akka ariifachiisan dhaamsa isaa dabarsaaf.

Dhuma irratti mootummooti aanga’oon biyya lafaa gaaffiin saba Oromoo gaaffii haqaa ta’uu osoo beekanii sirna abbaa irree wayyaanee maallaqa, dipplomaasii fi waraanaan gargaaraa jiran imaammata isaanii keessa deebi’anii akka sakatta’an, mootummaa abbaa irree gargaaruun dantaa uummatoota cunqurfamoo kan miidhu tahuu hubatuun komii seenaa jalaa akka of baasan ABOn gadi jabeessee gaafata. Hidhaa fi ajjeechaa mootummaan wayyaanee uummata Oromoo irratti raawwatu akka balaaleffatanii fi gochaan farra namoomaa kun akka dhaabbatuuf dhiibbaa barbaachisu akka taasisan hubachiisa.

Maayii irratti uummati Oromoo mirga politikaa, dinagdee fi hawaasummaa humna qawween irraa sabarbame wareegama barbaachisu baasee of harka galfachuuf dandeettii kan qabu tahuu hawaasa addunyaa hubachiiisuu barbaada.

Wareegamtooti bilisummaa Oromoo bara baraan yaadatamu!

Injifannoo Ummata Oromoof!

Adda Bilisummaa Oromoo

Africa Land Post: Twitter, WhatsApp offline in Ethiopia’s Oromia State April 12, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia.
Tags: , , , , , ,
add a comment

 

Odaa Oromootweet tweet #OromoProtests

 

The Economist on #OromoProtests#OromoProtests Global solidarity rally  in Vancouver, BC, Canada, 11 March 2016.#OromoProtests iconic picture#OromoProtests at Awaro Campus, Ambo, Oromia, 11 and April 2016 p2


 

 

INTERNET messaging applications such as WhatsApp haven’t worked for more than a month in parts of Ethiopia that include Oromia region, which recently suffered fatal protests, according to local users.

Smartphone owners haven’t been able to access services including Facebook Messenger and Twitter on the state-owned monopoly Ethio Telecom’s connection, Seyoum Teshome, a university lecturer, said by phone from Woliso, about 115 kilometers (71.5 miles) southwest of the capital, Addis Ababa.

“All are not working here for more than one month,” said Seyoum, who teaches at Ambo University’s Woliso campus. “The blackout is targeted at mobile data connections.”

A spokesman for Twitter Inc. declined to comment on the issue when e-mailed by Bloomberg on Monday. Facebook Inc., which bought WhatsApp Inc. in 2014, didn’t respond to an e-mailed request for comment.

Protests that began in November in Oromia over perceived economic and political marginalisation of Ethiopia’s most populous ethnic group led to a crackdown in which security forces allegedly shot dead as many as 266 demonstrators, according to a March report by the Kenya-based Ethiopia Human Rights Project.

The government has said that many people died, including security officers, without giving a toll. One social-media activist, U.S.-based Jawar Mohammed, disseminated information and footage from protests to his more than 500,000 followers on Facebook.

No explanation
Restricting access isn’t a policy and may be because of “erratic” connections, according to government spokesman Getachew Reda. “We have not yet found any explanation,” he said by phone from Addis Ababa on Monday.

The government has the technology to “control” the messaging applications, the Addis Ababa-based Capital newspaper reported on April 10, citing Andualem Admassie, Ethio Telecom’s chief executive officer. Andualem didn’t answer two calls to his mobile phone seeking comment.

Hawassa city in Ethiopia’s southern region has suffered similar difficulties in accessing applications for more than a month, said Seyoum Hameso, an economics lecturer at the University of East London. “We couldn’t communicate with relatives,” he said in an e-mailed response to questions on Monday.


http://www.africlandpost.com/twitter-whatsapp-offline-ethiopias-oromia-region/

 

Green Left Weekly: Oromo protest displacement and death. #OromoProtests Global Rally April 10, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , ,
add a comment

Odaa Oromootweet tweet #OromoProtests

Ethiopia: Oromo protest displacement and death

 By Belen Fernandez,  Green Left Weekly, Saturday, April 9, 2016
Members of the Oromo community in Melbourne protest against the Ethiopian regime, 9 April 2016
Members of the Oromo community in Melbourne protest against the Ethiopian regime,  Photos: Ali Bakhtiarvandi.

“This government is at least better than previous ones,” remarked a 74-year-old Eritrean man to me last month in the Ethiopian capital of Addis Ababa, his longtime residence.

As it turned out, his assessment of the relative superiority of the current Ethiopian administration was for good reason: two of his children had been killed by a previous ruling outfit, the Derg military junta that took power in 1974 and began eliminating suspected opponents in droves.

Although that particularly bloody epoch came to an end in 1991, many a resident of Ethiopia might nowadays still have cause to complain about homicidal activity by the state.

In the Oromia region surrounding Addis Ababa, for example, there are claims that more than 200 people have been killed by Ethiopian security forces since November 2015, when protests broke out in response to the government’s so-called “Master Plan” to expand the boundaries of the capital by a factor of 20.

As a Newsweek article explains, the Oromo inhabitants of the region viewed the plan as “an attempted land grab that could result in the forced eviction of Oromo farmers and the loss of valuable arable land in a country regularly plagued by drought.”

This was no doubt a valid concern given the government’s established tradition of wantonly displacing Ethiopians in the interest of “development” — that handy euphemism for removing human obstacles to the whims of international and domestic investment capital.

Apparently, torture has also been a difficult habit for security forces to break.

Comprising some 35% of the population, the Oromo are Ethiopia’s largest ethnic group and have regularly decried discrimination by the ruling coalition party, the Ethiopian People’s Revolutionary Democratic Front (EPRDF), which is dominated by ethnic Tigrayan interests.

Politically motivated detention, incarceration, and other abuses have long characterised the landscape in Oromia, and the current protests have seen children as young as eight arrested.

And while the government has opted to shelve the Master Plan for now, protests in Oromia have continued. When I recently visited the town of Woliso, one of many protest sites in the region, residents pointed out that cancelling the plan wouldn’t bring back the dead people.

Events in Oromia have been described as the worst civil unrest in a decade.
Even without the Master Plan, meanwhile, the government is doing a decent job of courting investors. As I travelled west from Addis Ababa toward Woliso – a journey of about two hours — I passed sprawling factory complexes, including one featuring a Turkish flag flying alongside its more indigenous counterparts.

Launched in 2010 with a price tag of US$140 million, the Turkish-owned Ayka Addis factory is said to occupy several hundred thousand square meters of land.

The website of the Ethiopian Investment Commission furthermore lists Ayka Addis as one of “a number of private Industrial Zones” in Ethiopia, described as “success stories.”

Indeed, the EPRDF can point to double-digit economic growth over recent years to justify plowing ahead with its development model. But there’s more to life than GDP – as sizable poverty-stricken sectors of the Ethiopian population can presumably confirm.

About 200,000 people were reportedly in danger of trachoma-induced blindness in Oromia alone.

We might also take a look at the estimated 10.2 million Ethiopians currently “in need of urgent food assistance” — as reported, perhaps ironically, in a March edition of the English-language Ethiopian newspaper Capital, “the paper that promotes free enterprise.”

Additional troublesome statistics are contained in a 2014 BBC dispatch titled “The village where half the people are at risk of blindness.” The village in question is Kuyu, located in the Oromia region; the risk is due to infectious trachoma, “the world’s leading cause of preventable blindness.”

In the end, a lot of people in Oromia and beyond might have greater priorities than, say, income tax immunity for international developers.

[Abridged from TeleSUR English.]

https://www.greenleft.org.au/node/61511


 

Saba Oromoo fi Sirna Gadaa (The history of the Oromo nation and the Gadaa System) April 10, 2016

Posted by OromianEconomist in Ancient African Direct Democracy, Gadaa System, Oromia, Oromiyaa, Oromo, Oromo Nation, Oromummaa, Sirna Gadaa, The Oromo Democratic system, The Oromo Governance System, Uncategorized.
Tags: , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
15 comments

Photogadaa system, parties.png, p1

Saba Oromoo Fi Sirna Gadaa

Dhibbaa alagaa bitamuu waggaa dhibbaa Oromoo irra turuurraa kan ka’e hedduun ummata Oromoo har’a Oromummaa isaa haa beeku malee, seenaa ummanni kun keessa dabree as ga’e ragaa qorannoon deggaramee barreeyfame irraa wanti inni hubatu baay’ee xiqqaadha.
Ammaas tanaan seenaa ummaata guddaa kanaa guutumatti barreeyfamee jira jachuu utuu hin ta’in gaaffiilee Oromoon tokko ofgaafatuufiis tahee, seenaa dharaa diinni Oromoo irratti odeessuuf deebii ga’aa ni taha waan jedhamuuf; kunoo seenaa Oromoo kan sab-boontoota ilmaan Oromootiin haala rakkisaa keessaaa barreeyfamee, akka ummaata keenya gargaaruuf asirratti maxxansine. Nuti maxxansitootni kan keessa qabnu gulaala dogongora qubee dabree dabree mul’atuufi maxxansaa qofa malee, qophiin isaa kan sab-boontoota ilmaan Oromoo tahuu isaa osoo hin hubachiisne bira hin tarru.

Barbaachisummaan barreeyfama kanaa bal’inaan seenaa irratti waan kaa’amee jiruuf, Oromoon ani eenyu? Maddi koo eessa? Daangaan koo eessa? Firaafii diinni koo eenyu kan jedhu hundi haala gahaatiin deebii quubsaa akka argachuu dandayu shakkii hin qabnu.

Sirna gadaa

Hamma kiyyoo kolonii jala hin seeniniti Oromoon sirna ittiin bulan kan mataa isaanii qabau turan. Maqaan sirna kanaas Gadaa jedhama. Sirni kuniis bal’aa ture. Dhimma jireenya ummata Oromoo fuula hundaan kan ilaalu sirna siyaasa, aada diinagdeefi amantiiti. Sirna hawaasaa guutuu ture jechuudha. Sirni Gadaa sirnaafi seera Oromoonni ittiin walbulchu, kan duulee roorroo ofirraa ittisu, kan dinagdee isaa ittiin tikfatuufi dagaagfatu, akkaata inni itti waliin jiraatuufi kan hawwiin dhala Oromoo cufa ittiin guutu ture.

Sirn kun haala Oromoonni tokkummaan isaanii laaffate kan itti roorrisaa turan Habashaafi Affaar ofirraa deebisuu dadhabe keessatti, haala hawaasaa ilaalerraa, jaarraa 14ffaa keessa biqiluu jalqabee suuta guddatee deeme. Oromoota sirna akkasii jalatti qindeessuudhaaf yeroo dheeraa fudhate. Oromoota gosatti hiraman walitti fidanii sirna tokko jalatti walitti qabuun kufaatiifi ka’uumsaa yeroo dheeraa gaafate. Gara walakkaa jaarraa 15faa isa lammaffaa keessa sirna gutuun argamuu dandaye.

Akkaata himamsa aadaa Boorana kibbaa keessatti yeroon itti Gadaan dhaabbate kanumaan walkipha. Akka mangoddoonni Booranaa himanitti Gadaa jaaruuf yaalii dheeraan eega godhame booda, Gadaan yeroo dheeraaf bifa hojechuu dandayu dhaabbate. Gadaa kanatti Abbaan Gadaa Gadayyoo Galgaloo ture. Raabni isaa (yeroosii) Yaayyaa Gulleelee jedhama ture. Eega gaafasii jalqabee Booranni Abbootii Gadaa 61 lakkaawa. Kanarraa waggaa saddeet saddeetiin yoo herrgne (Gadaan tokko waggaa 8) 61X8 = 488 taha. Eega Gadaan ijaarame, akka himamsa manguddootti Booranatti waggaa 488 taha jechuudha. Barri isaa 1499tti dhihaata. Kanaaf, sirni kun ijaaramuun isaa walakkaa jaarraa 15ffaa isa lammaffaa keessa kan jedhame dhugaa taha.

Sirna Gadaa keessatti wanni hundi gadaan walilaala. Lakkooysi yeroo, aadaan, amantiin, jireenyi hawaasaa, ittisi biyyaafi kkf hundi hidhata Gadaa qabu, fakkeenyaaf sadarkaalee Gadaa, goggeessa Gadaa, abaluu abaluu..jiru. kun, eegaa Gadaan sirna kabajamaafi guutuu akka ture mirkanessa.

Bara itti Gadaan sirna gutuu ture sana akka silaa tahutti galmeessuun hindandaymane. Hammi galmeeyfame baay’ee yaraadha. Sana keessaahillee irra guddaan kan baroota dhihooti. Waa’een isaa hammi beekamu baay’ee yaraadha. Guddinaan odeeffannoon argaman oduu afaaniin kan daddabraniidha. Isaaniis bakka bakkati garagar tahu. Sunillee Gadaan Caffe Caffetti deebi’uu haa agarsiisu malee, tokkummaa sirna kanaaf ragaa kan tahu haftee sirna kan Gadaa Booranaa har’aalee haga taheefuu hojjataa jiruudha. Kanaaf, waa’ee sirna Gadaarratti hangi hubatame xiqqaadha. Waliigalatti sirna kana caalatti hubachuudhaaf qormaata cimaa sirna Gadaa kan mul’isan armaan gaditti ilaalla.

uunkaa jereenya hawaasaa
siyaasaa sirna Gadaa
aadaa sirna gadaa
amantii sirna gadaa
1.  Uunkaa jireenya hawaasaa

Hawaasa keessatti dhalli namaa kophaa hinjiraatu. Kophaas hindalagu. Namoota biraa wajji jiraata, hojjataas. Jireenyi dhala namaa walitti hidhaataadha. Hawaasa Oromoo bara Gadaa keessaa yoo fudhannee akkaataa jiruufii jireenya Oromoo, akkaataa qoodama dalagaa, hariiroo ummanni Oromoo hawaasa keessatti waliinqabau, sirna Gadaa keessatti qaama tokko. Akkaataan polotikaa sirnichaas uunkaa jireenyya hawaasa Oromootti hidhamee jira.

Uunkaa jireenya hawaasa sirna Gadaa keessaa hubachuuf waan kanaa gadii hubachuun barbaachisaadha. Suniis:

a.   Goggeessa Gadaa (Miseensaa) fi Marsaa Gadaa

b.  Hiriyyaa

c.   Ilmaan jaarsaafii ilmaan Kormaa

d.  Sadarkaalee Gadaafi Murnoota Gadaa

a.   Gaggeessa Gadaa(miseensa) fi Marsaa Gadaa:

Gadaan tokko waggaa saddeet qaba. Waggaa saddeettan waliin GADAA TOKKOTTI YEROO ITTI AANGOON polotikaa warra Gadaa tokko harka jiraatuudha. Kanaaf, Gadaan waggaa saddeet saddeetiin lakkaawama. Waljijjiiraas. Waggaan saddeettan Gadaa tokko maqaa mataa isaa qabaata. Gadaa tokkicha maqaa adda addaa qabaatu. Kun Goggeessa Gadaa ykn miseensa jedhamee waamama. Kun hawaasa Oromoo keessaa, bakka gargaraatti maqaa adda addaa qabata. Jechuun:-

Boorana keessatti- Goggeessa Gadaa jedhama.

Tuulama keessatti- Miseensa jedhama.

Arsii keessatti- Miseensa jedhama.

Gujii keessatti-Baallii jedhama.

Ituu keessatti-Miseensa jedhama.

Qormaata Gadaa Oromoo bakka bakkaarratti godhameen lakkooysi Goggeessa gadaa bakka heddutti shan. Kan kanarraa adda tahees nijiraa. Fakkeenyaaf Boorana keessatti Goggeessa Gadaa torba qabaatu jira. Maqaan isaaniifi tartiibni isaaniia kopha kophaafi beekamaadha. Hoggaa Goggeessi Gadaa jiran tartiibaan deemanii raaw’atan gara isa jalqabaatti deebi’uudhaan marsaa tokko tahu. Goggeessi Gadaa tokko bakka heddutti waggaa 40 booda malee, hin deebi’u. Fakkeenyaaf Ituu keessatti Goggeessi Gadaa (missensi) jiran, Hormaata, Sabbaaqa, Dibbeessa, Fadataafi Daraaraadha. Kanneen tariiba maqaa Gadaawwan waggaa saddeet saddeetiin deeman tahanii Daraaraan gaafa raaw’ate Hormaatatti deebi’a jechuudha. Yeroon kun itti raaw’atee deebi’ee marsuuf naannawuu marsaa Gadaa tokko taha. Marsaan Gadaa tokkoo waggaa 40 qabaata. Goggeessi Gadaa shanan, walitti marsaa Gadaa shanan jalqabarraa ka’anii tartiibaan deemanii xumuramanii marsuuf gara isa jalqabaatti kan deebi’an kun “marsaa Gadaa(Gadaa cycle)” jedhama.

Yeroo idiletti laalamu jireenya nam tokkoo keessatti, Marsaa Gadaa lamaatu jira. Isaaniis, Marsaan duraa Gadaa abbaa yeroo tahu, inni lammaffaa Gadaa ilmaati. Ilmi Marsaa tokko fixee, Gadaan isaa kan abbaa tahe, kan itti aanu kan ilmaan isaa taha jechuudha. Akkuma kanatti itti fufee dabra.

Eega, bakka heddutti Marsaan Gadaa waggaa 40 akka qabaatu olitti ilaalleerra. Arsii keessatti miseensi Gadaa tokko waggaa 16 waan qabuuf kanarraa adda. Kanarraa Marsaan Gadaa Arsii keessatti waggaa 80 taha jechuudha.dagaagina keessaa Gadaan eega Caffetti qoodamee, as lakkooysifi maqaan Goggeessota Gadaa Marsaa Gadaa tokko keessa jiranii bakka adda addaa tahuun mul’ateera. Kanaas, qabsiisuuf armaa gaditti mee haa ilaallu. Maqaan Goggeessota Gadaa bakka garagaraatti:-

Goggeessa Gadaafi Marsaan Gadaa waan hiriyymummaafi aangoo polotika ilaaluun hariiroo murteessa qabu. Sanaas bal’inaan booda laalla.

B. Hiriyyaa:-

Hiriyyaan warra goggeessi Gadaa isaanii tokko taheedha. Kana jechuuniis hawaasa Oormoo keessatti warrii waggaa Gadaa keessatti dhalatan hundiifi kan maqaan Goggeessa Gadaa isaanii yoo dulloomoo tahanillee wal’irraa bu’ee yookaa tokko tahee hiriyyaadha. Ijoolleen waggaa Gadaa 1-8 jidduufi gaheeyyiin waggaa Gadaa 45-56 jidduu yoo Goggeessi Gadaa isaanii tokko tahe hiriyyaa tokko jedhamu. Marsaan Gadaa naannawutti walitti fidee ijoolleefi jaarsoolii hiriyyaa taasisaa. Marsaan Gadaafi Goggeessi Gadaa akkanatti hiriyyummaa murteessu. Hawaasa Oromoo keessatti hiriyyaan akka obbaleeyyaniitti wal’ilaalu. Ayyaana gurguddaafi beekamoorratti hiriyyaan wal argee waliin turuudhaan walfaarsa. Jaalalti walii, walamanuun, waliif dhimmuun, walgargaaruun…kkf hiriyyaa biratti jabaadha. Aangoo polotikaa keessatti paartii tokko tahu.

Kanaf, hiriyyummaan karaa hawaassfi polotikaa Oromootaa walitti hidhuudha. Waa’een hiriyyaa hoggaa akkas tahu, ijoolleefi ga’eessoota maaltu walitti fidee hiriyyaa godha? Gaaffiin jedhu ka’uun nimala. Gaaffi kana deebisuuf, nama Goggeessa Gadaa isaatiin Gadaa keenya jedha. Gadaa isaa faarsa, kabaja. Kanarraa akka ilaalcha polotikaa baraatti hubachuuf waan Paartii ilaaluun gaarii taha. Hawaasa keessatti paartiileen uumamtu turan jechuudha. Goggeessi Gadaa shanan paartiilee shan kan ijoolleefii manguddoota hiriyyaa godhuus paartii tokkicha waliin qabaachuudha.

c. Ilmaan kormaafi Ilmaan jaarsaa:

sirna Gadaa keessatti Ilmaan kormaafi Ilmaan Jaarsaa qoodameef beekama. Kan hawaasa bakka lamatti qooduudha. Kun jireenya hawaasa Oromoo bara sirna Gadaa keesaatti akkaataa Qabannoo aangoo polotikaa kan murteessuudha. Warra aangoo polotikaa qabachuuf deemaniifi kanatti hawasa qooda. Kuniis, waggaa Gadaa wajjiin walitti hidhataadha. Carraan aangoo polotikaa keessaa qooda qabaachuufi dhiisuun isaa yeroo itti dhalaterratti hundeeyfama. Kanaaniis ilmaan Oromoo yeroo dhalatanirraa kaasee ilmaan kormaafi ilmaan Jaarsaatti qoodamu. Akkaataan qoodamaa kuniis, seera umamaa kan hordofu qaba.

Ijoolleen Abbootiin isaanii sadarkaalee Gadaa keessa seenanii yeroo isaan aangoo polotikaa qabachuttii dhihaatan ykn qabatan (gadooma keessa) dhalatan ” ilmaan kormaa” jedhamu. Isaaniis, bara Gadooma abbootii isaanii keessa (waggaa 40 abbootii isaanii eeganii) kan dhalatan waan tahaniif sadarkaa Gadaa keessa seenuudhaan miseensa paartii tahuu dandayan. Kanaaf aangoo polotikaa keessaa qooda fudhachuu dandayu.

Ilmaan Gadooma abbootii isaanii (aangoo polotikaa qabachuu) dura ykn booda dhalataniifi abbootiin sadarkaalee Gadaa seenuu hindandeenyerraa dhalatan hundi “ilmaan jaarsaa” jedhamu. Ilman jaarsaa warra sadarkaalee Gadaa seenanii miseensa paartii tahuu hindandeenyedha. Kanaafiis aangoo polotikaa keessaa warraa qooda fudhachuu hin dandeenyeedha. Ilmaan jaarsaa warra waliin dhalatan hundaan hiriyyaa tahuu dandayu, jechuun ilmaan kormaa wajjiinillee hiriyyaa walii tahuu dandayu.

Eega, hawaasa keessatti Gadoomuuf carraa kan qaban ilmaan kormaa thuu hubanne. Ilmaan kormaa gaafa dhalatanirraa kaasee sadarkaalee Gadaa seenanii akkuma gudachaa deemaniin dalagaa garagaraarratti dirqama polotikaafiis qophaawan. Kun dirqama isaaniiti. Ilmaan jaarsaa garuu, waa’een waan qoratamuufi baratamu hundaaf dirqamuun yoo hawaasicha keessa jiraachuu dandayuuf tahe malee, itti hin dirqaman. Ilmaan Oromoo akkanatti qoodamuun bakka heddutti mul’ate. Gadaa Boorana, Maccaa, Tuulamaafii Gujii keessatti qoodamni kun jira. Qoodamni yoo hinjiraanne tarii Gadaa Arsii, Ituufi Humbanna keessatii tahuu hin’oolu.

d. Sadarkaalee Gadaafi Murnoota Gadaa:

Akkaataa waggaa dhalootaatiin gurmuu ykn murni ilmaan kormaa tartiibaan keessa dabran sadarkaa Gadaa jedhama. Sadarkaan Gadaa maqaa gurmuu waggaa dhaloota ilmaan kormaati jechuudha. Gurmuu kanaan akkaataan jiruufi jireenya dhala Oromoo hundaatu keessatti murtaawa. Ilmaan kormaatu kormaatu keessa daddabran yoo tahellee, jirenya dhala Oromoo karaa polotikaa, amanti, aadaa, dinagdeefi waraanaafi kkf keessatti kan ilaalu addatti maqaa haaqabaatan malee akkaataan guddinaa, dalagaafii jireenyaa, kan ilmaan Jaarsaa wajjiin tokkuma. Karaa polotikaatiin garuu, garaagarummaa guddaatu jira. Tahullee sadarkaaleen Gadaa jiruuf jireenya dhala Oromoo mara calaqqisiisa. Sadarkaalee Gadaa garagaraakeessatti ilmaan Oromoo dirqama (dalagaa) adda addaatu isa eeggata. Yeroon isaas osoo hin gahinnillee waan beekamuuf sadarkaa itti aanuuf isa qopheessaa ture.

Sadarkaa Gadaa tokko waggaa saddeet qaba. Waggaa saddeet saddeettan kanaan namni Oromoo hamma gaafa dulloomee du’utti hawaasa keessatti bakkafi qoodama dalagaa qabaata. Sadarkaaleen Gadaa ilmaan kormaa keessa dabran bakka gariitti amala addaa yoo qabaatanillee waliigalatti akka armaa gadiitti keenya.

1. Dabballooma waggaa 0-8

2. Gaammoma waggaa 9- 16

3. Dargaggooma waggaa 17- 24

4. Kuusoma waggaa 25- 32

5. Raaboma waggaa 33 – 40

6. Gadooma waggaa 41- 48

7. Yubooma waggaa 49- 56

Gadaa Tuulamaa keessatti Gadoomni waggaa 32 – 40 gidduutii waan taheef kana yaadachiisuun barbaachisaadha. Armaa gaditti sadarkaalee Gadaa jiraniifi murnoota Gadaa isaanii laalla.

1.  Dabballooma

Kun jecha dabballee jedhamu kan Gadaa Booranaarraa fudhatameedha. Ijoolleen dhiiraa Gadooma abbaa isaanii keessatti dhalatan Dabballee jedhamanii yaamaman. Ijoolleen kun waggaa saddeet hamma fixaanitti Dabballetti beekamu, Boorana keessatti Dabballee haa jedhaman malee, bakka biraatti maqaa biraa qabu. Fakkeenyyaaf:

a.   Tuulam keessatti – Itti makoo jedhamu.

b.  Ituu keessatti – maxxarrii jedhamu.

c.   Gujii keessatti- Suluda jedhamu.

Sadarkaan Gadaa kun bakkayyuu waan jiruuf walitti qabatti Dabballoota jechuun hin badu. Dabballoomanii sadarkaa Gadaa isa dura ilmaan kormaa akka dhalataniin itti seenaniidha. Sadarkaa Gadaa kanatti ijoolleen hojii beekamaa hinqaban. Naannoo qa’ee turanii toohannoofi tajaajila guddaadhaan guddatan. Ilmaan kormaa sadarkaa kana:

a.   Boorana keessatti ilmaan Dooriiwwaniifi warra Gadaati.

b.  Tuulam keessatti Foollee jedhama

.

2. Gaammoma:-

jechi kun sadarkaa Gadaa Boornaa keessaa maqaa gaammee jedhamurraa kan fudhatameedha. Ilmaan kormaa sadrakaa Dabballoomaa fixan Gaammotti dabru. Waggaa 8 – 16tti akkaataa itti rifeensii isaanii qoramurraa yoo jedhame dhugaadharraa hin fagaatu. Ijoolleen dhiiraa sadarkaa Gammomaarra jiran:

a.   Booran keessatti – Gaammee xixiqqoo jedhamu.

b.  Tuulama keessatti – Dabballee jedhamu.

c.   Gujii keessatti – Dabballee jedhamu.

d.  Ituu keessatti – Ruuboo jedhamu.

Gaammoonni sadarkaa Gadaa yeroo itti ijoolleen jabbiilee tiksan, hojii warraarratti gargaaraniifi loon tiksaniidha. Dalagaa kanaafi kana fakkaatanitti haa bobbahan malee, sadarkaa kanatti tohannoo warraa ala hin bahan. Yeroo kanatti taphatanii caalatti walbaruu jalqabu.

1.  Dargaggooma

Yeroo kana kan itti dargaggooman waan taheef, sadarkaa Gadaa kanaas bakka gargaraatti maqaa garagaraa waan qabuuf sadarkaa kanaan, Dargaggooma jedhama. Ilmaan kormaa sadarkaa lammaffaa fixanii waggaa 16 – 24 jidduu:

a.   Booran keessatti – Gaammee Gurguddaa jedhamu

b.  Tuulam keessatti – Foollee jedhamu.

c.   Gujii keessatti – kuusa jedhamu.

d.  Ituu keessatti – Goobam jedhamu.

Dargaggoomni sadarkaa itti namichi toohannoo warraarraa hillee walaba tahaa deemuufi warrarraa fgaatee soch’auu dandayuudha. Akkasumas, yeroo itti jabina, beekumsafi jagnummaa ofii mul’isuu jalqaabniidha. Jiruu dhufataa deemuudhaan yeroo itti ofdandayutti tarkaanfataniidha. Hawaasichaa bu’aa buusuufiis kan keessatti ofqophessu. Dalagaarratti bobbahanii, loon fagaatanii bobbaasuu, ol’aantoota isaanii wajjiin deddeemuu, adamoo bahuufi bineessoota loonirraa ittisuudha.

4. kuusoma

kuusomni sadrkaa loltummaati. Naannoo garagaraatti ilmaan kormaa sadrkaa kanaa adda addaa qabaatanillee Booran keessatti kuusa waan jedhamaniif kanarraa fudhannee kuusoma ittiin jenne.

Murni kun:-

a.   Boorna keessatti – Kuusa jedhama.

b.  Tuulama keessatti – Qondaala jedhama.

c.   Gujii keessatti – Raaba jedhama.

d.  Ituu keessatti Raaba jedhama.

Hawaasa Oromoo bara sirna gadaa keessatti, kun murna lolu ture. Waggaa 25 – 32 jidduu kan tahan dirqama loltummaa qabu. Namuu roorroo biyyarra geesse ittisuuf waan ittiin lolu- xiyyaas tahee, eeboofii gaachana mataa isaatii qopheeyfatee farda lolaas qabaate taha. Lolli argamnaan akka dhagayeen qophaawee walgurmeessee duula. Kanatti dabalee waan dhimma biyyaa ilaalan yeroo kanaa kaasee qorachuu dandaya. Sadarkaan kun, Tuulamaafi Ituu keessatti yeroo itti ilmaan kormaa aangoo qabachuuf ofqophessan, sadarkaa 4ffaa tahuudhaanifi dirqama loltummaa qabaachuudhaan tokko yoo tahan kaanirraa kanaan adda bahu.

1.  Doorama

Bakka heddutti sadarkaa itti aangoo qabachuudhaaf ilmaan kormaa qophii barbaachisaa godhaniidha. Yeroo kana keessatti dhimma biyya, bulchiinsa, sera, aadaa, amantiifi seena dabre baratu. Waa’ee sirna Gadaa caalatti hubachuu dandayu. Haalli isaanii warra biyya bulchuu ykn qondaaloota Gadaa wajjiin walitti hidhataadha. Bakka warrii Gadaa itti murtii seeraa kennan, dubbii gosaa ilaalanfi marii godhanitti argamanii irraa baratu. Bakka aadaafi amantiitti argamanii sirna qalbifatu. Caffee yaa’ii Gadaarratti argamanii murtii kennuudhaan hojiidhaan ofqaru. Hayyoonniifi manguddoonni biyyaarraa qoratanii barachuudhaan beekumsa isaanii bal’ifatu. Biyya keessa sossohanii ummataan walbaruu, akkanatti aangoo polotikaaf ofqopheessu jechuudha.

Sadarkaan kun, Tuulamafi Ituu keessatti isa afraffaadha. Ilma kormaa sadarkaa kanaa, akkamu asii olitti kaa’ametti Tuulama keessatti qondaala, Ituu keessatti Raba jedhamu. Sadarkaan Gadooma isaanii waggaa 32- 40 jiddutti waan tahaniif, isaan keessatti dalagaa akkanaa (doorama) kan qaban wagaa 23-32 jidduutti kan jiran Tuulama keessatti Qondaala, Ituu keessatti Raaba, akkanatti ofqopheessu.

Boranaafi Gujii keessatti ammoo, yeroon aangoon qabanna tartiibaan waggaa 45-53ttifi waggaa 40-48tti waan taheef, yeroon itti aangoof ofqopheessan kun waggaa Gadaa 32-40 jiddutti taha. Arsii kessattiis akkanuma.

Sadarkaa Dooramaa Booranaa keessatti iddoo lamatti qoodama. Isaniis Raabamaafi Doorama tahu. Raaboonni yeroo itti ilmaan kormaa Raaba tahan jedhamu, waggaa 32-40 jiddutti. Waggaa 41-45tti Doorama jedhama. Inniniis yeroo itti ilmaan kormaa Doorii jedhamaniidha. Kanaaf, sadarkaadhaan bakka itti garaagarummaan jiru tokko kana taha. Kuniis kan mul’ateef dagaagina sirni Gadaa arge keessatti jijjiiramni waan argameefi. Yoo sadarkaa kana ilaalle ilmaan kormaa sadarkaa shanaffaatti (waggaa 32-40 jiuddutti)

a.   Tuulama keessatti- Luba jedhama.

b.  Ituu keessatti – Doorii (Raaba-dorii) jedhamu.

c.   Boorana keessatti – Raaba dorii jedhamu.

d.  Gujii keessatti – Doorii jedhamu.

Idileen sadarkaa kanatti kan ilaalle garuu, Dooramni qophii aangoo qabachuuf godhamuudha.

6. Gadooma

sadarkaa itti ilmaan kormaa aangoo polotikaa qabataniidha. Yeroo itti warri Gadaan isaanii geessee biyya bulchan, seera ilaalan, dubbii Gosaa furaniidha. Sadarkaa Gadaa kun Tuulamafi Ituu keessatti isa shannaffaadha. Boorana, Gujiifi Arsii keessatti ammoo, isa jahaffaadha. Ilmaan kormaa sadarkaa Gadooma Booranaafi Gujii keessatti Gadaa; Tuulamafi Ituu keessatti Luba. Ituu keessatti Raaba doorii jedhamu. Yeroo Gadoomaa:

a.   Tuulama keessatti – waggaa 32-40tti

b.  Ituu keessatti – waggaa Gadaa 32-40tti

c.   Boorana keessatti – waggaa Gadaa 45-54tti

d.  Gujii keessatti – waggaa Gadaa 40-48tti

e.   Arsii keessatti – waggaa Gadaa 40-48tti taha

Bakka heddutti Gadooma keessatti ilmaan kormaa martinuu sadarkaa Gadaa keessaa hamma guutuu biyyatti dhibdee polotikaa, dinagdee, hawaasafi waraanaa cufa furuuf itti gaafatama qaba.

7. Yubooma

Sadarkaa gadaa, murni itti aangoo Gadaarra ture aangoo eega gadi dhiisee itti dabruudha. Gadaa jaarsummaa ykn manguddummaati. Sadarkaa kana keessatti ilmaan kormaa akka hangafaatti ilaalamu. Dalagaan isaanii warra Gadooman gorsuu, qacheelchuu, maandhaa isaanii kan tahan gorsuu, leenjisuufi barsiisuudha. Gara boodaatti hojiirraa walaboomanii ta’anii sadarkaa itti aangoo dhiisanii soorama seenaa kana keessa kan jiran (kan Yubooma)

a.   boorana keessatti – yubaafi booda Gadamoojji

b.  Tuulam keessatti Yuba

c.   Ituu keessatti Lubajedhamu.

Aadaa sirna gadaa

Dhallii namaa akkaata itti naannoo isaa hubatee, itti jijjiiru qaba. Kana keessatti hooda, safuu, beekumssa, qaroomaafi yaadumsi qooda guddaa kennu. Kun hundi dinagdeefi polotikaa sirna hawaasaarratti hundeeyfamau; kanneenirraa calaqqisa argamaniidha. Akkaataaan itti dhalli namaa naannoo isaa hubatee jijjiiru, daawwannoo dinagdeefi polotikaa kan tahe kun aadaa jedhama.

Sirna Gadaa keessaas aadaan maddu jira. Akkaataa dinagdeefi polotikaa issaarraa aadaan hawaasa Oromoo keessatti, bara Gadaa dagaagee beekamaa ture. “aadaa Gadaa” jedhama. Kuniis sirnicha sirna aadaa fakkeessa. Hubannootni karaa cufaa jiru akka aadaatti fudhatamee hawaasa keessatti fudhatama. Kabajaa, safuu, hoodaafi kkf qabaatee mul’ata.

Hoodni, safuufi amantiin sirna kana keessa ture hundi nama hunda biratti fudhatamee kabajama; sanii ala bahuun hawaasaa ala tahutti waan fudhatamuuf nam-tokkoo kaasee hamma maatiitti, maatiirraa kaasee hamma sabaatti qaama walii tahanii jiraatu. Akkaataan jireenya maatii, fuudhaafii heerumaa, hariiroon uumaa, baasiin gumaa, adabni seeraa cabsaniifi kkf hundi aadaa waan tahaniif fudhtamoo turan. Akka bara saniitti eenyulleen aadaa kana nifudhata. Murtiin du’aa yoo itti dabrellee namni sun aadaa waan taheef, beekee eegumsa tokko malee, taa’ee adaba isarritti raaw’atamu eeggata jedhamee himama.

Waliigalteen jaalalaan, tokkummaan waliinjiraachuuniis aadaa jiraachaa ture. Aadaa kanaa ala bahuun, badii isa sadarkaa oliitti waan fudhatamuuf, namuu aadaa tahuu isaa waan beekuuf sirna Gadaa keessa jiru kabajee osoo keessaa hinbaasin kabajee jiraata.

Heeraafii seerri biyyaa akka aadaatti fudhatamee jabaata, kabajamaas, waan jiruufi jireenya ofii ittiin geggeeffatan taheef seeraafi heerri ni kabajamu jechuudha. Waan sirna kana keessatti tahan hundi akka aadaafii amala biyyaatti fudhatamee kabajama. Akkaataan qabannoo qabeenyaa itti loon bobbaasan, looniifi bishaan eelaa baasan, itti qotaniifi akkaataan itti waa horatanii dhimma ittiin bahan aadaa Gadaa keessatti gamtoomaafi marabbaatu calaqqisa. Namuu qabeenya mataa isaa qabaatee irratti mirga guutuu qaba. Kan dhabe, kan balaan uumaafi lolli dhaqqabe, kan dhukkubsateefi abaarri itti dhufe, … hundaa suphuufi hadhaadhiyyuun beekamaadha. Har’allee Boorana keessatti “Buussaafi Gonfa” kan jedhamu aadaa osoo hin badin jiruudha. Namuu waan waliin horate waliin dhimma bahuurraa dabree hawaasa keessatti walbadhaasuufi walgargaaruun aadaa Gadaa keessatti beekamaadha.

Aadaa kanaafi kana fakkaatan ala bahuun hawaasa keessaa nama baasa. Jechuun adaba namarratti seeraan dabru malee, waan halaba (out-casted) nama taasisan jiru. Isaan keessaa haraamuu, caphanaa,…fikkf beekamoodha. Namni haraamuu, caphana,.. jedhamee gosa keessaa bahee namummaa dhabee kophaa jiraata; kophaa godaana, qubata. Gargaarsi hawaasummaa keessati godhamuuf irraa dhaabbata. Gatamuun kana fakkaatan waan jiraniif namuu aadaa Gadaa keessaa kabajee jiraata.

Sirna Gadaa keessatti yeroo garagaraatti aadaan jireenya hafuura ilmaan Oromoo calaqqisan jiru. Isaan keeessaa, ayyaanootni beekamoon kabajamuun waan jiraatani. Ayyaanoota kana keessaa kan sirna Gadaa keessaa jireenya polotikaa ilmaan Oromoocalaqqisu ayyaana buttaati. Guutuu hawaasichaa keessatti yeroo itti aangoon polotikaa Gadaa tokkorraa kanitti dabru, ayyaana kanarratti horiin (loon) qalamanii, nyaachisni guddaan godhama. Sirba, tapha, faaruufi wanni kana fakkaatan ayyaanicha ho’isan addatti beekamoodha. Ayyaana buttaa malee, kanneen sirna kana fakkaatanii maqaa mataa isaanii qaban sadarkaa oliiti dhaabbata tahanii yeroo beekoomaatti kabajaman hedduudha. Isaan keessaa garii maqaa dhawuuf:

Boorana keessatti ayyaana Guduruu buufachuufi qumbii walirraa fudhachuu.
Arsii keessatti ayyaana baraartiifi guduruu, gurra uraafii jaarraa qaluu
Tuulam keessatti ayyaana dhagaa kooraafi jaarraa
Gujii keessatti ayyaana bantii haaddachuu
Kanneenii alattiis, cidhni gargaraa yeroo beekamootti bakka bakkatti godhamu, amantiiniis qaama aadaa hawaasichaa waan taheef, ayyaanni amantii sirna Gadaa calaqqisan bakka hundatti godhamaa ture. Ayyaana kana namuu Qaalluu (geggeessaa amantii) muuduudhaan eeyba kadhata, waaqa (rabbi) isaa galateeyfata; biyyaaf nagaya kadhata; hormaatarratti milkaa’uufi ilmaan isaa, uummtaafi mataa isaaf, fayyaafi jireenya kaadhata. Eegaa, kun aadaa amantii sirna Gadaa keessaa isa tokko. Aadaa Oromoo kan bara sirna Gadaa keessatti yeroon baay’ee barbaachisaadha. Guyyaa, ji’a (baati), waggaafi Gadaa lakkaawuudhaan hawaasa Oromoo sirna kan jalatti qindeessuun qaama aadaa ture. Kanaafiis, hawaasa Oromoo keessatti qaroomni (civilization) addunyyaf gumaache kalandarii Oromooti. Kalandariin Oromo kuniis, astronoomiin kan qoratamee argameedha. Ji’a waggaa dhaloota, bara Gadaa, guyyaafi ji’a ayyaanaa lakkaawanii add baafachuuf tattaafii qormaata ji’a, urjiifi aduu irratti godhamaniin qarooma Oromoota adda godhuufi dagaagina argameedha.

Akkaataa kalandarii Oromootti ji’i (baatiin) tokko guyyaa 29.5 qaba. Waggaan tokko ammoo, ji’a 12 ykn guyyaa 354 qaba. Kanneeniis addaan kan baafataman:

ba’uu, seenuufi guddina addeessaa (ji’a) lakkaawuu
bakka, teessuma, mul’ina urjiilee keessaa buusaa, bakkalcha, … to’achuufi jala bu’anii hordafuudhaan tahu.
Hojii mataa isaanii godhanii hordafuudhaan kan hawaasicha beeksisan, beektoota astronoomiiti. Isaaniis beekumsa qaban kana kaaniif dabarsuurratti barnoota laatu, shaakalsiisu. Guyyootiin ji’a tokkoo soddomitti dhihaatan hundi maqaa mataa isaanii addatti qabaatu. Guyyootii jiraniif maqaa 27tu jira. Har’a Boorana keessatti hojjetaa jiru. Maqaan 27n tartiibaan guyyootii 27f tahanii hoggaa xumuraman gara isa jalqabaatti deebi’anii ammaas marsuuf itti fufu. Maqaaleen 27n kun:

Maqootiin kun hundi hiikkaa mataa isaanii qabu. Inniniis urjii, bakkalcha fi ji’arratti huundeeyfamee hiikama. Yeroo hiikamuus ayyaana guyyootii sana ibsu. Fakkeenyaaf, Gidaadaafi Gabra naannaa kan jedhaman ayyaana carraa gadheeti. Inni hiikaa hangafaa waan qabuuf, dureettiin jaalatama waan ibsuufi gaafa wanti hojjetan hundi, waan namatti tolaniifi ayyaana carraa gaariidha. Namni dhalatu ayyaana akkamiirra akka dhalate kanneen irraa himama. Eegaa, hundi qarooma Oromoota haatahan malee, sirna Gadaa keessatti aadaa tureedha.

Waggaa tokko keessa kan jiran ji’ooti (baatiileen) Oromoo 12n maqaa mataa isaani qabu. Isaaniis bakka garagaraatti maqaa adda addaa qabaatu. Ji’ 12n wagga tokko keessa jiran keessa guyyaa 354 akka jiran olitti kaafneerra, ammaas ni yaadachiifna. Maqaan ji’oota Oromoo bakka bakkaatti:

Walumaagalatti aadaan calaqqisan akkaataa dinagdeefi polotikaa sirna tokkoo, akkaataa dhalli namaa ittiin naannoo isaa hubatee jijjiiru tahuu olitti ilaalleera. Sirna Gadaa keessattiis ummanni Oromoo aadaa walii galatti bifa armaan olii qabaatu akka qabu, aadaa kanarraahiis qaroomni ummata Oromoo kalandara mataa isaa qabaachutti akka geesse hubanna. Aadaa sana keessaa immoo amantiin maddee maal akka fakkaatu kophatti ilaalla.

Amantii sirna gadaa

Amaantiin Gadaa ummanni qabaatu keessaa tokko waan sirna Gadaa keessatti hojjetaman aadaa tahee qaama Oromootaa akka ture olitti kaafneerra. Inniniis waan sirna sana gadi jabeesse akka tahe hubatamaadha. Aadaa jiran keessaahiis amantiin hordafamaa ture, sirnicha utubee kan jabeesse dha. Amantiin aadaa haatahuu malee, mataa isaatiis sirna Gadaa keessatti waan aadaa tahan hundaa kan jabeesseedha. Kanaaf amantiifi aadaan tokkummaa akka qaban ifaadha.

Jireenya hafuura qabu keessatti dhalli namaa, hubannoota naannoo isaarraa qabuun waan amanu qabaachuu waan malu, bara Gadaa keessattiis ummanni Oromoo waan itti amanu qaba ture. Inniniis waaqa jedhamee yaamama. Waaqni waan hundumaa ol kan tahe, hunda kan tolcheefi kan uume, waan hunda kan dandayu, … tahuu isaatti amanama. Ormootaafi waaqa kana kan walqunnamsiisan qaalloota jedhamu. Hojiin isaaniis akka qeesotafii sheekootaati.

Qaaloota yeroo jennu akka bara dhihoo keessa ummata samuuf jecha sobanii, gowwoomsanii irraa waa guurratan akka qaallichaa Habashaamiti. Qaalloonni Oromoo bara sirna Gadaa ummata, uumamaafi biyyaaf waaqa kadhatu; galateeffatu, ummata eeybisu, looniifi madhaaniif rooba kadhatu, warra bira dhaqanii waaqa kadhachuuf isaaf muudaniif eebba keennu. Dalagaa kana fi kana fakkaataniin akka ummanni amantii Waaqatti amanuufi hordofu godhu; ummataafi Waaqa walqunnamsiisu.

Oromoonni karaa Qaalluu Waaqaan walqunnamuu malee, akkaataa biraas niqabu. Kuniis yeroo garagaraarratti ofiis waaqa kadhachuufi galateeyfachuudha. Bakki itti waaqa kadhatan, galateeffataniis galma ijaarame keessa, muka jala, gaararraa malkaa gubbaa,…dha. Kanneen utuu kana godhanii, yeroo yerotti dhaqanii Qaalluu muudu. Ayyaanni amantiis yerootti ayyaaneeffataman nijiru. Isaaniis warraa akka

Ateetee- Kan dubartootaati. Inniniis kan mucaa argachuuti.
Nabii – Kan abbootiiti.
Jaarri ayyaana nagayaa, tikfama namaa, looniifi qa’eeti.
Abdaarrii-ayyaana dachii midhaan baasisuuti
Qaallonniis sirna ayyaana amantii kanarratti ummata gorsu, jajjebeessu. Qaalluun eessaa baha? Gaaffiin jedhuu ka’uun nidandaya. Gosa keessaa Qaalluun bahuu dandayuufi hin dandeenye jiru. Inniniis waanuma hangafummaafi quxxusummaa hawaasa Oromoo keessa turerraa tahuun nimala. Qaalluun gosa beekamaa keessaa baha. Achi keessaa bahee gosoota hafniifiis Qaalluu tahu. Hundaaniis muudama. Qaalluun gosa beekamaa keessaa haa bahu malee, tokko qofa taha jechuumiti. Maadhee hawaasa olii sana keessaa dabalanii jiraachuu dandayu. Garuu isaan keessaa tokkootu hundarra kabajaa qabaata. Isaanutuus yeroo ayyaanaa muudatti muudamaas. Fakkeenyaaf Boorana keessatti Qaalloota (laduu) shana jiran kan Maxxaarrii sadaniifi kan Karrayyuu tokkoofi kan Odituu tokko keessaa hunda caala kabajaman Qaalluu Odituuti.

Qaalluun isa oliiti jechuudha. Booranaa alaas qaalluun kana muuduuf Oromoonni lafa fagoo deemanii dhaqu. Kanaaf, sadarkaa qabu; warri gad hafan isaa gaditti dalagu jechuudha. Qaalluun abbaadhaa ilmatti dabree dhaalama deema. Namchi mataan amantii Qaalluu hoggaa jedhamu, haati mana isaa ammoo, qaallitti jedhamti. Qaallitiiniis akkuma qaalluu kabajamtuudha. Ilma hangafaatu yeroo abbaan isaa du’u dhaalee qaaluu tahuuf carraa duraa qaba.

Sirna Gadaa keessatti muuda Qaaluu kan yeroo malee, ayyaanni guddaan muuda jedhamu jira. Inniniis jidduu Gadaa tokkootti yeroo (si’a) beekamaafi dhaabbata tokkotti yaha. Ayyaana kanarratti Oromoonni dhaqanii galma isaatti qaalluu olii muudu. Sirna tahu keessatti yeroo kanatti eeyba Qaalluu fudhachuun beekamaadha. Namoonni lafa fagoorraa ka’anii dhaqan, ganda isaatti muudu, achitti qalanii nyaatu, nyaachisuusi.

Eegaa, walumaagalatti dalagaan Qaalluu inni tokko namaafi waaqa walqunnamsiisuu akka tahefi jireenyi hafuura Oromootaa maal akka fakkaatu ilaalleerra. Qooda Qaalluufi amantiin sirna Gadaa keessaas sirni kun sirna amantii tahuu fakkeessa. Dhugaan isaa garuu sirna amantiis, ofkeessaa qabaachuudha.

Qoodni Qaalluun qabu kan biraa aadaa Oromoo kan sirna Gadaa keessaa tiksuufi too’achuudha. Kanarratti bakka guddaa qaba. Akka aadaan sirna kanaa hin dabnefi seerriifi heerri sirnichaa hin banne qaceelcha. Ummata biratti karaa aadaafi amantii fudhatama guddaa guddaa waan qabuuf, yaada ummataa (public opinion) dhufata isaa jalaa waan qabuuf aadaa Oromoo tiksuufi daandii sirna Gadaarratti too’achuu dandaya. Waan haraamuu, caphana,… gatama namatti fiduu dandayanirraa ummata eegu dandaya.

Kanneenirratti dabalee qoodni guddaan Qaalluun qabu jireenya polotikaa sirna Gadaa too’achuufi qajeelchuudha. Murtii polotikaarratti fuulaan yoo qooda hin fudhannellee, waan yaada ummataa of harkaa qabaniif qajeelchuufi karooraratti qooda guddaa kennu. Filmaata qondaaloota Gaddfi marii biyyaarratti argamuudhaan gargaaru. Filmaata qondaaloota Gadaarratti yaada ummataa sassaabuudhaan irratti hundeeyfamanii ija filmaata godhamee adda baasanii labsu. Marii seeraafi heeraarratti argamanii akka seerriifi heerri Gadaa hin dabneef gorsuufi qajeechuudha. Qoondaaloota Gadaa aangoo qabatan sirnaan muudu, eeybisu. Kanaaf, amantiin sirna Gadaas karaa kanaafii kana fakkaataniin jireenya polotikaa ummata Oromoo qajeelchuurratti qooda guddaa qaba.

Eegaa xumuruudhaaf, geggeessaa amantii kan tahe Qaalluun jireenya hawaasa Oromoo sirna Gadaa keessatti qooda guddaa sadii qabaata. Isaaniis:-

qooda amantii – namafii waaqa walqunnamsiisuu
qooda aadaa- aadaa sirna Gadaa eeguuf, tiksuufi too’achuu
qooda polotikaa- filmaatarrattiifi marii biyyaa kan seeraafi heeraarratti too’achuufi qajeelchuudha.
Dhumarratti aadaan, polotikaafi amantiin walitti hidhatoo tahuun ifaadha.

Godaansa Oromoo Jaarraa 16ffaan duratti

Ummata akka waan hinsossoonee kana akka garaa, dhagaa ykn galaanaa godhanii fudhachuun hin tahu. Ummatni kamiyyuu ni sossoha, bakka takka gadhiisee bakka biraatti ni godaana. Seenaa ummatoota addunyaa keessatti godaansa heedduu argina. Sababootii godaansaa uuman akkuma biyya sanaafi haala yeroo sanaarratti hudeeyfama. Kanaaf sababootii godaansa uuman bal’aafi hedduudha. Haa tahuu malee, warri keessaa gurguddaa tahan nijiru:

haalli qilleensaa geeddaramuun balaa dhufee jalaa dheessuuf,

lakkooysi ummataa sanaa hedduu dabaluun dhiphina lafaa dhalatu keessaa bahuuf,

lola ummatoota olla jiddutti dhalaturraa kan ka’ee jalaa dheessuuf, kun ammoo lafa bal’ifachuuf tahu nidandaya. Seenaan godaansa Oromoo kan jaarraa 16ffaan duraa haala kana keessaa tokkorratti hundeeyfamuun nimala.

Madda ummata Oromoo yeroo ilaalletti Oromoon Baddaa Baaleefi gam tokkoon Sidaamoo keessa yeroo dheeraaf akka jiraataa ture mirkana’ee jira. Kana jechuun Oromoon hangaa jaarraa 16ffaa keessatti naannoo kana duwwatti murtaa’ee jiraataa ture jechuumiti. Godaansa haala akkasiitiin dhiheessinu warri barbaadan Qeesoota Amaaraati. Godaansi ummata kamiyyuu ballama qabatee jaarraa akkasiitiin godaana hinjedhu. Godaansi sossohiinsa ummata dhawaataan, suuta suutaan, yeroo dheerinaa keessa kan mul’atudha. Waan jaarraa tokko keessatti jalqabee dhumatuusiimiti.

Herbert S Luwis madda saba Oromoo argacuuf afaanoota Kushoota bahaa bakka 24tti qoode. Afaanoota isaanii karraa kan ka’e, durattii isaa kun lammii tokko turan jedhe. Yroo dheeraa keessa lakkooysii namaa babal’achurraa kan ka’e walirraa fagaatanii qubacuun, lammiin adda addaa dagaagan. Walbiraa godaanuun isaanii kun yoomifii akkamitti akka jalqabameef wanti beekamu hinjiru. Sababnii isaa garuu, waa asii olitti ka’erraa tokko tahuun nimala.

Lammiin affaariifi Saahoon dura godaanuu waan jalqaban fakkaata. Gara kaabaatti baay’ee fagaatanii kan qubatan, isaan kana. Lammiin kun lameen, yeroo dheeraaf waliin jiraataa turanii booda foxxqanii akka qubataniidha. Bara dhihoo dura akka waliin turan, afaan isaanii walitti seenuun ragaa nitaha. Lammiin Somaalee itti aanee sossohee waan gara bahaafi kibbaa qubate fakkaata. Ar’a Somaaleen Oromoorraa gara bahaafi kibbaa, Affaarirraa ammoo, gaara kibbaa qubattee jirti. Akka Herbert S. Luwis jedutti isaan kanatti aanee kan godaane Oromoodha. Affaar, Sahoo,Somaaleefi Oromoon hoggaa naannoo sanarraa sossohan Kuushootni bahaatti hafan ammoo, naannoo ha’a irra jiraatan keessa babal’atan malee hedduu hinsossoone.

Ormoon naannoo Mandayyoo, Dallofi Jamjam bara dheeraa jiraataa turanii dhawaata lafa naannoo isaaniitti siqaa, irra jiraataa dhufan. Yeroo isaan itti naannoo Baaleefii Saidaamoorraa sossohanii hamma Wallootti qubatan waan beekamuumiti. Garuu yeroo dheeraa keessa tahuun hinmamu. Eega Affaarootnifi Saahootni naannoo amma jiran keessa jiraachuu jalqabanii ykn, isaanumatti aananii godaananii qubacuun waan malu.

Akkaata godaansa Oromoo kan ofumaan deemaa ture kana, isa jaarraa 16ffaatti akeekuun hin tahu. Abbaa Baahireenuu yeroo akkaataa godaansa Oromoo barreeyse:

Booranni biyya isaarraa yeroo godaanu hundaan hindeemu, warri deemuu hin baebaanne nihafa. Kuniis waan mootii hinqabneef namni isaan ajaju hinjiru. Abbaan akka barbaade hojjata” jedhe. Bartels namchi jedhamu ammoo, akkaata godaansa Oromoorratti yeroo barreeyse: nama Oromoo tokko gaafatee deebii argate:

Yeroo tochoonu, ilmi hangafni bakka itti dhalateetti hafa. Ilmi quxxusuun dabranii lafa haaraya barbaadu. Ilmaa warra hangafaa naannotti hafan ammoo, firoota isaanii barbaaduu ka’anii godaanu” jedhee jira. Ragaa kana lamaanirraa kan hubachuu dandeenyu, Oromoon godaanee daangaa Keeniya kaasee hamma daangaa Tigreetti qubachuu kan dandahee, yeroo dheeraa keessa akka tureedha. Jaarraa 16ffaa keessa yeroo Baahireen barreeyse baayyinni ummata Oromoo meeqa taha? Akaa inni jedhutti utuu godaansi Oromoo yeroosunii jalqabee ilmaan quxxusuu duwwaan dabranii kan qubatan yoo tahee, lafa har’a Oromoon irra jiraatu firfirsanillee wal hingayan jechuudha. Kanaaf Oromoon jaarraa 16ffaa keessa godaanuu jalqabee utuu hintaane, jaarraa hedduun dura suuta suutaan, ilmi quxxisuun dabree qubachaa, lafa margaafi bishaan qabu barbaadaa godaane. Haalli jaarraa 16 ffaa keessatti mul’ate waan gara biraa waan taheef bakka isaatti laalla.

Duraani Oromoonni lammi tokko tahee osoo jiraatanii gosa Booranafi Bareentummati adda bahan. Bareentumafi Booranni osoo naannoo Baaleefi Sidaamoorraa gara bahaa jiraatanii lakkooysi namaafi horiin saanii baay’achuun gargar fagaatanii qubachuu jalqaban. Ilmaan Bareenummaas akka walitti heddommaachaa deemaniin adda adda bahanii qubachuu jalqaban. Ituufii Humbanni Mormorirraa ka’anii gara bahaatti sossohanii osoo adda hin bahin naannoo Odaa Bultum qubatan. Odaan Bultum kaarra Qurquraarraa gara kibbaatti hamma km 3 fagaatee argama. Ituufi Humbanni osoo adda hinbahin bakka Odaa Bultum kana

Akkaataa bultuma Oromoon Gaddaan duratti.

Sirna Gadaan duratti akkaataa bultuma Oromoo akkam akka ture wanti beekamu hinjiru. Qesoota Amaaraa tahee, seenaa barreeysitoonni gara biraa waa’ee Orommoo kan barreeyssuu jalqaban jaarraa 16ffaa booda ture. Kanaf sanaan dura seenaan Oromoo ture himamsa aadaarraa, yoo argame malee wanti galmaa’e kan jiru hinfakkaatu. Haa tahuu malee, himamsa afaaniitfi akkaataa dagaagina hawaasaarraa kan hubachuu dandeenyu nijira.

Akkaataan dagaagina hawaasaa dhala namaa kamiyyuu sirna keeessa dabru niqaba. Haalli hawaasni Oromoo bara Gadaa duraafi booddee keessa ture calaqqiinsa akkaataa bulmaata isaa ka duraanii nuuf ibsuu ni dandaya. Akkuma ummata kamiyyuu hawaasni Oromooo gamtooma Doofaa durii keessa turuun isaa waan hin’ooleedha. Kuniis akkaata qabeenya dhuufaa turerraa calaqqisa. Ormoon waan tikfattee tureef qabeenya dhuunfaa loon yoo tahe malee, lafti qabeenya gamtaa ture. Kanaa wajjiin kan ilaalamu haala walbulchiinsa isa jidduu tureedha. Hamma hawaasaatti Oromoon guddatee sadarkaa gosa gahetti manguddoo walbulchuun saa hin’oolle. Kabajaa manguddoon hawaasa Oromoo keessatti qabu har’allee aadaa Oromoo keessatti ni calaqqisa. Hamma Gadaan dhufee bakka qabtetti, manguddootaan buluun kun sadarkaa sadarkaan guddataa dhufuun hinhafne.

Haalli kun akkamitti ture? Akkamitti hojjachuu dandaye? Wanti kana calaqqisu boodana dabree maali? Hawaasa Oromoo keessatti aadaan jalqabarraa ka’ee gad dhaabbate hariiroo hangafaafi quxxusuuti. Hariiroon kun dura sadarkaa maatii keessatti gad dhaabbate. Ilmi hangafni kabajamuu qaba. Warri quxxusuu isa hordofu. Waan inni jedhe dhagayu. Hariiroon kun maati duwwaa keessatti hin hafu. Akkuma hawaasni sun dagaaguun hangafaafi quxxusuun ibidda, manaafi gosa keessattiis hojiirra oola. Ibiddi hangafaafi quxxusutti adda bahee walkabjuuniifi waliif abboomamuun buluun dhalate. Hariiroon ku yeroo dheeraaf hawaasa Oromoo keessatti hojjate.

Goso tokko keessa karra hagafaafi quxxusuu nijiraatu. Maanguddootni karra hangafaa keessa jiran biyya (gosa) bulchuurratti qceelfama kennu. Karri quxxusuu tahan warra hanagafa kana jalatti gurmaawu. Sadarkaa gossaattiis hariiroon kun ittifufa.

Gositi hangafni yeroo warra kaan qaceechu, geggeessu warri quxxusuun isaan jalati walitti qabamu. Gosootni kun akkasitt walitti dhufanii tokkooma gosaa (tribal confederacies) tolfatan. Tokkoomni gosaa kun ammoo, walkeessatti hangafaafi quxxusuu qabu. Hawaasa Oromoo keessatti akkaataan hangafaafi quxxusutti qoodamuun kun qoodama karra cimdii” ( bi social differentiation) jedhama. Sirni bulmaataa karra lamatti qoodamuun bu’ureeyfamu ammoo, sirna qoodama karra cimdii taha. Hamma Gadaan dagaagutti akkaataan bulmaata Oromoo sirna kanaan ture.

Sirna kana keessatti manguddoonni qooda lammii guddaa qabu. Manguddoota lammii keessaa ammoo, kan warra hangafaa hunda dursu. Waldhabbii gosoota giddutti ka’u manguddoota kanaatu ilaala. Gosoota Oromoo keessaa Booranni hangafa. Kanaaf waldhabbiin gosa bareentumaa, fakkeenyaaf Arsiifi Macca giddutti yoo ka’e, manguddoota Booranaatu ilaala. Haalli kun gosa, karra hundumaa keessatti akkasitti hojjata. Ummata ollaa wajjiin waldhabbiin yoo argamees, gumaabaasuufiis tahee, falmu, lola waan ilaaluufi dantaa lammii saanaa guutummatti manguddootaan ilaalamee murtii godhata.

Sirni manguddootaan qaceelu amaluma hawaasa doofaa taheellee kan Oromoon dhaabbate jabaa tahuun isaa, hangafaafi quxxusuun qaceeluu isaati. Sirna isa booddee Oromoon tolfatee ittiin walbulcheef bu’ura kan qabuudha. Sirna Gadaa keessatti hawaasni Oromoo gartuu lamatti qoodamee ijaarame. Gartuuleen kun aadaadhaan hangafaafi quxxusutti beekamu. Garuu waltoo’achuufi walgituurratti walqixa. Fakkeenyaaf qoodamni akkasii Boorana keessati Sabboofi Goona, Maccaa keessatti Booranaafi Gabaro, Ituu keessatti Kuraafi Galaan, Humabnna keessatti Qal’oofi Anniyya jedhamanii beekamu. Haaluma qoodama gosa keessa duraan tureetu Sirna Gadaa keessattiis ga-dhaabbate jechuudha. Kanaaf Oromoon osoo sirna Gadaatiin as hin bahin, sirna qoodama karra cimdii kanaan walbulchaa ture jechuun nidandeenya.

Meelba:- bara 1522-1530

Gadaan duraa Melba jedhama jedhu. Bara Gadaa Melbaa kana Oromoon abbaa duulaa itti ijaaree yeroo duraatiif gurmuun duulutti bobbaase. Baalli weeraruu jalqaban. Namichaa Amaara Faasil jedhamuu wajji wal lolanii inniis duularratti du’e. Duula Oromoo isa jalqabaa kanaan amaarri “dawwee” jedhan. Afaan Amaaraatti dawwee jechun, dhukkuba lamxii jechuudha

Muudana:- bara 1531-1538

Mebatti aane kan Gadaa fudhate Muudana jedham. Bara Muudana kana seera jajjabaa lama tumatan. Lubni hundi duula akka duuluufi laf haaraya baasan malee, meendhicha akka hin hidhanne kan jedhu ture. Baalli kan Melba weeraruu jalqabe Muudannii dhufatee hamma qarqara laga Awaashitti irra qubatan. Barri Gadaa Muudanaa kun bara Islaamoonni Imaam Ahmadiin geggeefamanii Kiristaanootaan lolaa turani. Lola diinootni isaa lamaan wal lolaa jiran kan Oromoon faana bu’aa ture. daareel Baates namichi jedhamu kana hogga ibsu:

“lolli Kiristaanoota Habashafi Islaamoota ture, Poortugaal gargaartee Imaam Ahmed mohamullee hin dhaabbanne. Waggootii dheeraaf dabree dabree deemsifamaa ture, gaallaa (Oromoo) haala kana duukaa bu’anii too’ataa turan. Gartuun lamanuu waan miidhameef lafa isaanii deebifachuuf ….yeroo itti eeggachaa turan”jedha. Lolli amantii yeroof akkasiit qabbanaawullee Oromoon lola isaa itti fufe. Muudanni Gadaa isaa fixee Kiiloleetti dabarse.

Kiilolee:- bara 1539-1546

Kiiloleen duula bal’isee DAWAAROO rukutuu jalqabe. Yeroo gabaaba keessati handhuura Dawaaroo gahe. Galaawudoos mooti Habashaa waana isaa kan nama Adaal Mabraq jedhamuun hoogganamu Dawarrootti bara 1545tti erge. Waraanni Adaal Mabraq harka Oromootti baqe, inniniis lbaqatee laga Awaash cehe.Dawaaroo kan jedhamu Arsii har’aatt akeekuun ni dandayama. Galaawudoos Islaamoota mohuu dandahullee Oromoobiyya isaaf lolu mohuu hindandeenye. Kiiloleen Gadaa isaa fixee Biifoleetti dabarse.
Biifolee:- bara 1547-1554

Galaawudoos Adaal Mabraq moohamuu dhagayee humna isaa waliti gurmeessee, waraana warra Poortugaaal fogargaarsisee Oromootti bara 1548tti duule. Humna guddaan itti haa duulu malee, Galaawudoos Oromoo mohuu dadhabee, dahannoo jabaa qotatee Dawaaroo keessa qubate. Oromoonni achitti iti marsanii lolan. Lolli sun guyyaa kudhalama deeme. Oromoonni gootummaan lolanii gaafa 12ffaa waraana Habashaa dahannoo isaa keessatti itti seenaanii hedduu irraa fixan. Ajajaan waraana Poortugaal Ayrees Deez jedhamu madaawee boodarratti du’e. Waraanni Habashaa moohame. Biifoleen duulaa isaa itti fufef Awaash cehee Faxagar waraanuu jalqabe. Hatahuu malee, Biifoleen akka Luboota isa duraa lafa haaraya qabachuudhaan hinmilkooyne. Habashoonni dhiibbaan Oromoo gara qa’ee isaaniitti dhihaataa waan deemeef jabaatanii dura dhaabbatan. Galaawudoos humna Habasha gurmeesse ofirraa ittise. Gama lachuu namni dhube baay’ee guddaa ture. biifoleen Gadaa isaa raaw’atee Michilleetti dabarse.

Michille:- bara 1555-1562

Michilleen Gadaa isaa kana keessatti namni diina hinajjeefne akka hin fuune, akka rifeensa mataa hinhaaddanne seera baase. Akka jedhamuttiis bara Gadaa Michillee kana Oromoon fardaan loluu jalqabe. Kanaaf lafa fagoo deemee lola gochuu jalqabe. Bara Michillee kana Galaawudoos waraana isaa Faxagar keessa jiru namicha Hamalmaal jedhamuti kennee bataskaana Imaam gube ijaarutti deebi’ee ture. bara 1555tti Michilleen Hamlmaaliin bakka Dagoo jedhamutti waraanee moohe. Hamalmaal moohamuun Faxagariin guutumatti harka Oromootti deebise. Faxagar Enriif Karrayyuu har’aani taha. Michilleen Faxagar irra dhaabbatee Cafaat, Bazimoofi Daamoot salphatti rukutuu jalqabe. Gibeen qabachuuniis yeroo kana jalqabe. Bara Michillee injifannoo guddaan argame garuu, Islaamootarratti ture. islaamoonni eega Imaam Ahmed boodde weerara guddaa kiristaanatti bobbaasuu hindandeenye. Hatahuu malee, geggeessaan Islaama Harar Amiir Nuur jedhamu humna walitti qabatee bara 1559tti Habashatti duulee ture. amiir Nuur Galaawudoosiin lolee moohe. Galaawudoos lola sanirratti du’e. Amiir Nuur osoo inni injifannoo argatetti gammadee ayyaaneeffachaa jiruu Oromoonni magaalaa Harar seenanii barbadeessan. Oduu kana dhagahee osoo inni gara Harar deebu’utti jiruu Michillee bakka Tulluu Hazaaloo jedhamtutti haxxee hidhee rukute. Lola taherratti Oromoonni haa dhuman malee, Amiir Nuur ni moohame. Waraanni saa harka loltuu Oromoorratti akka dhadhaa baqee dhume. Lubbuun kan keessa bahan xiqqaa ture. lolli Tulluu Hazaaloo biratti tahe kun, yeroo dheeraaf Kiristaanaafii Islaama gidduutti lola deemaa ture addaan kute. Humni Oromoo jabaachuun warra wal lolaa turan gidduutti nagaya buuse.

Michillee booddee duulli Oromoo karaa lamaarraa tahuu jalqabe. Isaaniis:- Oromoota Walloofi Maccaafi Tuulama. Wallo keessati kan Gadaa fudhate Harmuffaa jedhama. Kan Tuulama ammoo, Hambisaa jedhama. Lachuu saanii bara 1563-70tti Gadaarra turan. Hambisaan duula gurguddaa Shawaa keessatti haa godhu malee, Amaara dhiibuu hin dandeenye. Mootiin Habashaa Minaas akka jabatti Hambisaafi Harmuffaa dura dhaabbate. Osoo isaaniin loluu du’e. Malaak Saggad ykn Sarta Dingil kan jedhamu itti dabree aangoo Habashaa qabatee lola ittifufe. Hambisaaniis lafaa haaraya osoo hinqabatin Minas wajjiin lola gurguddaa osoo godhuu Gadaan isaa dhumeeRoobaleetti dabarse. Harmuf Awaash cehee Affaarootafi Habashootatti duuluu jalqabe. Gi’orgis Haaylee kan jedhamu bakka qacinaafi Wayaata jedhamutti lolee Moo’e. Affaarootaas lolee naannoo Angootttifi Ganyi jedhamtu qabatee taa’e. Bakka kanarraa Amaara Saaynitiifi Bagamidritti duuluu jalqabe. Harmuuf bara Gadaa isaa Affaaroota, Argoboota, Doobotafi Amaaroota Ganyiifi Angoot keessa turan waraanee ofjala galchee gosa moggaase. Harmuuf Affaaroota humna isaanii cabsee baay’ee xiqqeese. Harmuuf Gadaan isaa dhumee Robaleen harka fudhate.

Robaleen:- bara 1571-1578

Malaak Saggad Roobalee Shawaa keessatti dabarsuu dhoorke. Ofiis garuu Roobalee dhiibuu hindandeenye. Shawaa keessatti haala akkanaan jiru Roobaleen Walloo Bagamidir seenee lola jalqabe. Yeroo kana Malaak Saggad saffisaan gara Bagaamidir deebi’ee Roobalee bakka wayinaa Dagaa jedhamutti lolee Roobaleen moohame wallotti deebi’e. Roobaleen hoggaa Malaak Saggfad gara Bagaamidir deeme, duula Shawaa keessatti jabeessee Amaaroota gara hallayyafi olqatti naqee biyya qabate. Malaak Saggad deebi’ee Roobalee dhiibuu hindandeenye. Gadaan isaanii dhumee lamaanuu Birmajiif bakka gaddhiisan.

Birmajii:- bara 1579-1586

Bara Gadaa Birmajii Oromootni Amaara hedduu muddanii qaban. Birmajiin Wallo Bagamidir seenanii Amaaroota hedduu fixan. Aantoot Malaak Saggad lolarratti dhuman. Amaara Bagamidir akka malee hollachiisee. Birmajiin Tuulamaafi Macaa lafa fardi isaa dhaquu dandayu mara deemee qabate. Amaarri gara hallayyaafi holqatti galtee dhokatte. Osoo gaarri, hoqiifi hallayyaan hinjiru tahee, namni hafu hinjiru jedhaa ture barreeysaan Habashaa Alaqaa Atsimeen. Malaa Saggad oliifi gad fiigutti yeroo isaa fixe. Birmajiin Shawaa laga Jamayii cehee Waqaa qabatee Amaara lafa Oromoo keessa qubatte Habashaarraa kute. Achirraa Gojjaamiifi Daamoot waraanuu jalqabe. Malaak Saggad nama Daragoot jedhamu akka Gojjaamiin ittisuuf itti erge. Birmajiin lola Daaragootirratti du’e. Haa tahu malee Birmajiin gara dhuma Gadaa isaati jala Gojjaam keessatti moohame. Biramjiin bakka lachuutti Gadaa gad dhiisanii Mul’atatti dabarsan.

Mul’ata:- bara 1587-1594

Bara Gadaa Mul’ataa kana Walloon hedduu hinduulle. Yeroo lama duwwaa Godaritti duulee saamee Wallotti deebi’e. Qubatee waan taa’e fakkaata. Mula’ati, Maccaafi Tuulama duula isaa itti fufe. Bifa lolaa geeddaree Amaara karaarratti gaadanii ajjeesuu jalqaban. Gaara gidduufi saaqaa dhiphoo ta’an jiddutti eegee Amaara murachuu jalqabe. Kanaaf Amaarri bara sana lafa sodaatu bira hoggaa gahewalitti lallaba, walwaama dabra ture jedhama. Bakka fardasaaf mijjaa’u Gondariifi Gojjaam keessa gulufee basha’e. Boodaas achi quabatee taa’e. Amaarri araarfachuu jalqabdee, suuta suutaan walmakuu jalqaban. Haa tahu malee, lolli isaan jiddu hindhaabbanne: isaan keessa warri gurguddaan:

Jaarraa 17ffaa jalqabarratti (1605-1617) bara mooti Habashaa Suusiniyoos Oromoon Bagamidrifi Gojjaamitti duulaa ture, garuu ofirraa ittisan.

1620 Oromootni Walloo Bagamidriti duulan.

Qaabsis Paaris (Paris chronicle) jedhamu lolli gurguddaan baroota 1639, 1643, 1649, 1652fi 1658tti akka tahan galmeessee jira.

1661 Oromoonni Walloo Warra HimannooGondaritti duulanii Faasilaa Dasiin lolan.

1683-1688 Oromoon Guduruu Habashaa lolee moohe.

1709 bara Tewoofiloos mooti Habashaa ture Oromoon Amaaratti duulee ture.

Jaarraa 18ffaa kaasee lolli xixiqqaan Amaaraafii Oromoo jiddutti deemaature. Amaaroonni Oromoo ofitti qabuu (firoomfatuu)jalqaban. Waldhabbii isaan jidduu jirurratti akka Oromoon isaan gargaaru hawwachaaturan. Yeroon itti Oromoon waardiyaa mooti Habashaa tahee qa’ee(gibbii) isaaniitti galees niture. Habashoonni walii isaai fonqolchuufi aangoorraa turuufiis Waraana Oromootti yeroon dhimma ba’aa turan niture.

Duula Oromoo kana booddee haala akkamiitu Gaafa Afrikaa keessatti dhalate? Humni Oromoo jechuuniis maal uume? Hamma Oromoon Gadaan of hinjaaranitti miidhaa gurguddaan irrgahaa akka ture beekamaadha. Yeroo sanaas Kiristaanootnifi Islaamootni duula wailrraa hincinne walirratti oofaa turan. Gaafni Afrikaa bakka lolaa turte jechuun nidandayama. Oromoon Gadaan ijaaramee as bahuun, madaala humna Gaafa Afrikaa keessatti jijjiire. I) lola Kiristaanaafi Islaama jidduu nidhaabe. 2) hawwii babal’achuu Habashaan qabu dhaabee walitti isii suntuurse. 3) Oromoo kabajamaafi sodaatamaa taasise. 3) Mootummaa Islaama Harar dhawee walitti bute. 5) daangaarratti waldhiibuufi lola xixiqqaa tahan malee, nagaya gara jaarraa lamaaf Gaafa Afrikaatti buuse.

Madaalli humnaa kan yeroo dheeraaf ture, kan jijjiiramuu jalqabe walakkaa jaarraa 19ffaa booda eega meeshaan lolaa haarayni harka Habashoota seene ture. Yeroo kanarraa kaaseeti kn Oromoon caphee kolonii Habashaa tahuu kan jalqabe. maddii: marsaa alaabaa

Seenaan haayyoota Oromootin barreefammee kunoo as isiinif jira. Dubbisaati baradhaa. yoo barruu seenaa biraa qabaattan tessoo exellent823@yahoo.com  irratti nuf ergaa.

Galatoomaa!

Seenaa baruu akkamitti dandenyaa?

Maanguddoowwan kenyarraa
haayyoota irraa
Intarneetii irraa
Barruu fi kittaaban adda addaatirraa
sabqunnamti adda addaa kanneen walaba ta’an irraa: fkn, SBO, VOA fi kan biroo.
seenaa bal’inaan

Seenaa saba Oromoo

Kitaaba (seenaa saba Oromoo fi Sirna Gadaa/Birraa/Fulbaana/1995)

(Toleeraa Tasammaa fi Hundasaa Waaqwayyaa)

Seenaan qorannoo ykn barnoota akka ummanni tokko itti jiraataa tureedha. Seenaan saba tokko yeroo jennu qorannoo ykn barnoota waa’ee shanyii saba saba saniiti jechuudha. Seenaan sabni tokko akkamitti jiraataa ture? Haala akkam keessa dabre? Ogummaa akkam qaba ture? Aadaan isaa maal fakkaata? Kan jedhaniifi gara biraas kaasee deebii itti barbaada. Gabaatti, seenaan qorannoo ykn barnoota haala shanyyiin (sanyyiin) ummata biyya tokkoo karaa dina’gdeefi hawaasummaa keessa dabreedha.

Ummanni tokko haala jireenya isaa hubachuuf abbootiin abbootii isaa ykn shanyyiin isaa haala keessa dabran qorachuu barbaachisa. Haalli ykn akkaataan jireenyi shanyii ofii keessa dabre jireenya har’aa irratti calaqqiinsa ni qabaata. Isa ha’aa hubachuuf isa dabre qorachuun barbaachisaadha. Kaleessi yoo hin jiraanne har’i hinjiraatu. Waan shanyyiin keenya keessa dabree as gahe qorannee baruun kan har’aa ijaarachuuf baay’ee barbaachisa. Kaleessi har’a, har’i boru maddisiisa. Kan dabre yoo hinhubatin kan har’aa hubachuun, kan har’aa yoo hinhubatin kan boruu qiyaasuun hinkajeelamu.

Namni seenaa abbootii isaa, kan shanyii isaa hinbeekne jaamaadha. Bishaan gabatee irra jiru, kan gara barbaadanitti oofamuun wajjiin walfakkaata. Namni seenaa irraa hinbare, badii seenaa deebisee dalaguuf dirqama. Namni seenaa shanyii isaa hinbeekne, maqaa, aadaafi sabummaa isaa gatee kan alagaa fudhachuuf tattaafata. Ummanni Oromoo seenaa boonsaa, biyya badhaatuufi aadaa dagaagaa qaba. Ilmaan Oromoo hedduun garuu, kan waan hinbeeyneef alagatti ofharkisuu kan barbaadan nijiran. Seenaa saba ofii baruun eenyummaa ofii nama barsiisa. Firaaf diina adda baafachuuf nama gargaara. Walumaa galatti, seenaa saba ofii beekuun sab-boonummaa dagaagsa.

Seenaa saba keenyaa kan boru itti boonnu duwwaafi miti. Tahuus hin qabu. Mataa ofii dabree beekuufi yaadachuuf barra. Barree ammoo dabarsinee barsiifna. Kanaaf ilmaan Oromoo hundi seenaa Oromoo baranii dabarsanii barsiisuun dirqama taha. Seenaa dabrerraa kan barree yaadachuuf, jireenya keenya har’aa hubachuuf nu gargaara. Madda rakkoo keenya har’aa baruuf, seenaa abbotiin teenya dabarsan beeku qabna. Rakkina har’aa furuuf mala lafa kaayyachuuf seenaa dabre beekuun hedduu barbaachisaadha. Rakkinaafi guddina sabni keenya keessa dabree as gsahe yoo beekne kan boruu yaaduu dandeenya. Daandii qabsoon keenya fudhachuu qabu tolchuufi tolchinees sirritti ta’uu isa kan itti ilaallu calaqqee seena Oromoo keessatti taha. Seenaa dabre kan fagoofi dhihoo, yaadaafi ilaalcha keenya irratti ifaan ykn osoo hin mul’anne dhiibbaa niqabbata. Seenaa keenya ka barruuf, ofii hubannee akka sirritti galmeessinee dhaloota boruutiif dabarsuudhaafi. Waanti nuti har’a hojjannu , boru seenaa taha. Kanaaf Oramoo kan tahe hundi seenaa shanyyii isaa baree dabarsee barsiisuun haalaan barbaachisaadha.

Barbaachisummaa seenaa baruu erga hubatamee, gaaffi ka’antu jira. Seenaan Oromoo barreeyfamee jiraa? Eenyufaatu barreeyse? Yoo hin barreeyfamne tahe akkamiti barreeysuun dandayama? Gaaffiileen kan fakkaatan hedduun ka’uu mala. Osoo deebii gaaffiilee kanaa kennuu hinyaalin dura madda seenaa waan athan keessaa lama qofa yoo ka’aan gaarii taha.

Maddi seenaa ummata tokkoo inni duraafi guddaan seenaa afaanii(oral history) fi aadaadha. Hamma sadarkaan dagaagina hawaasummaa tokkoo barreeysaan waa galmeessuun hinjalqabaminitti, seenaa dhalootarraa dhalootatti himamsa afaaniitiin dabraa dhufa. Abbaan ijollee isaatti “dur shanyiin keenya akkasiti bulaa ture, bara akkasii rakkina akkasiitu tur, dur jireenyi akkas ture” jedhee yeroo itti odeessu, seenaa dabarsaa jira jechuudha. Sabootni hedduun har’allee afaan isaaniitiin barreeysuu hinjalqabne nijiran. Seenaan saboota akkasii barreeyfamuuf maddi guddaan seenaa afaaniifi aadaa isaaniiti taha.

Seenaa tokko qorachuuf ykn barreeysuuf maddi lammaffaan waan galmeeyfameedha. Beektoonnif qorottoonni haala jiruufi jireenya, aadaafi afaan ummata tokkoo yeroo galmeessan seenaa dabarsaa jiru. Waan beektoonni ykn qorottoonni barruudhaan har’a lafa kaayan, boru kaan itti dhufee barata ykn irra dhaabatee xiinxala. Seenaan ummata tokkoo nama isaa keessa dhalateen barreeyfame irra wayyinni hinhafu. Inninuu, yoo namni sun dhiibbaa adda addaarraa qulqulluu tahe malee, mudaa qabaachuu nidandaya. Keessattu yeroo seenaa uummata gara biraa barreeysan jibba, jaalalalfi dhiibbaa adda addaarraa qulqulluu yoo hintaane badii guddaan dalagamuu nimala.

Seenaa tokko qorachuufi baruuf madda waan tahan keessaa guddaa lama kaafnee jirra. Eegaa, seenaan ummata Oromoo barreeyfamee jiraayi? Ykn ummanni Oromoo seenaa qabaayi? Gaaffiilee jedhan laaluu ni dandeenya.diinootni ummata Oromoo, ‘Oromoon seena hinqabu’ jedhu. Ummanni seenaa hinqabne hinjiru. Namni tokko hoo seenaa mataa isaatti,seenaa jireenyaa niqaba. Seenaan ummata sanaa barreeyafamee jiraachuufi dhiisuun waan gara biraati. Diinootni Oromoo seenaa hoggaa jedhan waan galmeeyfame qofa ifdura qabu. Seenaan ummataa hedduun barreeyfamuu kan dandaye erga beekkumsi barreeysuu argame booda ture. Har’allee afaanotni tokko tokko barreeysaa hin qaban, seenaan saboota akkasii karaa lamaan qoratama.

seenaa afaanii
waan alagaan, waa’ee ummata sanaa barreeyse irraa taha.
Ummanni Oromoo afaan isaan kan barreeyssuu jalqabe bara dhihoo keessa. Kanaaf ilma Oromoo tokkoon seenaan isaa galmeeyfamee jira jechuu hindandeenyu. Bara dhihoo as garuu, ilmaan Oromoo tokko tokko seenaa saba isaanii barreeysuuf tattaafataa jiru. Haathu malee seenaan Oromoo himamsa afaaniifi aadaatiin dhalootarraa dhalootatti daddabraa har’a as gahe jira. Seenaa saba keenyaa qorannee galmeessuuf, seenaan afaaniifi aadaa madda guddaadha. Haa tahu malee, himamsi afaanii lakkuma bubbuluun jijjiiiramaa hiikkaafi ilaalcha adda addaa fudhachaa akka deemu irraanfachuun namarra hinjiru. Har’a seenaa keenya qorachuuf himamsa afaaniitti daballee maddi gara biraa kan seenaa afaan keenyaa (oromiffaa) tiifi antiropolojii taha.

Antiroppolojiin saayinsii qorannoo waa’ee dhala namaa, aadaa, hoodaafi amantii, akkaataa jireenya isaa irratti godhamuudha. Kanaaf seenaa afaanii kan dhalootarraa dhalootatti daddabraa dhufeefi, qormaata afaniifi antiroppolojii irratti godhamu walqabachiifnaan seenaan dhugaa barreeyfamuu nidandaya.

Seenaa Oromoorratti qormaanni godhamuu qaba hoggaa jennu, seenaan Oromoo akka waan tasa hinbarreeyfamneetti fudhachuu hinqabnu. Oromoonni seenaa ummata isaanii barreeysuu kan jalqaban dhihoo kanatti haatahuu malee, namoonni alagaa hedduun seenaa Ummata Oromoo barreeysanii jiran. Har’aas kan qormaata godhaa jiran hedduudha. Anmoota alaagaa kan seenaa Oromoo barreeysan gosa sadihitti, qooduu nidandeenya.

Isaaniis: 1)qeessota Habshaa,2) waarra Orooppaa 3) Araboota. Isaan kana tokko tokkoon haalaallu.

handhuura godhatanii turan. Arsiin ammoo, naannoo sanarraa gara bahaatti sossohee Ituufi Humbannatti aanee qubate. Ilmaan Bareentoo keessaa gara kaabaatti fagaatee kan qubate Walloodha.

Ilmaan Booranaa ammoo, adda bahanii gosti Booranaa xiqqoo gara kibbaatti siqee qubate. Achirraa godaansa haga laga Xaanaa Keeniyaa keessatti deeme. Gujiin naannoo Jamjamirraa hedduu osoo hin fagaatin achumatti lafa bal’ifate. Booranni kaabaa (Maccaafi Tuulama) gara kaabaatti sosshan. Naannoo Shawaa har’aa eega gayanii booda Macc gara dhihaatti godaanee qubachuu jalqabe.

Godaansi Oromoo kun yeroo kam akka tahe beekuun nama dhibullee jaarraa 9ffaa ykn 10ffaa dura akka tahe beekamaadha. Naannoo jaarraa kanatti Oromootafi Habashoota jidduu (gidduu) wallolli akka ture barreeyfamee jira. Jaarraa kana keessa hoggaa Islaamummaan Shawaa seenuu jalqabe Oromoon akka achi turees waan hubatameedha. Ormoon yeroo lafa kanatti godaane, ummatni gara biraaa irra jiraachuuf dhiisuu irraa wanti beekamu hinjiru. Habarlaand akka jedhutti naannoo Shawaa har’aatti yeroo Oromoon godaane lafti duwwaa turuun nimala jedha. Namichi Poortugaal Franaaz jedhamubara 161tti yroo naannoo Gojjaamii ka’ee gara qarqara galaanaatti deemu argee akka barreeysetti ” Kibba laga Abbayya keessaa Oromoonni nijiru. Isaaniifi Innaariyaa gidduu garuu, lafti duwwaadha” jedhee ture. Kanaaf lafti Oromoon itti godaanerraa guddaan duwwaa lafa daggala qabu akka ture hubatamaadha.

Seenaa Barreeysitoota Habashaa

Seenaa Oromoo inni jalqabaafi qabatamaan qeesii Amaaraa, abbaa Baahiree jedhmuun bara 1593tti barreeyffame. Barreeyfama Baahireen duratti wanti qabatamaan barreeyffame waan jiru hinfakkaatu. Abbaa Bahireen Amaara waan taheef seenaa Oromoo tan inni barreeyse mudaa gurguddaa qaba. Bara inni barreeysaa ture (jaarraa 16ffaa) keesssa Oromoon duula lafa isaa falmachuurra waan tureef hijaa(haloo) Oromoo bahuuf poolisii (imaammata) hordafamuu qabu lafa kayuuf barreeyse.

Mootoota habasha yeroo sana turan gorsuuf barreeyse. Akeekni Baahiree jabinni Oromoo eessaa akka maddufi dadhabiinsi Habashaa maala akka tahee xiinxaluu ture. Seenaa Oromoo ija diinummaatiin laalee barreeyse. Bahireen seenaa kitaaba isaa “ye Gaallaa Taarik” jedhu yeroo barreeyse akkas jedha. “seenaa Gaallaa barreeysuu kaniin jalqabeef, lakkooysa gosa isaanii, nama ajjeesuuf qophii tahuu isaaniifi amala saanii kan gara lafina hinqabne beeksisuufi. Seenaa ummata gadhee kanaa maalif barreeysite, osoo kan ummata gaariidhaa jiruu jedhee yoo namni nagaafate, “kitaaba keessa laali, seenaan Mohammadiifi mootoota Islaamaatu barreeyfamaa jiraamiti?..jedhee jalqabe.

Baahireen ilaalcha ummata Oromoof qabu seenaa kitaaba isaa keessatti xumure. Jibbiinsaafi diinummaa Oromoorraa akka ifatti mul’ata. Haala kanaan yeroo barreeyse Baahireen dogoggora gurguddaa keessa seene. Seenaa Oromoo dabsee waan barreeysseef, seena barreeysitoota isa booddee barreeysaniis karaarra dabsee jira. Daba inni hojjate kana booqannaa itti aanu keessatti laalla. Seenaa Oromoo guutumaatti, akka mata dureetti fudhatanii akka baahireetti hin barreeysin malee, qeesoota qabsiisa mootoota habashaa barreeysan, qabsiisa isaanii keessatti waa’ee Oromoo kaasanii jiru. Haa tahu malee, ija diinummaatiin waan qabsiisaniif seenaa Oromoo hedduu dabsan. Qeesiin Atsime gi’orgs jedhamu seenaa Oromoo akka baay’ee nama dinqutti barreeyse. Namummaa oromoo haga haalutti gahee “ilmaan sheeyxaanaa” jedhee barreeyse. Alqaa Taayyee kan jedhamu ammoo, “innas tawuqaallan Gallaa indeet ka baahir indewaxaa” jedhee haala baayyee fokkisaan barreeyse. Yeroo qeessotni kun waa’ee Oromoo barreeysaa turan, yeroo Oromoon itti jabaa ture. Jabinaafi laafina Oromoo baranii akkaataa itti dura dhaabbatan qiyaafachuuf ture. Eega Oromoo cabasanii koloneeffaatan boodaas, seenaa Oromoo barreeysuu nidhaaban. Warri Orooppaas akka hinbarreeysine dhiibbaa irratti godhuu jalqaban. Walumaa galatti waan qeesootni kijibduun Habashaa dabsanii barreeysan sana, seenaa dhugaa kan qormaataan bira gahame barreeysuudhaan kijibdoota Habashaa faalleessuun haalaan barbaachisaadha.

Seena barreeysitoota Awrooppaa:

Namoonni biyya Orooppaa sababafi yeroo adda addaatti naannoo Kaaba Baha Afrikaa dhufanii seenaa barreeysan nijiru. Isaan kun heeddu waan tahaniif gosa gurguddaa lamatti qoodnee ilaluu dandeenya.

waarra amantii babal’isuutiin biyya Orooppaarraa dura biyya Habashaa kan dhufan warra Poortugaal turan. Isaan kun jalqabaa jaarraa 17ffaarraa kaasanii Habashaa seenuudhaan dame amantii kristiyaanaa -Kaatolikii babal’isuuf tattaafachha turan. Habashootaaf jaalalaafi maraarfannoo gudda qabu turan. Habashoonni tuqamuufi miidhamuu hinjaalatan turan. Habashoota gara amantii isaaniitti hawwachuuf tattaafataa waan turannif, waan mootoota Habashaa dallansiisu hin barreeysine. Seenaa Oromoo yeroo barreeysaniis akkuma Habashootaatti barreeysan. Namichi Poortugal-Manu’eel de Almeedaa jedhamu, yeroo seenaa Oromoo baarreeyse, Baahireerraa fudhatee ijaa jibbiinsaan barreeyse. Kanaaf waan isaan barreeysan hoggaa xiinxalmuufi kan warra kaanii wajjiin ennaa walbira qabamu seenaa Oromoo barreeysuun nidandayama. Tahaas jira.
Biyya Daawwatootafi Qorottota:
Biyya daawwatoonni haala, akeekaafi yeroo adda addaatti dhufan, biyya daawwataa fakkaatanii dhufuudhaan kan mootuummaa isaaniif basaasan nituran. Waarri kaan immoo qormaata ji’ograafii ykn saayinsii gochuuf warri dhufaniis turan. Bifa adda addaan haa dhufan malee isaan kun waan argan, ummata, aadaaa, afaaniifi akkaata jireenyaa biyya sanaa barreeysanii jiru. Namoota alagaa waan tahaniif waan ijaan arkan malee, ofii isaaniitiin ummata haaseessuudhaan kallattiin waa baruu hindadayan. Nama afaan isaanii hiiku barbaadu. Kanaaf hangi isaan seenaa barreeysuuf deeman heedduu xiqqaadha. Aadaafi maalummaa ummata sanaa baruudhaaf, yeroon isaan keessa turaniis waan xiqqaa tahuuf, hubannaan isaaniis akkasuma taha. Dhiibba malee waan hojjetaniif hanga dhaga’aniifi arkan qulqullutti barreeysuu saanii hin oolamu.

Namoonni Arooppaa seenaa Oromoo, Orommtarraa qoratanii barreeysaniis nijiru. Oromoonni gabrummatti gurguramanii boodaa namooni Arooppaa tokko tokko baitatanii bilisoomasaniis nijiru. Gabroota bilisooman kanrra seenaa Oromoo waari qoratanii barreeysaniis nituran. Haala kanaan bara 1830fi 1840 namoonni Arooppaa kan seenaa Oromoo barreeysuuf carraaqan nituran. Qorannoo seenaa keenyaa kan har’a godhamaa jiruuf, kun madda tokko tahee argama.

Jalqaba jaarraa 20ffaarraa kaasee seenaa qorattootni Arooppaa, seenaa Oromoo barreeysuuf yaalii guddaa godhaa turan. Keessattuu bara Haayle Sillaasee keessa carraaqiin isaan godhaa turan guddaa ture. Mootoonni Habashaa, akka seenaan Oromoo hin barreeyfamne mala adda addaatiin dura dhaabbachaa turan. Waan qeesotni isaanii dur barreeysanillee dhoksuudhaan, gara biraatiniis akka hin barreeyfamne ittisaa turan. Har’aas itti jiru. Akka seenaan Oromoo hin barreeyfamne, dhiibbaan isaan godhan: tokkoffaa namni akkeka kana qabu, akka dhiisuykn akka kun hindandayamne godhanii itti dhiheessuudhaan harkatti busheessuuf yaalu. Lammmaffaa, akka eehama argatee qormaata kana hingoone karaa itti cufu. Haa tahuu malee, qormaata ummatoota naannoo Kaaba Baha Afrikiirratti godhame keessaa kan Oromoorratti godhameefi godhamaa jiru baayyee guddaadha. Waa’ee ummata Oromoo qorachuun mata duree qormaata guddaa tahee jira.

Seenaa Barreeysitoota Arabaa

Seenaa ummatoota Gaafa Afrikaa warra barreeysan keessaa Arabootiin warra duraati. Keessattu eega amantiin Islaamummaa Gaafa Afrikaatti babl’achuu jalqabe, Araboonni bifa lamaan dhufuu jalqaban. Kuniis bifa amantii babal’isuufi nagadaan ture. Araboonni bifa kanneen keessa tokko ykn lachuutuu, waa’ee Oromoo galmeessanii seenaa barreeysanii jiru. Har’a seenaa Oromoo barreeysuuf qorachuuf maddi tokko barreeysaa Arabootaa taheeti argama. Akkauma haalaafi yeroo isaan barreeysanitti, akkasumas ilaacha isaanirraa kan ka’e, barreeysan isaanii mudaa qabaachuu nidandaya.

Seenaa Oromoo qoratanii barreeysuuf, madda adda addaafi mudaa isaan qaban ilaallee jira. Madda jiran kanatti dhimma bahuudhaan seenaa haqaa barreeysuuf, maddi amansiisaan himamsa afaanif aadaa Oromoti taha. Seenaan afaanii akka barri dheeratuun, ilaalchaafi muxannoo haaraya dabalataa akka demu yaadachaa, qormaata godhamuun seenaa keenya barreysuu nidandeenya. Jarsooliin Oromoo kan seenaa dur beekan utuu hin dhabamin waan godhamuun irra jiru. Maddi kun gayuu akka dandayu irraanfachuun nurra hinjiru.

Hunda caalaa seenaan Oromoo dgaagsuufi guddisuuf qoodni qabsoon qabu guddaa akka tahe dagachuun namarra hinjiru. Sadarkaa har’a ummanni Oromoo ABO jalatti hiriiree kallachaa isaa waliin qabsoorra waan jiruuf, waa’ee ummata Oromoo baruuf gaaffiin ka’aa jiran guuddaadha. Har’a waa’ee Oromorratti qormaata guddaatu beektoota bijyya baayyeen godhamaa jira. Keessattu waggaa 10rnan dabranii as qormaatni kun dabalaatuma jira. Kun tolatti kan dhufe utuu hin tahin, dhaabni waa’ee ummata kanaaf falmu waan jiruufi. Qabsoo godhuun seenaa dabaa jiru sirreessuudha dandaya. Dur namootni hedduun maqaa Gaallaa jedhu malee, maqaa Oromoo hin beekan. Har’a garuu maqaan Oromoo jedhu hundaan beekamee jira. Kun bu’aa qabsoo keenyaati.

Koloneeffattoonni yoomillee taanaan, ummanni isaan koloneeffattan seenaa qabu jedhanii hin yaadan. Seenaa ummata koloneeffatanii dabsanii ykn akka waan hin jirree godhanii dhiheessu. Seena oromoos kan qunnamte kanuma. Qabsoon arra godhaa jirru, seenaa ummata keenyaa gaddhaaba, baduurraa hambisa, alagaan akka qoratuuf karaa bana. Qabsoo keenya finiinsuun sagalee ummata Oromoo baay’atee akka dhagayamu godha, fedhii alagaan waa’ee isaa baruuf godhu guddisee, qormaata irra bal’aatiif karaa bana. Kaanaaf seenaa keenya haga har’aa alagaan barreeyfamee ija qeeqaafi xiinxalaan barata, sabbontonni Oromoo seenaa dhugaa qoratanii bareeysuuf dirqamni akka irra jiru yaadachiifna. Haga har’aatti kan argamees firii qabsoo keenyaati.

Seenaa Barreeysitoota Arabaa

Seenaa ummatoota Gaafa Afrikaa warra barreeysan keessaa Arabootiin warra duraati. Keessattu eega amantiin Islaamummaa Gaafa Afrikaatti babl’achuu jalqabe, Araboonni bifa lamaan dhufuu jalqaban. Kuniis bifa amantii babal’isuufi nagadaan ture. Araboonni bifa kanneen keessa tokko ykn lachuutuu, waa’ee Oromoo galmeessanii seenaa barreeysanii jiru. Har’a seenaa Oromoo barreeysuuf qorachuuf maddi tokko barreeysaa Arabootaa taheeti argama. Akkauma haalaafi yeroo isaan barreeysanitti, akkasumas ilaacha isaanirraa kan ka’e, barreeysan isaanii mudaa qabaachuu nidandaya.

Seenaa Oromoo qoratanii barreeysuuf, madda adda addaafi mudaa isaan qaban ilaallee jira. Madda jiran kanatti dhimma bahuudhaan seenaa haqaa barreeysuuf, maddi amansiisaan himamsa afaanif aadaa Oromoti taha. Seenaan afaanii akka barri dheeratuun, ilaalchaafi muxannoo haaraya dabalataa akka demu yaadachaa, qormaata godhamuun seenaa keenya barreysuu nidandeenya. Jarsooliin Oromoo kan seenaa dur beekan utuu hin dhabamin waan godhamuun irra jiru. Maddi kun gayuu akka dandayu irraanfachuun nurra hinjiru.

Hunda caalaa seenaan Oromoo dgaagsuufi guddisuuf qoodni qabsoon qabu guddaa akka tahe dagachuun namarra hinjiru. Sadarkaa har’a ummanni Oromoo ABO jalatti hiriiree kallachaa isaa waliin qabsoorra waan jiruuf, waa’ee ummata Oromoo baruuf gaaffiin ka’aa jiran guuddaadha. Har’a waa’ee Oromorratti qormaata guddaatu beektoota bijyya baayyeen godhamaa jira. Keessattu waggaa 10rnan dabranii as qormaatni kun dabalaatuma jira. Kun tolatti kan dhufe utuu hin tahin, dhaabni waa’ee ummata kanaaf falmu waan jiruufi. Qabsoo godhuun seenaa dabaa jiru sirreessuudha dandaya. Dur namootni hedduun maqaa Gaallaa jedhu malee, maqaa Oromoo hin beekan. Har’a garuu maqaan Oromoo jedhu hundaan beekamee jira. Kun bu’aa qabsoo keenyaati.

Koloneeffattoonni yoomillee taanaan, ummanni isaan koloneeffattan seenaa qabu jedhanii hin yaadan. Seenaa ummata koloneeffatanii dabsanii ykn akka waan hin jirree godhanii dhiheessu. Seena oromoos kan qunnamte kanuma. Qabsoon arra godhaa jirru, seenaa ummata keenyaa gaddhaaba, baduurraa hambisa, alagaan akka qoratuuf karaa bana. Qabsoo keenya finiinsuun sagalee ummata Oromoo baay’atee akka dhagayamu godha, fedhii alagaan waa’ee isaa baruuf godhu guddisee, qormaata irra bal’aatiif karaa bana. Kaanaaf seenaa keenya haga har’aa alagaan barreeyfamee ija qeeqaafi xiinxalaan barata, sabbontonni Oromoo seenaa dhugaa qoratanii bareeysuuf dirqamni akka irra jiru yaadachiifna. Haga har’aatti kan argamees firii qabsoo keenyaati

Ummata Oromoo

Ummanni Oromoo jedhamu Gaafa Aafrikaa keessa kan jiraatudha. Kan inni dubbatu afaan Oromooti. Ummanni Oromoo walitti ejjee osoo addaan hincitin, godina kana keessa qubatee argama. Bakka bal’aa irra haaqubatuu malee, afaan tokkicha kan hundi itti waliigalu qaba. Kaabaa-Kibbatti, Bahaa-Dhihatti ummata aadaa tokkicha qabuudha. Diinagdeedhaaniis walirratti irkannoo cimaa qaba. Bara dheeraaf walabmmaan jiraataa turee, dhuma jaara19ffaa keessa alagaan kan koloneeffatameedha. Har’aas waliin dhaabbatee bilisummaa isaatiif lolachaa jira. Kanaaf akkaataan yaadasaa walfakkaata, hawwiifi fedhi siyaasa tokkicha qaba. Kaanfi ummnni Oromoo kan saba tokko kan jedhamuuf.

Damee dhala namaa Afrikaa keessatti argaman keeessa, Orommoon damee kuush jalatti argama. Dameen dhla namaa Afrikaa keessatti argaman:

Haam ykn kuush

Seem

Neegiroo

Buushmeen ykn Hotteentoos

Negirilloos jedhamu. Dameen kuush bakka gurguddaa lamatti addaa qoodaman. Kuush Kaabaafi Bahaatti warri argaman:

Beejjaa , Berberiins (barbara,nuuba), Oromoo, Sumaaleefi saboota Kibba empaayera Tophiyaa jala jirani, garuu isaan dhiiga Neegiroo wajjiin walmakuun hin’oolle. Misroota duriifi haaraya. Ummata kana keessa hammi hammi tokko dhiiga gara biraa makachuu hin’oolle.

Kuush (haam) Kaabaa keessaatti warri argaman ammoo, Berbersii, Siraanaayikaa, Trippolitaaniyaa, Tuniisiyaa, Aljeeriyaa, Berbersii Morookkoo, Tureegfi Tiibuu saharaa fuulbe dhiha Suudaaniifi Gu’aanchee warra kanaari Aayland keessaati.

Ummanni Oromoo saboota Gaafa Afrikaa keessatti argaman keesssaa isa guddaadha. Lakkooysi ummata Oromoo kan har’a kolnii Toophiyaa jala jiru duwwaan miliyoona 40 ol nitaha. Biyyoota Afrikaa keessaa kan baayyina namaatiin Oromoo caalan afur qofa, akka sabaatti yoo fudhanne, sabni Oromoo, saba tokkicha guddaa Gaafa Afrikaa, tarii kan Afrikaati. Ummata Empaayera Toophiyaa har’aa kessaa walakkaa ol kan tahan Oromoota maqaa “Gaallaa” jedhu.

Ormoon maqaa gaallaa jedhu kanaan akka ofi hinyaamne, seenaa barreeysitoonni raagaa nibahu. Fakkeenyaaf namichi Chaarles T. Beke jedhamu bara 1847tti yeroo barreeyse- “isaan maqaa boonaa Ilma Oromoo” jedhuun ofwaamu, garuu warri Habashaa Gaallaa jedhuun waamu” jedhe. Ummanni Oromoo eega maqaa kanaan ofhinwaamne, maddi isaa eessa taha? Hundee maqaa kanaatiifi hiikkaa isaarratti wanti odeeyfameefi barreeyfame hedduudha.

1. Oromoon dur hogguu lola dhaqee, yeroo moo’ee ykn moo’amee jedhu ” Kootta ni gallaa” jedhee walwaama. Kootta nigallaa isa inni jedhurraa maqaan “gaallaa” dhufe warri jedhan nituran.

2. Oromoon dur gaala waan tiiysuuf, akkasumaas fe’atee waan demuuf yeroo inni gaala jedhu dhagayanii 2. “gaallaa” ittiin jedhan jedhu:

dur ummata gosa “Gool” jedhamuutu Faransaayii keessa ture, maqaan achirraa dhufee jedhanii warri odeessu nijiru.

Namichi Yihuudii kan Abbaa Balzezar Tellez jedhamu ammoo, jechi “Gaallaa” jedhuu kun afaan Hibiruufi Giriikirraa dhfeedha jedha. Afaan hibiruufi Girikii kessati “gala2 jechuun “aannan” jechuudha. Kanaaf achirraa dhufuun nimala jedhu.

Habashoonni ammoo, maqaa gaalaa jedhu kanaaf hiikkaa kannanii jiru. Namichi kassate Birhaan Tassammaa kan guuboo (kuusa) jechoota afaan Amaaraa barreeyse yeroo hiike: Gaalaa jechuun aramanee, yaal salaxxanee, cakkanyi, ye amaaraa xilaat” jechuudha, jedhee jira. Barreeysaan amaaraa gara biraan ammoo, dhugaa jiru lafa kaayee jira. Maqaa Gaallaa jedhu kan kanneef warra Habashaa,warra qomaaxaafi beela biyya keenyati fideedha. Akka inni jedhetti “isaan Oromoodha ofiin jedhan, garuu Amaarri immoo, “Gaallaa” jedhaan” maqaa kanaan dura Oromoo yaamuu kan jalqabe Amaara tahuun ifa ta’a. Biyyoonni ollaafi warri Arooppaas isaanirraa fudhachuun isaanii dirree ta’a.

Amaarri maqaa kanaan Oromoota yaamuun jibbiinsaafi diinummaa, akkasumas garaagarummaa karaa amantii isaanii gidduu jirurratti kan hundaa’eedha. Kuniis battala Oromootaafi Habashootni walqunnamanitti, Oromoon amantiilee guddaa lamaan keessaa hinqabu ture. Habashoonni lafa Oromoo irraafudhachuuf fedhii waan qabaniif, Oromoon ammoo, biyyaa saa irra jabaatee waan ittiseef, jibbiinsaafi diinummaa guddaatu gidduu isaanii jira. Kanaaf maqaan “Gaallaa” jedhu kan diinni Oromootaaf baaseef, maqaa balfachuufi tuffii tahee argama.

Har’a Oromoo ta’ee kan maqaa Gaallaa jedhuun ofwaamu hinjiru. Yoo jiraatees nama doofa (sodaataa) isa dhumaa ykn qaamaan duwwaa utuu hintaane, kan sammuu dhaaniis gabroome qofa. Seenaa qorattoonni addunyaa, gaazeexoonni biyya adda addaafi raadiyoon addunyatti lallaban hundi maqaa “Gaallaa” jedhu dhiisanii Oromotti dhimma bahaa jiru. Kun bu’aa qabsoo Oromoo akka tahe ifaadh

Madda saba Oromoo

Maddi ummata tokko lafa akkasii, goleefi boolla akkasii keessaa jedhanii himuun baay’ee nama rakkisa; hin barbaachisuus ture. Ummanni tokko akka bineessaa boolla keessaa jiraataa turee, gaaf tokko akka waakkoo kan olba’uumiti. Idiletti maddi saba sanaa damee dhala namaa irraa gosa akkasii keessaati jechuun nigaya ture. Madda saba Oromoos hoggaa xiinxalan haala kana hordafuun quubsaa ture. Haa tahuu malee seenaa Oromoo warri barreeysan dabsaa waan turaniif dirqitti waa’ee madda Oromoo kaafnee xiinxaluun barbaachisa taha.

Maddi saba Oromoo eessa? Gaaffii jedhu namoonni adda addaa akka adda addaati deebisu. Isaan kaan akka yaada isaan dhiheessanitti yooo adda qoodne:

Waan qeesoonni Habasha barreeysan,.

Aafrikaa alaa dhufe warra jedhan

Aafrikaa keessaa golee tokko lafa kaa’uu warri barbaadaniifi

Himamsa afaan Oromootaatti adda baasuu nidandeenya

Isaan kana tokko tokkoon haalaalluu.

Waan qeesootni Habasha barreeysan

Qeesotnii Habashaa Oromoo ija diinummaatiin waan laalaniif kan isaan barreeysan dhugaa irraa fagoodha. Jibbiinsi isaan Oromoodhaaf qaban waan guddaa taheef, haga namummaa Oromoo haalanitti gahu.

Alaqaa Taayye kan jedhu “akkata Gaallaan bishaan keessa itti bahan beeksisa.” Jedhee barreeyse. Gaalloonni bishaan keessaa waan bahaniif qurxummii hin nyaatan. Kanaafiis bishaanitti waaqeeyfathu jeddha.

Astime Gi’orgs kan jedhu ammoo, Gaallaan ilmaan sheeyxaanaati jechuu kajeela. Kanaan utuu hindhaabbatin oduu afaanii kan balfachuuf odeeffaman fhudhatee hiddi sanyii Oromoo gabra jadhee barreeyse. Namichi Jalqaba laali Maatewoos jedhamu tokko gabra heedduu qaba ture. Gabroota isaa kana waan miidheef jalaa badanii biyya (lafa) gara kibbaa jirutti galan. Namoonni amala gadhee qabaniifi yakkaman badanii itti dabalamuudhaan achitti walhoran. Kana boodde Habahsaa weeraran jedhee barreetsee jira. Qeesootni Habashaa kun madda Oromoo barreeysina jedhanii tuffiifi ija jibbansa Oromoof qaban dirretti himanii jiru. Wanti isaan barreeysan kan dhugaarraa fagaate waan taheef hedduu wajjiin cinqamuu hinqabnu.

Aafriika alaatti akeekuu warra barbaadan

Hindii:- Oromoon Aafriikaa ala, hindiirraa dhufe warri jedhaniis nijiru. Oromoon dur biyya Hindii keessa jiraataa turer , booda bidiruudhaan garba Hindii cahee gara Maadagaaskar dhufe. Achirraa gara Taanzaaniyaatti cahee booda Keeniyatti babal’ate jedhu. Gaarri Kilmanjaaroo jedhamu afaan Oromootiin tulluu janjaaroo jechuudha jedha. Monbaasaa jechuun bobbaa sa’aa jechu, Naayroobi jechuun naaroobi, keeniyaa jechuun keennya jechuudha jedhu. Maqaalee kana Oromoon keennuufi ykn akka tasaatti walkiphuun nimala. Garuu Oromoon Hindiirraa dhufuu har’a wanti mirkaneessau hinjiru. Ummata har’a Hindii keessa jiraatan keessa kan aadaadhaafi seenaadhaan Oromoo fakkaatan tokkolleen hinjiru. Oromoon beekkumsa bidiruu tolchuus hinqabu. Kanaaf garba Hindii guddaa kana akkamitti cehuu danda’a? Oromoon Hindiirraa dhufe jechuun dhugaa hintahu.

Faransayii :- Oromoon dur Faransaayii ture; kan jechuu barbaadaniis nijiru. Biyya Faransaayii keessa gosa Gool jedhamtu ture. Kanaaf Oromoon (Gaallaan) achirraa dhufuun nimala jedhu. Haatahuu malee kana wanti mirkaneessu hinjiru.

Faarsii:- Oromoon Faarsiirraa dhufe jechuu warri barbaadan nijiru. Kanaas Islaamoota qarqara Galaanaa jiraatantu jedhu. Namichi M.D Abdi’e jedhamu yeroo galmeessu hundeen ykn shanyiin saba Oromoo ijoollee dubraa obbalaa sadii turan. Isaaniis dubartoota Jarusalaam(Iyyerusalam) ; booda sanyiin isaanii walhoranii baay’anaan mootummaa Kibbaa isaanii (Arabiyaa) jiru weeraran. Sana booddee karaa Baab-el-mandab gara Aafriikaatti cehann jedhu.

Konii Israa’eel:- seenaa barreeysaan Yehuudii kan abbaa Belzezar jedhamu ammoo, waan dinqii katabe. Oromoonni kolonii Israa’eel turan jechuu barbaade. Abbaan Belzezar Tellez akka jedhutti dur ummtni kun adii ture. Israa’iiliitu isaan bulchaa ture. Bara Israa’iloonni faca’an ummatni kun Aafrikaatti cehanii naannoo kaaba baha Afrikaa keessa qubatan jedha. Kun eegaa yaada tasa namaaf hinfudhatamneefi waan mirkana tahees kan hinqabneedha.

Yaadni Oromoon Afrikaa alaa dhufe jedhu dhugaa waan hinqabneedha. Seenaa mirkanii hinqabne akkasii tana fudhatanii babal’isuuf warri tattaafatan akeeka qabau. Keessattu warri seema Afrikaa alarraa waan dhufaniif kan Oromoos kanatti harkisuu barbaadu. Oromoon osoo Hindii, Fransaayii, ykn giddu galeessa bahaarraa dhufe tahee ummatni aadaan, afaaniin, qaamaafi seenaan Oromoo wajjiin walfakkaatu achitti argamuutu irra jira. Garuu har’a Hindii, Fransaayiifi Faarisii keessatti kana hinarginu. Kanaafu maddi saba Oromoo Afrikaa alaamiti. Ummatni Oromoo, ummata Afrikaa qulqulluu keessaa isa tokko thuun hin mamsiisu.

Afrikaa keessa golee tokko warri akkekuu yaalan

Ummatni Oromoo ummatoota kuush keessaa tokko akka ta’ee mamiin hinjiru. Kuush ammoo, damee dhala namaa keessaa isa tokko tahee Afrikaa keessatti kan argamuudha. Kanaaf Afrikaa keessaa bakka madda Oromoo akeekuuf yaalame haalaallu.

Duuchaa dhumtti Oromoon toora sabbata lafaa (equator) irraa dhufe warri jedhan nijiru. Maddi ummata Oromoo ammoo, Hora Viktooriyaati warri jedhaniis nijiru. Oromoon Suudaan keessaa bakka Sinaar jedhamuu ka’ee karaa Gojjaamiifi Tulluu walaliin seene warri jedhaniis nijiru. Jechoonni kun hundinuu waan qorannoodhaan mirkanwuu qabaniidha.har’a ummatoota Burundiifi Ruwaandaa keessa jiraatan keessaa sanyiin isaanii gara Oromootti warri dhihaatan nijiru. Garuu Oromootu dur achi turee irraa godaneefi, isaantu gara sanatti godaananii wanti beekamu hinjiru. Qormaata gahaa barbaada.

Qeesiin Amaaraa Abbaa Baahiree jedhamu bara 1593tti hoggaa waa’ee ummata Oromoo barreeyse.

Oromoonni gara dhihaarraa laga biyya saanii kan galaana jedhamu cehanii, bara Atsee waang Saggad gara huduuda Baallii dhufa” jedhee ture. Algni galaana jedhamu har’a adda hinbahu. Oromoon lagaan galaana jedhee ni waama. Tarii inni Abba Baahireen jedhu kun laggeen gannaalee, wabee, saganfi walmal ykn Dawwaa keessaa tokko tahuun nimala. Naannoo Baalli jedhamu kutaa har’a Baale jedhamuun walitti fakkeessuun hintahu. Seena qorqttoonni Baahiree booda garii haala gaafas Oromoon lafa isaa deebifachuuf sosso’aa itti ture hubachuu dhbuu irraa, waan Baahireen barreeyse fudhatanii waan Baahireen barreeyse fudhatanii madda ummata Oromoo himu. Haathuu malee, Baahireen madda Oromoo Afrikaa keessatti akeeka malee ala hinbaafne.

Maddi Oromoo Afrikaa kessa tahuu isaa seena barreessitoonni hedduun amananii jiru. Haathuu malee, Afrikaa keessaa naannoo Kaaba-Bahaa tahee achi keessatti golee tokkotti Oromoo murteessuuf warri tattaafatan nijiru. Isaan kana keessaa warra bebeekkamoo duwwaa ilaalla. Namni biyya Xaliyaanii Enrikoo cheruulii jedhamu, maddi saba Oromoo fiinxee Gaafa Afrikaa, Kaaba bahaa Somaaliyaa naannoo mijerteeniyaati jedha. I:M: Luwiis kan jedhamuus waan Cheruuliin jedhe kan fudhachuudhaan seenaa Somaalee barreeyse. Obboo Yilmaa Dheereessaas yaaduma Cheruulii kan hundee fudhachuun maddi OromooKaaba-baha Soomaaliyaati jedha. Cheruulli irraa jalqabanii seenaa qorattoonni yaada kan dhugoomsuuf akkas jedhan: “maddi Oromoo Majarteeniyaa ture. Somaaloonni yeroo sana Oromoorraa gara Kaabaa naannoo Barbaraafi Zayilaa turan. Jaarra 1ffaa ykn 11ffaa keessa Arbitichii Sheek ismaa’il jedhamu biyya Somaalee dhufe. Dubartii Somalee fudhee gosa daroot irraa hore. Qur’aana isaan barsiisee Islaameesse…jaarraa12ffaa keessa bakka turan -Barbaraafi Zayilaarraa warraaqanii Oromoo waraanuu jalqaban. Oromoon dura dhaabachuu waan hindandayiniif jalaa siqaa Ogaadeen seenan. Booddee Somaaloonni waan itti jabaataniif, Oromoonni jalaa sossohanii Waabi Shabeellee cehanii qubatan.

Yaadni isaan dhiheessan akka tocho’iinsa (godaansa) Oromookan jaarraa 16ffaa ragaa ni taha kan jedhaniidha. Yyadni kun Oromoofi Somaalee gidduu karaa antrippoloojii hidhata jiru haaluudha. Oromoofi Somaaleen yeroo kamii jalqabanii adda bahanii, kopha kophatti gara sabaatti dagaaguugu jalqaban gaaffii jedhuuf deebii gahaa dura argachuu barbaachisa. Tarii yeroon Oromoofi Somaaleen gosa tokko turanii waliin naannoo jedhame keessa jiraatan jiraachuun nimala.

Yaadni Oromoon Kaaba baha Somaaliyaarraa madde jedhu hamma 1963tti beektoota baay’een waan fudhatamee ture. Yaada kana kan faalleessu qorannoon godhomee Habarlaand nama jedhamuun ture. Oromoon Somaaliyaa keessaa dhibamee dhufe osoo hintaane, baddaa Baalee keessa jiraata ture. Habarland hoggaa kana ibsu. Oromoonni kan maddan Kaaba Somaalee keessa osoo hintaane baddaa Baalee irraati. Achitti gosa tokko tahanii horii horsiifachuu qofaan utuu hin thin qotiinsaan bulan. Dongoraadhaan qotuu turan. Garbuus facaafatu. Booda walitti baay’anaan karaa hundaan, gara Somaaletti hamma Bur-haqabaafi Mija-rteenitti, gara Booranaafi Keeniyaatti hamma laga xaanaatti, gara Habashaattis hamma daangaa Tigraayitti, hamma Suudaaniifi hararitti bittinnaa’an” jedhe.

Habarlaandaan kan irratti dabalee yaada Oromoonni Somalootan dhibaamanii gara naannoo har’a jiraatanitti faca’an jedhu kun waan hinfakkaanne tahuu isaa ibsa. Yaada Habaralaandi kan kan warrra kaanirraa kan adda isa godhu, Oromoon baddaa Baalee keessa qubatee qonna qotataa kan ture malee, jaarraa beekama tokko keessa akka awwaannisaa ka’ee kan godaane akka hintaane ibsuu isaati.

Yaada Habarlandaa kan deeggaru, seenaa qorattoonni adda addaa yaada darbatanii jiru. Charles T.beke barreeyfama isaa kan 1847 barreeyse keessatti Oromoon lafa gammoojjii, lafa naannoo Somaaleeti kan dhfteemiti jedha. Naannoo isaan dura turan, lafa gaara qabu, baddaa tahuu qaba jedha.bifti Oromoo akka inni ummata gammoojjii (negiroo) hin taane ragaa nitaha. Habashaarraa gara kibbaa ummata jiraataa ture, lafti isaa badda, nannoon isaa galaanni ykn bishaan guddaan turuu nimala. Beekeen yaada isaa akkasitti hogga lafa kaayu, kan Habarlaandi wajjiin waliitti dhufa. Tellez kan jedhamuus Oromoon lafa Baalliifi galaana hindii gidduu jiru keessaa jiraataa ture jedha. Kanaaf wanti qorattoonni kun jedhan idileetti Oromoon lafa baddaa kaaba baha Afrikaa keessa jiraataa ture kan jedhuudha.

Hunda caalaatti qorannoo irraa bal’aa gochuudhaan, uummatni Oromoo ummata Afrikaa qulqulluu tahuu isaa kan addeesse Harbert S. Luwiis jedhama. Waa’ee madda saba Oromoo qorachuudhaaf S.Luwiis waan lama gurguddaa irratti hundaawe.

Qormaata afaanoota kush Bahaafi

Himamsa aadaati.

Luwis afaanoota ummatoota kuush afurtamii-torba keessaa kan Kuusha bahaa warra baay’ee waliitt dhihaatan 24 qorate. Afaanootni kun, akka walfakkaatanitti bakka afuritti qoode. Afaanootni kaan bara dheeraaf wailirraa adda waan turaniif malee, hundi isaanii dur tokko akka tahan addeesse. Herbert.S.Luwis ummatoota Kuush bahaa keessaa kanneen baay’ee Oromoo wajjiin walfakkaatu qoratee, madda Oromoo hoggaa ibsu:

Hunda caalaa afaan isaanii Afaan Oromoo wajjiin kan walfakkaatu kan ummata Koonsoo, Gidoollee, Gatoo, Arboora, Gaawwata, Waraasa, Tsemaayiifi Galab kan isaan argaman Toophiyaarraa gara kibba har’a biyya Gamuugoofa jedhamtu keessa., Hora Abbyyaafi Caamoorraa gara kibbaatti nannooa laga Sagaanifi Duulee keessa. Jaarraa baay’een fuuldura afaan Oromoo afaanoota jara kanaa wajjiin tokkicha tur. Booda eega afaan hunda isaanii adda babahee raaw’atee Oromoon gara dhihaarraa kan hafe gara hundatti yeroo socha’u jarri kaan achuma biyya isaanii kan duritti hafan. Kanaafiis Oromoonni tooruma Haroo Abbaayyaatiifi Caamoo naannoo lageen saganiifi Duulee turan jedhee jira. As keessaatti Harbert S.Luwis warra kaan caalaa bakka beekamaa tokko lafa kaayuuf carraaqe. Qormaanni inni godhe kun, saboota kaani wajjiin walbiraqabee waan taheef irra bal’aadha. Haatahuu malee, Oromoon bara kanarraa kaasee akkamitti saboota kanaa wajjiin adda bahee kophatti saba tahuu jalqabe gaaffiin jedhu ammallee qormaata barbaada. Sabootni ollaa walii jiran waldhibuu nijiraata, yeroo tokko inni tokko jabaatee hoggaa lafa isaa bal’ifatu, lafti isa kaani ammoo nidhiphata. Haalli kun wal jijjiree jiraata. Qormaata Harbertirraa akka hubannutti maddi saba Oromoo naannoo lageen saganiifi Duuleeti. Garuu madda saba Oromoo lafa dhiphaa akkasii keessatti hidhuun qormaata boru godhamuuf nama rakkisa. Qormaata gara biraatiin utubamuu qaba. Jalqaba laali

Madda ummata Oromoo bira gahuuf, himamsi aadaa bakka guddaa qaba. Seenaan afaaniin dabru madda seenaa keessaa isa jabaa tahullee waan bara dheeraan duraa himuurraatti mudaa hinqabaatin hin hafu. Hammi afaaniin waltti dabarsaa fidan yeroo wajjiin ni jijjiirama, kaniis irraanfatamuun nimala. Haatahuu malee, seenaa tokko barreeysuu keessaatti qooda guddaa qaba. Xasoo Magiraa qormaata seenaa Oromoo godhe keessatti himamsa aadaaf bakka guddaa kenne jira. Manguddoota Oromoo kutaa adda addaa keessa jiran gaafatee, hundi saanii naannoo walitti dhihoo tahe akka himatan bira gahe.

1. Jaarsooliin Ituufi Humbanna (Harargee) afaan tokkoon mormorii dhufne jedhu. Mormor kutaa Baalee naannoo Dalloofi Mandooyyuu jedhaman keessaa qarqara laga Gannaaleetti argama.

2. Jaarsooliin Arsii naannoo Bareedduu Kurkurruu jedhamu himatu. Kuniis Baalee keessatti lageen walamaliifi Mannaa giddutti argama. Laggeen kun Baddaa Baalee keessaa burqanii Konyaalee Dalloofi Mandooyyuurraa yaa’anii Gannaaleetti galu.

Oromoon Wardaayi Keeniyaa keessatti kan argaman Tullu Nam-durii dhufne jedhu. Mangddoonni Booranaas Tulluu Nam-durii kana himatu. Tulluun Nam-dur kan argamu Baalee keessaa Koonyaa Dalloofi laga walmaliifi Gannaalee giddutti.

Oromoonni Maccaafii Tuulama oggaa gaafataman afaan tokkoon, Haroo Walaabuu himatu. Walaabuun kan aragamu Baale keessa Konyaa Dalloo laga Gannaalee qarqaratti ganda Bidree jedhamtu cinatti.

Ormoonni Gujii bitaafi mirga laga Gannaalee naannoo Girjaarraa dhufne jedhu. Girjaan kutaa Sidaamoo Awraajjaa Jamjam keessatti gara mummee laga Gannaaleetti argama.

Eegaa himamsa aadaa kanarraa akka hubatamuu dandayutti Oromoon Afrikaa alaa akka dhufe wanti akeeku hinjiru. Oromoon as Afrikaa keessaa akka ture, keessattuu Kaab baha Afrikaa keessa akka ture argisiisa. Himamsi aadaa kun kan akeeku Ormoon Kutaalee har’a Sidaamoofi Baale jedhaman keessaa Konyaalee Dalloo, Mandooyyuufi Jamjam keessa akka jiraata tureedha. Ormoon yeroo dheeraadhaaf naannoo kan jiraate jechuun ni dandaya. Haa tahuu malee, Ormoon asitti dhalate jechuuf qormaata irra bal’aa kan hariiroo ummatoota kuush wajjiin jiru xiixaluu barbaachisa.ummatni tokko gaafuma tokkotti bakka tokkotti kan dhalatuumiti. Dagaagina dhala nama kan yeroo fudhatu keessa dabree kophatti bahee ummata mataa isaa dandahe taha. Xumuramuudhaaf kan jedhuu dandayu, ummatni Oromoo ummata Gaafa Afrikaa keessaa isa tokko, damee kuush keessatti argama, yeroo dheeraa irraa kaasee kaaba-baha Afrikaa keessa jiraate, har’aas jiraataa jira.

Lola Amntiifi Miidhaa Oromoorra gahe jaarraa 10ffaa _15ffaa

Amantiin Kiristaanaafi Islaamaa Gaafaa Afrikaa walduraa duubaan seenaan. Amantiin Kiristaanaa jaarraa 4ffaa keessa warra Habashaa keessaa seenee amantii warra mootii tahe. Mootoonni Habashaa Kiritaanummaa fudhatanii saboota kaaniis fudhachiisuu jalqaban. Amaantiin Islaamaa gara Afrikaatti kan cehuu jalqabde Jaarraa 7ffaa keessa ture. Nagadaafi Islaamummaa babal’isuun walqabatanii gara Afrikaa qarqara galaana diimaarraa bakka heddutti faca’e. Jaarraa 10fi12 giduutti lafaa qarqara galaana diimaa bira dabree godina kana keessatti babal’achuu jalqabe. Hawwiin babal’achuu amantii kana lamaanii, waldura dhaabbatee lola lubbuufi qabeenya ummata godina kana balleessuuf deemsifame. Lolli kun keessattuu ummata Oromoorraan miidhaa gudda gahe.

Oromootniifi Affaarootni walitti aananii qubatan. Giddu saaniitti lafa irra tiikfatan bal’ifachuuf waldhiibuu irratti lolli sadarkaa adda addaatti ture. Lafa bishaaniifii margaa qaburraa waldhiibanii gumaa gidduu isaaniitti argamu manguddoota gosaan fixachuun niture. Haalli kun garuu eega amantiin Islaamaa Affaaroota seenee jalqabe bifa amantii babal’isuu dabalatee cimaadhufe. Affaarootni lafa Oromoorraa dhiibanii qabatan mootooma Islaamaa tolfachuu jalqaban.

Affaarootni amantii Islaamummaa fudhatanii mootooma dhaabbachuu haajalqaban malee, haalli isaan keessa turan gaariimiti. Islaamummaa hundaan hinfudhanne, kanaafuu isaan jidduu waldhabbiin niture. Tokkooma gosa tokkicha jalatti waan hin sassaabamneef haala faffaca’ee keessa turan. Mootoomni Islaamaa dhaabbataniin xixiqqoo faffaca’oo turan. Mootoomni Islaamaa hoggaas uumaman Ifaat, Adaal, Harar, Awwusaa,…turan. Mootoomni hoggaa Ifaat keessatti dhaabbate Walashama jedhamee beekama.

1.  Motomni Islaamaa kun hawwii lama-sdii qabu turan. Isaaniis:

2.  Amantii Islaamaa babal’suu

3.  Daandii nagadaa harkatti galfachuufi

4.  Daga gabbataa tahe qabachuudha.

Kanaaf Oromoota olla isaanii jiran dhiibuu jalqaban. Jaarraa 13ffaa keessa Oromoota naannoo Faxagariifi Dawwaaroo keessaa arihanii dhufatan, achiirraa dhaabbatanii Baalliifi Daraaratti duulanii Oromoota amantii Islaamaa Fudhachiisan. Bakka kanatti mootooma Islaamaa tolafatan. Babal’ifannoon Islaamaa kun Habashoota yaaddeesse. Hawwii isaan Kiristaanumma babal’isuuf qaban dura dhaabbate.

Islaamummaan babal’atee, Oromoota daga isaaniirraa dhiibee yeroo daga kiristaanaatti dhihaate kana, Habashoonni rakkina keessa turan. Yeroon kun yeroo mootummaan Aksum caphee harka Agawutti gale, lolli Agawootaafi Habashoota jiddutti tahe, yeroo humni isaanii itti laaffisuudha. Eega Agawuun qabatees lolli Habashoota jiddutti deemaa waan tureef, humni isaanii keessatti nilaaffate. Mootonni Agaw kan Zaaguwee jedhamee beekamu, hamma walkkeessa jaarraa 13ffaatti irra turee booda moo’ame. Habashoonni aangotti deebi’an. Habashoonni eegasii human isaanii jabeeyfatanii dhiibbaa Islaamoota ykn Affaarootaa dura dhaabbachuu jalqaban.

Bara 1250rraa kaasee lolli kiristaanafi Islaama jiddutti yeroo dheeraaf godhame jalqabe. Habashoonni Affaaroota ofjalatti gabbarsiisuu, dagaafii mantii isaanii babal’ifachuuf babal’ina amantii Islaamaa dhaabuuf; Affaarootniniis daga bal’ifachuufi, babal’ina amantii kiristaanaa dhaabuuf tattaafataa turan. Lamaanuu daga Oromoo kan hoggaa Affaarootni dhunfatanirratti waan walqunnamaniif lolli hedduun lafa Oromoorratti tahan. Wallolli Kiristaanaafi Islaama giddutti jalqabame itti fufe, bara Imaam Ahmed sadarkaa guddaarraa gahee hamma Oromoon Gadaan ofjaaree ka’etti deeme. Habashoonnifi Islaamoonni daga Oromoo Faxagar, Dawwaaroofi Baalli keessatti wallolanii qabeenya Oromoo saamuudhaan dabree ofcimsaa turan. Lola kana keessatti hedduu kan hubame Oromoodha. Ormoon qabeenya saamamee, lubbu namni heedduu irraa dhumanii, miidhaa guddaan irra gahe. Umanni Oromoo diina isaa lachuu ofirraa lolaa lafa isaa deebifachuuf tattaafachaa ture.

Lolli Habashootaafi affaaroot jidduu bara mootii Habashaan Yagiba Tsiyoon (1285-94) jalqabame. Yagibaan Tsiytoon Adaalitti duulee cabsee irra aane. Duula isaa kana booddee Islaamoota wajjiin araara uume, akka nagadoonni Islaamaa biyya seenaan yeroo eehamu, isaafiis karaan kennamee ABUNA alaa fidachuu dandaye. Yagbia Tsiytoon gaafa du’e ijoolleen isaa aangoorratti walqabuu jalqaban. Haala kana keessatti Habashaan deebi’ee laaffate. Affaarootni haala kan hubatanii ifatti weeraruuf human walitti qabachuu jalqaban. Yeroo kan Habashoonni Affaarootaaf daga dhiisanii araaraman. Araarri kun ammallee fedhii babal’ifannoo Islaamaa quubsuu didee ifaan ifatti weeraruuf qophii gochuu jalqaban. Dhiibbaan Islaamootaa Habashoota walitti itichee sabboonummaa keessatti dagaagse.

Yagiba Tsiyoon booddee waggaa saddeettamaaf Habashoonni eega waljeeqanii booda Amde Tsyoon (1314-44) aangoo qabate. Amde Tsyoon Habashaa daddaaqamuu kana keessaa baasee walitt itichee jabeesse. Kanaaf bu’ureessaa mootummaa Habashaa jedhamee beekama. Bara isaa keessa Habashoonni weerara gurguddaa Affaarootarratti oofanii milkaawan. Amde Tsyoon lola isaa ifatti rukutuun jalqabe. Sulxaan Ifaat bulchaa ture, haqaddiin nama jedhamu ture. Haqq-ad-diin Habashaa loluudhaaf osoo qopkhirra jiruu, ergamaa Habashaa kan Kaayroodhaa galu Islaamummaa fudhachiisuuf yaalee dinnaan ajjeese. Amde Tsyoon kana sababa godhatee bara 1328tti Ifaatitti duula bobbaase. Ifaatiin rukutee moo’e. Haqqaddiin booji’ame. Amde Tsyoon Faxagaariis rukutee eega ofjala galchee booda oobaleessa Haqqaddiin Sabnaddiin itti shuume. Eega Amde Tsyoon deebi’e booda Sabnaddiin Habasharratti fincila kaasuu yaade. Mootummaan Islaama Adiyyaafi Baaletti ergatee akka issaf tumsan gaafate. Agawuttiis dhaamsa ergee akka isaan keessaan itti ficilanii humna mootichaa tamasaasan gaafate. Akeekni isaa Habashatti, karaa lamaa sadiin duulanii of giddutti rukutuu ture. Amde Tsyoon garuu mala isaani kana dafee bira gahee, diinoota saa tokko tokkoon rukutuu jalqabe. Dura hadiyyaa cabse, achii Faxagar, itti aansee Dawwaaroofi Ifaat rukutee cabse. Affaarootiifi Islaamoonni akkasitti saphatti kan cabuu dandayaniif 1 ) mootummaa xixiqqotti waan adda qoodamanii turaniif 2) ummanni isaanii irra guddaa waan tiikfatteefi godaantuu waan tahaniif ture. Amde Tsyoon Faxagar, Dawwaaroo, Ifaatfi Hadiyyaa dhunfatee nama Jamaal addiin jedhamu irratti shuumee gara daga issaatti deebi’e.

Kun lola Habashootaaf Affaaroota jidduu hoggaa tahu Faxagariifi Dawwaaroo keessattiis Oromootaafii Habashoota gidduutti lolli niture. Bara 11329-32tti hoggaa Amde Tsiyoon Faxagariifi Dawwaarotti duulaa ture, lola guddaatu tahee ture. Lola kanan Oromoota hedduutu dhume, qabeenyaan saamamee daangaa hinqabu. Lola balleessi kan lubbuufi qabeenya hinbararre waan taheef, Oromoonni Faxagariifi Dawwaaroo gad dhiisanii jalaa godaanuun dirqii itti tahe. Deebisaanii qabachuuf haa lolan malee, bara Amde Tsiyoon kana keeessatti Oromootni osoo dhiibamnii qarqara laga awaashiin gayan. Ormoon waan qabu fudhatee sababa jalaa godaaneef, keessa qubatanii bulcuu hindandeenye. Duula isaa qideeyfachuuf akka tahuufitti Amde Tsiyoon kaampii waraanaa Manzitti tolfate. Bara isaa kanaa jalqabee Habashoonni qubsuma waraanaa lafa Oromoo keessatti ijaarrachuu jalqaban.

Affaarootni eega bara Amde Tsiyoon cabanii moohamanii hamma 1441tti bayyanachuu hindandeenye. Ifaatiifi naannoo sanarraa fagaatanii ofjaaruu jalqaban. Dakar, Harariifi Awusaatti deebi’anii humna isaanii jabeeyfatanii duulaa turan. Garuu habashaa injifachuu hindandeenye. Bara 1441tti Affaarootni Adaal jedhaman Habashatti lola bananii mohaman. Affaarootni naannoo Awusaafi warri amantii hinfudhatiniis bulchiinsa Habashaa didanii walaqabatanii ficila kaasan. Baayidaa Maariyam (1478-94) waraana karaa lama 1473/74tti itti erge.waraanni lachuu nimoohame. Injifatamuun waraana Habashaa kun jabinafi ol’aantummaa isaa dhabamsiise, eegasii humni gad deemuu jalqabe.

Lolli Oromootaafi Habashoota jidduu hoo? Oromoon bara Amde Tsiyoon Faxagariifi Dawwaaroo keessaa dhiibamanii qarqara laga hawaash ga’anii lolli hindhaabbanne. Mootoomni Habashaa kan Amde Tsiyoon booda dhufaniis Oromoo dhiibuurraa turan. Bara Zara Yaaqoob (1434-68) mootii Habashaa ture waraanni Habashaa Baallii keessatti dhiibachaa ture. Yeroo tokko waraanni Zara Yaaqoobfi Oromootni naannoo Haroo Laangannootti wallolanii turan. Oromoota Baallii keessaa baasuuf haa dhiibaman malee, daga sana dhufachuu hindandeenye. Kuniis Oromoonni looniifi ilmaan isaanii jalaa godaansisanii gaafa dadhabban waan miliqaniif ture. Waraanni Habashaa daga isaarraa fagaatee dhufe kun, waan nyaatu dhabee yeroo beela’u deebi’ee galuuf dirqame. Waraana laafee jiru kana Oromoon karatti eegee daguun rukutee hedduu irraa fixe. Kanaaf lafa Oromoo keessa qubachuu hindandeenye.

Bara 1445tti Oromootni Dawwaroo deebifachuuf lola itti banan. Zara Yaaqoob itti duulee injifate. Waraanni Habashaa duula godhee eega raaw’ate booda gara daga isaatti yeroo debi’u Oromonni ammoo lola jalqabu. Haala duula ba’uufi galu kana xiqqeessuuf, Habashoonni boroo Baallii keessa qubsuma waraana gara biraa tolfatan. Achirraa Dawwaarootti duuluu jalqaban. Lolli kun haaluma kanaan takka ka’ee takka dhaamaa, hamma bara 1468tti itti fufe, dhumarratti Zara Yaaqoob Dawwaaroo keessatti lolarratti moohamee harka Oromootti du’e.

Zara Yaaqoob booddee Baa’ida Maariyam (1468-78) aangoo qabatee duula Oromoorratti godhuu ittifufe. Duula inni Baallii qabachuuf godhe keessatti Oromootni humna isaarraa hedduu fixan. Yeroof Oromo cabsuu dadhaban. Habashoonni qubsuma waraana isaanii kan bara Amde Tsiyoonfi Zara Yaaqoob lafa Oromoo keessatti tolfatanirraa ka’anii salphatti Oromoo weeraruu jalqaban. Lolli gurguddaan Dawwaaroo, Baallifi Faxagar keessatti deemuu jalqabe. Oromoon yeroo kanatti ofijaaree waan hinjirreef midhaa guddaan irragahe. Oromoon dhiibamee Awaashirraa gara kibbaatti ittifame. Naannoo kanatti ittifamuun saas akka inni ofjaaruuf isa dhiibe.

Lola Guddaa Jaarraa 16ffaarraa jalqabe

Ummanni Oromoo jaarraa 13ffaarraa kaasee diinoota lama: Habashootaafii Islaamoota ofrirraa lolaa ture. dinoota kana lameeniis miidhaa guddaatu irra gahaa ture. ofirraa ittisuuf haa faccisu malee, hamma sirna Gadaan ofjaaree jabaateetti akka humnaatti gad ofdhaabuu hindandeenye. Kanaafuu jaarraa 14ffaafi 16ffaa gidduutti Islaamoonnifi Kiristaanoonni Oromoo saamuudhaan dagaagaa turan. Garuu Oromoon walakkeessa jaarraa 15ffaarraa kaasee sirna Gadaa ijaarratee cimaafi jabaataa waan dhufeef roorroo gara lachuun itti dhufu ofirraa ittisuuf lafa isaa deebifachuu jalqabe. Haa tahuu malee, faaraan Oromoo kan cime jaarraa 16ffaa keessa ture. jaarraa 15ffaa keessatti waraana Habashaa wajjiin bara Zara Yaaqoobfi Ba’ida Maariyaam naannoo Hora Laangannoofi Baalli keessatti wal lolanii turan. Lolli jaarraa 16ffaa keessatti deeme ammoo, hundi isaa Gadaan geggeeffamaa ture. lubi tokko akka sadarkaa aangoo qabachuu gahen lolli bifa haarayaan deemaa ture. kanaaf duula Oromoo hubachuuf Luboota ka’anii Gadaa fudhatan waliin laalla.

Weerara Islaamaafi Haala Oromoo

Bara Baa’ida Maariyam waraanni habashaa maoohamee humni isaanii laafachaa deeme. Islaamoonni sana booddee human isaanii jabeeyfataa deeman. Bara Naa’ood (1494-1508) moohe keessatti haala isaan gidduu qabbaneessuuf gamni lachuu fedhii qabuture. Affaaroonni Adaal haala kana osoo argisiisaa jiranii Amiirri Harar- Mahfuuz kan jedhamu Habashaarratti lola bane. Naa’ood yeroof haa injifatuu malee, humni Islaamootaa walqunnamtii Islaamoota addunyaa wajjiin waan qabaniif daran jabaataa deeme. Habashoonni kan hubatanii isaaniis Kiristaana Arooppaatti, keessaahuu Poortugaalatti hidhachuu carraaqan. Bara 1509tti namicha Maatiwu jedhamu Armaantich gara Poortugaalitti ergatan. Haalli kun eega Naa’ood du’ee ilmi isaa Libana Dingil jedhamu ijoollee waan taheef Haati isaa bulchaa turteedha.

Libana Dingil (1508-40) guddatee eega aangoo qabatee haala nagayaan Islaama wajjiin jiraachuu jedhu kan Heleenaa (haadha isaa) geeddaree lola jalqabe. Adaaloonnis ofijaaranii gargaarsa alarraa argatanii waan turaniif Habashaarratti lola labsan. Bara 1516tti Adaaloonni Faxagar qabachuuf weerara jalqaban. Mahaafuuz lola kana keessatti du’e, lolli labsame hamma Imaam Ahmad Ibni Ibrahim al Gahaaztti bakka hin geenye.

Imaam Ahmad (1506-43) ykn Giraanyi Ahmad kan jedhamu ijoollumma isaa lafa Hubta jedhamu kan Baddeessaafii Harar gidduutti dabarse. Imaam Ahmad loltuu jabaa tahee guddate. Human waraanaa walitti qabatee Amiira Harar ajjeesee aangoo qabate. Eega sanaa human isaa guddifatee lolaaf ofqopheessutti ka’e, bara 1527tti human Habashaa kan Adaliin weeraru deemu lolee injifannoo guddaa irratti argate. Lola kana booddee Imaam Ahmad waraana isaa qabatee lola jalqabe. Bara 1529tti bakka shuburaa kuraa jedhamutti waraana Habashaa lolee moohe. Waraanni isaa garuu tiikfattootafi godaantootarraa waan ijaarameef, akkasumas gosa isaatiif waan abboomamaniif lola kan booddee ni faca’e. Kanaaf waggaa lama keessatti waraana haaraya ijaarrachuun dirqii itti tahe. Waraana isaa duwwaaaf ajajamu waggaa lama keessatti ijaarrattee lola itti fufe. Bara 1531tti Dawwaaroofi Shawaa qabate. 1533tti ammoo, Amaaraafi Laastaa dhufate. Baallii, Sidaama, Hadiyyaafi Guraagee yeroo tokkotti ofjala galche. Bara 1535tti Tigree weeraree qabatee habashaarraa harka guddaa qabate. Bakka dhaqetti Islaamummaa fudhachiisaa, bataskaana dhabamsisaa deeme. Liban Dingil gargaarsa Poortugaal gaafate osoo hindhaqqabin lolarratti du’e, Ilmi isaa Galaawudoos (1540-59) itti dabree moohe. Poortugaal waraana nama dhibba afur, qawwee wajjiin ergee ture, Liban Dingil bira gahe. Waraanni Kiristaanootaafi Ahmed Giraanyiis ni faca’e. Haa ta’uu malee, humni habashaafi Islaamootas hedduu hubamaee laffate. Haalli kun Oromoon biyya deebifachuurratti hedduu gargaare.

Duula Oromoo jarraa 16ffaa

Jaarraa 13ffrraa kaasee hamma dhuma jaarraa 15ffaatti Oromoon rakknaafi roorroo guddaa jala ture. Yeroo kana ture yeroo inni daga isaarraa dhiibamee laga Awaash gamatti ittifame. Yeroo kan ture yeroon lolli amantii kan Islaamootaafi Habashootaa gidduutti deeme hedduu isa miidhe. Sababnii saa maalirraa madde? Sabani guddaan jaarmaya isa tokkeessu dhabuusaati. Akkuma Oromoonni adda fagaatanii qubataniin gosa gosaan buluun waan isaan tokkeessu dhabame. Oromootni gosuma gosaan miidhaan isaan mudate malee, sirni walitti isaan itichee waliif tumsiisu hinturre. Kanaf roorroon guddaan irra gayuu dandahe.

Jaarraa 15ffaa keessa hawaasa Oromoo keessatti dagaagni argamuu jalqabe. Sirni tokko isaan taasisee roorroo alagaa ittiin ofirraa ittisan dagaagee hawaasa guutummaa dhaqqabuu jalqabe. Sirni haarayni biqilaa ture kun, yeroo dheera keessa kan dhufe tahullee Oromoota irree jabeessee akka lafa isaanii deebifataniifi roorroo alagaa akka ofirraa deebisan gargaare. Oromoos ummata sodaatamafii kabajamaa taasise. Sirni kuniis Gadaa dha. Jaarraa 16ffaa kaasee ummata Oromoo seenaa keessatti kan beeksiseefi harka isaatti kan hambise sirna kana. Ummanni Oromoo gara jaarraa sadii rakkinaafii roorroo isarra gahee ture ofirraa deebisuuf Gadaan ofijaare. Abbaa Bokkuu tokko jalatti walgurmeesse. Haala siyaasafi waraanaa jabaa tolchee ijaarrate. Jaarmaya isaa kanaan ummatoota naannoo isaa jiran caalatti jabaatee humna sodaatamaa tahe. Daga isaarraa qabatame deebifachuuf duula gurguddaa jaarraa 16ffaa jalqabarraa kaasee eegale, humni jajjaboon kan Habashootaafi Islaamootaa lolaan waldadhabsiisanii waan turaniif haala aanjaa argate.

Duula biyya isaa deebifachuuf Oromoon jaarra 16ffaa keessatti jalqabe kan seenaa barreeysitoonni haala adda addaatiin dhiheessuu barbaadu. Sababoota duulli kun itti dhalachuu dandayan akka adda addaatti himu.

Brus namich jedhamu yeroo burqaa laga Naayil (abbayya)qorachuuf kbiyya Habashaa dhaqe, waa’ee Oromoo qoratee akkas jedhe. “duratti osoo gara daangaa Habashaa hindhufin dura isaan ((Gaalla) walakkeesa Ardii Afriikaa jiraatu turan. Lafti jalaa olka’uu jalqabnaan gost isaanii tokko tokko godaanuu jalqaban. Dura gara bahaa galaana Hindiiti sossohan. Achiti walhoranii gara kaabaatti qaceelanii Dawwaaroofi Baallii qubataan. Gost torba walaqabatnii garaa dhihaatti sossohanii kibba laga Abbaayfi naannoo Gojjaam keessa qubatan. Gartuu sadaffaan ammoo, gosa torba tahee walkeessatii hafanii achirraa gara kibbaatti babal’atan” jedhee ture.
Akka Brus jedhu kanatti sossohiinsa Oromoo kan kaase lafti jalaa olka’uudha. Lafti kun yoom olka’e? Akkamitti? Olka’e kan jedhuuf garuu wanti ibsu hinjiru.

Charles T. Beke bara 1842/3 yeroo Habashaa keessa ture waa’ee babal’ifannoo Oromoo waan qorate niqaba. Oduu afaaniin daddabru Habashootarraa qoratee kan inni lafa kaa’e: “Bara dur Gaallaan doko (savage) ture. beekumsa waan tokko hinqabu, qonna hinqotu, loon hintiiksu, uffata hinbeeku, ija mukaa funaanee, hidda harkaan qotee nyaata ture, dubartiin Amaaraa ykn Kristaanaa tokko bidiruu(qorii) tokkotti nyaata, uffata, eeboo, gaachanaafi mia garagaraa guuttattee baahar gamatti argite. Gaallaa dokoon mia kana yeroo argan baay’ee diqisiifatan, nyaaticha dhandhamanii itti tole, uffata ofitti kaa’an, mia gara biraas ilaalanii itti gammadan. Bakka burqaa qabeenya kanaa qabaachuu qabna ja’anii bahara sana cehanii, gara Kiristaanaa dhufan. Kana booddee waldhabbiin dhalatee lolli tahee biyya Habashaa qabatan” jedhama jedhe.
Bekeen waan akka oduu afaanitti dhiheessu kana keessatti sababa babal’ifannoo Oromoo ibsuuf yaale. Oromoo cabsuuf, tuffachuufii seenaa isaa gara dabarsuuf kan odeeffamuudha malee, dhugaa tokkollee ofkeessaa hinqabu.

Charles T. Bekeen ammallee itti fufee oduu afaanii kan Oromoota Walloo biratti odeeffamu jedhee barreeyse jira. Akka oduu isaa kanatti durii:-
“Oromoon Hawaash gamaa dhufe. Osoo bahara kana hincehin duratti qarqara isaa loon tiikfatuu turan. Gaaftookko binessi jabbii tokko arihee bahara kana ceesise. Jabbiin kun laga sana ceetee achitti walhorte. Galgala hogga gaallaan loon bishaan obaafachuu dhaqu gaaddidduu loon baay’ee arge. Akka hinliqinfamneef harka walqabatanii laga cehanii loona sana dhaalan. Booda biyyi itti tollaan achuma turan. Walhoranii baay’anaan hamma daangaa habashaatti babal’atan” jedha. Oduu afaanii fakkeessanii duula Oromoo akkanatti ibsuu barbaadu.

namich J. Hultin jedhamu ammoo, babal’ifannoon Oromoo haala adda addaarraa tahuun nimala jedha. Akka inni jedhutti haalli qilleensaa waan geeddarameef bishaaniifi marga barbaacha sossohan. Kun sababa tuhuu nidandaya jedha. Garuu eega haalli qilleensaa deebi’ee tolee margaafi bishaaniis argame, maallif babal’i’annoon kun itti fufe jedhee ofgaafata. Kanaaf jedha: J. Hultin, akkaata sababa babal’ifannoo Oromoo ibsuudhaaf haala hawaasa dinagdeefi siyaasaa hawaasa Oromoo qorachuu feesisa jedhee cufe.
Namichi Poortugaal kan Amaanu’eel de Almaad jedhamu sababa babal’ifannoo Oromoo akkaataa lamatti hima. Tokkoffaa Habashoonni amantii katolikii fudhachuu waan didaniif waaqni isaa adabuudhaaf dha’ichaa Gaallaa kana itti erge. Osoo amantii kana fudhatanii kun hundi irra hingayu jedhee barreeyse. Lammaffaa bineessa Liqimsaa jedhamtu naannoo Gaara walaabuu bira isaan facaase. Abbaan muuda isaanii naannooo Walaabu kana jiraata. Naannoon Walabuu lafa baay’ee dinqiiti. Loon adaadii aanna baay’ee keennitu waan tureef namni qotuuf hinrakkatu. Aannan dhugee jiraata. Booda bineessi Lliqimsaa jedhamuu kan bifa saa gegeeddaratu namaafi loon nyaachutti ka’e. Kan baqatanii hamma Habashaatti babal’atan. Kun eegaa waan Almaadaan babal’ina Oromoo itti ibsuu yaaleedha.
I.M.Lewis ammoo, Oromoon babal’achuu kan jalqabe waan Somaaleedhaan dhiibameef jedha. Yaada isaa kana kan deeggaran barreessitoonni maddi saba Oromoo Somaaliyaa keessa warra jedhaniidha.
Asmaaroom Laggasee ammoo, sababni babal’ifannoo Oromoo tahu baay’achuu lakkooysa namaati jedha. Lakkooysi ummata Oromoo jaarraa 16ffaa keessa waan dabaleef lafti itti dhiphannaan irraa godaanuu jalqaban jedha.
J.Hultin ammoo, akka sababaatti hin dhiheessin malee babal’ifannoo Oromoo kan gargaare Gadaan ijaaramuu isaati jedha. Lubi aangoo irra jiru osoo gad hindhiisin, lafa haaraya dabalee qabachuu qaba. Kanaaf akkuma Lubni haarayni dhufee aangoo fudhateen lafti itti dabalameen Oromoon babal’atee lafa guddaa qabachuu dandaye jedha.

Kitaaba(seenaa saba Oromoo fi Sirna gadaa)Birraa/Fulbaana 1995)

(Toleeraa Tasammaa Hundasaa Waaqwayyaa) irraa.

 

http://gadaa.net/wp-content/plugins/google-document-embedder/view.php?url=http%3A%2F%2Fgadaa.net%2Fwp-content%2Fuploads%2F2014%2F10%2FGadaa-Tuulamaa_Sagalee-Gadaa.pdf&hl=en_US&gpid=1&embedded=true

OSA2014: Remarks by Former Abbaa Gadaa Aagaa Xanxano, and Gadaa Scholar Prof. Asmarom Legesse

The  Oromo Studies Association’s 2014  Annual Conference theme:  “Gadaa and Oromo Democracy: Celebrating 40 Years of Research and Oromo Renaissance.”

 

 

 

 

http://www.gadaa.com/culture.html

http://gadaa.com/oduu/21141/2013/08/09/gadaa-as-the-fountain-of-oromummaa-and-the-theoretical-base-of-oromo-liberation/

http://www.youtube.com/watch?v=-40H2_20sWE

http://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1005&context=utk_socopubs

http://gabuo.org/index.php?option=com_content&task=view&id=887&Itemid=91

http://web.me.com/opsa/Site/Oromia_National_Acadamy_O.N.A_files/kaawo_new1.pdf

http://gadaa.com/OromoStudies/wp-content/uploads/2014/01/History-of-Oromo-Social-Organization-Gadaa-Grades-Based-Roles.pdf

Copyright ©  Oromianeconomist 2011 and Oromia Quarterly 1997-2011,  all rights are reserved. Disclaimer.

Geeska Afrika:Oromia (Ethipoia): I prefer death to detention at Maeklawi: Bekele Gerba. #OromoProtests April 1, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Baqqalaa Garbaa, Because I am Oromo, Ethiopia's Colonizing Structure and the Development Problems of People of Oromia, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , ,
add a comment

Odaa OromooFree Bekele GerbaBekele Gerba translated Martin Luther King’s book  ‘I HAVE A DREAM’  into Oromo language while he was in prison.

 

NAIROBI (HAN) March 31. 2016. Public Diplomacy & Regional Security News- “I prefer death to detention at Maekelawi,” prominent opposition leader Bekele Gerba has told a court after enduring appalling conditions in one of the chambers of hell at the notorious Maekelawi Prison in the Ethiopian capital.

The prison cell is sardine-packed: 30 prisoners in a 10×10 meter area. Because it is too crowded, respiration coupled with body heat drips back onto the prisoners from the ceiling. No need to divulge details of the hell-on-earth place called “Maekelawi” prison, where prominent political prisoners from the recent protests in Oromia are being held.

The horrible conditions led Bekele and other top OFC leaders to lauch a hunger strike, and on the fifth day on Sunday, when most of them were in critical health conditions, a small change was introduced: the number of occupants in Bekele’s cell was cut down to 17. Better than before but still brutal.

According to OFC Deputy chairperson, Mulatu Gemechu, prominent Oromo individuals who are at Maekelawi are Bekele Gerba, Dejene Taffa, Desta Dinka, Gurmesa Ayano, Addisu Bulala, Dereje Merga and Alemu Abdisa

This small area was so crowded not only with the human occupants but also personal belongings as well as sanitation goodies for the occupants who are not allowed to get air except very short timeouts at dawn and dusk.

Political prisoners suffer not only for torture or life in extremely appalling prison conditions. They are also handed lengthy appointments so that they would break down psychologically. The court has adjourned the prisoners case for another 28 days.

In another development, Mulatu said an unprecedented crackdown on Oromo people was in full swing throughout Oromia, and the mass arrests came in despite Prime Minister Hailemariam Desalegn’s recent speech sounded promising for the suffering majority. However, on the ground, a brutal massive crackdown is under way as the following list shows:

1. Shashemene, Western Arsi – Close to 1200 people have been taken away as prisoners and no one knows their whereabouts.

2. Chiro, Western Hararghe – Between 800 to 1000 people were hauled away by nine trucks. No one knows their whereabouts.
3. Gujji Zone – 150 people taken away.
4. Ambo, Western Shoa – 103 people taken away
5. Gimbi, Western Wellega – 60 people were arrested and taken to an unknown destination.
6. Qelem, Wellega – 54 people taken away.

7. Horo Gudru, Wellega – 39 people were taken away in one night.

8. Burayu (near Addis) – Two individuals taken away to an unknown destination.

Though Ethiopia is hemmoraging from the political crisis, the government is trying to use the prevalent “drought and famine” as a cover to wipe out dissent in Oromia and beyond.

Read more at: http://geeskaafrika.com/2016/03/31/ethipoia-i-prefer-death-to-detention-at-maeklawi-bekele-gerba/

Oromia: #OromoProtests: Gabaasa Fincila Xumura Garbummaa (FXG) Oromiyaa 2016 (March) March 31, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , ,
add a comment

 

 

 

Odaa OromooOromo Protests defend Oromo National Interest

#OromoPRotests tweet and share#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaOromo Students protest @ Mandii, Western Oromia 25th November 2015Oromo Students protest @ Ambo, Oromia 25th November 2015 picture1Gaaffiiwwan yeroo ammaa


 

Gincii, Amboo, Jalduu, Gudar, Giddaa Ayyaanaa, Mandii, Najjoo, Laaloo Assaabii, Jaarsoo, Gullisoo, Bojjii, Gujii, Dambi Doolloo, Gimbii, Naqamtee, Buraayyuu, sabbataa, Dirree Incinnii, Adaamaa, Harammayyaa, Mattuu, Baale (Robee), Madda Walabu, Walliisoo, Tulluu Boolloo, Sulultaa (Caancoo), Horroo Guduruu, Buuraayyuu, Dirree Dhawaa, Calanqoo, Ada’aa Bargaa, Baddannoo, Holootaa, Shaashee, Awaday (E. Harargee), Hara Qallo (Goro Dola, Gujii), Gaasaraa (Baalee), Bulee Hora, Jimmaa, Arjo, Heebantuu, Giddaa Ayyaanaa ,Kiiramuu, Ciroo, Dodolaa, Anfilloo (Mugii), Walqixxee, Diillaa, Bishooftuu, Finfinnee,  Yuniversiitii Finfinnee, Geedoo, Asallaa,  Shaambuu, Agaarfaa, Sibuu Siree, Kotobee, Wacaalee, Saalaalee, Machaaraa, Ammayyaa, Tokkee  Kuttaayee, Innaangoo, Baabbichaa, Laaloo Qilee, Hiddii Lolaa, .Mugii, Arsi Nagallee, Baabbichaa, Shukutee, Baakkoo, Shukutee,  Baakkoo, Jalduu, Gindoo, Buun’dho Beddellee, Grawwaa,Gaara Mul’ataa, Qarsaa, Qobboo (Dardar, Eastern Oromia), Sinaanaa (Baalee), Jimmaa Arjoo, Bojjii, Kombolcha,  Aggaaroo,Tajji (Iluu), Qilxuu Kaarraa, Baabboo Gambel, Daawoo,Tulu Milki (Warra Jarso), Hirnaa, Xuulloo,  Masalaa, Galamso, Bordode, Mi’esso, Waheel, Diggaa, Arjoo Guddattuu, Guraawa, waamaa Adaree, Shabee Somboo, Limmuu Saqaa, Amuruu (Agamsa), Daroo Labuu (Gaadulloo), Yaabelloo, Aliboo (Jaartee Jardagoo), Saasigga, Magaalaa Dafinoo, Dhumugaa, Daroo Labuu (Buraysaa) Begii (Kobor), Mardida Halo Guba (Daroo Labuu), Qassoo, Bonayyaa Boshee, Baalee  (Dalloo Mannaa), Jimmaa Raaree (Magaalaa Gobaan), Nophaa (Iluu)……………



 

Gabaasa FDG Oromiyaa Sadaasa (November) 12, 13,  25,  26, 27, 28, 30, Muddee (December) 1, 2, 3, 4,5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17/18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,  26, 27,28, 29,30, 31….    2015

Amajii (January) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14, 15, 16, 17,18,19, 20,21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29,30, 31……2016

Guraandhala (February) 1,  2, 3,4, 5, 6, 7, 8,9, 10,11,12,13, 14, 15, 16, 17,18,19, 20, 21,22, 23, 24, 25, 26, 27, 28,29………… 2016

 

Bitootessa (March) 1, 2, 3,4, 5,6,7,8,9, 10, 11,12, 13,14,15, 16,17, 18, 19,20,  21,  22, 23, 24, 25, 26, 2,28, 29, 30, 31 …………2016

 


 

 #OromoProtests: International Community Alarmed as Ethiopia Crisis Worsens

#OromoProtests. International Community Alarmed as Ethiopia Crisis WorsensEthiopia's scores in freedom in the world 2016, freedom House World Report, January 2016.

Click here for #OromoProtests updates, 1st – 31st March, 2016

Click here for #OromoProtests updates, November 2015- February 29, 2016

Oromo protesters: ‘We are still on the streets because we want self-rule’

http://www.ibtimes.co.uk/oromo-protesters-we-are-still-streets-because-we-want-self-rule-1548661

No, we don’t have self-rule in Oromia state

http://www.ibtimes.co.uk/ethiopia-protesters-no-we-dont-have-self-rule-oromia-state-1551225


Das Berliner Missionswerk: Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/30/das-berliner-missionswerk-frieren-sie-die-militarhilfe-fur-athiopien-ein-bis-athiopien-die-menschenrechte-achtet-oromoprotests/


Why Have Oromo People Been Clashing With The Ethiopian Government For So Long?    http://www.afrizap.com/en/why-have-oromo-people-been-clashing-with-the-ethiopian-government-for-so-long


France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over.

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/30/france-24-focus-anger-among-ethiopias-oromo-boils-over-oromoprotests/

 https://youtu.be/75_q7dbpTjs


Ethiopia – #OromoProtests and Ethiopian Repression: Overview

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/28/ethiopia-oromoprotests-and-ethiopian-repression-overview/


 The Economist on #OromoProtests

Ethiopia’s Oromo people demand equal rights in protests

Largest ethnic group in Ethiopia continues to rally against the government despite crackdown.

By Charles Stratford, Al Jazeera

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/27/al-jazeera-africa-oromia-ethiopias-oromo-people-demand-equal-rights-in-protests-oromoprotests/


Al Jazeera: HUMAN RIGHTS: #OromoProtests continue amid harsh crackdown

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/24/al-jazeera-human-rights-oromoprotests-continue-amid-harsh-crackdown/


 

FP: Dispatch: The Rotten Foundation of Ethiopia’s Economic Boom. #OromoProtests

 

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/23/fp-dispatch-the-rotten-foundation-of-ethiopias-economic-boom-oromoprotests/

Martial law in Oromia: The state is now under 8 military divisions controlled by Fascist TPLF warlords from Tigray.

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/23/martial-law-in-oromia-the-state-is-now-under-8-military-divisions-controlled-by-fascist-tplf-warlords-from-tigray/


 

#OromoProtests News: Portland Senators Jeffrey A Merkley & Ron Wyden write letter to Secretary of State John Kerry

Portland Senators Jeffrey A Merkley & Ron Wyden write letter to Secretary of State John Kerry urging him to ensure resource given to Ethiopia are not just for purposes that undermine US long term interst.Portland Senators Jeffrey A Merkley & Ron Wyden write letter to Secretary of State John Kerry urging him to ensure resource given to Ethiopia are not just for purposes that undermine US long term interst

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/18/oromoprotests-news-portland-senators-jeffrey-a-merkley-ron-wyden-write-letter-to-secretary-of-state-john-kerry/


Bloomberg Business: The Shadow Over Ethiopia’s Construction Boom. #OromoProtests,  March 21, 2016

 

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/21/bloomberg-business-the-shadow-over-ethiopias-construction-boom-oromoprotests/


Collaborative Public Forum on#OromoProtests organized by Oromo Community of MN

OMN: Qophii Marii Haala yeroo irratti Manguddoota Oromoo waliin Taasifamee bitooteessa 17, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/17/omn-collaborative-public-forum-by-oromo-community-of-mn/


 

Partial list of Oromos mainly students that have been killed by Ethiopian regime police, security agents, Special and armed force during peaceful demonstration of last three months (updated stand. March. 2016)

cropped-qeerroo-edit.jpgPartial list of Oromos mainly students that have been killed by Ethiopian regime police, security agents, Special and armed force during peaceful demonstration of last three months (updated stand. March. 2016)

partial-list-of-oromos-mainly-students-that-have-been-killed-by-ethiopian-regime-police

 

Partial list of Oromos mainly students that have been killed by Ethiopian regime police,

 

ABC News: Right Group: Oromia: #OromoProtests: Ethiopia’s security forces carrying out serious rights abuses, killings and rapes in clashes with protesters in Oromia

 https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/15/abc-news-right-group-oromia-oromoprotests-ethiopias-security-forces-carrying-out-serious-rights-abuses-killings-and-rapes-in-clashes-with-protesters-in-oromia/



UN Human Rights Council: General Debate under Item 4

Human Rights Crisis in Ethiopia

 https://www.hrw.org/news/2016/03/15/un-human-rights-council-general-debate-under-item-4


 

Oromo Protest Killings and Military Rule in Oromia Across the Globe

The Minisota state parliament held a moment of silence for those murdered in ‪#‎Oromoprotests‬

OMN: Oduu Bit. 31, 2016

 https://www.oromiamedia.org/2016/03/31/omn-oduu-bit-31-2016/

DSC00043 - CopyMagaala Kachisii keessatti guyya fi halkan waarani Waayanee diddaa uummata irraa itti ka’aa jiru dura dhaabbachuu dadhabuun humna dabalataa adda addaa gara aanaa kanaatti guru iyyuu irree uummataa mohachuu waan hin dandeenyeef cinqama guddaa keessa akka jiru beekame.

30/03/2016 halkaa alaaba Adda Bilisuma Oromoo ykn Oromiyaa  lafaa gabaa qidamee keessatti mukaa ibsaa irratti bakkoota hedduutti fannifamee barruuleen warraaqsaa guutuu magaalaa keessatti raabsamuu fi maxxanfamuu irraa humni waraanaa about seene jechuun raafama keessa jiru.

Jirtoota magaalaa fi baadiyaa hundaa reebichaa dhalaa namaaf hin malle  reebaa kan turan yoo ta’u,namooni hundi kan garaa keessa waan qabuf bartoota isaa gara mana barumsaa osoo hin erginii mana manasitti dhowee manneen barnootaas cufamanii jiru.

Guyyaa hara’aa immo bartoota fi jirtoota fi kanen mana magaala kireefatan hundi bartoota mana keessan kireessan jiran akka walga’ii qabatan dhiyaatan jechudhaa waarani magaala fi hidhatootni magaala fi baadiyaa mana mana irra deemudha ummata fi bartoota koota walga’ii deemaa jechudhaa dorsisaa kan turaa yoo ta’u,bartootnis jirtootnis namni tokko osoo hin ba’iin haafee jira.


FXG Haalaan Jabaatee Magaalaan Naqamtee Humna Waraana Wayyaanee Liyyuu Haayilii ykn Qeybaahir Jedhamuun Weeraramtee Jirti.

stFincilli xumura garbummaa magaalaa naqamtee fi naannoo ishee keessatti guyyaa harraa Bitootessa 30,2016 kanas itti fufee oolee jira.Halkan halkanis magaalattii kessatti dhukaasni daran humna hin beekamneen akka bishaanii roobsamaa bulaa jira .fincilli kun daran jabaachuurraan kan ka,e humni liyyuu aayil yookiin qaybaahir warri jedhaman jedhaman guyyaa harraa kana magaalattii keessa makiinaa kan hayyundai qixqixii tokkoon magaalattii keessa naanna,uun uummata goolaa jiru.Uummata hidhuu ,reebuu fi mana uummataa olseenuun poolisiin oromiyaa fi humni federaalaan fattashuun daran jabaatee jira.Uummanni magaalattiis sodaa tokko malee fincila kana eenyuyyuu boodatti nun deebisu jechuun finiinsuu itti fufaniiru.


Ukkamsaaf Dararaan Uummata Baha Wallaggaa Sibuu Sireerratti Hammaate

Bitootessa 30,2016
because-i-am-oromoAjjeechaaf Hidhaan Oromiyaa bakkeewwan hedduutti guutummmaa guututti kan itti fufe.Moorummaan afaan qawweetti amanu gochasaarra duuba osoo hin jenne itti fufe.

Baha Wallaggaa Aanaa Sibuu Sireetti gochaawwan Ukkaamsaa Namoota Baay’inaan Afur taa’anirratti fidhatamee jira

Kanas maatiin Namoota hidhamanii guyyaa lamaaf mana hiraarsaa Magaalaa Siree keessatti argamutti deddeebiin hubachaa erga turanii
guyyaa muraasa gidduutti bakka buuteesaanii dhabnee yaaddoo guddaa keessa seenne jedhu Namoota kanneen
1,Obbo Mangistiu Tashoomaa
Obbo mangistuun abbaa ijoollee afurii yoo ta’u waggoota barataan biyyaa keessa hin heddummanne keessa barnootasaanii xumuruun Diploma nama of harka qaban taa’anillee eenyuummaasaaniif bakka guddaa waan laataniif akkasuma Hawwasaa nutti kakaasaa jirta sababa jedhuun waan ittiin baratanii ba’aniin Hawwaasa isaanii tajaajiluu hin dandeenye.Akkasuma yeroo gara yerootti ABO mana galchitee soorta sababa jedhuun dararaa jabaa irraan gahaa turani har’as gochi akkanaa namoota Akka Obbo Mangistuu heddurra ga’a jira Obbo Mangistuurraas dararaan osoo hin dhaabbatin maatiisaanirra ukkamfamanii jiru
2,Lataa Guuta
3,Badhaasaa Geetahuu
4,Tasfaa Dhaaba
Yoo ta’an eessa buutensaanii hanga ammaatti hin baramne.


Fincilli Xumura Gabrummaa Oromoo Magaalaa Asallaa Keessatti Bifa Addaan Itti Fufe,Namoonni Hedduus Waraana Wayyaaneen Qabamuun Hidhaman.

Bitootessa 30,2016 Sochiin FXG magaala Assaala keessatti ittii fufinsan gaggeffama jira Agaazii waarri jedhaman Barattota irraattii gocha hamma rawwaacha jiru Kaleessa Galgala Barattoonni Dhiira 108 fi Dhalaa 56 Qabuun Halkan Reebaa Bulanii Barattooti Shamarranii Baay’een Miidhamaniiru gargarsa wal’ansaa barbadu. Nama reebbuu malee namn Gargaru hin jiru nutis dhokkane jira Barsiisota Keessaas Namoonni Shan Hidhamaniiru Isaa Keessaa: B/sa Tufaa Fiiziksii Barsiisa Kaan Ammoo Maqaa isaanii akka Barreen Gabaasna


Godinaa Guujii Keessatti Namoonni Hedduun Hidhaman Jedhu Jiraattonni

VOA Afaan Oromoo, Bitootessa 29 bara 2016
Godinaa Guujii Aanaa hoogganaan Waajira Nageenyaa Aanaa Gooroo-Dolaa – Obbo Dirboo Jiloo garuu, “namoonni mana hidhaa jiran, kanneen jeeqama oofuu fi alaabaa Oromiyaa cicciruutti, akkasumas ujummoo bishaanii uummataa caccabsuutti shakkaman qofa.” Jedhu. Dhimmi ququlleeffamee akka gad-lakkisamuuf jiran illee dubbatu.

 https://www.oromiamedia.org/2016/03/29/oduu-bitoteessa-282016/
#OromoProtests and the cruelty of fascist Ethiopia’s regime in Beddelle ,Iluu, Oromia, 29 March 2016.
Barattootni mana barumsa sadarqaa 2ffaa Beddellee amma sadarkaa dhumuurra jiru, Hospitaalli Beddellees bakka hirriirri itti ba’ame fakkaata. Magaalaa Beddelletti tarkanfii mootummaa boombii ukkaamsu fayyadamuun baratoota heddu akka miidhe ragaan nu ga’eera. maatiin boo’ee gadoodaa jira. barattootni ofwallaalanii, Doktoorotnis yaluun hanga isaan hanqatutti dadhabaa jiru
#OromoProtests and the cruelity of fascist Ethiopia's regime in Beddelle ,luu, Oromia, 29 March 2016
#OromoProtests at Fadis, Bokkoo town, East Hararghe, Oromia, 29 March 2016
#OromoProtests at Fadis, Bokkoo town, East Hararghe, Oromia, 29 March 2016

https://youtu.be/Wxb5zhZvtRQ

http://https://youtu.be/Wxb5zhZvtRQ

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/27/hiriira-mormii-biyya-awustraaliyaa-magaalaa-kaambeeraatti-taasifame-bit-27-2016/

 

#OromoProtests continues in Naqamtee March (Bitootessa)  28,  2016

struggle
Wallaggaa Bahaa Magaalaa Naqamtee keessatti FXGn Itti fufee jiraachuu Qeerroon gabaase

Fincilli xumura garbummaa kun manneen Barnootaa qophaa’ina Naqamtee,Daaloo fi mana barumsaa Biiftuu Naqamtee,Kibba Waachaa keessatti daran jabaachuun baratoonni barnoota dhiisanii, mooraa gad lakkisanii gara maatiitti deebi’anii galuu isaanii gabaasuun keenya ni yaadata.

Barattooti erga barnoota dhaabanii galanii guyyaa har’aa fxn magaalaa Naqamtee keessatti dhalachuun isaas beekameera

Sababni isaas,Barattoonni lakkoofsaan xinnoo ta’an kan hojii basaasaa hojjetaniif waraqaa eenyummaa addaa qopheessuun warri waraqaa eenyummaa kana hin fudhanne adabbiitu isin ilaallata jedhanii tokko shaneen magaalaa Naqamtee keessa deemanii barattotaa wayita basaasuutti ka’anitti barattoonni gamtaadhaan magaalaa keessaa itti yaa’uun basaastota waraqaa eenyummaa guurratanii barattoota basaasaa jiran arii’aniiru.

Battala kanatti lola cimaa magaalaa Naqamtee keessatti adeemsifame kanaan daandiin Naqamtee gara Finfinnee kan cufame yeroo ta’u, Barattoonni mana barumsaa Daaloo sagal humna waraanaan ukkaamfamaniiru

 #OromoProtests at Asella Teachers College, 28 March 2016 and continues on 29 March 2016.
students at Asella Teachers Training College stage demonstration for the second day in the ray. They were joined by students of the preparatory school.
 #OromoProtests at Asella Teachers College, 28 March 2016
 https://www.oromiamedia.org/2016/03/26/omn-oduu-bit-25-2016/

Gootonni Qeerroo Barattoota Yuunibarsiitii Jimmaa Irra Deebiin Sagaleesaanii Magaalaa Jimmaatti Taasisan

 

Bitootessa 26,2016

struggleAfaan qawween dorsifamuun kan duuba hin deebifne barattoonni Yuunibarsiitii Jimmaa Mooraa Arfanirraa Wal ga’uun Walakkaa magaalaa Jimmaa Bakka City centre jedhamutti sagaleesaanii dhageessifataa oolaniiruAkkasuma waamicha eenyummaa guutummaa magaalattii keessa ka jiran ilmaan Oromoo maraaf taasisaniiru.Hirirri kun har’a sa’a ja’arraa eegaluu miidhamni tokkollee osoo barataarra hin ga’in goolabame Dhaamsa Uummata Oromoo Magaalaa Jimmaaf

  1. Nuti ilmaan Keessan osoo osin jirtanii dahoo dhokannee dhabnee yeroo gara yerootti dararaan nurra ga’a jiraachuu hubatanii,nu cina akka dhaabbattan sochiin eegalame hanga galma ga’utti waan itti fufuuf isinilleen nu cina dhaabbadhaa
  2. Gaaffiin Keenya gaaffii Uummata Oromooti malee gaaffii dhuunfaa miti.Kanaaf gaaffiin Oromoo dhiga Oromoo hunda akka ilaallatu hubachuu qabdu.
  3. Yeroo lammiin keessan baadiyyaa hanga magaalaatti gaaffii Abbaa biyyummaa gaafatutti calliftanii taa’uun bor seenaa jala akka hin baane nuuf hubadhaa jechuun dhaamsa Uummata Oromoo magaalattiif dhaamaniiru.

Kanuma waliin edaa Qeerroon Yuinibarsiitii Jimmaa mooraa Technology science waraqaa Qeerroo fii Alaabaa dhabatanii jiran Waraqaan Qeerroon tamsaafamaa Turan Dhaafannoowwan adda addaa.

#OromoProtests @ Limmuu Kosaa, Ambuyyee town, Jimmaa, Oromia, 25 March 206
#OromoProtests @ Limmuu Kosaa, Ambuyyee town, Jimmaa, Oromia, 25 March 206

#OromoProtests “Yaa oromoo” Qeerro Salalee 2016

https://youtu.be/EquyXWumZNQ

 

Gochi Mooraa Yuunibarsiitii Jimmaa Keessatti Waraana Waayyaanee Fudhatamaa Jiru Daran Jabaate.

Bitootessa 25,2016
12671989_582474805252599_8233008863677036693_oGuutummaan Oromiyaa humna waraanaan buluu erga eegalte akkasuma mooraan barnootaa humna waraanaaf Shororkeessitoota Waayyaanneen buluu erga eegaltee ol ba’uuf gad ba’uun yaaddoo ta’us FXG ergasiyyuu hedduu jabaate akka jiru ragaan argaaf dhageetti qeerroo ga’adha

Tibba kanas Mooraa Yuunibarsiitii Jimmaatti sochiin Qeerroo hirriba kan dhowwate yeroo gara yerootti barattootaa nagaa karaarraa qabee mana hiraarsaa galchaa jirachuu akkasuma barataan lamaaf isaa oliin mooraa keessa akka hin teenye dhorkaa ka jiru yoo ta’u Barataa Fayyaa kan Maqaansaa Elero’i Fiqaaduu(Abdii) ka jedhamu sababa malee qabuun ukkamsee yeroo duraaf mana hiraarsaa Jimma Alaazar geessun achiis guyyaa muraasa booda gara Meentiinaa kanuma Jimma Magaalaa keessatti argamutti erga hidhanii boodaa,Sababa Oromoo ta’eef qofa hidhamtoota biraa halkan sa’a sagaliin baasanii dararaa guddaa irraan gahaa jiru.

Kana malees mootummaan Wayyaanee beeksisa barattoota Oromoo irratti baasee ture ammas irra deebi’ee kan biro baasuu fi gootota barattoota Oromoo doorsisaa akka jiru beekamee jira.

Iluun Waraana Wayyaaneetiin Marfamee jira. Wallagga Bahaa Aanaalee Hedduun Qeerroon Diina Baasee Dirree Bilisummaa Urgeesaa Jira‏

Bitootessa 25,2016 Akkuma beekamu godina Iluu Abbaa Booraatti FXG gaggeeffamaa jiru mootummaa haalaan yaaddeessee jira. Qindeessitootaa fi humni FXG boodaan hiriiree jiru akkasuma humni addaa biyya keessa seenee jira kana maleessa WBOn bosona karaa Gambeelan Iluu seene jechuunis waraanni komaandoo achitti ajaja fudhate bahaa jira.

Aanaan Hurumuu, Boorecha,Bachoo fi Baddallee, Mattuu fi Goree keessa humni WBO akka seenetti wayyaaneen maraataa jirti. Manni barumsaa sadarkaa 1ffaa irraa kaasee hanga qophaayinaatti sochiin jiru dhaadannoo WBO fi barruulleen warraqsaa halluu alaabaa fi loogoo Qeerroon machaa’een faca’ee jira. Ijoollee kaabinootaa fi deggertoota irrattis tarkaanfiin barattootaan fudhatama jira. Taphattootni naannoo Gambeelaa irraa dhufan gara FXGtti makaman. Bitooteessa 22 taphani kan gaggeeffame magaala Mattuutti taphattootni garee lachuu wal tahuudhaan waraana wayyaanee irratti fi konkolaataa wayyaanee irrattis tarkaanfii fudhatan dhukaasnis irratti dhuka’e.

Naannolee wallagga bahaa aanaalee Jimmaa Raaree, Jargadaa Jaartee, Guduruu, Ababoo Guduruu, Jimmaa Gannatii, Amuruuu fi Abbaa Coomman keessatti FXG itti fufuun humna diinaas magaalota keessaa uummanni baasaa jira karaanis cucuufamee alaabanis ol bahee aanaaleen kanneen dirree bilisummaa fakkaataa jirti.

Gabaasa Haala Hidhamtoota Ilmaan Oromoo Mooraa waraana wayyaanee Xoollayitti Guuramanii hidhama jiran ibsu‏

oromo in ethioBitootessaa 20-24,2016 Mootummaan Abbaa Irree EPRDF/TPLF/OPDO’  Duula_Duguuginsa_Sanyii_ (Genocide) kan yeroo kamiiyyuu Caalaa  ulfaataa uummata Oromoo Irratti Jabeessuun ilmaan Oromoo 4600 olitti lakka’aman Waraana Agaaziin Uukkaamsee Mooraa_Leenjii_Waraanaa_fi_tikaa kan ta’ee  Xollaayitti jumlaan guuree hidhee jiraachuu Odeessii qabatamaan mooraa waraana Xollaayi keessa bahee jiru mirkaneesse jira. Ilmaan Oromoo Godinaalee Oromiyaa hunda irra haalaa kanaan guuramuun yeroo amma kana bakka maatii fi Firootni isaanii illee arguu hin dandeenyeetti   Mooraa_Waraanaa_Gammoojjii_Xoollaayi_kan_Godina_Jimmaa keessaatti argamuu  keessatti waraanaan ukkamsee guuraa jira. Keessattuu  Godinaalee_Oromiyaa_Lixaa_fi_Gidduu galeessa Oromiyaa fi Gama Godina Bahaa_Oromiyaa_Harargee_fi_Arsii irraa ilmaan Oromoo Manneen hidhaa sadarkaa Aanaa fi Godinaatti duraan hidhamanii turan  jumlaan Waraanaan waraanaan dirqisiisee ukkaamsuun  gara dabarfama jiru.  Shirri ulfaataan Uummata Oromoo fi Oromiyaa irratti gaggeeffamaa jiruu kun Seenaa Aaddunyaa biyya lafaa kanaaf isa jalqabaa fi ulfaatadha. Odeffannoon qabatamaan Maddeen keenya Godina Lixa Shaggara Aanota garaagaraa irra nu qaqqabe akka ibsutti.

Aanaa Amboo irraa  ilmaan Oromoo 125, Aanaa Ilfataa irraa ilmaan Oromoo 65, Aanaa Jalduu irraa ilmaan Oromoo  48, Aanaa Midaa Qanyii irraa ilmaan Oromoo 62, Aanota Tokkee Kuttaayee fi Gudar irraa ilmaan Oromoo 54 , Aanaa Gindabarat Abunaa fi Kaachiis irraa ilmaan Oromoo 87, Aanaa Giincii irraa ilmaan Oromoo  40,Aanaa Adaa’aa Bargaa fi Meettaa Roobii irraa ilmaan Oromoo 52, Aanaa Calliyaa fi Iluu Galaan irraa ilmaan Oromoo 36 dabalatee Godina Lixa Shaggar Amboo fi Naannoo ishee qofa irraa ilmaan Oromoo 760 olitti lakkaa’aman humna waraana Agaazii wayyaaneen Ukkanfamuun gara Mooraa Waraana Xollayitti geeffamani.

Godina Orroo Guduruu wallaggaa irraa ilmaan Oromoo human Agaaziin  gara mooraa waraana wayyaaneetti ukkaanfamuun dabarfaman :

Aanaa Jartee Jardagaa  irraa ilmaan Oromoo 38, Aanaa Amuuruu irraa ilmaan Oromoo 30,Aanaa Abbaayi coomaan irraa ilmaan Oromoo 18, Aanaa Hagamsa irraa ilmaan Oromoo 24, Aanaa Jimmaa Gannatii irraa ilmaan Oromoo kan barsiisotni keessatti argaman ilmaan Oromoo 14 Walumaa galatti ilmaan Oromoo 250 olitti lakkaa’aman human waraana Agaazii wayyaaneetiin ukkanfamuun gara mooraa waraana wayyaaneetti dabarfaman.

Godina Kibba Lixa Shaggar Walisoo fi Aanoota Godinichaa irraa ilmaan Oromoo 267 olitti lakkaa’aman  waraana wayyaanee Agaaziin ukkaanfamuun ibsame jira.

Godina Bahaa Wallaggaa Magaalaa Neqemtee fi Aanotaa Godinichaa garaagaraa irraa walumaa galatti ilmaan Oromoo 650 olitti lakkaa’aman waraana Wayyaaneetiin ukkanfamuun gara mooraa waraana wayyaanee Xoollaayitti geeffamuun hidhamuun mirkanaa’era.

Godina Wallagga Lixaa fi Qeellaam Wallaggaa Aanoota  garaagaraa irraa ilmaan Oromoo 450 Humna waraanaa  Agaaziin ukkaanfamuun Gara Mooraa Waraana wayyaanee Xoollaayitti dabarfamani.

Godina Bahaa Oromiyaa Godina Harargee Lixaa,Harargee Bahaa ,Arsii Lixaa, fi Arsii Bahaa  irraa Walumaa galatti Ilmaan Oromoo 870 Olitti lakka’aman  humna waraanaa Agaaziin ukkaanfamuun gara Mooraa Waraana Wayyaanee  Xoollaayitti akka hidhamanii jiran, hubatamee jira. Walumaa galatti ilmaan Oromoo  4600 olitti lakka’aman Godinaalee Oromiyaa hundaa irraa waraana wayyaaneen butamuun gara Mooraa Waraana Wayyaanee Xoollayi jedhamutti dabarfamuun ukkanfamanii akka hidhamanii jiran Odeessii qabatamaa Mooraa Waraana Wayyaanee Xoollayi irraa nu qaqqaba jiru ifa godhee jira. Fuldurattis haala ilmaan Oromoo Mooraa Waraana Wayyaanee Xoollaayitti argamu kanatti dabarfamanii hidhaman jala bu’uun hawaasa Oromoo fi Aaduntyaaf kan gabaafnu ta’a.

Goototni Barattootni Oromoo Yuunibarsiitii Jimmaa Hiraarsaa Mootumman Wayyaanee Bulchiinsaa Yuunibarsiitii Jimmaa waliin ta’uun Barattoota Oromoo 102 irratti beeksisa baasuun rawwachaa jiru.

10403625_1712196485686544_2354749385489523132_n  Bitootessaa 24,2016 Warraaqsii Biyyoolessa Oromiyaa FXG Mooraa Yuunibarsiitii Jimmaa keessatti karaa Nagaa fi Haaqaa gaaffiin mirga abbaa Biyyummaa deebii argachuu qaba jechuun itti fufuun wal qabatee  Bulchinsii Yuunibarsiitii Jimmaa Waraana Mooraa Yuunibarsiitii Keessa Qubsiisuun  Barattoota Oromoo reebuu, ukkaamsee hidhuu fi Madeessuu irra Darbeetorbee kana keessa qofaa Barattoota Oromoo 102 Olirratti beeksisaa maxxansuun , Gootota Barattoota Oromoo Waajjiraa poolisaa Mooraa Yuunibarsiitiicha keessa jirutti Waamuun Arii’uu fi Hidhuuf Qophii ta’uu itti himuun barattoota Oromoo kanaan yoo barbaadnees isin fixuun salphadha jechuun humnootni Tikaa Wayyaanee  fi Ajajaan Poolisii Mooraa Yuunibarsiitii Jimmaa Kaliid Abbaa Tamaamii fi hoogantoota Waraana Wayyaaneen Dursnamuun ibasame jira. Barattootni Oromoo kuni Mooraa Yuunibarsitii Jimmaa Main Campus irraa Barattoota Oromoo 48 fi Mooraa Saayinsii fi Teekinooloojii Kittoo Furdisaa irraa immoo Barattoota  Oromoo 54 irratti Beeksisa diinummaa Maxxansuun Yakki Shororkeessummaa qajeelfama waraana wayyaanee fi humnoota tikaa wayyaanee rawwatamuun ifa ta’ee jira. Yuubibarsiitii Jimmaa irraa barattootni Hedduunis humnoota tikaa fi waraanaan butamanii eessa buuteen isaanii kan hin beekamnee jiraachuu fi barattootni waraanaan reebamuun yakki ulfaataa ilmaan Oromoo irratti rawwatama jira. Rakkoowwaan akka Mooraa yuunibarsiitii Jimmaatti barattoota Oromoo irra qaqqabaa jiruu fi Hanga gochii duguuginsa Sanyii Uummata Oromoo waliigalaa irratti rawwatamaa jiruu sababeeffachuun Qeerroon barattootni Oromoo Yuunibarsiitii Jimmaa Murtii dhumaa fi Waliigalaa dabarfatanii jiru!!

Murtii gabaabaa Barattoota Oromoo Yuunibarsiitii Jimmaa11220789_1548332892130715_412590956977739064_n

1.       Bulchiinsa waraanaa fi Shoroorkeessaa waraanaa Oromiyaa  keessatti uummata keenya irratti gaggeeffamaa jiruu fi yakka duguuginsa Sanyii (genocide) mootummaan Wayyaanee uummata keenyaa fi nurratti gaggeessaa jiruu gadi jabeessuun ni balaaleffanna!!

2.       Hiraarsaa fi dararaa Sammuu fi Qamaa (Psychological and physical torture) Bulchiinsii Yuunibarsiitii Jimmaa ergama mootummaa abbaa irree hojii irra olchuuf jechaa barattoota Oromoo Yuunibarsiitii Jimmaa irratti rawwachaa jiruu fi yeroo amma kana immoo barattoota Oromoo 102 irratti beeksisaa baasuun dararaa qor-qalbii gaggeessa jiru gadi jabeessuun kan  balaaleffannuu fi Bulchiinsii Yuunibarsiitii Jimmaa fi humnootin tikaa fi Waraanaa yeroo kanatti Jimma irra qubatee jiruu itti gaafatamaa seenaa fi seeraa jalaa yakka isin hin baafnee dalagaa jiraachuu gadi jabeessuun hubachiisuun, gochaa diinummaa fi abbaa irruummaa mootummaa faashistii wayyaanee irra deeddeebiin ni balaaleffanna!!

3.       Mootummaan wayyaanee hatattamaan ilmaan oromoo sababaa gaaffii mirgaa abbaa biyyummaaf ukkaamsee ariifatee gadi lakkisuu qaba, kanneen wareegamanii fi madaa’aniif gumaa kanfaluun qaamota aangawoota qajeelfama dabarsaan Hayileemriyaam Dassaleenyii , Abbayi Tsayee, Muktar Kadir, Aster Maammoo, Getachoo Radda, fi Ajajootni waraanaa fi tikaa wayyaanee Seeraatti dhiyaachuun itti gaafatamuu qabu!!

4.       Waraanni Wayyaanee Oromiyaa keessa baafamuu qaba, bulchiinsii waraanaa kaafamee mootummaan wayyaanee aangoo uummata keenyaaf gadi lakkisuu qaba!!

5.       Mootummaan Wayyaanee sadarkaa duraattii gaaffii mirga abbaa biyyummaaf deebii kennuu diduun Oromiyaa Bulchiinsa waraana jala galchee uummata keenya lafarra fixaa waan jiruu fi Bulchiinsii Yuunibarsiitii Jimmaas waraanaan hogganamuun barattoota Oromoo 102 Irratti Beeksisaa baasuun Shororkaa umaa Waan Jiruufi barattootni Oromoo hedduu Yuunibarsiitii Jimmaa fi Yuunibarsiitoota Oromiyaa keessa jiran hundarraa ukkaanfamaa Waan jiraniifi Hoomaan Waraanaa Yuunibarsiitii keessa qubachuun dararaa humnaa olii barattoota Oromoo irraan ga’aa waan jiruuf Nuti Barattootni Oromoo Hundii yoo Mootummaan Wayyaanee Qabxiilee 1-5 kaasnee jirruu kanaaf furmaata atattamaa hin kennuu ta’ee guutummaatti Barnoota dhaabuun gara maatii keenyaatti deebii’uuf Murtii walii gala dabarfannee jirra!!

FXG Itti Fufee Daandiileen Konkolaataa Baadiyyaa Cufamaa Jiru. Irreen Uummata Oromoo Injifatnoo Goonfataa Jira.

12476537_651216835016549_1721972920_nBitootessaa 25,2016 Waarraaqsii Biyyoolessaa Oromiyaa FXG‬, Jabaachuun daandiin Konkolaataa kibba Lixa Oromiyaa irraa Gara Finfinneetti seensisuu fi Gara Oromiyaatti baasuMagaalaa_sabbataa‬ irratti Ganama irraa eegaluun cufamuun konkolaataan kamuu akka socho’uu hin dandeenyetti danqamee rakkoon guddaa wayyaanee mudachaa jira. uummanni Oromoo ajjeechaa fi Huulaa Hidhaa waraanni Agaazii rawwachaa jiruun sochii isaa irraa dhaabbachuu hin danda’u, Wareegamaa qaalii kanfaluun Injifannoo boonsaa of harkatti galchee jiruu kanas irratti dachaan wareegama malee duubatti kan irraa deebi’u akka hin taane hubachiise. 12900048_651216838349882_1758925486_n
Murtii uummatni Oromoo Magaalota addaa naannawaa Finfinneetti argamaan qeerroo waliin dabarfatan irraa mootummaan wayyaanee raafama caaluu keessa seenuun magaalaa Finfinnee eeggichaa waraanaa guddaa jala galchee kan jiruu fi Kellaawwaan Finfinnee irratti sakkatta’insa gaggeessa kana jiruu fi magaalaa Finfinnee keessatti namni Afaan Oromoo dubbatuu heddummataa dhufuu irraa Finfinneen ija Shakkii Guddaan ilaalama jiraachuun hubatame jira. Guyyaa Har’aa kanas Sakkatta’insi guddaan Daandii sabbataa Gara Finfinneetti seensisuu irratti guyyaa guutuu gaggeeffama jira.

Polisiin Fedaraalaa Dhalootaan Oromoo Ta’an ABOf Hojjettu Sababaa Jedhuun Yakka Adda Addaa Irratti Banuun Hojii Irraa Arihuu fi Dararaa Jabaan Mootummaa TPLFdhaan Irra Ga’aa Jira

Bitootessa 25,2016
Ukkamsaaf ajjeechaan obsa kan fixacachiise Uummata Oromoo rog,arfaniin diddaa jabaa dhageessisee Waayyaanee hirriba dhowurra darbee abdii kutannaa guddaa keessa galcheera.Akkasuma ajjeechaan waan duuba deebisu ukkamsaan waan abdii kutachiisu itti fakkachuun Waayyanonni Oromoo ukkamsuurratti fullefatanis mormiin daran babal’achuun lammii Oromoo kan ta’ee hunda sochoosaa jira Tibba kanas Folisoota Fedaraalaa kan magaalaa Finfinnee keessaa hojjetan dhalootaan Oromoo waan ta’aniif Qofa dararaan irra gahaa jiraachuu icciitiin achii baate ifa taasifti.Akkasuma sakatta’insa moobayilaaf Suuraa,Video,dabalatee hojiirraa ari’uuf dhoksaan ukkamsuun yaaddoo jiruu keessa nu galchaa jiraa jedhu Folisoonni hiriyoota danuu of biraa dhaban kunnin.Kanumaan wal qabatee amma ammaatti Foolisoota 23 ,nu biraa ukkamsanii bakki geessamaan hin baramne kanneen hafanimmoo carraan kun nu mudachuun dura jechuun tarkaanfii hojii dhaabuu Folisoota 34 hojii lakkisanii ba’ani Folisoota 56 ammoo hamma ammaatti hidhamanii jiru ,Ta’uyyuu kan yaaddoof muddama keessa nu galchee jiru Folisoota 23,sana ajjeesanii dhoksaan ka jedhutti shaakkaa jirraa.Walumaa gala kan Ukkamfaman,kan hidhaman,kan hojii lakkisa garee tokko qofaa keessa 113 ga’ee jira ta’us nu warra hafe gammoojjii Bilaatee jedhamtu keessatti nu ittisaa jiru akkasuma Nun Foolisoota dhalotaan Oromoo taanerraa Hidhata hikkatanii jiru jedha odeessi icciitiidhaan Foolisoota Fefaaralaarraa ba’ee Qeerroo dhaqabe.

OMN: Gabaasa Addaa Bitooteessa 24,2016

https://www.oromiamedia.org/2016/03/24/omn-gabaasa-addaa-bitooteessa-242016/

https://youtu.be/5fDDsWZvcxE

OMN: Oduu Bit. 24, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/03/24/omn-oduu-bit-24-2016/

 

https://youtu.be/t0yv77t3Q28

Godina baha wallaggaa magaala Naqamtee, Giddaa Ayyaanaa fi Yuuniversitii Wallaggaa Keessatti Waraqaan Qeerroo Warraaqsaa Bittimfamee Jira. Magaala Naqamteetti Uummata Oromoo Maraaf Waamichi Tahe.

Bitootessa 24,2016

– Oromoon tokko kaaba fi kibaa fi bahaa fi lixaan ka’I wayyaanee
biyyaa baasi

– Abbummaan oromoo oromiyaadhaan haa mirkanooftu

– WBON duruma leenca bosonaati

– Nuti wayyaane hin beeknu ABO malee

– Tigreen saamtuu fi hattuudha

– OPDOn uummata oromoo bakka hin buutu

Jedhu waraqaan balaliituun warraaqsaa bittimfamee kan turee fi aanaa Giddaa Ayyaanatti barataa du’e sirna awwaalcha isaan wal qabsiisuudhaan FXGs guyyaama kana eegale kan ture har’as FXG aanaa kana keessatti jabaate jedhu. Qonnaan bulaan aanaa Giddaa Ayyaanaa hedduun ukkaamfamee jira. barattootni har’a daandii cufaniiru. Agaaziin aanicha keessa olii fi gadi fiigaa jirti. Magaalli Naqamtees dirree qabsoo taateetti hamma ammaatti waraanni wayyaanee itti wal jijjiiruudhaan magaalicha keessa qubatee jira.

OMN: Oduu Bit. 22, 2016

OMN: Qophii Addaa Bitooteessa 22, 2016

#OromoProtests, Alge High School, Iluu Abbaa Booraa, 22nd March 2016
#OromoProtests, Alge High School, Iluu Abbaa Booraa, 22nd March 2016#OromoProtests, Alge High School, Iluu Abbaa Booraa, 22nd March 2016 p1
#OromoProtests in Qobboo town, Hararghe, Eastern Oromia, 22nd March 2016
#OromoProtestsin Qobboo town, Hararghe, Eastern Oromia, 22nd March 2016

Qeerroon Godina Shaggar Lixaa Abuunaa Gindeberat Keessatti FXG Itti Fufanii Jiru

Guyyaa har’aa Bitootessa 22,2016 ganamaa irra egale hanga ammatti dhaaddannoo gargaaraa dhaggesisisaa kan ture yoo ta’u.ammaan kana immoo baratoota Sadarkaa 2ffaa fi qopha’iina mana barumsaa Kaachisitti kan jalaqabee barnooni bilisumaa booda jechudhaa dhaddanoo dhaggeesisisa kan olan mana barumsa Kachisii fuulduratti kan jalqabee yoo ta’udha.

#OromoProtests visit to family of Tolasa Dhufera, the 4th year electrical engineering student who was killed at Haromaya University in December. March 21, 2016
University students who returned home for midterm paid a visit to family of Tolasa Dhufera, the 4th year electrical engineering student who was killed at Haromaya University in December.


Suurawwaan olitti mul’atan kun hirmaannaa BARATTOONNI Yuunivarsiitii ABUUNAA Gindabarat b/taa Tolasaa Dhufeeraa Electrical engineering waggaa 4ffaa Yuunivarsiitii Haramayaa keessatti baatii lamaan dura wareegameef maatiisaa bira deemuun gadda qabanii fi balaaleffannaa mootummaa wayyaanee ummata Oromoo irratti fudhataa jiru ibsuu isaanii mul’isa.


Bitootessa 22,2016 Godina Wallaggaa Magaalaa Jaarsoo fi Qeellam Ona Jimmaa Horroo Keessatti Loltooti Wayyaanee Uummata Jeeqaa Jiru.

Godina Wallaggaa Qellem ona Jimmaa Horroo irraa namootni 4 har’a bakka magaala irraa konkolaataa fi nama hin beekamneen fuudhamani eessa buuteen isaanii dhabameera.
1. Abdulkari Jamal
2. Hasan Jamal –Obboleessa Abdulkarim jaallan kun lamaan yeroodhaa yerootti kan hidhamaniidha.
3. Solomon Guricho
4. Barsiisaa Dimbaashaa Baqqalaa
Har’a Bitotessa 22/2016 har’a ganama irraa konkolaataa Wayyaanee hin beekamneen butamanii kan badan yoommuu tahu uummanni fi dargaggootni ijoolleen kun deebi’uu qabu jechunFXG kaase jira uummanni yeroo ammaa kana daandii cufee jira.

Kana malees Loltootii fi humni poolisa Wayyaanee TPLF Guyyaa har’aa sabboontota Oromoo 4 magaala Jaarsoo Wallaggaa keessaa qabanii hidhaanii jiru.

  1. Dasaleeny Alammayyoo

2 .Barsiisaa Husee

3.Hojeta Motummaa Jabbeessaa Tarreesaa

4.Girmaa

Kanneen jedhamanii fi kaanis keessatti argamu


https://www.oromiamedia.org/2016/03/24/omn-oduu-bit-23-2016/

Sagalee Qeerroo Bilisummaa Oromoo (SQ) Bitootessa 23,2016

FXG Godina Ilu Abbaa Booraa Magaalaa Algee fi Magaala Siboo Keessatti Gaggeefame.

https://videopress.com/v/hVhKsHh7?hd=0&autoPlay=0&permalink=0&loop=0

#OromoProtests  in Sibo town, Bure District, Ilu Ababor students walk out of class and stage a sit-in protest. The picture show district administrators trying to convince them to resume class.

Iluu

Godina Wallaggaa Aanaa Laalloo Assaabii Irraa Barataan Kutaa 10ffaa Baratu Waraana Wayyaaneen Butame.

12899715_1031581966880717_1274529698_nBitootessa 23/2016 Barataan kutaa 10ffaa baratu Guutuu Birruu Waraana Wayyaaneen Butamee Bakka Bu’e Hin Beekamu.
Sochii Qeerroon kan waalii qabate Godina Wallaagga lixa Aanaa lalo Assabii mana barumsaa Inangoo sadarkaa lammaffaa kutaa 10 ffaa kan baraatu. Baraata Guutuu Birruu. Humnaa warraana biyyaa qabamee laafa in bu’e wallalame.Rabbii lubbuu isaa nuuf haa bararuu. Galmeen seena Oromoo sii waamtii.

Wallagga Magaalaa Naqamte Keessa Barruuleen Waamicha FXG Daran Tamsa’e.

IMG_20160321_232344IMG_20160322_030944IMG_20160322_200049_1Bitootessa 23/2016
Alaabaan Adda bilisummaa Oromoo(ABO) halkan edaa akka urjii magaalaa Naqamtee fi naannoo Yuunversiitii Wallaggaatti ifaa bulte.Barruulleen warraaksaas halkan edaa naannoo yuunvesiitii wallaggaatti rasbsamaa bulaniiru.yeroo ammaan kanas humni federaalaa guutummaan magaalaa naqamtee keessa ABO tu gale jechuun uummata nagaa doorsisaa jiru.naannoon yuunversiitii wallaggaas humna waraanaan marfamtee jirti.

Jimma Yuunibarsiitii Mooraa Guddaa(main campus) fi Mooraa FBtti Waraqaaleen Qeerroo Tamsa’an

Bitootessa 23,2016
IMG_20160322_214457IMG_20160323_144903Balaaleffannaan murna bichuu Waayyaanee Gootota Qeerroo Yuunibarsiitii Jimmaatiin itti fufuun hoomaan Waraanaa Yuunibarsiitichatti galee osoo eeguu Gootummaa jabaadhaan mormii akkuma eegalanii jiran waraqaalee Qeerroo kan barreefamnisaa alabaa keenyaan faayamtee dhaadannoowwan ciccimoo of irraa qabdu rabsaamaa turan.Waraqaaleen kun mooraa FB keessattis haalaan dhoobameera.Akkasuma Alabaan ABO kalariin hojjetamee wal cinatti maxanfamaa ture
Dhaadannoolee wariqicharraa
#OPDO n ergamtuu Waayyaaneedha
#Waayyaaneen saamtuudha
#Gamtaaf Tokkummaa keenyaan bilisummaa nii gonfanna
#ABOn kallacha qabsoo Oromooti
ka jedhu yoo ta’u Alaabaan ABOs cinasaatti maxanfanfamaniiru
Qeerroo Yuunibarsiitii Jimmaarraa

Sirna Awwalcha Barataa Girmaa Darajjee Ayyaanaarratti Mormiif Dhaadannoo Jajjaboon Barattoota Baha Wallagaa Giddaa Ayyaanaatiin Gaggeefamaa Oole

12108101_629851160505650_6429143411055874916_nBitootessa 22,2016
Gochi murni bichuun Waayyaanee raawwachaa jirtu Uummata Oromoo arsee Finiinsee gara FXG tti kan geessaa jiru malee duuba akkaa hin deebifne hubatamaadha.Barataa Girmaa Darajjee Ayyaanaa reebichaa hamaa irraan ga’uun du’e jedhanii bosonatti gatuun kulkulfannaa nu keessa ka’anii ka darban shororkwessitoonni Waayyaanee.Gargaarsa uummati godheefiin bosona keessaa argamee hospitaalaa Naqamtee kan geeffame yoo ta’us,hospitaalli Naqamtee nuun ol waan ta’eef yaaluu hin dandeenyu erga jedhanii Gara finfinneetti referii ka barreessaan ta’uullee sa’atii sanatti Abbaan Barataa kanaa maallaqa of harkaa qabaachuu waan hin dandeenyeef Uummati haala ittiin Girmaa Lubbuusaa olfatan irratti osoo dubbatanii halkan Kaleessa Lubbuunsaa addunyaa kanarraa du’aan godaante.936632_629851163838983_3948624596706161126_n
Sirna awwaalcha Barataa Girmaa Darajjee kanarratti barataan Giddaa Ayyaanaa argamuun tilmamaan barattoonni 7000 olii kan tahan (baratonni sad 1 hangaa Kollejjii BLTO ttii ) barataa kan ta,ee hundii BBB jechuun kophee kararatti dhisanii ademsaa milaan sa,a 2:30 demmun barataa girmaa derejee ayanaa harkaa wayyanettii kan du,ee gaggeessan dhadannoo
#gumaa isa du’ee isa jirut baasa
#nuti hiriyyoonnikee gumaa nii baafna
#kan nu ajjeesu hin feenu
#nuti nagaa feena
#kan nagaa keenya sarbe hin dhiifnu wal irratti duuna
#barnoonni bilisummaa booda
#hanga gumaa baafnutti nuti hin barannu
#ABOn nu haa bulchu
#waayyaaneen nurraa haa galtu jechuun dhaadannoo gurguddaan gegesaniruu qabsa’an yoo du,ee qabsoon itti fufaa motumaa abba irren hin hoganamnu

FXG Itti Fufe! Barattooti Oromoo Waraana Agaazii Wayyaaneen Wareega Kafalaa Jiru.

Naqamte11Bitooteessa 23,2016
FXG Qeerroon Bilisummaa gaggeessaa jiru sadarkaa guddaatti ce’aa jira,haala kana keessatti gaaga’ama ulfaataan uummata keenya irra gahus qabsoon FXG itti fufee jira.
Suuraan kun sabboontuu fi barattuu Amartii Hinsarmuu jedhamti ganama kana 23/03/2016 mana barumsa ASK Nekemte keessatti rasaasa waraana Wayyaaneen Agaaziin mataa ishee ruktamte. Afaanii fi Funyaaniin dhiiga hedduutu mataashee keessas yaa’aa jira. Haala yaaddessaa keessa jirti.

Godina Jimmaa Magaalaa Limmuu Keessatti Diddaan Sirna Wayyaaneen Jabaatee Itti Fufe.

Image-1Marii Panalii gaafa Bitootessa 21/2016 kan gudina Jimmaa magaalaa Limmuu Gannat Obbo Amaanuu itti anaa bulchaa aanaa Limmuu Kossaa fi Obbo Shalamaa mariisifamaa ture irraatti mormiin abbotii qabeenyaa irraa ka’uun walgalicha gara mormiitti jijjiiree jira. Innis yeroo Bakka bu’aan qonnaa buna Horizon (investera Wayyaanee) yaada kennuuf maayikii fudhatutti hirmattonni itti iyyani. “Horozon hattuudha, abban qabeenyummaasaa kan sobaati,qabeemyichi kan abbootii keenyaati, bakka Horizon jirutti waliin hin maryannu” jechuun mormanii akka yaada hin kennine godhaniiru.

Geggessitoonni marichaas yaadni ummataa sirridha jechuun bakka bu’aa Horizon harkaa
mayikiin fudhameera. Kanaanis walqabatee ibsaa ballessuufi basaastota haaraa kan wayyanee gara magaalattiitti erganiiru. Dhimmi mormii Horizon dargaggoota dammaqoo irraa gara abbotii qabeenyaafi unmataatti seeneera.


 

Guyyaa Har’aa Bitootessa 22/2016 Wallagga Magaalaa Jaarsoo Keessatti Barruuleen Warraaqsaa Faca’aa Jira.

12672129_591219321029987_8161975050588775534_o12819337_591219014363351_1390262068394228145_oGuyyaa har’ as Bitootessa 22,2016 Godina Wallaggaa Lixaa anaa Jaarsoo keessattii Qeerroon magaalaa Jaarsoo waraqaa Qabsoo hangaa bilisummaattiu hin dhabaatu jedhuf….OPDON ummataa Oromoo bakka hin butuu …ummannii Keenya motummaa namaa nyaata wayyanneef gibiraa akkaa hin kafallee…fi hiidhaafi ajeechaan dubbattii nu hin deebisu jedhu.. gutummaa magaalaa Jaarsoof moraa manneen barnootaa akkasumas waajjiroota adda addaatti Qeerroon faccassuun jala deemtootaa wayyannee nasuu guddaa keessaa olchee jira..

 

#OromoProtests Giddaa Ayyaanaa, E. Wallaggaa, 22nd March 2016

 https://youtu.be/4P1uVMxXYEM
 #OromoProtests at Ambo University Walisoo Campus, 21 March 2016
#OromoProtests at Ambo University Walisoo Campus, 21 March 2016#OromoProtests at Ambo University Walisoo Campus, 21 March 2016 p2
Oromo youth Girma Dereje Ayana, an 11th grade student in Gidda town, Gidda Ayana District, East Walaga. He was badly beaten up by Agazi (TPLF, Ethiopia’s regime fascist ) forces in his hometown and passed away in Naqamte Hospital on 21 March 2016.
Oromo youth Girma Dereje Ayana, student in Gidda townt, East Walaga. He was badly beaten up by Agazi (TPLF Ethiopia's regime fascist ) forces in his hometown and passed away in Naqamte Hospital on 21 March 2016

 Ammaa Kana Waraanni Agaazii Wayyaanee Magaala Finfinnee Alaa Keessaan Marsaa Jira.

Bitootessa 21,2016
2016-03-22 00.50.04Magaalli Finfinnee humna waraana agaaziitiin eegamaa jirti. Waraanni kun kutaa bulchiinsa magaalatti fi gandoota keessatti ramadamee
halkanii guyyaa uummata hiraarsaa jira. Keessattuu naannoo buufata Yuuniversitiiwwanii fi koollejjiwwan Finfinnee keessatti argamanitti
buufatee marsee jira humni kuni. Sochiin waraana mootummaa wayyaanee magaala Finfinneetti sodaa fi raafama mootummaa abbaa irree kan ka’een akka saree olii fi gadi kaataa jirti. FXG Finfinneetti ka’a kan jedhamu miirri sodaa guddaatu jira Finfinneen muddama keessa jirti.

Bitootessaa 21,2016 Warraaqsii FXG’ Haalaan Jabaachuun Uummatni Oromoo GodinaLexa_Shaggar_Amboo fi Godina Kibba_Lixa_Shaggar_Walisoo Kanfaltii Gibiraa fi buusiiwwaan Mootummaa Wayyaanee Nu ajjeesaa Jiruuf Hin kaffalluu jechuun Murtii fudhatee jiruu jabeessuun hojii irraa olchaa jira. Dura Taa’otni gandaa fi Milishootnis Nuti uummata Ni sodannaa, Uummata kana keessa Baanee kophaa jiraachuu hin dandeenyuu jechuun hojii ergama bulchiinsa wayyaanee OPDO dhaabbuun Uummatatti harka kennatani jiru. Waraanni Wayyaanee Konkolaataa poolisii Oromiyaa jeettuu qabachuun Gandoota Baadiyyaa Godinoota kanneenii keessa sodaa guddaan guutamee socho’aa jira.

 Sochii Warraaqsaa Biyyoolessaa Oromiyaa Dhaabbachuu hin dandeenye kanaan kan hedduu raafamee jiruu mootummaan Wayyaanee Godina Lixa Shaggar Amboo fi Magaalaa Amboo ukkaamsuuf Waraanni Wayyaanee Yeroo irraa gara Yerootti Magaalaa Amboo fi aanoota Godinichaa Keessa Qubsiifamaa jira.Ilmaan Oromoo Waraana wayyaanee Keessatti argamanis diddaa isaanii tarkaanfiin argisiisuu egaalanii jiru.Magaalaan Amboo fi Walisoos Waraana Wayyaanee Guddaan Qabamtee jirti.

Godina Lixa Shaggar Amboo: Aanaa Aada’aa Bargaa Goototni uummatni Oromoo fi Barattootni Oromoo Ganda Caancoo Birrattee Lafa Gabaa Jimaataa jedhamtutti walgahuun Warraaqsaa FXG finiinsuun hiriira mormii sirna Wayyaanee taasisan.

Bitootessaa 20-21/2016 Godina Lixa Shaggar Amboo: Aanaa Aada’aa Bargaa Goototni uummatni Oromoo fi Barattootni Oromoo Ganda Caancoo Birrattee Lafa Gabaa Jimaataa jedhamtutti walgahuun Warraaqsaa FXG finiinsuun hiriira mormii dhageessisaa turan.

Dhaadannoowwan itti anaanu kana sagalee jabaan dhageessisan.

-Waraanaan hin bullu -Ilmaan oromoo hindhaman hatattamaan haa hiikaman

-Mootummaan lubbuu waraanaan balleesseef itti haa gaafatamu -Abbaan Biyyaa ABO’dha.

-Wayyaanee fi OPDO’n nu hin bulchitu jechuudhaan dhaadannoo dhageessisaa turan.

Waraanni wayyaanees akkuma amalasaa ummata mirga Isaafi dubbatu hidhuu fi dararuu irratti argamu. Aanaadhuma kana #Mogor keessattin kan argaman Barattootni Manneen Barnootaa #Mogor_Muka_Odaa sad.1ffaa, Reejjii sad.2ffaa fi ‘Mugher Cement Enterprise Community Senior Secondary School’tti torbee darbe irraa eegaluun mormii isaanii kan itti fufan tahuu ibsameera. Sababa kanaan waraanni Wayyaanee manneen barnootaa seenuudhaan barattoota jumlaan hidhuu fi dararaa jiraachuun beekame. Hawaasni Mogoris barattootaaf birmachuudhaan hanga ammaatti waraana Wayyaanee fuuldura dhaabachuu jiru. Haaluma walfakkaatuun Godinuma Shawaa Lixaa Meettaa Roobii keessatti guyyaa Jimaataa Barattootni Mana Barnootaa Qophaa’inaa Shinoo mormii jabaa dhageessisaa turan. Yeroo ammaas barattootni manneen barnootaa garaagaraaMeettaa Roobii fi Ada’aa Bargaa keessa jiran Barnootni Bilisummaan Booda jechuun ibsa ijjannoo baafatan guutummaan hojiitti hiikaniiru.

Barattooti Oromoo Yuniversitii Finfinnee Keessaa Loltoota TPLFn Qabaman 20 Mana Hidhaa Keessatti Gidirfamaa Jiraachuu Qeerroon Gabaase.

Because I am Oromo

Bitootessa 21,2016/ Maqaaleen armaan gaditti tarreefaman kunniin gootota barattoota  Yuunibarsiitii Finfinnee keessaa qabamanii yeroo ammaa kana mana hidhaa keessatti gidirfamaa jiranidha.

Qeerroon barattootni kunneen 49  ta’anii hidhamanii kan turan 20 mana hidhaa Wayyaanee keessatti kanneen hafani tahuu Qeerroon gabaasa. Jarreen kun xalayaa seeraa of harkatti qabachuun waraqaa dhaadannoo fi uffata adii kan nageenya mullisu uffachuun iimbaasii Ameerikaa fuulduratti sagalee diddaa isaanii waan dhageessisaniif qofa qabamanii hidhaman.

Dhaadannoon isaan dhageessisaa turanis;

  1. Mirga dhabuu uummata Oromoo
  2. Ajjeefamuu fi yuunibarsiitii irraa ari’amuun akka dhaabbatu
  3. Dachee fi qabeenya Oromiyaa harka  duureyyii qonnaan bultoota irraa fonqolchuun kennuun akka dhaabbatu
  4. Kiraan lafaa olka’e qotee bulaa irraa akka dhaabbatu
  5. Beektonnii fi barattootni Oromoo mana hidhaatti gidirfamaa jiran akka hiikaman
  6. Digirii baatanii dhagaa baachuu fi soquun akka dhaabbatuu, walumaa galatti gidirfamnii fi cunqursaa lammii Oromoo irraa akka mulqamu sababa  gaafataniif gidirfaamaa jiru.

Kan jedhu ture.

Yeroo ammaatti barattooti hidhaa keessatti gidiraa argaa jiran keessaa warra armaa gadii ta’uu Qeerroon gabaasa:-

Lakk Maqaa guutuu Department
1 Sooressaa Damee Enjiner  5th year
2 Bilisummaa Biraanuu Economics 2nd year
3 Guddinaa Tasfaayee Mgt 2nd  year
4 Asheetuu Darajjee Economics 2nd year
5 Dabalaa Fayisaa English 4th year
6 Battee Lammii Maths 2nd year
7 Alamuu Olaanii Economics 2nd year
8 Gammachuu Kabbadaa A/oromo 1st Year
9 Ahimed Mohaammed Electrical enginer 5th year
10 Insarmuu Boggaalee Acconting 3rd  year
11 Ijjiguu Qabataa Economics 2nd year
12 Shallamaa    Gammachuu Economics 2nd year
13 Gammachuu Haayiluu           >>
14 Marshaa Baayisaa           >>
15 Tasfaayee Geetuu          >>
16 Tarreessaa Ashakaa          >>
17 Tasfaayee Mokonnon          >>
18 Daani’eel Abdiisaa chemistry
19 Guutaa   Baayisaa chemistry
20 Biraanuu Badhaadhaa Adiministration

Bitootessa 19,2016 “Abbaan Biyyaa ABO Dha” jedhu gootonni Qeerroo Godina Harargee Bahaa magaalaa Miidhagaa lolaa keessatti FXG Gaggeessaniin

Barattootni Wallagga Lixaa Magaalaa Najjoo Barumsa Dhaaban‏

jaretBitootessa 18,2016 /Wallagga lixaa magaalaa Najjootti kan argamu mana barattootni barumsaa sadarkaa 2ffaa “ kan hidhaman haa gadhifaman” jechuun barumsa dhaabanii jiru. Akkasma Boojjii Birmajiitti mana barumsa sadarkaa 1ffaatti barumsii dhaabbatee jira. Akka walii galaatti oromiyaa keesatti ibarumsi guutummaan guututti dhaabbatee jira.

Magaala Baddallee Godina Ilu Abbaa Boor Keessatti FXG Itti Fufe.

st Bitootessa 18,2016/Godina ‪‎Iluu_Abbaa_Booraa‬ Magaalaa Baddalleetti warraaqsii FXG daran jabaachuun itti fufun guyyaa har’aa Goototni Barattootni Oromoo M/Barnootaa sadarkaa 1ffaa Qaanqaccoo Magaalaa Baddalleetti argamu keessatti alaabaa mootummaa Wayyaanee gubuudhaan sochii isaanii daran jabeessuun, waraana mootummaa jala dhaabbachaa jiru, Gabaasaan itti fufa!!


Bitootessa 18/2016 Godina Lixa Shaggar  Amboo: Aanaa #Midaa_Qanyiitti warraaqsii FXG itti fufuun walqabatee Waraanni Wayyaanee Barattoota Oromoo M/B Baallammii sadarkaa 2ffaa fi qopha’inaa irratti Boombii dhoosuun #Yakki_waraanaa Barattoota Oromoo irratti raawwatame jira.

 barattoota hedduu madeessuu fi hedduu immoo humna waraanaan ukkamsee hidhaatti guuraa jira, Aanaa Midaa qanyii Keessatti manneen barnoota sadarkaa 1ffaa hanga sadarkaa 2ffaa fi qopha’inatti jiran guutummaatta cufaman. guyyaa har’aa magaalaan Baallammii Waraana Wayyaaneen goolama jirti.

Salaalee Yuuniversitii Fiichee FXG Har’a Barattoota Oromoon Ka’e.‏

Bitootessa 18,2016/ Salaalee Fiichee Yuuniversitiitti barattootni har’a FXG gaggeessun nyaata lagatanii jiru. Barattootni mooraa kana gara FXGtti bahuuf sababa kan tahe kanaan dura kan beeknu nuti yuuniversiti Finfinnee jala turre yeroo darb miiidiyaan yoo dubbatu YUUNIVERSITII SALAALEE jechuudhaan dubbate nuti kan beeknu yuuniversitii Finfinnee jala jiraachuu miidiyaan kandubbatu akka Yuuniversitii of danda’aatti kun karaa ittiin uummanni mootummaa babal’inavbarnootaa irratti hojii hojjetaa jiruuf sammuun uummataas tasgabbaa’u akka waan uummanni kun bulchiinsa gaaritti lakkaawatuun gaaffii amma qabate jiru kana dhiisuutti yaaduu waan taheef sobuma wayyaneetti baanee mootummaa kana kuffisuu qabna jechuun FXGtti barattooni yuuniversitii kanaa barumsa dhaabanii jiru.

Godina Wallaggaa Qellem Ashii Keessaa Barsiisonni Oromoo Ta’an 3 Ukkaamfaman, Barataan Tokkos Rasaasa Waraana Wayyaaneen Rukutame‏

Bitootessa 18,2016/ Godina Qelle wallaggaa ona Anfilloo ganda Ashii jedhamutti guyyoota muraasa dura FXG uummata fi barattootaan ka’uu Weerroon gabaasee jira. Akka odeessa ammas Qeerroon gabaasee jiruttis humni agaazii jedhamu haga Dafinoo dhufuutti gandicha irra akka qubatee jiraaatuu fi uummatas hiraarsu dirqama fudhatee akka jiruu fi uummanni karaa irra deemuu hin danda’u manaas gadi ba’aa akka hin jirre kan gabaafamee fi barattootni fi barsiistoni hedduun kan ukkaamfamanii fi rasaasaan barattootni lama kan rukutama Qeerroon gabaasee jira.
Barsiisaa Jambar Xurunaa -barsiisaa sadarkaa 2ffaa kan tahe kan ganda Ashii Barsiisaa Baayisaa Kabbadee- Barsiisaa sadarkaa 2ffaa ganda Ashii
Barsiisaa Faantaa Mankar- sadarkaa 1ffaa kan barsiisu yoommu tahu Baratoota rasaasa wayyaaneen rukutaman keessaa Daawwit Tasfayee kan jedhamu miilla rukutamee amma Hospitaala Dambi Doollootti yaalamaa kan jiru tahuu Qeerroon gabaasee jira. Barattootni hedduunis ukkaamfamani jiru. Kun gabaasa Bitootessa 17/2016ti

Godina Addaa Finfinnee Buraayyuu Naannoo Ashowaa Meedaa Keessaa Ammallee Dachiin Ummata Oromoo Gurguramuu Itti Fufe.

kr

kr

kr

kr

Bitootessa 19,2016/ OPDOn ammallee lafa uummata Oromoo gircitee gurgurataa jiraachuun uummanaa fi abbaa lafaa qonnaan bulaa lafa gadhiiseen saaxilamee jira.
Suurraan asi irratti argamu kunneen godina addaa Finfinnee Buraayyuu naannoo Ashowaa Meedaa jedhamee waamamutti naannoo sun kan hojii guyyaa hojjetuun beekamu uummata Oromoo lafa isaa dhabe kan manni isaa ijaaramu abbooti tayitaa Wayyaanee fi Tigreeti OPDOn akkaataa kanaan lafa uummata Oromoo bakka hedduudhaa cirsiistee gurgurattee jirti naannoon kun harka alagatti kennamee abban lafaa lafa isaa dhabee rakkoo guyyaatiin saaxilamee jira uummanni Oromoo naannichaa jiru lafa isaa kana waliin tahe akka deeffatu waamichas daballee taasisna kanas dabalatee lafti naannichaa saamamee jiru suuraawwan waraabaman kan Qeerroon dhiyeessaa jiru hedduudha miidiyaa uumataatti haa bahuun dhaamsa goona.

Magaalaan Naqamtee Wallaggaa Hoomaa Waraana Wayyaaneen Weeraramtee Uummata Irratti Yakki Hojjetamu Daran Jabaatus FXG Itti Fufe.

IMG_20160317_145823IMG_20160317_163656IMG_20160317_171225Bitootessa 19,2016/ Magaalaan Naqamtee hoomaa waraanaan weerararamtee jirti.Humni federaalaa daran humna magaalatii ol baayyachuun uummata magaalaa naqamtee fi naannoo ishee doorsisuu,hidhuu fi mana uummataa irra deemuun manuma keessaa gad harkisanii baratoota fi uumata magaalaa kana irratti reebichi gara laafina hin qabne gidduu kana hammaachaa jiraachuu Qeerroon gabaasa. Akka Qeerroon gabaasetti meeshaan humna federaalaa kanaaf dabalataan akka naannoo kumsaa morodaallee dhufee seenee jiru maddeen keenya ibsanii jiru.

Mana Adabaa Poolisii Godina Wallaggaa Magaalaa Gimbii Keessatti Sabboontoti Oromoo 60 Ol Dararaa Cimaan Irra Gahaa Jiraachuu Qeerroon Gabaase.

Because I am OromoBitootessa 19,2016/ Yeroo ammaa kanatti Ficila Xumura Gabrummaa waliin wal qabatee sabboontoti ilmaan Oromoo kumaatamaan manneen hidhaa beekamaa fi hin beekamiin hedduu keessatti guutuu Oromiyaa keessaa dararamaa jiru. Godina Wallaggaa magaalaa Gimbii keessattis Oromoota maatii fi hiriyyoota irraa dubbisa dhorkamanii yeroo ammaatti dararamaa jiran namoota 60 ol keessaa hammi tokko:-

  1. Solomon Mokonniin- Barreessaa KFO Godina W/Lixaa fi hojjetaa mootummaa
  2. Tafarii Baqqalaa – Damee ijaarsa KFO Godina W/Lixaa
  3. Girmaa Tamasgeen – Koree hoji raawwachiiftuu KFO G/W/Lixaa
  4. Yoseef Lammii – Kan filannoo darbe taajjaban
  5. B/saa Malkaamuu Taarikuu – Filannoo kan taajjaban
  6. B/saa Amanaa Gabbisaa – Kan filannoo taajjaban
  7. B/saa Caalaa Indaaluu- Barsiisaa Mana Barumsaa Adiveentistii Gimbii
  8. B/saa Alamuu Asaffaa – Barsiisaa Mana Barumsaa Adiveentistii Gimbii
  9. Obbo Kifiluu Daaqaa- Ogeessa Hospitaala Adiveentistii Gimbii
  10. Obbo Daggafaa Wayyeessa – Hojjetaa Mana Murtii G/W/Lixaa
  11. Obbo Balaay Taammanee – Hojjetaa Baankii Awwaash Gimbii
  12. Obbo Tasammaa Taliilaa – I/G/Waldaa walgargaarsaa Buusaa GonofaaWalumaa gala namootni 60 maatii waliin akka wal hin dubbisne dhorkamuun yeroo dararaa cimaa kan irra ga’aa jirudha.
#KonsoProtests continues, 18 March  2016
#KonsoProtests 18 March 2016
 #OromoProtests  18 March 2016 in Iluu.
Bitootessa 18 bara 2016 Godina Iluu Abbaa Boora Aanaa Alleetti Mana barumsaa Onga Sadarkaa 2ffaa Qeerroo barattooni Oromoo sagalee isaani dhageessisa oolan.
#OromoProtests 18 March 2016 in Iluu.

Wayyaanot Yuunibarsiitii Jimmaa Qubatan Gocha Diinummaa Barattoota Oromorratti Raawwachuu Itti Fufan

Bitootessa 18,2016
JimmaaYeeroo gara yeerootti barattoota Oromoo adamsee afaan diinaa buusuun adda duree kan ta’e Mooraan Yuunibarsiitii Jimmaa guuyyoota sadeen darbe keessa mooraa Techno keessa barattoota sadii gara mana hiraarsaa Qaallittitti akka dabarse nii yaadatama har’as Beeksisa barattootarratti baasaa akka jiru dhaga’amaa jira Gocha kana adda durummaan Raawwachaa kan jiran Kaalid abbaa Tamaam yoo ta’u miidhama barataarraan gahaa jiruuf itti gaafatamaa ta’uu hubachiifna.Qeerroo
Yuunibarsiitii Jimmaarraa

Dhaamsa Hatattamaa Qeerroo Bilisummaa Oromoo Irraa Kenname.

qeerroo1“Yeroo diddaa fi mormiin Oromoo gara fincilaa fi warraaqsaatti guddachaa adeemutti, waantota armaan gadii kunneen eeguu fi eeggachuun barbaachisaa dha.
1. Manneen sagadaa fi amantii, ardaalee amantii
2. Caasaalee hawaasummaa kan akka manneen barnootaa, manneen yaalaa, tajaajila buur-misoomaa,
3. Aadaa waliin jireenyaa fi walgargaarsaa
4. Qabeenya ummataa fi biyya Oromiyaa
5. Qabeenya uumamaa tiksuun barbaachisaa dha.

Qeerroon Bilisummaa Oromoo akka amanutti, ummati Oromoo lafaa fi qabeenya isaa abbootii qabeenyaan irraa fudhatame deebifachuuf mirga guutuu qaba. Caasaalee fi ijaarsota mootummaa garboonfataa ofirraa kaasuunis mirga ummataa ti.
Namoota mootummaatti hirkatanii ummata miidhan gorsuu fi karaatti deebisuun hojii keenya innikaa dha. Garuu, yoo gorsaa fi akeekkachiisa ummataaf gurra kennuu didan barumsa malchiisu kennuufiin barbaachisaa dha.
Kaayyoon keenya Bilisummaa Oromoo akka dhugoomuuf qooda keenya bahuu dha. Kaayyoo ummata Oromoo kana milkeesuuf waan kaayyoo saba keenyaa jabeessu irratti hojjachuu dha; gama kaaniin immoo waan hundee diinaa jabeessuciruu fi balleessun akka nagaa fi bilisummaan Oromoo dhugoomu hojjachuun akeeka keenya waan ta’eef jabaatee itti fufa!”

Godina Iluu Abbaa Booraa Aanaa Hurumuu Keessatti FXG Itti Fufuu Qeerroon Gabaase.

stBitootessa 17,2016, Iluu Abbaa Booraa aanaa Hurumuu ganda Soonxaa jedhamutti har’a FXG itti fufee ooleera. Uummata , qonnaan bulaa, barataa, hojjetaa mootummaa fi daldalaan jaarsaa fi jaartii utuu hin jennee gara FXGtti makamee jira.  Dhaadannoo

 

 

–          Oromiyaan ni bilisoomti

–          Abbaan biyyaa oromoodha

–          Tigree nurraa haa galtu

–          Wayaaneen hattuudha

Jechuun guyyaa guutuu dhaadannoo dhageesisaa oolaniiru.  Miseensa kora bittinneessaa keessa poolisiin lama humna uummataan madeeffamee hojiin ala tahee jira.   konkolaataan aanichaa fi waajjirri ganda soonxaas ibiddaan gubatee jira.

Mootummaan Wayyaanee EPRDF/TPLF/ Bulchiinsa waraanaan Oromiyaa shororkeessa kan jiruu humna Waraanaa Uummata Oromoo irra qubsiisee jiruun duula hidhaa jumlaa gaggeessaa jiraachuu Qeerroon gabaase .

Gabaasa Qeerroo Bitootessa 17,2016

TPLFMootummaan Wayyaanee EPRDF/TPLF/ Bulchiinsa waraanaan Oromiyaa shororkeessa kan jiruu humna Waraanaa Uummata Oromoo irra qubsiisee jiruun duula hidhaa jumlaa gaggeessaa jiraachuu Qeerroon gabaase .Warraaqsii FXG’ yakka waraanni rawwachaa jiruun dhaabbachuu hin dandeenye, daranuu jabaatee Oromoon bulchinsa waraana duradhaabbatee falmaa bilisummaa itti fufe jira.

Dulli hidhaa jumlaa kun Godinaalee Oromiyaa hundarratti gaggeeffamaa jira, Ilmaan oromoo umriidhaan illee utuu hin daangeffamiin daa’imman ganna 8 dabalatee hanga manguddoota ganna 85 olitti kan keessatti argaman godinaalee Oromiyaa cufa keessatti waraanaan dirqisiifamanii qabamuun  manneen hidhaa, sadarkaa gandaa, Aanaa,Godina fi manneen Hidhaa biyyaatti beekamoo kanneen akka Maa’ikalawwii, Qilinxoo, Qaallittii, Ziwaay, Shawaa Roobiti kanneen jedhaman keessatti haala suukaneessa ta’een ilmaan Oromoo ukkanfamanii hidhamuun manni hidha wal haqatee jiraachuun Walqabatee. magaalaa #Finfinnee Keessatti ma’ikalawwiin waan bakka itti hidhan wal hanqatee jiruuf gara Wajjiraalee bulchiinsa magaalaa Finfinnee hundarraattii fi waajjiraalee Poolisii Magaalaa Finfinnee keessa jiru keessatti  ilmaan Oromoo ukkaanfamaa jiraachuun ibsamee jira.

Bakki itti Oromoo hidhan waan wal hanqatee jiruuf Ilmaan Oromoo hedduun mooraa Waraanaa Xollaayi, Mooraa Waraanaa Magaalaa jimmaa keessa jiruu fi Dhidheessatti guuramanii hidhamani jiru.  Waraanni wayyaanee Magaallota oromiyaa kanneen akka Amboo, Naqemtee, Gimbii, Gullisoo, Walisoo,Adaamaa, Shashamannee, Roobee Asallaa, Ciroo, Harammayyaa, Gujii, Yaabelloo keessatti Yakka saamichaa, dirqisiisanii gudeeduu, fi Halkan ilmaan Oromoo ukkamsuun gara dabarsuu irratti bobba’uun yakki waraanaa ulfaataan Oromiyaa keessatti jabaatee itti fufee jira.

Yakkiajjeechaa jumlaa(#genocide),hidhaa jumlaa fi dararaa fi shoroorkeessii waraana wayyaaneen ilmaan Oromoo irratt rawwatamaa jiru kun ilmaan Oromoo sirnicha keesatti sadarkaa waraanaa hanga hojjettoota siiviliitti jiran dachaan akka uummata isaanii cina dhaabbatanii fi sirnicha gananii keessa of baasuun lammii isaanii waliin falmatan godha jira. haaluma kanaan yeroo amma kanatti milishoota gandaa hanga poolisootaa fi kora bittinneessaa dabalatee ilmaan Oromoo caasaa waraana wayyaanee keessatti argamanitti rakkoon ulfaataan dhalachaa jira. Uummatni Oromoo mirga isaa fi bilisummaa dhugaa isaaf waan karaa nagaan falmateef akka malee ajjeefamuun, hidhamuu fi madeeffamuun sabaa fi sablamoota cunqurfamoo ollaa Oromiyaa ta’anii fi Oromiyaa keessa jiran illee kan warraaqsaatti galchee jiru ta’uun beekamadha. adeemsii kun immoo mootummaa wayyaanee kufaatii isa dhumaa fi ijibbaataan ga’ee waan qabee gadhiisuu wallaalee jira.

maqaa hidhamtoota Oromoo jamlaan aanaa ,Ganda, Godina, Oromiyaa fi dhaabbilee barnoota hundaa irraa waluma hidhamanii fi wareegamanii, madeeffamanii yeroo yeroon  uummata addunyaaf tamsaasaa waan jirruuf bakka tokkotti gabaasa kana waliin kaa’uun gababbina yeroof malee kuusaa galmee qeerroo irratti save goonee jiraachuu isin hubachiifna.

Godina Hararge Lixaa Aanaa Habroo Magaalaa Defo Keessatti Daa’immaan Oromoo Karaatti Bahanii Wallee Warraaqsaa Wallisu.

https://videopress.com/v/AR04FcBe?hd=0&autoPlay=0&permalink=0&loop=0

FXG Godinaalee Oromiyaa Adda Addaa Keessatti Ta’een Ummannii fi Loltooti Wayyaanee Jidduu Falmaan Dhalatee Jira

Gabaasa Qeerroo Bitootessa 17,2016

Erga gaafa Bitootessa 15,2016 Irraa Kaasee FXG Godinaalee Oromiyaa Adda Addaa Keessatti Ta’een Ummannii fi Loltooti Wayyaanee Jidduu Falmaan Dhalatee Jira, Godinaalee kanneen akka:-
1. Iluu Abbaa Booraa keeysatti – magaala Mattuu, Hurumuu, Baddallee, Manneen barnootaas sadarkaa 1ffaa Burusa keeysatti argamu sadarkaa 2ffaa fi qophiyaaninaa Hurumuu fi kkf tti wayyaanen humna badii ishee ergaa jirti. Uummanni fi barattootni godina Iluu Abbaa Booraa FXG akkuma eegaletti akka itti fufu jajjabina fi murannoo dabarsaa jira.
2. Godina Horro Guduruu fi Baha wallaggatti aanaalee kan akka Jaargadaa Jarte,Jimmaa Raaree, Naqamte, yuuniversitii wallagaga fi manneen barnootaa kannen akka Jaargada Jarte sadarkaa 2ffaa mana kombolchaa sadarka 2ffaa, mana barumsaa Abaabo Guduru sada.1ffaa, 2ffaa fi qophaayinaatti wayyaane tarkaanfii dhumaa fudhanna jettee jirti. Barattootni fi uummanni godina wallaa bahaa fi horroo barattoota waliin hiriiruun FXG ammallee sodaa hidhaa fi ajjechaa malee itti fufee jira. Diinni tarkaanfii fudhachuun uummataaf haara miti bodatti hin deebinu akkam tahullee jechuun murteeffatee jira. Humni addaa oromiyaa keesa magaalota garagaraa qubatee jiru FXG uummata Oromoo dura dhaabbachuu hin dandeenye.
3. Wallagga Yuuniversitii dame Gimbiitti argamu barumsa dhaabanii jiru. BARATAAN WALLAGGA YUUNIVERSITII MAIN KAAMPAASI IRRAA DHABAME NUUF HAA DEEBI’U BARATAAN HIDHAME HAA GADHIIFAMU HUMNI WARAANA MOORAA KEESA BUUFATEE JIRU HAA BAHU KAN DUEEF GUMAA NUTU BAASA jechuun waraqaaleen mooraa yuuniversiii dame Gimbiitti bittimfamaa jira gidduu kana. Barataanis barumsa dhaabee mooraa keessa buufatee jira. Barattootn nyaata lagachuunis beekameera.
4. Adaamaa Yuuniversitiitti diinni barattoota irratti tarkaanfii suukkanneesaa fudhataa jira barataan moraa yuuniversiti Adaama harki guddan hidhamee jira kaan maati isaatti baqatee jira kan ukkaamfame hedduudha jedha qeeyron adaamaa. Waardiyaa fi poolisiin mooraa Yuuniversitii barattootni keenya utuu ukkaamfamanii hin ilaallu jechuun hojii gadhiisaa jiru waardiyaan humna diinaa mooraa seenaa jirutti karra cufe reebichaan miidhamee jira.
Akka walii galaatti dhaabbileen barnootaa oromiyaa keessa jiru humna diinatu dhuunfatee jira addatti humna addaa wayyaanee. Manni hidha Wayyaanes wal hankakee jira
– Hidhaan hiika hin tahu
– Bilisummaan keenya dhufeera
– Uummanni Oromoo gabrummaatti hin hafu
– Wayyaaneef kana booda dhumeera
– Mootummaan wayyaanee shororkeessadha
Jechuun baratootni fi Qeeyroon godinoota addaa oromiyaa keessa Buraayyuu, Laga Xaafoo, Sulultaa, Sabbataatti waraqaa bittimsaa jiru.

 https://youtu.be/quq0nbaI_ns
 https://youtu.be/AfxJtOPSqMc


#OromoProtests, Bitootessa 16 bara 2016: Iluu/A/ Booraa Aanaa Mattuu Ganda Aallee Buyaatti Uummanni Barataa Faana Mancaa fi Meeshaa Waraanaa Qabatee Ba’ee Kaabinoota Ari’ani.Ganda Barrooyiitti Dargaggoon Daandii Cufuun Mormii Ittifufani.Manneen Barnootaa Abdii Borii Fi Sad.2ffaa Mattuu Diddaa Dhageessisaa Oolani.Hurrumuutti Konkolaataan Kaabinee Guurtu Kan Biiroo Barnootaa Gubatee Poolisoonni Lama Garmalee Miidhamanii Hospitaala Galani.
#OromoProtests: Iluu ( 16 March 2016): Diddaa fi mormiin Oromoo godina I/A/Bora aanaa Hurrumuutti gguyyaa har’aa, Bitootessa 16 bara 2016 gaggeeffame. Diddaa fi mormii qeerroon fudhateen konkolaataan diinaa tokko barbadaayeera. wayyaaneen ergamtootashee (kaabinoota) godinarraa fe’attee ummata hiraarsuufi tamsaasuuf utuu deemtuu Hurrumuutti qeerroon dura dhaabbatee konkolaataan waajjiraa tokko daaraa taasiseera. Bifuma walfaakkaateen FXGn Aanaa Aallee (Goreettii) keessattis jabaatee itti fufee jira.

 #OromoProtests (16 March 2016)  continues  in Jimma University technology Campus. Agazi has set fire to a dormitory in order to force barricaded students out. They are currently beating those students who escaped the fire and captured.




#OromoProtests continues in Adama University, Oromia, March 2016.

Godina Arsii Anaa Muneesaa magaalaa Qarsaa keessatti barattonni mana barumsaa sadarkaa lammaffaa fi qophaa’inaa kibxata Bitooteessa 15 bara 2016 hiriira mormii gaggeessuun waraanni Agaazii qubatee jiru haa ba’uu, murtiin haqaa nuuf haaeegabuu, mirgii keenya haa eegamu jechuun gaafatanii jiran.Yeroo kanattis polisiin naannoo fi Federaalaa hiriirtoota diguuf reebaa fi Gaaza himiimaansuun gargaaramuu isaanii barattonni ibsanii jiru.Yeroo gabaabaa keessatti waraanni mootummaa seenee reebicha hamaa geesisuu isaa fi barattonni lakkofsaan torbaatamaa ol ta’an hidhamuu jiraattoota keessaas namoonniishan dararaa barattoota irratti gaggeffame bilbiila harkaan waraabdan jedhamuun hidhamuu isaanii ibsamee jira.

Itti gaafatamaan waajiira polisii aanaa Muneesaa inspeekter Tarreessaa Dheereessaa barattonni hangi tokko kaleessa jeequuf yaaluu isaanii ibsanii amma hunduu nagaa jedhan.Jiraattoota keessa shan karaa foddaa waajiira isaanii haala ture bilbila harka isaaniin waraabaa turan jechuun eega qabamanii booda gadhifamuu dubbatan. Lakkofsa barattoota hidhamanii kan hin ibsine aangawaan polisii kun hunduu gadhifamanii kudhan qoftii dhimmi isaanii seeraan qoratamaa jira jedhu.Mummichi ministeera Itiyoophiyaa Haayle Maariam Dassaaleny Oromiyaa keessatti dogoggorri hojjatamuu kan amanan ta’us kan dubbataa jiranii fi kan amma qabatamaan ta’a jiru faallaa waan ta’eef kan dubbatan sun soba jedhu barattonni.

Gama biraatiin, godinaa Wallaggaa Bahaa, aanaa Kiiramuu keessatti gara xumura torban dabree irra barsiisonni afurii fi dargaggoonni sadii humnoota poolisii aanichaan qabamanii achi-buuteen isaanii waan dhabameef jecha, Wixata dabre, Amajji 16, bara 2015 barattoonni manneen barnootaa magaalaa Kiiramuu keessa jiran marti hiriira bahuu isaanii dubbatu – barattoonni. Akka barattoonni jedhanitti, barsiisonni aanaa Kiiramuu keessaa qabamanii achi-buuteen isaanii dhabame: Lataa Asaffaa, Katamaa (Carraa) Nagaasaa, Dhaabaa Soorii fi nama magaalaa Haaroo tii barsiisu, kan Eliyaas jedhamu. Dargaggoonni hidhaman sadeen immoo, Anumaa Adabaa, Efreem Temesgeenii fi Habtaamuu Oliiqaa ti.

Humnoonni polisii aanaa Kiiramuu, barafttoota hiriira ba’anitti bobba’uudhaan reebanii, garii isaanii qabanii mana hidhaatti naqan – jedhan, barattoonni. Hiriirri geggeessame, ka jedhame akka quba hin qabne ka dubbatan – Itti-aanaa Itti-gaafatamaan dhimma nageenyaa aanaa Kiiramuu – Obbo Tseggaayee Oljirraa immoo, “barsiisota hidhaman jedhaman warri hidhe jiraachuu mala. Gama kiyyaan waanan beeku hin qabu. Dargaggoonni sadeen immoo dhuguma hidhamanii jiru. Ana tu dhimma isaanii hordofaa jira. Hattoota” jedhan.


 Bitootessa 15,2016 Godina Wallaggaa anaa Jaarsootii bartonnii manaa barumsaa sadaka 2ffaa fi qopha’insaa jaarsoo mormii jabaa dhageessisa olanii jiru haalumaa kanan motummaan wayannee namoota hiidha jiru kane7661_587694608049125_7789094319861921021_nen hiidhamaan
1, B\sa Adamuu Du12829159_587696114715641_4424549878746469208_oreessoo
2, Dasaleeny Alamayyoo
3, Jabeessaa
4,Gammee dargagonnii hedduun baqataanii jiru,
#OromoProtests in
#OromoProtests: Buraayyuu, 15 March 2016, akkeekkachiisa

#‎OromoProtests‬ 15/3/2016 alaabaa ABOtifii Dhaadannoolee warraaqsaa jajjabduu guyyaa arraa magaalaa burraayyuutti maxanfaman. viva viva Qeerroo bilisummaa Oromoo!!
#OromoProtests in Buraayyuu, 15 March 2016, akkeekkachiisa.png



March 14, 2016
Kaleessa mootummaan faashistoota TPLF Adama Yuuniversitii bifa kanaan cacabsuu fi gubuun barattoota Oromoo irratti gochaa Sheexxannummaa fi shorokeesumaa daangaa hin qabne raawwate. Maaltu maal ta’ee hanga ammaatti adda baafachuun hin danda’amne. Yakkii ilmaan Oromoo fi saboota biroo irratti hojjatame kan beekamu eega mootummaan kun kufeetti booda akka ta’uu mamii malee dha. Mootummaa badii fi sanyii duguugaan hiriyyaa hin qabne ta’uuf jiraata.
Fascist forces (TPLF, Agazi) set fire to Adama University, 14 March 2016


 

#OromoProtests in Kiramu, east Wallaggaa, Oromia, 15 March 2016

#‎OromoProtests‬ Gotowwan barattoonni Kiiramu (east Wollega, March 15, 2016) FXG gaggeessaa olani!!#OromoProtests in Kiramu, east Wallaggaa, Oromia, 15 March 2016.png


‪#‎FncilaXumuraGbrummaa‬
March 14, 2016
‪#‎Madda‬ Odeeffannoo ‪#‎Hangaasuu‬ Bilisumaa Oromia Dha
odeefannoo haraa waliif dabarsa……………………………………..Qeerroo shawaa lixaa aanoolee Dandii(gincii), Jalduu, Gindabarat, Amboo, gudar, Gedo, Midaa Qanyi, Noonoo, Dirree incinnii, Ada’aa Bargaa, Bakoo fi Daanoo hojii haaraa wayaaneen to’achuu hin dandeenye in raawanna jedhu. keessattuu, hojetoonni motummaa hojii ni dhabnaa, guyyaa tokko sa’ati walfakatatti dandii guddaa aanaa keenyaa qaxamuruu irraa uffataa keenyaa qorraa fi firashii keenyaa afanee ciifna. kunis, hanga motummaan tplf aangoo gadii dhisuutti ykn gaffiin keenyaa heeraa motummaan mirkana’ee hanga deebi’utti itti fufa jedhu. agazii Osoo hin tanee magaziin iyyuu firashii keenyaa irraa nuu hin kasuu.
1. garuu, abbootiin qabeenyaa fi ummannii nyaata nuu dhiyessuun nuu gargaraa.
2. dargaggoonnii umuriin keessaan waggaa 15-50 tataan kamuu dhiraa dubartii osoo hin jedhiin nuu waliin karaa irraa ciccisuu nuu Barbara.
3. kun halkanii fi guyyaa osoo him jedhiin itti fufa. bilisummaan ummata bal’aaf


#‎OromoProtests‬ Yeroo amma kanatti Godina Boraana keessatti OPDOn duute off amanu dadhabde bulchoota fi manajaroota ganda bobaasuun ulaaga offi bafaateen namoota adda bafaacha jirti. Kanaaf, off eegaa ha sochoonu.
Injiffannoon Ummata Oromoo Bal’aaf!!!


 

Fascist TPLF forces at Adama University, 14 March 2016

Amma Univeersitin Finfiinnee fi Adaamaa poolisiifi waranaan guutamtee argamtii
Fascist TPLF forces at Adama University, 14 March 2016.png


Fascist TPLFAgazi forces shooting #Oromprotsters in Babbile town, East Hararge, 5 March 2016
Fascist TPLFAgazi forces shooting #Oromprotsters in Babbile town, East Hararge . 14 March 2016.png

 

‪#‎OromoProtests‬‪#‎Happening_now‬ Agazi soldiers firing on protesters in
Babbile town, East Hararge . Additional soldiers are seen speeding
towards that direction. March 15, 2016


Amma magaalaa baabbileetti Agaaziin dhukaasa uummatatti baneera.
Akkasumaa konkolaataawwan agaazii fe’an gara magaalattiitti seenaa jiru.

Godina Arsii Lixaa Aanaa Kofalee Ganda Ashkoo Keessatti Barruuleen Warraaqsaa Raabsamaa Oole.

Bitootessa 14,2015

Godina Arsii lixaa aanaa kofalee ganda Ashkoo keessatti kaleessa irraa kaasuun waraqaale dhaadannoo hedduun kan magaala keessa faca’ee jiru
– Uummanni oromoo Bilisummaa barbaada
– Ajjechaan uummata oromoo irra gahaa jiru haa dhaabbatu
– Gumaa barattoota keenyaa haa baafanu
– Mootummaan wayyaanee nun bulchin
– Qabeenyaa diinaa irratti tarkaanfii fudhachuu qabna
– Wayyaaanee aangoo irraa hanga buusnutti boodatti hin deebinu
– Oromiyaan haa bilisoomtu
– Wayyaaneen hattuudha uummanni qabeenya keessan eeggadhaa Kan jedhu warqaalen xixiqqaan bittimfamee jira. Shaashimannee
dabalatee waraqaan bittimfamaa jiraachuu Qeerroon gabaasee jira. Kaabinoonni fi ergamtootni diinaa magaalota keessaa miliqaa jiru humni
wayyaanee haala kana sodaatee meeshaa gurguddaadhaan godina arsii keessa buufataa jira.


Sakatta’insan Barattoota Rakkisuun Mooraa Guddicha Main Campus Yuunibarsiitii Jimmaatti Jaabaate
March 15, 2016
By QeerrooBitootessa 15,2016: Waan qabee gadi dhiisu kan dhabe humni diinaa Agaaziin guutummaa mooraa Yuunibarsiitii Jimmaa Kutaa lamaa wal qoodee qubsuma bakka lama taasifachuun kan jiru dararaa barattootaa itti fifee jira.Akkasuma Komaandara Moorichaa kan ta’e Kaalid Abbaa Tamaam wayiita kana icciita barataa dhabuun dhukkubbii kan itti ta’e haala barataa ittiin qabatu yoo dhabu shirrii sobaan yeroo barattootarratti ragaa funaannachaa jiru kanatti haala mooraa of sodaachurraan guutummaa Doormiirra deemsisee sakataasisaa jirachuu gabaasi Qeerroo ibsa.

Oromia: Global Prayer Day for the Martyrs of #OromoProtests, 12 March 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/13/oromia-global-prayer-day-for-the-martyrs-of-oromoprotests/

Minnesota, Globaly Prayers Day for the Martyrs of #OromoProtests, 12 March 2016

 https://www.youtube.com/watch?v=NdfYpBybTVg

#OromoProtests – Global Solidarity Rally, March 11, 2016

March 11, 2016In North America, protest rallies took place in Washington, DC., Maryland and Virginia; Utah; USA Los Angeles, California; Minneapolis/St. Paul, Minnesota; Lansing, Michigan; Seattle, Washington; Sioux Falls, South Dakota; Syracuse, New York;  Seattle, Washington; Phoenix, Arizona; Raleigh, North Carolina; Saskatoon, Calgary, Toronto, Canada and other cities.In Europe, rallies took place in Berlin, Germany; Brussels, Belgium; Rome, Italy; Oslo, Norway; Stockholm, Sweden; Paris, France; London, United Kingdom; and Berne, Switzerland.
https://www.oromiamedia.org/2016/03/11/hiriira-mormii-hawaasa-oromoo-biyya-beeljiyeem-bit-11-2016/
#OromoProtests global solidarity rally organised by the Australian Oromo community in Melbourne, 10 March 2016
https://www.oromiamedia.org/2016/03/10/hiriira-mormii-idil-addunyaahawaasa-oromoo-biyya-awustraliyaa-magaalaa-melbournebit-102016/
#OromoProtests global solidarity rally organised by the Australian Oromo community in Melbourne, 10 March 2016

#OromoProtests global solidarity rally organised by the Australian Oromo community in Melbourne, 10 March 2016 p2.png

#OromoProtests global solidarity rally organised by the Australian Oromo community in Melbourne, 10 March 2016 p3.png

fund_raising_11x17-11 

 

#Solidarity with #OromoProtests.png

https://youtu.be/pI76ggk8x5Y

https://youtu.be/pI76ggk8x5Y

https://youtu.be/QyZh4aWb9Y8


Oromia: #OromoProtests – 100 days of Public Protest March 8, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/08/oromia-oromoprotests-100-days-of-public-protest/

Africa On The Move: The Struggle of the Oromo People & Its Movement March 7, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/07/africa-on-the-move-the-struggle-of-the-oromo-people-its-movement/

Newsweek: ETHIOPIA DETAINS JOURNALISTS COVERING #OROMOPROTESTS March 7, 2016

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/07/newsweek-ethiopia-detains-journalists-covering-oromoprotests/

 

Ethiopia: Opinion – the ‘Special Interest’ Trickery

http://allafrica.com/stories/201603081120.html

Armed Conflict Location & Evnet Data Project: Real-time Analysis of Ethiopian Political Violence, March 2016

http://www.acleddata.com/wp-content/uploads/2016/03/ACLED_Conflict-Trends-Report-No.46-March-2016_pdf.pdf


 

 

 

 

Concordia Students Raising Awareness for Oromo Struggle.

http://thelinknewspaper.ca/article/concordia-students-raising-awareness-for-oromo-struggle

#OromoProtests: The Oromo Solidarity Project Concordia University, Montreal ( Canada) March 3, 2016

#OromoProtests, the Oromo Solidarity Project Concordia University, Montreal ( Canada) March 3, 2016#OromoProtests, the Oromo Solidarity Project Concordia University, Montreal ( Canada) March 3, 2016. p2


 https://youtu.be/6_xsfscNp_U

 

 

http://https://youtu.be/6_xsfscNp_U

EYE ON AFRICA -The struggle of the Oromo people in Ethiopia.   

 

What do Oromo protests mean for Ethiopian unity?

 http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-35749065

 

‘Journalists in Ethiopia have for years faced obstacles to press freedom. Now, two ongoing news events — a drought in the Ethiopia’s eastern regions, and protests across the central Oromia region — have called for increased travel outside of the capital Addis Ababa, which has become difficult due to a high security presence.’ #OromoProtests

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/07/press-releasethe-foreign-correspondents-association-of-east-africa-fcaea-is-concerned-about-an-escalation-of-the-threat-to-press-freedom-in-ethiopia/


#OromoProtests: This is Dr. Jabessa Dhaba, a Vet. general practitioner who was working in Furda town, Bedeno district, E. Harerge zone. The regime arrested him in Bedeno accusing him of involvement in the #OromoProtests movement. His father, Ob. Dhaba Miressa, was also imprisoned two weeks ago for same reason.

“Dr Jabeeyssaa Dhaabaa jadhama Godina Harargee bahaa Aanaa Baddannoo magaalaa furdaa hoojata Sababa moormii dhihoo tana gageefameen harka keeysa qabda jadhanii mana hidhaa baddannootti hidhan. Abbaan isaa Dhaabaa Mirreessaa erga hidhame torbee lama”

 

Dr. Jabessa Dhaba, a Vet. general practitioner who was working in Furda town, Bedeno district, E. Harerge zone. The regime arrested him in Bedeno accusing him of involvement in the #OromoProtests movement.

 

Genocide in Ethiopia: Fascist Ethiopia’s Regime (TPLF) land robbery and its barbarism against Lower Omo Basin People. #OromoProtests #Africa

https://oromianeconomist.wordpress.com/2016/03/06/genocide-in-ethiopia-fascist-ethiopias-regime-tplf-land-robbery-and-its-barbarism-against-lower-omo-basin-people-oromoprotests-africa/

 


 

Konso People Protests the tyranny of fascist TPLF Ethiopia’s regime, 8 March 2016

#‎KonsoProtests‬- (08.03.2016, ‪#‎EndSlavery‬, Oromia) The Konso people have been protesting over the last several months against land grab, demanding self-governing province and improvement in basic development. Last week, the regime arrested leader of their elders council. This led to eruption of protests on Saturday when farmers from various villages marched to the city. The city is currently under military control.


የኮንሶ ህዝብ የጀመረውን የአከላለል ጥያቄ ጋር በተያያዘ በህዝቡ ላይ በደቡብ ልዩ ኃይልና መከላከያ ሰራዊት እየደረሰ ያለው የአፈና ተግባር ተጠናክሮ ቀጥሏል፡፡ በዚሁ መሰረት በከተማው የሰፈረው ታጣቂ ከከተማዋ አጎራባች ቀበሌዎች እየዘመተ በህዝቡ የተዘጉ መንገዶችን ለማስከፈት በሚል በዜጎች ላይ በሚወስደው የኃይል እርምጃ በ- ደቤና ቀበሌ ገ/ማ አቶ ‹‹ሷይታ ጋራ ›› ህይወታቸው ያለፈ ሲሆን ወጣት ‹‹ ተስፋዬ ማሙሽ›› ከ -ከርታሌ ቀበሌ እግሩ ተሰብሮ በባህል ህክምና እየተደረገለት በካራት ከተማ የሚገኝ ሲሆን አንድ የ65 ዓመት አዛውንትም ተሰብረው ባሻ ጤና ጣቢያ ይገኛሉ፡፡

Konso People Protests the tyranny of fascist TPLF Ethiopia's regime, 8 March 2016

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=mATJd3Fkq0w

http://https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=mATJd3Fkq0w

 

#OromoProtests: This picture was taken neither in America nor Europe, but in Oromia, Nakamte Wallaggaa Univeristy, March 12, 2016

#OromoProtests, This picture was taken neither in America nor Europe, but in Oromia, Nakamte city, Wallaggaa Univeristy, March 12, 2016

Guyyaa Har’aa Bitootessa 12,2016 Barruuleen warraaqsaa Yuniversitii Wallaggaa Keessatti Raabsamaa Jira.FXG Itti Fufe.

WallaggaWallagga2Bitootessa 12/­2016 FXG Yuunversiitii Wallaggaa keessatti ittifufe.Guyyaa har,aa kanas baratoonni diddaa barnoonni bilisummaa booda jedhu dhaadannoo godhachuudhaan diddaa isaanii itti fufanii jiru.Duulli barnoota dhaabuu kun edda jalqabee gu har,aan guyyaa shanaffaa isaa yemmuu ta,u baratoonni hundus barnoota dhaabuun gara maatiitti akka imalaa jiran maddeen keenya achirraa arganne ifa godhu.Guyyaa hara,a kanas ganama irraa ka,uun waraqaan Qeerroo guutummaa yuunversiitichaa keessa raabsamaa waan ooleef yeroo ammaa kanas hoomaan waraanaa Guutummaan mooraa yuunversiitichaaf naannoon isaas hoomaa waraanaan dhuunfatamteetti.Keessumaa guyyaa har,aa kana baratoonni muraasni doormii keessatti hafanii waan jiraniif baratoota kanaanis yookaanmooraa gadhiisaa yookiinimmoo daree barnootaa seenaa baradhaa jechuun poolisoonnifederaalaa fi kan kaampaasichaa baratoota akkadoorsisaa jiranillee maddeen keenya eeraniiru.Mooraanis yeroo ammaa kanas qullaa taatee jirti .


 

Bitootessa 11 bara 2016 Godina Booranaa Aanaa Yaaballoo Ganda Aadee Galchaa Keessatti dargaggoonni maqaan isaan armaan gaditti tarreeffame mana Hidhaa Gandichaa keessaa humna ummataatiin baafaman.
2 Haroo Boruu
3 Dullacha Guyyoo
4 Guyyoo Duubaa
5 Areroo Dotii
Dargaggoonni kunneen sababa uummatni hiriira nagaa baheef hidhamanii turan. Ummati ilmaan isa ahidhaairraa baafachuun, akka ummati humna jabaa qabu mirkaneessan.


 

 

#OromoProtests, residents of rural villages marching towards Dadar town, East Hararge, Oromia 12 March 2016

#OromoProtests in Dadar, East Hararge, Oromia, 12 March 20, 2016

#OromoProtests, residents of rural villages marching towards Dadar town, East Hararge, Oromia 12 March 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/03/12/omn-oduu-bit-11-2016/

#OromoProtests at Laga Harree School, Dirree, Eastern Oromia, 11 March 2016

 

#OromoProtests at Laga Harree School, Dirree, Eastern Oromia, 11 March 2016#OromoProtests at Laga Harree School, Dirree, Eastern Oromia, 11 March 2016 p2

Guyyaa Har’aa Bitootessa 10.2016: Godina Wallaggaa Anaa Jaarsoo Gandaa Haroo Biruu keessattii FXG bartoota mana barumsaa sadarkaa 1ffaa Gandichaaf ummaata waliin mormii jabaa dhageessisa jiru!
Haalumaa kanan ummannii Gadaa Gaarjoo Torbaan guyyaa har’aa Kaabinoota wayyannee kan walga’ii teesisu deeman qanneessuun nun marisistuu jechuun of irraa ari’aanii jiru!

Godina Iluu Abbaa Boratti aanaa alge magaala Algetti mana barumsaa qophaayinaa fi sadarkaa 2ffaa kan magaala suphee sadarkaa 2ffaanis barattootni waltahuudhaan kaleessa Bitootessa 9/2016 FXG guyyaa guutuu uummatallee ida’atani fininsa olan. Manneen jireenya kaabinoota fi milishoota irrattis tarkanfi fudhatanii jiru. Guyyaaa har’as barumsi dhabbate barattootni FXG bifa qinda’aadhaan gaggeessaa jiru uummannis deggeraa jira dhukaasni isaan irratti dhukaafamaa jiraatuu qeeyron nuuf
gabaasaa jira. qonan bulaan daandii cufee jira. magaalli Algee fi suphee humna diinaan toohatamtee jirti sagalen uumatas diina sodaachise jira.

OromoProtests (10March 2016):Diddaa fi mormii Oromoon jeequmsa keessa kan seene OPDOn dabaree isaa, miseensota sadarkaa adda addaa irra jiran gaggaragalchuutti jira. Yeroo ammaa kanatti karaa koreen qindeestuu Godinaalee fi kaabinee Naannoo Oromiyaa qorannoo gaggeessaa jiran. Qorannoo kanas Bitootessa 10, 2016 jechuun guyyaa har’a xumuru jedhamee egama.
Qorannoon kun gaaffii uummataa gara gaaffii bulchinsa gaaritti micciruuf hojjacha ajiru. Haala kanas gaggeessitoota bakka tokko irra bakka biratti jijjiruuf hojjachaa jiru; yoo kana gochuu baatan gooftoliin isaanis ni dheekkamu. Kana sirnaan hubachuun barbaachisaa dha.
OPDOn akeeka Tigiree dhugoomsuu fi bara garbummaa ummata Oromoo irratti dheeressuuf waadaa ergamtummaa raawwachaa jirti. Kana namuu hubatee tarkaanfii fashalsaa fudhatuu qaba.


 

#OromoProtests:Bitooteessaa 10,2016
Oduu haara ammaa magaalaa Buraayyuu nu qaqqabee
Sa’aa ammaa kanatti waraanni mootummaa wayyaanee, mana barumsaa qophaa’ina sadarkaa 2ffaa Burayyuu humna Poolisii Federaala fi waraana Agaazii itti naquun baratoota dhiiga dhangalaasa fi reeba jiraachun himamaa jira.
ammaa yoona baratoota meeqa irraa akka miidhan ga’ee hin beekamnee.

namooni gochaa kana rawwachisaa jiran keessaa ammi tokkoo maqaan isaan kan armaan gadiitti argamudha.

Asfaawu Takilee ,itti gaafatamaa Damee siyaasa OPDO kan magaala Buraayyuu
Abinati Fiqaadu namin jedhamus akka keessaa jiruu beekameera.

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/10/hiriira-mormii-idil-addunyaahawaasa-oromoo-biyya-awustraliyaa-magaalaa-melbournebit-102016/

https://www.oromiamedia.org/2016/03/11/omn-oduu-bit-10-2016/

 

 

https://youtu.be/Bg90yKmpXJc

https://www.oromiamedia.org/2016/03/09/omn-oduu-bit-09-2016/

https://youtu.be/XNt8USG9uCg

https://youtu.be/T10ZJ0-frKQ

Godina Wallaggaa Aanota Adda Addaa Keessatti FXG Jabaatee Itti Fufe,Naqamte Keessatti Ammoo Barattooti Oromoo Rasaasa Loltoota Wayyaaneen Dhaanamaa Jiru.

Bitootessa 09,2016, Yuunivarsiitii Wallaggaa fi mana barnootaa qophaa’inaa keeysatti FXG jabaatee wayyaaneen tarkaanfii sukkaneessaa barattoota irratti fudhatte. FXG kun mana barnootaa qophaa’inaa, Koollejjii barsiisotaa fi Yuunivarsiitii keeysatti gamtaan eegale. Koollejjii barsiisotaa keeysattis wayyaaneen
tarkaanfii fudhatteen barataa Misgaanuu Masarat kan jedhamu wareegameera. Fincilli kun yuunivarsiitii keeysatti ol ka’ee walitti bu’insi olaanaan waraana agaazii fi baratoota oromoo gidduutii dhalate.  Barattootni 20 ol tahanis madaa’ani. Isaan keeysaas
1.    Barataa Tolosaa Guutuu
2.    Barataa Alamuu Maaramaa
3.    Barataa Maatiyoos Tufaa
4.    Barattuu Sablee Taarikuu
5.    Barataa Misgaanaa Addisuu
6.    Barataa Addisuu Barasaa
7.    Barataa Magarsaa Tasammaa
8.    Barataa Taammiraat Zallaqaa
9.    Barataa Yoonas Qana’aa
10.    Barataa Saamu’eel Solomoon
11.    Barataa Maarihuun Ammasaa
12.    Barataa Girmaa Naadoo
13.    Barataa Rooberaa Bal’inaa
14.    Barataa Baayyuu Fayyisaa
15.    Barataa Toleeraa Guutuu
16.    Barataa Galaanaa Ibsaa
17.    Barataa Sintaayyoo Alamaayyoo
18.    Barataa Ayyaanaa Oljirraa
Kan jedhaman hospitaala Naqqamtee seenuudhaan waldhaansa yeroo argatanis miidhamni olaanaan irra gahe. Miidhamni xixiqqaan barattoota
30 ol tahan irrattis gaheera. Kana malees wayyaaneen wallaggaa lixaa keeysatti barattootaa fi uummata irratti rasaasa roobsite. Boojjii coqorsaa bakka jedhamuttis qeerroo oromoo Isayyas Gabayyoo jedhamu wayyaaneen rasaasaan ajeesuu qeerroon ona kanaa gabaaseera.

Har’a Bitootessa 09,2016 Humni Kora Bittinneessaa Jedhamu Waraanni Wayyaanee Heddumminaan Mooraa Yuniverstii Wallaggaa Weerare.

11154822_1733603130210105_7700038345805393714_o12795177_1733603126876772_7452920832184187264_o10368896_1733603133543438_5851869700970081434_oGuyyaa har,aa bitootessa 09,2016 ganama kana humni kora bitinneessaa jedhamu guutummaan guutuutti Yuunversiitii Wallaggaa fi naannoo ishee weeraree jira.
Humni kora bitinneessaa jedhamu kunis halkan edaa sababii ijoolleen doormii gadi lakkisanii gara magaalaatti imaluu jalqaban baratoonni heedduun immoo mooraamatti hafuun fincila daran finiinsuun mootummaa gabroonfataa wayyaanee boqonnaa dhorkaa bulanii jiru.Baratoonni mooriicha keessa jiranis kalleessa ganama irraa ka’uunishanga har,aa kanatti hunduu nyaata lagachuun diddaa isaanii agarsiisaa jiru. Yeroo ammaa kanas sababii isin humna degersaa yookiinimmoo ABO tu naannoo kana jira jechuurraan kan ka,e humni kora bittinneessaa akkasumas makalaakiyyaa warri jedhamanis heedduminaan mooraa yuunversiitichaa keessaa fi ala isaa guutummaan guutuutti dhuunfatanii jiru.Haaluma kanaan baratootaanis guyyaa har,aa kana ganama irraa ka,uun olseenuu malee gadi ba,uun hin danda,amu jechuun baratoota nagaa dhorkaa jiraachuun maddeen keenya ifa godhu.

OMN: Oduu Bit. 08, 2016

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/08/omn-oduu-bit-08-2016/

https://youtu.be/P_ucOO9fZ6Y

FXG Godinaalee Oromiyaa Hedduu Keessatti Itti Fufee Jira.

stBitootessa 8,2016 Dhaabbileen barnoota yuuniversitii fi koollejjin torbee kana waamicha barumsa dhaabuu irratti sochii taasisaa jira. torbanoota laman darban kana Yuuniversiitiin Finfinnee humna waraanaa eegamaa baate. Inni kunis soda jiru irraan kan ka’eedhani. Har’a barattootni Yuuniversitii kiiloo 6 tahan dhibbaan kan lakkaawaman FXG finiinsaa oolaniru. Korri bittinnesssaa Wayyaanees naannichatti kan argame ijumaan fincila barattootaa kana kan ilaalee dhiise tahuunis hubatame humni waraanaa wayyaanee FXG kan jabeessu malee tasgabbii wayyaaneen jettuus furmaata kan tahe miti. Galgala kana sa’a 10 irraa kaasee mooraan Yuuniversitii Finfnnee kiiloo 6 hudhaa waraana Wayyaanee jala jirti. Haluma kanaanis magaala Amboo keessatti waraqoonni magaala fi baadiyaa keessatti bittimfamaa jiru. Kaleessa Bitootessa 7/2016 irraa kaasudhan Amboo fi Miidaqanyitti waraqaaleen ergaa kanaa gadii ofirratti qabatee jiru bittimfamee jira.

– Lafti keenya maqaa Investimentiin saamame haa deebi’u ykn murtoo keenyan deeffanna

– Mannen hidhaa hunduu haa gubatana hidhamtootnis haa gadhifaman

– Galgala uummanni bakka jirutti daandiiwwan gurguddaa akka cufamu waamicha

– Qoqqobbii geejjibaa shufeeronni akka taasistan jabeessine isin beeksisna

– Hawaasni kamuu gibira mootummaa akka hin kaffalle

– Gabaan kana booda hin gaggeeffamu

– Manneen barnoota kamittu sirni baruu fi barsiisu haa dhaabbatu tokko baratee tokko hin taahin

– Hojjetaan mootummaa kanaan dura hojii gaggeessuu irratti qoqqoobbii haga eegamu hin taasifamne kanaan booda garuu hojjetaan
mootummaa kamuu tarkaanfii kanatti seenuu qaba.

Haaluma kanaan tarkaanfii fi FXG Amboo fi Miidaqany itti fufee jira. Humni ittisa biyyaa miidaqany keessa jiru dargaggoota irratti dhukaasa banuun ajjeesuun ammallee akka hin dhaabbanne qeerroon kan gabaasaa jiruudha.


 

 #OromoProtests in Nophaa, Iluu Abbaa Booraa, 8 March 2016
 Guyyaa har’aa  Bitootessa 8 bara 2016
Godina Iluu Abba Booraa magaalaa Nophaa keessatti barattotni mana barumsa sadarka lamaffa barumsa dhaabuun gara daandii magalatti ba’uun mormii isaanii dhageessifachaa oolaniiruu,barattonni heedduniis humnoota poolissin hiidhamanii jiruu.

 #OromoProtests in Nophaa, Iluu Abbaa Booraa, 8 March 2016.png

habtamuGuyyaa Har’aa Bitootessa 8,2016 sa’a kanatti barattootni Yuuniversitii Finfinnnee dhibbaan lakkaawaman gara Embaasii Ameerikaa deemuun dhaadannoo dhageesisaa jiru, ammalle itti fufuudhaan naannoo gaar Inxooxxoo qabate qonnan bulaan gama Sulultaas bahuudhan daandi cufee mootummaa EPRDF hin barbaannu ofiin of bulchina, ABOn kallacha qabsoo keenyaati jechaa jiru.

Godina adda naannoo Lagaxaafottis qonan bulaan humna waraana karaa darabsu dhorkate jira. Yeroo amma kana yuuniversitiin Fifninnee kiiloo 4,5 fi 6 humna wayyaanetu dhokatee marsee jira. Barattootni barruu warraqsa guyyaama kana moora keesa facaassa jiran. FXG kunoo jabaatee hamam
dhufamtti itti fufe.

 

https://youtu.be/XvOBJelgrKQ

 

 

A professor sent me this text ” Today there are more students at Naqamte Hospital than at Walaga University Campus. The 49 you reported earlier are those injured just only at one dormitory building. They attacked 6 buildings and injured several hundreds. The attack began after every slept so it created stampede. I just visited the hospital. Because all the beds and even floors inside are filled with those injured, they are now treating students at building normally used for storage. This is horrible. I cannot live like this let alone teach.” Jawar Mohammed, 8 March 2016

 

#OromoProtests 8 March 2016: The following students are among those injured at Wallaga University after Agazi raided dormitories last night
1. Malkamuu urgessaa Ararsoo
2. Dasaleeny Tasfaa Galataa
3. Malasee Dukaam Booraa
4. Guddisaa Addisuu Bultumee
5. Badhaasaa Margaa Duressaa
6. Dastaa Fiqaaduu Aagaaa
7. Habtamuu Tasfayee Dajaan
8. Wakjiraa Aimee Araamee
9. Huseenkadiir Hussein
10. Lalisaa Raffisaa waktolee
11. Rattaa Baqqalaa Ayyanaaa
12. Yaasiin moloyee yusuf
13. Hambisaa yaaddaa walgahii
14. Tafarii Dalasaa Gedefaa
15. Gadaa Kumarraa Malkaa
16. Baayisaa Mosee Dhabaaa
17. Tasfayee Getuu
18. Biftuu Hirphoo
19. Kadiir huseen
20. Tasfayee Takkalee
21. Magarsaa Guddataa
22. Malkamuu Hundee
23. Fayeraa Bantii
24. Guutu Fufaa
25. Badhsaa HirkooIn the night Agazi soldiers raided student dormitories at Wallaga University injuring 49 students who are currently being treated at make shift hospital.

Guyyaa Har’aa, Dararaa Agaaziin barattoota Yuunibarsiitii Wallaggaa irratti fudhate‏

received_572676316241627received_572676319574960received_572676322908293Bitootessa 8,2016 Yuunversiitii Wallaggaa keessatti fincilli daran jabaatee itti fufee jira.hanga ammaattis barattoonni 25 ta,an miidhamanii hoospitaala seenanii ciisaa jiru.kanneen hafanis heedduudha.Kanneen gara mana adabaatti guuramani jiranis naannoo baratoota 43 kan ta,an hidhamanii akka jiran maddeen keenya nu qaqqaban ifa godhu.Baratoota halkan edaa rukutamanii hoospitaala naqamtee keessatti wallanamaa jiran keessa kan ammaaf maqaan nu ga,e :

1. Guddisaa Addisuu barataa electrical enginering waggaa 1 ffaa

2.Habtaamuu Tesfaayyee barataa urbaan engineringii waggaa 3ffaa

3.Waaqjiraa Simee barataa fiiziksii waggaa3ffaa
4.Tesfaayee Geetuu barataa compiiter saayinsii waggaa 1ffaa
5.Badhaasaa  Margaa barataa fiiziksi waggaa 2ffaa

6.Addisuu Dasaalee barataa compiiter saayinsii waggaa 2ffaa

7. Malasee Duukamo barataa aarbaan engineriing waggaa 4 ffaa

8.Toofik Abbaa Tamaam barataa electrikaal engineriing waggaa 1 ffaa

9.Rattaa Baqalee barataa fiizikssii waggaa 2 ffaa kanneen hafanis heedduudhaakkuma maqaan nu ga,een isiniin geenya.

 

 


 

 

https://www.youtube.com/watch?v=nVLtH5a_2Qk&feature=youtu.be

 

Waraanni Wayyaanee Uummata Oromoo Nagaa Dhurkuun Wal Qabatee Tarkaanfiin Ummanni Osoo Hin Jaallatiin Waraana Of Irraa Ittisuutti Seene.
March 8, 2016 By Qeerroo, Oduu/News


 

Bitooteessa 7,2016 Godina Lixa Shaggar Amboo: AANAA MIDAA QANYIItti Waraanni Wayyaanee Maqaa Waraana ABOtu Uummata keessa galee nurratti fincilchiisaa jira jedhuun uummata Shororkeessuu itti fufuun guyyaa har’aa Waraanni wayyaanee hedhannoo isaa guutuu qabatee Aanaa Midaa Qanyii ganda Garaadoo kan qarqara Aanuunuutti argamtuu sakkatta’uuf sochii godhee Humni Ittisaa Uummata Oromoo(HIUO) uummata isaa irraa diina Ittisuuf tarkaanf uummataan walta’uun Diina uummata gooluuf adeemtuu irratti tarkaanfii Boombii irratti dhoosuun fudhateen Waraana wayyaanee madeessuun salphina guddaan akka baqaan of duuba deebituu gochuun sodaa hamaan of irra deebisuu danda’ee jira. Akkuma Waraanni Wayyaanee kun Rifatee Of irra deebi’een Uummatni walitti Yaa’uun ganda Garaadoo keessatti sirbaa olee, Waraanni Wayyaanee dirqamaan nu hin bulchuu nuti waraana mootummaa sanyiin nu duguuguu Obsa ittiin dhaggeeffannuu hin qabnu Waraanni Wayyaanee hatattamaan Aanaa Midaa Qanyii gadhiisee bahuu qaba jechuun dhaamsa dabarfatan, hanga galgala kanaatti illee Uummatni walitti yaa’ee sirba gootaa sirbaa jira. #OromoProtests continues

#OromoProtests – In Finfinne and other places, March 8, 2016

Finfinnee (Addis Ababa) University Students Have Began Renewed their Protests on  March 8, 2016. As students protesting  in front of US embassy, forcefully dispersed by by fascist TPLF ‘federal’ police.

Yeroo ammaa kana barattootni university Finfinnee fuula embassy America kan finfinneetti argamuu fuulduratti hiriira mormii gocha ajiru. Mootummaan Ameerikaa sirna garboonfattuu deeggaruu akka dhaabu gaaftaa jiran.
Kun kanan osoo jiruu humnooti Agaazii fi waraana wayyaanee dirmachuun barattoota bittinneessaa jiru; barattoota hedduus rebanii miidhaa irraan gahaniiru; kanneen ukkaamfamanis ni jiru. Diddaan itti fufee jira!!

Ethiopian Students Demand End to Police Crackdowns in Rare Protest in Front of the U.S. Embassy in Finfinne | #ወያኔ_ተነቃንቋል | #OromoProtests

http://finfinnetribune.com/Gadaa/2016/03/ethiopian-students-demand-end-to-police-crackdowns-in-rare-protest-%E1%8B%88%E1%8B%AB%E1%8A%94_%E1%89%B0%E1%8A%90%E1%89%83%E1%8A%95%E1%89%8B%E1%88%8D-oromoprotests/

THE NEW YORK TIMES/REUTERS) – ADDIS ABABA — Dozens of university students protested in Ethiopia’s capital on Tuesday, demanding an end to police crackdowns that followed months of demonstrations over plans to requisition farmland in the country’s Oromiya region late last year.

The government wanted to develop farmland around the capital, Addis Ababa, and its plan triggered some of the worst civil unrest for a decade, with rights groups and U.S.-based dissidents saying as many as 200 people may have been killed.

Officials suggest the figure is far lower but have not given a specific number.

Ethiopia has long been one of the world’s poorest nations but has industrialized rapidly in the past decade and now boasts double-digit growth. However, reallocating land is a thorny issue for Ethiopians, many of whom are subsistence farmers.

Authorities scrapped the land scheme in January, but sporadic demonstrations persist and, on Tuesday, students from Addis Ababa University marched in two groups toward the embassy of the United States, a major donor, holding signs that read “We are not terrorists. Stop killing Oromo people.”

Such protests are rare in a country where police are feared as heavy-handed and the government is seen as repressive.

A government spokesman did not immediately respond to requests for comment.

Ethiopia’s Prime Minister Hailemariam Desalegn has promised to address grievances in the Oromiya region and says he blames rebel groups for stoking violence.

Opponents blame harsh police tactics.

“The aim was to highlight the abuses carried out in the region,” one student told Reuters, saying he did not want to be identified for fear of reprisals.

“We waved white cloth to indicate that we were peaceful protesters. But police started beating us up,” he said.

New York-based Human Rights Watch said last month that protesters it spoke to and who had been detained after the outbreak of demonstrations in November had been subjected to severe beatings and never appeared before a judge.

The group said women suffered sexual assaults and mistreatment. It said one 18-year-old student was “given electric shocks to his feet”.

Officials dismissed the report as not worthy of comment.

(Editing by Edith Honan and Louise Ireland)

– Source: THE NEW YORK TIMES/REUTERS

#OromoProtests, Finfinnee (Addis Ababa) University students, 8 March 2016

https://youtu.be/ZwjzOvixQVo


Guyyaa hara’aa Adoolessa 7,2016 Godina Wallaggaa magaalaa kanneen akka Najjoo,Gimbii,Jaarsoo fi biroo keessatti abbootiin qabeenyaa konkolaataa isaanii bobbaa irraa dhaabuun sirna mootummaa Wayyaanee irraa diddaa qaban muldhisan.Qabsoon diinagdeen mootummicha irra gahu itti fufee jira.

12019388_584340178384568_645021328_o12675014_584355788383007_1662367522_o (1)

Biitootessa 7,2016 Gootonni Qeerroon Bilisummaa Godina Booranaa Aanaa Yaaballoo Ganda Aadee Galchaa keessatti Ficila Xumura Gabrummaa haala jabaa ta’een itti fufuun mootummaa gabaroomfataa Wayyaanee mormaa oolan.

https://videopress.com/v/ZLalDjtB?hd=0&autoPlay=0&permalink=0&loop=0

Godina Wallaggaa fi Shaggar Lixaa Keessatti FXG Haalaan Jabaatee Itti Fufee Oole.

Adoolessa/ Bitootessa 7,2016  Godina Wallaggaa Magaalaa Najjoo keessatti abiddi warraaqsaa Qeerroo Bilisummaan qabsiifame Wayyaanneen dhaamsuu dadhabdee rifannaa guddaa keessa galtee jirti.
Warraaqsi biyyoollessaa Qeerroo bilisummaan qabsiifame aammallee wayyaanee dhaamsuu dadhabuurraan kan ka,e uummata nagaa goollaa jirti.Godinuma kana jala kanneen jiran kanneen akka magaalaa warra jirruu fi Magaalaa Goorii keessattis Fxg bayyee jabaachuurraan kan ka’e qeerroon tarkaanfii boonsaa basaastotaa fi jala deemtota wayyaanee kan ta,an irratti tarkaanffii qabeenyaa qeerroon fudhateen manni barsiisaa girshaa kan jedhamuuf mana Dura ta’aa gandaa kan ta’e Gammachis Hodee jedhamu guutummaan guutuutti barbaddeesaniiru. Manni barnootaas edda addaan citee naannoo kudha afurii ta.e jira.Yeroo ammaa kanas mootummaaan wayyaanee fincila kanaan rifannaa keessa seenuun uummataaf baratootaan gara barnootaatti deebi’aa jechuun uummataan immoo ijoollee keessan dirqamaan akka mana barnootaatti ergitan jechuun uummatasf baratoota doorsisaa jiraachuu Qeerroon gababase.
Kana malees Godina Sahaggar Anaa ABUNAA Gindabaratti guyya kalleessa jechuu gaafaa guyya 27/6/08 halkaa keessaa sa’aa 2:30-4:00 tti waraqqaallee gargaaraa maxaansaa kan turee magaaala bakkee qalaxee keessatti ganamaaa isaa bartootni Anaa saan barnoota osoo deemaa jirni,bartoota fi jirtoota irratti reebichaa cimaa irran ga’aa kan ture humni garboonfaatan gara moormiitti jijjiramee ummani fi bartootni wali ta’an qabsoo cimaa irra kan jiran yoo ta’u.yero amma immo gibiraa mootuma kanafuluu didan jechudha ummata reebbaa kan jiranjdha.

Har’a Adoolessa 07,2016 Sa’aa Ammaa Kanatti Goototi Qeerroo Yuuniverstii Wallaggaa Waraana Wayyaanee Agaazii Waliin Wal Qabaa Jiru,FXG Haalaan jabaatee Itti Fufe

IMG_20160305_144450IMG_20160305_144550 (1)IMG_20160305_144823IMG_20160305_144834Finciilli xumura garbummaa gootota Qeerroo baratoota Yuunversiitii Wallaggaan ganama kanas bifa haaraan dhohee jira. Yeroo ammaa kanas baratoonni guutummaan guutuutti barnoota lagachuun barnoonni bilisummaa booda jedhaniidiina raasaa jiru.Galgala edaas akkuma beekamu Qeerroon yuunversiitii wallaggaa diddaa dhageesisaa turuun ni yaadatama

Haa ta,uyyuu malee mootummaan gabroonfataa baratoota nagaa irratti ol seenuun dhukaasa banuyyuu baratoonni kun sodaa tokko malee injifannoo boonsaa hojjetaniiru.Polisoota yuunversiitichaa dhagaadhumaan hariuun kaampasicha keessaa baasuun bosonatti galchuun injifannoo boonsaa galmeesisaniiru



Abootiin Qabeenyaa Oromoo Ta’an Diddaa Qoqobbii Diinagdee Mootummaa Wayyaanee Irratti Gaggeessan.

Adoolessa/ Bitootessa 7,2016 Godina Wallaggaa Lixaa Anaa Jaarsoottii Abboottiin qabeenya aniichaa..gochaa motummaa Wayyanee balaleeffachuun konkolachistoota waliin wal ta’uu…guyyaa har’aa konkolaatan keenyaa hin deemuu yoo jedhan konkolaachistonnis hin hin konkolaataa bobbaafnu jechuun konkolaatan tokko osoo hin deemiin hafee jira.

Diddaan Gootota Qeerroo Yuuniverstii Wallaggaa Har’as Itti Fufee Jira.

received_570869543088971received_572079532967972received_572079536301305Bitootessa  07, 2016  Fincilli Xumra Gabrummaa gootota Qeerroo baratoota Yuunversiitii Wallaggaan ganama kanas bifa haaraan dhohee jira. Yeroo ammaa kanas baratoonni guutummaan guutuutti barnoota lagachuun barnoonni bilisummaa booda jedhanii diina raasaa jiru.

Galgala edaas akkuma beekamu Qeerroon Yuunversiitii Wallaggaa diddaa dhageesisaa turuun ni yaadatama .Haa ta,uyyuu malee mootummaan gabroonfataa baratoota nagaa irratti ol seenuun dhukaasa banuyyuu baratoonni kun sodaa tokko malee injifannoo boonsaa hojjetaniiru.Polisoota Yuunversiitichaa dhagaadhumaan hariuun kaampasicha keessaa baasuun bosonatti galchuun injifannoo boonsaa galmeesisaniiru.

 

Oromiyaan bulchiinsa waraanaa saddeet jalatti hiramtee haa jiraattu malee FXGn akka itti fufetti jira!

Gaabaasi Qeerroo  giddu gala Oromiyaa Adaamaafi magaalaa guddittii lixa Oromiyaa Naqamtee irraa nuun ga’an akka ibsutti,fincilli sirna garboomfattootaa irratti taasisamu akka itti fufee jiru hubachiisa. Torban darbee kaasee hojjeettoonni mana murtii Oromiyaa waltajjii leenjii Wayyaaneetiif adaamaatti kan walitti qabanii jiran yeroo ta’u,waltajjii kana irratti Abbootii seeraa,abbootii alangaafi abukaatotatu hirmaachaa jira Waltajjii jimaata darbe geggeessame irratti madaalliin manneen murtii godinoota sadii kan geggeeffame yeroo ta’u,godinoonni kunis,Shaggar lixaa,Harargee bahaa fi Wallaggaa lixaa ta’uun ta’uun beekameera Ergamtoonni Wayyaanee godinoota kana sadan keessatti tarkaanfiin manneen murtii fudhatan laafadha yeroo jedhatti abbootiin seeraa fi hojjeettoonni mana murtii Oromiyaa irraa hojjetan marti akka dheekkaman beekameera, Akka fakkeenyaattis poolisiin Malkaamuu Mitikkuu kan Wallaggaa lixaa Najjootti nama ajjeesee gara bakka dhalootasaa utuu deemuu ajjeefameef mootummaan itti gaafatamuu qaba jedhan “nami lubbuu namaa seeraan ala baase kun to’annaa jala ooluu dhabuun wal ajjeechaa biraa kan fidu fi godinoota akka fakkenyaatti manneen murtii tarkaanfii uummatarratti fudhachuu dhabaniif komataman kun dhiibbaa siyaasaaf hojiisaa hojjechuu akka hin danda’in itti amanna silaa warri uummata nagaa irratti dhukaase yoona to’annaa seeraa jala jira”jechuun ammaa jalqabee poolisas ta’e nami dhuunfaa nami namni lubbuu namaa baasee seeratti dhiyaachuu dhabee uummata keessa jiruun hanqina bulchiinsa gaarii keessaa isa tokko jechuun komii isaanii haala wayyaanee afaan qabachiiseen dhiyeessuun isaanii beekameera.

Hirmaattonni wal tajjichaa yeroo dhiyootti komishiniin dhimma kana adda baasee namoota ajjeechaa seeraan alaa kana raawwatan seeratti akka dhiyaachuu qaban taasisu hundeeffamuu akka qabu gaafachuun,loogii siyaasaatiin namni lubbuu namaa baasee seeratti hin dhiyaanneef uummatichi tarkaanfii “gumaa baasuu”aadaadhaan qabu yoo irratti fudhateef seerri wabii lubbuu namaa deebisuu hinjiru kanaaf namoota kana seeratti dhiyeessuun furmaata filmaata biraa hin qabne jechuun akeekkachiisa jabaadhaan kaabinoota wayyaanee akka rifaasisan beekameera Waltajjiin qaamota manneen murtii Adaamaatti ta’amaa jiranii kun jimaata dhufu xumurama Gara dhiha Oromiyaa Naqamteetti yeroo ceenu,magaalaan Naqamatee ji’oota afrna darbanii kaastee jeeqxota kaabaatiin erga jeeqamutti kaatee ooltee bubbulaa akka jirtuufi kunis jiruufi jireenya oromiyaa guutuu akka ta’ee jiru beekamaadha Magaalattiitti halkan guutuu qaama hin beekamneen dhukaasi wal irraa hin cinne adeemsifamaa kan bulu yeroo ta’u guyyoota muraasa darbanii kaasee tajaajilli geejjibaa magaalattiitti akka addaan cite jirus beekamaadha Galgala kana geejjiba kan hin qabne Naqamteen sagaleen dhukaasaa akka irraa dhaga’amaa jirus madden baasaniiru.


 

Gabaasa Addaa Kabaja Hundeeffama Waggaa 2ffaa fi Tumsa OMN Melbourne(Bito.06,2016)

https://www.oromiamedia.org/2016/03/06/gabaasa-addaa-kabaja-hundeeffama-waggaa-2ffaa-fi-tumsa-omn-melbournebito-062016/

Tamsaasa Raadiyoo OMN (Bit. 6, 2016)

https://www.oromiamedia.org/2016/03/06/tamsaasa-raadiyoo-omn-bit-6-2016/

https://youtu.be/Gbg659Ycu3Y

 

https://youtu.be/IGNAlH_lSZ8

https://youtu.be/x3LMemJ80YI

https://youtu.be/_xxrvtOcoo8

 

Tamsaasa Raadiyoo OMN (Bit. 5, 2016)

https://www.oromiamedia.org/2016/03/05/tamsaasa-raadiyoo-omn-bit-5-2016/

https://www.oromiamedia.org/2016/03/05/omn-amharic-news-march-5-2016/

 

Resistance against TPLF fascism Gidda Biqiri , Boji Choqorsa Distric, West Walaga March 3, 2016

http://www.robemedia.com/2016/03/03/resistance-against-tplf-fascism-gidda-biqiri-boji-choqorsa-distric-west-walaga-march-3-2016/

 

Dhaamsa hidhamtooti siyaasaa Oromoo Manneen hidhaa Qaalittii, Qillinxoo fi Zuwaay keessa jiran

#OromoProtests Bitootessa 4 Bara 2016: Kun dhaamsa hidhamtooti siyaasaa Oromoo Manneen hidhaa Qaalittii, Qillinxoo fi Zuwaay keessa jiran haala yeroo amma Oromiyaa ilaalchisee ergatanii dha.
Nuti, otuu dirqama addaddaa irra jirruu harka diinaatti kufnee gatii olaanaa bilisummaa Oromoof baasaa jiraachuu keenya namuu kan hubatuudha. Yeroo biyyi keenyaa fi lammiin keenya alagaa gara laafina hin qabnee biyya abbaa isa akeessatti ajjeefamu biratti argamuu dhabuun keenya hedduu garaa nu nyaata. Goototi Oromoo kutatoo amma illee Bilisummaa Oromoof wareega ulfaataa baasaa jiran kumaatamaan bahaa akka jiran yeroo dhageenyutti immoo jajjabina guddaatu nutti dhagayama.
Ammas qabsoo keenya galmaan gahuuf namuu bakka jirutti kutannoon akka hirmaannaa isaa jabeessu yeroo dhaammannu:

  1. Haala yeroo amma kan qabsoon Oromoo irra jiru, biyya alaa fi keessaa qabsoo kana xumura itti gochuuf, qabeenya, qaaman fi wanta dandeessan hundaan akka dirmattan dhaammanna.
  2. Barattoota sad1ffaa hanga sad2ffaa, Barattoota koolejjii hanga University, Qotee bultoota fi Daldaltota, Hojjetoota mootummaa, poolisoota fi humni waraanaa kan meeshaa barachaa jirtanis ta’ee, milishaan gandaa osoo hin hafne FXG kana xumura itti gochuuf waan Oromoo tokko irraa barbaachisu akka gumaachitan isin gaafanna.
  3. Namni Oromoo tokko wareegama uummanni keenya kaffalaa jiru kana cinaa dhaabachuudhaan wayyaanee duula Oromoo irratti deddeebiin labsite kana buqqisuu qaban.
  4. Duula Wayyaanee Oromiyaa keessaa baasuudhaaf Qeerroon Oromoo daandii cufuudhaan, riqicha kutuudhaan akkasumas mala qabsooa ddaddaa baasuudhaan gaggeessaa jiru deeggaruun akka dirqama lamummaa keessan baatan issinii dhaamna.
  5. Wayyaaneen akkuma garboofattoota habaashaa darbanii Oromoo irratti hiidhaa, ajjeechaa, dhabamsisaa, saamicha dinagdee, saamicha qabeenyaa, saamicha lafaa gaggeessaa jirti. Kun immoo kan dhaabbatu, kutannee hojjachuu fi waadaa keenya kaleessaa haaromsuun FXG kana injifannoon akka goolabamu gochuun ta’a.

Kana waan ta’eef, haala kana hubattanii bakka nu bu’uun gahee keessan akka baatan dhaamsa kana haala ulfaataa keessatti isiniif dabarsine; imaanaa keenya kanas raawwachuun akka nu boonsitan immoo shakkii tokko illee hin qabaannu!!

Qabsaa’aan ni kufa! Qabsoon itti fufaa!
Injifannoo uummataa Oromoof!

Dhaamsa

 

Warraaqsa FXG Gootota Qeerroo Bilisummaa Godina Jimma Aana Limmuu Saqqaa Magaalaa Koma’i.

https://videopress.com/v/IUC60Xb1?hd=0&autoPlay=0&permalink=0&loop=0

 

Suruma people of the Omo Valley are being tortured by fascist Ethiopia (Agazi) forces because they protested their land being taken for Sugar plantationSuruma people of the Omo Valley are being tortured by fascist Ethiopia (Agazi) foreces because they protested their land being taken for Sugar plantation Suruma people of the Omo Valley are being tortured by fascist Ethiopia (Agazi) forces because they protested their land being taken for Sugar plantation. p2Suruma people of the Omo Valley are being tortured by fascist Ethiopia (Agazi) forces because they protested their land being taken for Sugar plantation. p3

OMN: Oduu Bit. 04, 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/03/05/omn-oduu-bit-04-2016/

 

 

OMN: Qophii addaa Bitooteessa 4,2016

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/04/omn-qophii-addaa-bitooteessa-42016/

 

Godina Lixa Shaggar Aanaa Midaa Qanyiitti diddaan Uummataa dhaabsiisuuf mootummaan abbaa irree Wayyaanee uummata irratti waraana bane jabeessuun Uummatarratti dhukaasaa jira, uummatnis mormii isaa itti jabaate jira.‏

Bitootessa 5,2016 ,Godina Lixa Shaggar Aanaa Midaa Qanyiitti Diddaan Uummataa Dhaabsiisuuf mootummaan abbaa irree Wayyaanee uummata irratti waraana bane jabeessuun Uummatarratti dhukaasaa jira.loltootni Wayyaanee afaan hin beeknee Magaalaa Baallaammii irra qubsiifamuun Qonnaan bultootaa fi sabboontoota Qeerroo dargaggoota Oromoo irratti tarkaanfii reebichaa fi humnaan ukkamsuun hidhaatti darba jiru, kanneen rukutamanii madeeffaman illee gara mana yaalaa utuun hin geeffamiin waraanaan dirqisifamani hidhaatti darbama jiran keessa
kanneen maqaan nu qaqqabee jiru:
1. Barataa Taarikuu Gusoo reebamee midhaa guddaan kan irra ga’e,
2. Barataa Eebbisaa Nagaasaa barataa 10ffaa waraanaan rebamee midhaa guddaan kan irra ga’ee jiruu fi mana yaalaa dhorkatame jiru.
3. Barataa Abdii Taarikuu reebichaa humna olii warananni abbaa isaa waliin irratti raawwate.
4. Obboo Taarikuu Baayisaa waraanaa wayyaaneen reebamee du’aa fi jireenya gidduu jira.
5. Barataa Gurmeessaa Cimdii waraanaan reebamee milla isaa irra akka malee madeeffamee kan jiru.
6. Barataa Sisay Lammeessa
7. Barataa Muldhisaa Taakkalaa
8. Barataa Geetuu Taakkalaa obbolaa laman
9. Barataa Iddoosaa Xuurii
10. Barataa Baay’ataa Mirreessaa kanneen jedhaman dabalatee yeroo amma kana ilmaan Oromoo 40 Aanaa Midaa Qanyii Magaalaa Baallaammii Wajjiraa Poolisii fi Buufata Waraanni Wayyaanee keessa qubatee jiru keessatti hidhamuun dararaan ulfaataan irra ga’aa jiraachuun madden keenya gabaasan.
YAADACHISA: Sirni gaggeessaa Sabboonaa daldalaa Oromoo dheengadda Waraana Wayyaanee uummatarratti banameen wareegamee Obboo Birhaanuu Xaafaa Baqqalaa abbaa ijoollee lama har’a Bakka dhaloota isaa Ganda Guddataa Gabaa Lagatti rawwata uummatni hedduminaan gara gaggeessa isatti socho’aa jira, Waraanni wayyaanee immoo ganamuma kanaan dhukaasa dhageesisuu egalanii jiru. Olmaa isaan walitti deebina.
Aanaa Midaa Qanyii gandoota akka Goosuu Wangee ,Baaroo Bidaaruu fi Guddataa Gabaa Lagaa dirree waraanaa fakkatee jira. Qonnaan bultootni
hedduun waraana wayyaaneen shoroorkeeffamaa jiru. Sagaalee dhukaasaa utuu wal irraa hin citiin waraanaa wayyaanee irraa guyyaa sadii dhukaafamaa jira.

 

 

 

 

Humni Waraana Wayyaanee Agaaziin Daran Magaalaa Naqamteetti Dabalame

Bitootessa,4,2016 Kan abboota isaanirraa gocha duguggaa sanyii kan nurratti raawwachaa turan hanga har’atti nutti dhaadataa kajiran akkasuma aangoo dhiiga dhangalaasun argama jedhaanii kan amanan TPLF magaalaa Naaqamteetti yeroo darbe rakkoo geejibaaf Konkolaataa fe’isaa 3f n magaalatti kan seenan ta’uun nii aspartame Har’as Warraaqsi Uummatichaa naasuu muddama keessaa ba’uu hin dandeenye keessa kan galche Wayyaaneen Qawween akka waan tasgabeessituu Agaazii Oralii 3 dabalataan har’a magaalatti seensifteetti.sochiin uummataas guyyaa guyyaan akkuma jarri dabalamaa bultuu olitti cimaa jira.

FXG Kaleessa Yuunibarsiitii Jimmaatti Dhoheen Guutummaan Mooraaf Magaalaa Jimmaa Raafama Keessa Oolte

Bitootessa 4,2016
Uggurtotniif Shororkeessitoonni Waayyaanee kan mooraa Yuunibarsiitii keessa qubsuma godhatee jiru osoo itti hin yaadin sodaa tokko malee
Qeerroo Yuunibarsiitii Jimmaa mooraa guddaa(main cumpus) Kaleessa jechuun Bitootessa,3,2016 dhoheen guutummaan magaalattii rafama guddaa keessa oolte humni diinaa Agaazii magaalaa Jimmaa keessa Akkasuma irra jireessaan mooraa keessa hidhata guutuun socho’aa turan kan na Ajaibe Waanuma dirree lolaatti bobba’an fakkaatu qawwee Logomatanii konkolattota garaagaraa sadiin deemsisaanii har’aa.akkasuma guutummaa aanaalee Godinichaa hundatti raabsamanii tuuta tuutaan magaalaaf baadiyyaa Jimmaa marsaa turan Jimmaan guutummaan guutuutti humna humna Waraanaa diinaan marfamtee oolte Akkasuma barattoota Yuunibarsiitichaa kan ta’an namni 17mana hiraarsaa diinaa kan magalatti keessatti argamu(Meentiinaa) bakka jedhamutti dararaa guddaan irra gahaa jira.Barattota kanneen Odessa
1,Tolasaa Nagaasaa law waggaa 5ffaa
2,Biqilaa Guutaa statistics waggaa 2ffaa
3,Yoonas Giidoo computer waggaa 3ffaa
4,Saamuel computer waggaa 3ffaa
5,Ittaanaa Kennaa Computer waggaa 3ffaa mana hiraarsaa diinaatti Dhiira 14fi Shamarran 3 waliigala barattoota 17 dararaa akka jiran
oduun Qeerroon Yuunibarsitichaa dhagaa’amu ifoomsa kanneen hafan itti fufiinsaan gabaafna.

Waarraqsi FXG Har’a Yuunibarsiitii Wallaggaa Fi Magaalaa Naqamteetti Dabalate Dhohe Itti Fufe

Bitootessa 4,2026
Diiddaan Mootummaa abbaa Irree of irraa fonqolchuuf Yuunibarsitiitti dhohe osoo Jarri hin yaadiin Uummata Magaalatti dabalachuun shororkeessitoora Waayyaanee sodaa guddaa keessa galche.Kanas akka waan dhukaasaaf rasaasan dhaamsanii barataa barruuleef qalamaa malee homaa hin qabne irratti dhukasa jabaa dhukaafamaa tureen barataa hedduun madeeffamanii hospitaala jiru.kaansaanimmoo mana hiraarsaa galchanii gidiraa jabaa irraan gahaa jiru. Barattoota madeeffamanii yaalamaa jiran muraasa
1,Yoonas Qana’aa
2,Baayyuu Fayyisaa
3,Galaanaa Guutamaa
4,Magarsaa Tasammaa
5,Xarihun Ammasaa
6,Jaal’ataa Ofga’aa
7,Kuuchumaa Jiraataa
8,Seblee Taammiruu fi hospitaala Naqamtee keessa barataan yaalamaa jiran hedduudha maqaan akka nu ga’een isinii dhaamna Akkasuma baratotni baay’inaan 40tu hidhaan gidirfamaa jira maqaan ammaaf arganne
1,Balaayi Fiqaaduu barataa public administration waggaa 2ffaa
2,Lammeessaa Tasammaa turizim management waggaa 1ffaa fi barattoota hafan akka argannetti isiniin geenya waligalatti barataa afurtama
ta’an hidhaan gidiraa jala jiraachuu Qeerroon magaalaa Naqamtee ifomsa

Godina Wallagaa Aanaa Najjoo Magaalaa Warra Jirruu Keessatti FXG Gaggeefameen Sabboontoti Hedduun Hidhaman.

Bitootessa 04, 03’2016 Fxg ammas jabaachuun godina Wallaggaa lixaa aanaa Najjoo Bulchiinsa magaalaa warra jirruu keessatti jabaachuun guyyaa har’aa namoonni heeduun hidhamanii jiru. Hedduminaan kanneen hidhaman keessaa  abbootii ijoolleedha. kanneen hidhaman keessaa:

1,Barsiisaa Waannaa Tarreessaa
2,Barsiisaa Eebbisaa Kooluu
3,Sanbataa Tamasgeen
4,Geeta’uu Tamasgeen Q/bulaa
5,Bultii Jaarraa Q/bulaa
6,Ayyaanaa Xurunaa barataa
7,Taammanee Uummataa Barataa
8,Imaanaa Qananii Q/bulaa
9,Bacaa Dafaa Q/bulaa
Mana hiraarsaa jaraa keessatti akka dararamaa jiran gabaasi Qeerroo
achii addeessa

 

 Guyyaa har’aa adoolleessa 4’2016 fincilli xumura garbummaa haal ho,aan yeroo ammaa kana magaalaa Naqamtee keessaaa fi Yuuncersiitii Wallaggaa keessatti dhohuudhaan mootummaa faashistii Wayyaanee balaaleffachaa jiru.

12772100_1731876947049390_6073919628503553568_o12778738_1731876943716057_3024529562138190953_o (1)12801356_1731840357053049_6422942438463292153_n
Mootummaan wayyaannees riffannaa guddaa keessa seenuun yeroo ammaa kana hoomaa waraanaa uummata nagaa irratti bobbaasuun uummataafi baratoota irratti dhukaasa bannuun namoota baayyees miidhaa irraan ga.eera.Daandiin naqamtee irraa ka.uun gara finffinneetti deemsisus guutummaan guututti naannoo yuunvesiitii wallagga hora hadiyyaa jedhamu irratti cufameera.

 

 

 

 

 

 

በሚያጠናበት ቤት ስለተገደለው ተማሪ ሞቱማ ፈዬራ አሟሟት

VOA Amharic March 05, 2016

የ20 ዓመት ወጣትና የዐሥረኛ ክፍል ተማሪ ሞቱማ ፈዬራ በታጣቂዎች መገደሉን ለቤተሰቡ ቅርበት እንዳላቸው የገለጹ ምንጮች ሲናገሩ፤የወረዳው መስተዳድር በበኩላቸው የሟቹን አስክሬን መመለከታቸን ተናገረው ‘በማን ተገደለ?’ ስለሚለው ግን የሚያውቁት ነገር እንደሌለ ገለፀዋል፡፡

ባለፈው ሣምንት ረቡዕ የካቲት 16 ቀን 2008 ዓ.ም ለሊት በምዕራብ ሸዋ ዞን ቶኬ ኩታዬ ወረዳ ጎሮሶሌ ከተማ ውስጥ ሞቱማ ፈዬራ የተባለ የ20 ዓመት ወጣትና የዐሥረኛ ክፍል ተማሪ በታጣቂዎች መገደሉን ለቤተሰቡ ቅርበት እንዳላቸው የገለጹ ምንጮች ለአሜሪካ ድምጽ ተናግረዋል፡፡

የወረዳው ፖሊሲ ኃላፊዎች ስለ ጉዳዩ የሚያውቁት ነገር እንደሌለ ሲናገሩ የወረዳው መስተዳድር በበኩላቸው የሟቹን አስክሬን መመለከታቸን ተናገረው ‘በማን ተገደለ?’ ስለሚለው ግን የሚያውቁት ነገር እንደሌለ ገለፀዋል፡፡

ጃለኔ ገመዳ ያጠናቀረቸውን ዘገባ ጽዮን ግርማ ታቀርበዋለች።

ዝርዝሩን ከተያያዘው ድምጽ ያድምጡ።


 

http://https://youtu.be/giUAF1p-b1A

 

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/03/omn-oduu-bit-03-2016/

 

#OromoProtests: Taxi and other drivers go on strike in Naqamte town, East Walaga March 4, 2016. They are demanding a the military withdraw from the city and halt the daily abuse.

No vehicle in Naqamte, East Wallagga March 4, 2014


Gootonni Naqamte Agaazin ummata fixxu mee dhuftee tajaajila geejjibaa haa kennituu jechaa jiran.

 

#OromoProtests, taxi and other drivers go on strike in Naqamte town, East Walaga March 4, 2016. They are demanding a the military withdraw from the city and halt the daily abuse

 

GABAASA QEERROO KIBBA OROMIYAA.

Hiriira Aanaa yaaballoo

YaabellooMagaala yaaballoo qabsoo qeerrootiin dhuunfatamtee oolte, gabaan beeylada fi shaqaxaa cufameera, bake international livestock market hanga cufamee Hin banamne, gabaa kanatti yoo xiqqaate Wayyaaneen gaala 2000,loon 4000,re’ee hanga 10000 torbaaniin ummata irraa kara dillaala ishee kan saamtu amma jalaa hidhameera

Barattuu Xumme Jaarso

Xummee Jaarsoo

“ulee harka qabdu buusi, atis qawwee harka qabdu buusi “jettee agazi shimala mataat cabsite rasaasaan rukutamte yero amma hospitaala yaaballoo ciifti

Qeerroo Eelawayyee fi Qabso Ummata 

Magaala kana keessa hidda diina ari’atani
Qabsoo itti fufaa jiru, akkuma iddoo bira gabaanis hinjiru

Barata Goolicha Kan FXG irraatti Tarkaanfiin Gara Jabeenya irratti Raawwate

Barataa Goollicha

 FXG godina boorana Aanaa Areeroo

Mormii kanaan  company Midrock kan badda Areeroo keessa Albuuda dhagaa babbareedaa ykn gemstone jedhamuufi ilinxo Ykn shekla qotatu birmannaa ummataafi qeerrootiin godaansifame

Oduu Ammee

Hiriira

“Godina boorana Aanaa Dirree Magaala Dubuluqitti Hiriirri diddaa garbummaa geggeeffamaa jira Dhukaasis Ummataa fi barattootat banamaa jira ragaa booda dhiyeessina” 

 

#OromoProtests inin Dubluq town, Boranaa, Southern Oromia, March 03, 2016

 

#OromoProtests inin Dubluq town, Boranaa, Southern Oromia, March 03, 2016

 

 

Hiriira Godina Booranaa, Magaalaa Dubluq faa Keessaa fi Waa’ee Barataa Shawaa Lixaa, Magaalaa Gooroo Soolee Keessatti Ajjeesame, Jedhamee

VOA Afaan Oromoo, Bitootessaa 3, bara 2016


Hiriira Mormii Oromiyaa

Hiriira Mormii Oromiyaa

Guutummaa sanaa fi aanaalee kaan keessatti humnoonni mootummaa federaalaa akka jiraattota, keessumaa dargaggoota reebaa fi hiraarsaa jiran illee dubbatan. Bulchaan magaalaa Shaakkisoo, Obbo Waddeessaa Waaqoo garuu, “kan aanaa keenya keessa jiru warruma aanaa bulchan gaafadhaa. Magaalaa ani bulchu, Shaakkisoo keessatti garuu guyyaa tokko illee mormiin ka’e hin jiru. Hiriirris hin geggeessamne, miidhaan humnoonni federaalaa raaw’atanis gonkumaa hin jiru.” jedhan.

Gama birana Godiina Shawaa Lixaa aanaa Tokkee Kutaayee magaalaa Gooroo Soolee keessatti gaafa Roobii Guraandhala 24 bara 2016 barataa kutaa kudhanii kan ture Mootummaa Fayyeeraa jedhamu humnootii waraana mootummaa Itiyoophiyaan ajjefamuu jiraattonni maatii isaatti dhiyeenya qaban ibsanii jiru.

Mootummaa Fayyeeraa, Barataa kutaa 10. Godina Shawaa Lixaa Aanaa Gooroo Sooleetti Guraandhala 24,2016 ajjeefame.

Mootummaa Fayyeeraa, Barataa kutaa 10. Godina Shawaa Lixaa Aanaa Gooroo Sooleetti Guraandhala 24,2016 ajjeefame.

​Itti gaafatamtoonni waajiira poolisii ka duraan achi turaniis ta’e kan haaraa muudaman waa’ee du’a barataa kanaa waan beeknu hin qabnu jedhu.Itti aanaa bulchaan magaalaa Gooroo Soolee Obbo Diroo Siiqaa, “walakkeessa halkanii booda yeroo lama dhukaasa dhageenyee eega turree booda yeroo lafti bari’u barataa Mootummaa Fayyeeraa ajjefamuu dhageenye. Sana booda deemnee lafa kufetti argine,” jedhii, eenyu akka ajjeese garuu akka hin beekne dubbatu.

Obbo Diroo Siiqaan, yeroo qorannaa gaggeessinetti, kanneen iddoo sana turan, “waraanni mootummaa mana cabsee erga seenee booda barataa Mootummaan dheessuuf yaalee rasaasaan iddoo lama rukutamuu isaa argiineerra jedhan” jedhanii ,”qorannaa poolisiin gaggeesse homaa akka hin agarre dubbatan bulchaan magaalaa Gooroo Soolee.

http://m.voaafaanoromoo.com/a/godina-booranaa-magaalaa-dubluq-hiriirri-mormii-tae-shawa-lixaatti-barataa-ajjeesamee-laalchisee-deebii-bulchaa-magaalaa-gooroo-soolee/3218381.html


 

Bitootessaa 3/2016 Godina Lixa Shaggar Aanaa Midaa Qanyiitti Mootummaan Wayyaanee uummatarratti waraana banee jira.ilmaan Oromoo lama Wareegaman.

Bitootessaa 3/2016 Godina Lixa Shaggar Aanaa Midaa Qanyiitti Mootummaan Wayyaanee uummatarratti waraana banee jira.ilmaan Oromoo lama Wareegaman.Hidhattootni milishoota ta’an namootni 60 uffataa isaanii of irraa baasuun ibiddaan gubuun sirnicha ganuun uummata cina hiriiruu uummataaf mirkaneessan. halkan edaa guutuu Aanaa Midaa Qanyii gandoota baadiyyaa hedduu keessatti sagaleen dhukaasaa jabaan dhagaa’ama bulee, Dhukaasaa Waraanni uummata irratti godheen hanga ammaatti ilmaan Oromoo lama Wareegamuun hedduun madaa’uun dhaga’ame jira. maqaa namoota wareegamanii adda baasuun isiniif dhaamuuf jirra. Namni tokko Ganda Guddaataa Gabaa Lagaa irratti wareegamee jira. Network Midaa Qanyii irraa balleeffamee jira, halli gara sana jiruu gutummaatti waan waraanni baname waan fakkaatuuf hedduu yaaddessa ta’ee jira,guutummaa gabaasa kanaa fi maqaa ilmaan Oromoo maddeeffamanii fi Wareegamanii qabannee isinitti deebina.

Godina Kibba Lixa Shaggar Aanaalee Adda Addaa Keessatti Ummnni Gamtaan Ka’ee Loltoota Wayyaanee Dura Dhaabbataa Jira,Wareegamnis Irra Gaheera.

Bitootessa 3,2016, Godina kibba lixa Shaggar Aanaa Iluu gaafa guyyaa 2/3/16 galgala dargaggoo magaalaa Asgorii irraa qabuuf erga deemanii uummanni yaa’ee waliin nu fixxu malee fuutanii hin deemtan jechuun gachisiisanii magaalaa irraa baasanii ari’atan,guyyaa kalee garuu humna agaazii guddaa nannaa sanatti baasuun namoonni 40 ta’an ukkamsamaniiru

Kana malees Aanaa Tolee keessatti wayyaaneen waan qabduuf gadi dhiiftuu dhabdee ammaa immoo guyyaa kudhaniif gandarraa nama shan poolisiin oromiyaafi agaaziin sababa adda addaan socho’uu waan danda’aniif bakka buutanii hojjettu jedhanii leenjisu irratti argamu hidhattoota gandaan  Charuu Nadhaa kan jedhamu March 2,2016 galgala rasaasaan qe’ee dhuma isaati rukutanii ammaa du’aa fi jireenya gidduu hospital Tululuboolloo irraa Waliso ti dabarfame jira. Charun kan rukutame bakka dhaloota isaa Aanaa Bachoo ganda Awash Bunee jedhamu keessatti yoo ta’uu inni hojjata Mootummaa aanaa wanchii ti hojjata.

Godina Wallaggaa aanaa Bojii Coqorsaa mana barumsaa Giddaa Biqiritti Keessatti FXG Jabaa Ta’e Gaggeefamaa Oole.

12498455_570110059831586_2130076831_n12736246_570110063164919_1007143511_n12784529_570110056498253_1758281248_n12784624_570110066498252_933618245_nBitootessa 03,2016  Godina Wallaggaa aanaa Bojii Coqorsaa mana barumsaa Giddaa Biqiritti mormii mudateen barattootni heedduun rasaasaan rukutamanii barataan Isaayaas Gabayyoo jedhamu immoo akkuma hospitaala Najjoo gaheen lubbuun darbeera. Barattootni rukutaman muraasni 1. Eebbaa Caalaa 2. Fiqiruu Yaadataa 3. Badhaasaa Fiqaaduu jedhamu.

 

#OromoProtests at Jimma University March 3, 2016

Yuunibarsiitii Jimmaa Raafama Guddaa Keessa Jirti

Bitootessa,3,2016
Gochi mootummaa shororkeessaa keessaattuu erga Uummata bal’a Oromootti Waraanaaf gocha diguuggaa sanyii raawwachuu eega Warraaqsi
uummata hudhee kan qabe yoo ta’u gabroonfattoota TPLF Itti xumura gochuuf sochiin Qeerroo rog-arfanirraa sodaaf raafama guddaa keessa galcheera
Haaluma kanaan diddaan Qeerroo Yuunibarsiitii Jimmaa Har’a haaromfamee eegale kun guutummaa moorichaa jechuun humna diinaa mooraa sana keessaa raafama guddaa keessa galcheera.dhukaasii gurguddaan hamma magaalaa Jimmaa socio I sitti barataatti dhukaafamaa
jira.gurmuun Qeerroowwanii sodaa tokko malee dhaadannoo jajjaboo dhageesisaa jiru
_Humni waraanaa Oromiyaatti ramadame nuuf haa had-dhiisu
_mootummaa xinnaaf guddaa keenya ajjeesu nii balaaleffanna
_Gochi duguuggaa sanyii nurratti lallabame haa dhaabbatu
_Nuti abbaa qabna abbaankeenya ABOn nu haa bulchu
jechuun dhaadannoo jajjaboof walleewwan warraaqsaa gurguddaan akka itti fufetti jira wallee warraaqsaa tuuta Qeerroo irraa dhaga’amaa jiru
#Sifan lola Oromo narra hin gorttu
Siifan lola Yaa WBO narra hin gortu

#OromoProtests at Jimma University March 3, 2016

 

Naannawaa Finfinnee Aanaa Sullultaa Keessatti Abbootiin Qabeenyaa Oromoo Ta’an Loltoota Wayyaaneen Dararamaa Jiru.

SulultaaBitootessa 03,2016 ,Naannawa Finfinnee Aanaa sulultaa keessatti mootummaa faashistii Wayyaanee abbootii qabeenyaa dhuunfaa konkolaataa qaban mana hidhaatti guuruun dararaa garaagaraa irraan gahaa jira.

Akkuma beekamu guyyoottan lamaan darbe konkolaachisttoonni magaalaa finfinnee mormii isaanii hojii dhaabuun dhageessisaa turaniin walqabatee mootumamaan wayyaanee raafama keessa galuun namoota konkolaataa qaban mana hidhaatti guuraa jiru.

1ffaa ob. Birhaanuu Taklee

2ffaa ob. Takkaalegn Mangistuu

3ffaa ob. Birhaanuu Addunyaa

4ffaa ob Salamoon Fayyisaa

5ffaa dar. Xilahuun Birhaanuu fi namoota bioo nam 12 dabalatee guyyaa harraa kana mana hidhaa Aanaa sulultaa magaala caancotti darbatamuun dararaan garaagaraa irratti raawwatamaa jira.

http://https://youtu.be/8u8cHNL7oN0

https://youtu.be/8u8cHNL7oN0

http://https://youtu.be/QyZh4aWb9Y8

https://youtu.be/e6GBK0oL5Ps

 

Tamsaasa Raadiyoo OMN (Bitootessa 2, 2016)

https://www.oromiamedia.org/2016/03/02/tamsaasa-raadiyoo-omn-bitootessa-2-2016/

 

 

https://youtu.be/s_yzuPhN3UQ

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/02/omn-hiriira-deegarsa-mormii-diddaa-gabrummaa-waldaa-dubartoot-oromoo-mn-bitootessa-1-2016/

 

 

 

Finfinnee Har’a Rakkoo Geejibaan Uummanni Osoo Hin Jaallannee gara FXGtti seenee Jira

Magaalli Finfinnee har’a ganama irraa kasuudhan haala suuraa kana ibsuun bakka hundaatti mul’attee jirti. Geejjibni tajaajila dhaabuu irraan kan ka’e magaalaan FF haala kana keessa kan seente yoo tahuh humni waraana wayyaanee bakka jiruu bahee daandii guutee jira uummata eegaa jira. Uummanni lafa barii ganama sa’a 12 irraa kaasuun haala kana keessa jira. Bakka hedduuttis mormiin uummataa itti fufaa gaaffiin uummataa jiraattoota magaalaa Finfnnee keessaa hojjetoota dabalatee mootummaa mudduu irratti argamti. Godinoota addaa kanneen akka Sabbataa, Laga Xaafoo fi Sulultaa kanaan wal qabsiisuun uummanni gara FXGtti makamee jira. Magaalli finfinnee guutummaatti waraana wayyaanee fi poolisii Finfinneen dhuunfatamtee jirti.gabaasa addaaf waliin walitti deebina.

 

GUYYAAN QOPHII TUMSA QEERROO BILISUMMAA KUTAA KANAADAA MAGAALAA KALGAARIITTI QOPHAA`E HIRMAANNAA UUMMATAAN HAALAAN MIIDHAGAAN TAASIFAME

thumb_DSC03295_1024Qophiin  Tumsa Qeerroo Bilisummaa Kutaa Kanaadaa magaalaa Kalgaariitti Gurnaadhala 27/2016 Koree Qopheessitootaa Qeerroo Kalgaariitiin  magaaala Kalgaariitti qophaa`ee haala  miidhagaa fi seena qabeessaan   geggeeffameera.

OMN: Oduu Bitooteessa 1, 2016. #OromoProtests News, 1st March 2016

https://www.oromiamedia.org/2016/03/01/omn-oduu-gaggabaaboo-olmaya-oromiyaa-bitooteessa-1-2016/

 

https://www.oromiamedia.org/2016/03/02/oduu-bitooteessa-1-2016/

https://youtu.be/477OTY1XWjc

 

https://youtu.be/LJ06q5c6qRU

 

http://https://youtu.be/LJ06q5c6qRU

 

 


 

OromoProtests 1 March  2016 continues in  Gujii province of Oromia,  Anna Sorraa district Me’ee Bokko town.

Bitootessa 1 bara 2016 mormiin mirga Abbaa Biyyuummaa Oromoo fi qabeenna Oromoo godina Gujii Aanaa Sorraa Magaala Me’ee Bokkotti itti fufee oolee jira. Hirirtooti karaa cufuun buufatalee woraanaa fi Pooliisii idilees guban barbadeessan jiru, qabeenna Sheikh Alamudin hedduunis gubatee jira.

 

 

OromoProtests 1 March 2016 continues in Gujii province of Oromia, Anna Sorraa district Me'ee Bokko town.OromoProtests 1 March 2016 continues in Gujii province of Oromia, Anna Sorraa district Me'ee Bokko town

 


 

#‎OromoProtests‬ in Horro Guduru Wallagga, Amuru, Oromia, 1st March 2016

#‎OromoProtests‬ Guyyaa har’aa 01/03 2016 Godina Horro Guduru Wallagga Aanaa Amuru mana barumsa sad 1sada 2 fi BLTO Mormii Issani har’a boda barumsa hin baranuu jechuudha debi’ani galaniruu. Mgaalaan Amuuruu tun bakkoota mormiin baatii afran darbaniif osoo addaan hin citin cichaan itti geggeeffamaa jiru keessaa tokko.

#‎OromoProtests‬ in Horro Guduru Wallagga, Amuru, Oromia, 1st March 2016

 

#‎OromoProtests‬ continues across Oromia so is the killing. Today Agazi forces killed two brothers Teka Qabata & Boja Qabata in Shukute town, Jaldu district, West Shawa March 1, 2016. Jaldu district suffered one of the worst massacre during the first phase of the protest in December where the regime killed over 20 people people. May they join our martyrs in heaven.


Mormiin Oromoo golee Oromiyaa cufatti itti fufeet jira. Ajjeechaan Wayyaanetis akkasuma. Guyyaa hardhaa Shawaa Lixaa Aanaa Jalduu magaalaa Shukkutee keessatti obbolaa lama Takkaa Qaabataafi Bojaa Qaabataa rasaasa diinaatiin wareegamanii jiran. Waaqayyo wareegamtoota keenya biroo waliin jannataan haa qanananiisu


Godina Lixa Shaggar Magaalaa Aanaa Meettaa Roobii,Aada’aa Bargaa fi Mogooritti Warraaqsa Biyyoolessaa Oromiyaa Gaggeeffamaa Jiruun Walqabatee mootummaan wayyaanee kallattiidhaan Oromiyaa waraanaan bulchuuf waan murteesseef, Warraaqsii uummataa kallattii hundaan jabaatee jira, guyyaa har’aas tajaajillii geejjiba konkolaataa dhaabbatee jira. haaluma wal fakkaatuun Uummatni Oromoo jiraattootni Aanaa Meettaa Roobii, Adaa’aa Bargaa fi Mogoor taajajjilaa Geejjibaa konkolaataa dabalatee Omishnii qonnaa Midhaan Nyaataa, Midhaan zayitaa fi bu’aan Baadiyyaa irraa argamuu kamuu akka gabaan hin dhaabanneefi Magaalaa finfinneettis akka hin geeffamnee Murtii dabarfachuun, Gabaan Aanota kanneen keessatti guutummaatti akka dhaabbatu murteessan.

Gabaan utuu hin dhaabbatiin oole

 

 

Godina Lixa Shaggar Magaalaa Ambootti Warraaqsa biyyoolessaa Oromiyaa Gaggeeffamaa jiruun Walqabatee mootummaan wayyaanee kallattiidhaan Oromiyaa waraanaan bulchuuf waan murteesseef Ummanni kallattii hundaan Diddaa Isaa FXG jabeessuun Guyyaa har’aa magaalaa Amboo keessatti taajajillii taksii fi baajajjii Guutummaatti dhaabbatee jira. Yeroo amma kana sochiin Geejjibaa dhaabatee jira.

 

Ambootti sochiin geejjibaa dhaabbatee oole

 

#OromoProtests (1st March 2016) In Chalanqo, East Hararge, Oromia,  young  woman confronted TPLF fascist forces and told them to get lost when they  tried to stop and search her.
===========
Gootummaa intla Oromoo intala murti guutoo tanaa laalaa mee.Suuraan tun ganama kana hararge baha magaalaa Calanqotti kaafamte. Oromtittiin tun Agaazii kararratti isii dhaabee sakatta’uu yaalee ‘ati dhiiraa quba nati ladhu mee ni gartaa jaaten!!

Oromo Woman confronts Agazi in Calanqoo

 

‎#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Awaallee, East Hararghe, Oromia
Bitooteessa 1, 2016 Godina Harargee Bahaa magaalaa Awallee gandaa amboo bakka janii hirriraa bahani mormii cimaatu geggeeffamaa jira..Alaabaa ABO fudhatanii dhaadannoo ajaa’ibaa dhageessisaa oolan.

 

#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Awaallee, East Hararghe, Oromia

 

#OromoProtests in Mana Sibuu, Bengu’aa village, 1st March 2016

#‎Oromoprotests‬, Bitooteessa 1, 2016 Lixaa wallagaa Aanaa Mana sibuu,  Gaanda Bengu’aatti barattooti mana baruumsa sad. 1ffaa hiriira taasisaa oolan.

 

#OromoProtests in Mana Sibuu, Bengu’aa village, 1st March 2016

 

 

#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Qarsaa town. Oromo nationals Muraadii and Kadir Siraj Ahmed killed by fascist Agazi forces.

Qeeyroon Mrti-Guutoota Harargee fincila mirga abbaa biyyummaatiif taasiisaa jiran daran cimsani itti fufani jiran.
Mormii guyyaa arraa Godina Harargee Bahaa Aanaa Qarsaa magaalaa Qarsaatti jiraatootni qonnaan bultootni xiqqaa guddaan dhalaa fi dhiirrii tokkolleen osoo hin hafne hiriira gaggeeyfamerratti hirmaatani falmi cimaa gaggeeysaa oolan ammaas ittuma fufeeti.jira sabboontootni danuun wareegamaniru madaawanitu.
kanneen suuraa armaangaditi arkitan kin wareegamtoota keeysaa isaan suuraa saani arkanneedha.
Inni raasaasni irree isaatiin seente kun MURAADII ja’ama yeroodhaaf maqaan abbaa isaa hin beekkamne. Inni faashaan qaama guutuu hidhaa kun ammoo KADIR SIRAJ AHMAD dhalataa G/H/B/A qarsaatii; isaan lachuutuu mormii ganammee guyyaa arraa jachuuniis salaasaa, 1/03/2016 harka wayyaaneetiin wareegamanii gara fuula rabbii isaanii galan.
Wareegamtoota keenyaa waliin jannatatti itti haa tolu.

#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Qarsaa town. Oromo nationals Muraadii and Kadir Siraj Ahmed killed by Agazi


 

 

Click here for #OromoProtests updates, November 2015- February 29, 2016

IBTimes: Oromia: Ethiopia protesters: No, we don’t have self-rule in Oromia state. #OromoProtests March 31, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , ,
add a comment

Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaNo To Fascist TPLF Ethiopia's genocidal militarism and mass killings in Oromia, Ethiopia

By . March 30, 2016

Oromo people protest
Oromo people protesting against planned expansion of capital Addis Ababa in Oromia, Ethiopia’s largest stateEtana Habte

 

UK (IBTimes) — Protesters and activists in Oromia, Ethiopia’s largest state, have denied they have self-rule in the region, contrary to a governement’ statement given to IBTimes UK. Abiy Berhane, minister counsellor at the Ethiopian Embassy in London said earlier in March people already rule themselves in Oromia, they use Oromo as the official language, they have their own budget and a regional parliament that rules on all political, economic and social aspects.

Who are the Oromo people?

The Oromo people are Ethiopia’s largest ethnic group and their population amounts to more than 25 million (around 35% of Ethiopia’s total population).

Oromo people speak Afaan Oromoo, as well as Amharic, Tigrinya, Gurange and Omotic languages. They are mainly Christian and Muslim, while only 3% still follow the traditional religion based on the worshipping of the god, Waaq.

In 1973, Ethiopian Oromo created the Oromo Liberation Front (OLF), which stemmed from the discontent over a perceived marginalisation by the government and to fight the hegemony of the Amhara people, another large ethnic group in Ethiopia.

OLF – still active today – also calls for the self-determination of the Oromo people. It has been deemed as a terror organisation that carried out violent acts against people in Ethiopia, Somalia and Kenya. The group has always denied such allegations, claiming its mission is to terminate “a century of oppression” against the Oromos.

Read more about Oromo people

However, some Oromo people denied the claims made by the official. Activist, author and PhD candidate at London’s Soas University, Etana Habte, told IBTimes UK there is no self-rule in Oromia, where people do not trust the region’s ruling party coalition, Oromo Peoples’ Democratic Organization (OPDO).

“Opdo is an organisation of ex-war captives established by the TigrayanPeople’s Liberation Front (TPLF) inTigray in 1990, when the latter failed to co-opt the Oromo Liberation Front (OLF),” he alleged.

“Oromia’s regional council, Caffee Oromiyaa, has never had any history of independent decisions, it has been approving what is put on the table byTPLF. If Oromia has no self-rule, no regional council of itself, talking about budget and independent decisions is only a mere waste of time.”

Opdo has not responded to a request for comments on the allegations.

Climate of fear

Oromia has been rocked by the deadly protests that erupted in November 2015 against a government draft plan − later scrapped − that aimed to expand the boundaries of the capital Addis Ababa.

Activists claimed some 400 people, at least 200 according to a report by Human Rights Watch (HRW), have been allegedly killed by security forces. The government denied the allegations of violence and claimed legitimate protestshave been infiltrated by people who aim to destabilise the country.

Although the government scrapped the plan, demonstrations are continuing, with peoplecalling for self-rule, the liberation of political prisoners, the end of what they perceive as “military regime” in the region and the cessation of an alleged crackdown by security forces on “peaceful and unarmed” demonstrators, mainly students and farmers.

 

“The regime is using new strategies to punish Oromia. Amenities have been cut in most urban centres, the regime has brought down all independent TVs and radio broadcasts from overseas, closed selected websites and social media websites. It is doing this in an attempt to breakdown the nerve centre of the protests,” Habte alleged.

“There is a serious climate of fear in the public and there is no guarantee that any person would come back home safely once they leave. This situation has convinced people that the state targets you simply because you are Oromo. Amnesty International’s report published in October 2014 titled, Because I am Oromo: Sweeping Repression In The Oromia Region Of Ethiopia, is an absolute representation of unfolding realities.”

Habte also denied protesters are seeking secession, although it is a right guaranteed by the constitution. He denied that the government started public consultations, contrary to what Berhane told IBTimes UK.

“People are heard time and again saying: ‘We don’t want to be ruled by a government who has killed our loved and respected ones’. It seems too late, but if the regime wants to solve the current crisis, it has to address it at a national level and with national representation.”

Read more at:- http://www.ibtimes.co.uk/ethiopia-protesters-no-we-dont-have-self-rule-oromia-state-1551225

Das Berliner Missionswerk: Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet! #OromoProtests March 30, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , , ,
1 comment so far

Odaa OromooDas Berliner MissionswerkSolidarity message to Oromo People and #OromoProtests#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia

Freeze military and economic  aid to Ethiopia until Ethiopia respects human rights!

– The Berlin Mission for the Horn of Africa


Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

Das Berliner Missionswerk, Pressenza Berlin,  March 30, 2016 –
Frieren Sie die Militärhilfe für Äthiopien ein, bis Äthiopien die Menschenrechte achtet!

Das Berliner Missionswerk setzt sich seit den 1970er Jahren für Menschenrechte und Gerechtigkeit in Äthiopien ein. Was sich gegenwärtig in Oromia abspielt, dem Landesteil Äthiopiens, in dem das Missionswerk über langjährige Partner verfügt, wird durch die hiesigen Medien kaum berichtet und ist darum auch nur Wenigen bekannt.

Das hat den Beirat „Horn von Afrika“ der Berliner Mission, Anfang des Jahres dazu veranlasst Briefe an alle im Bundestag vertretenen Parteien zu schreiben. Worauf sie sehr zustimmende Antworten bekommen haben, mit Ausnahme vom Außenministerium und vom Ministerium für wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung.

Als weiteren Schritt wenden Sie sich nun mit einer Petition an die Öffentlichkeit. Die darin enthaltene Erklärung des Europäischen Parlaments lässt an Deutlichkeit nichts zu wünschen übrig und hoffen mit dieser Aktion dazu beizutragen, dass die Resolution in praktische Politik umgesetzt wird.

Die äthiopische Regierung setzt die Armee gegen friedliche Demon­stranten ein. Mehr als 250 Menschen, die gegen Enteignungen und Vertreibungen sowie für die Selbstbestimmung Oromias demonstrierten, wurden bereits getötet. Das Parlament der Europäischen Union hat die äthiopische Regierung aufgefordert, die von ihr unterzeichnete UN-Charta der Menschenrechte zu wahren.

Sehr verehrte Frau Bundeskanzlerin Dr. Angela Merkel,
frieren Sie deshalb die Militär- und Budget-Hilfe für Äthiopien ein, bis die äthiopische Regierung die Menschenrechte, vor allem die Meinungs- und Versammlungsfreiheit respektiert.

Die äthiopische Regierung hat einen „Masterplan“ vorgelegt, der eine Ausweitung der Bundes­hauptstadt Addis Abeba auf Kosten des Bundeslandes Oromia vorsieht. Er hat bereits zur gewalt­samen Vertreibung von Tausenden von Bauern und ihren Familien geführt und hätte bei konsequenter Umsetzung die faktische geographische Teilung Oromias zu Folge. Dieser Plan hat seit November 2015 in Oromia zu zahlreichen Protest-De­mon­strationen geführt. Diese wurden von der äthiopischen Regierung unter Einsatz von Bundes­polizei und Militär blutig niedergeschlagen. Mehr als 250 Menschen wurden getötet. Hunderte wurden verwundet, Tausende verhaftet – Jugendliche, Aktivisten, Journalisten, Intellektuelle, Oppositionspolitiker. Menschen riskieren ihr Leben, wenn sie gegen Vertreibungen, Enteignungen und gegen die gewaltsame Einschränkung der in der Verfassung verbrieften Versammlungs-, Demonstrations- und Meinungsfreiheit demonstrieren.

Das Europäische Parlament hat am 21. Januar 2016 in einer Resolution zur Lage in Äthiopien (2016/2520 RSP) die äthiopische Regierung dringend und unmissverständlich aufgefordert, die von ihr unterzeichneten Menschenrechts­erklärungen und die eigene Verfassung der Demokratischen Bundesrepublik Äthiopien vom 8.Dezember 1994 zu respektieren und zu praktizieren, insbesondere die Grundrechte und Grundfreiheiten, die Menschenrechte und die demokratischen Rechte.

Stattdessen hat die äthiopische Bundesregierung am 24.Februar 2016 alle kommunalen und regionalen Regierungen im Bundesland Oromia abgesetzt und die zivile Verwaltung durch das Militär ersetzt. Die Regierung Oromias ist faktisch machtlos und die föderale Verfassung Äthiopiens vollends außer Kraft gesetzt. Immer mehr, vor allem gut ausgebildete junge Leute verlieren die Hoffnung und verlassen das Land.

Deutschland unterstützt Äthiopien mit Militärhilfe und mit Haushaltszuschüssen. Die deutsche Bundesregierung unterstützt damit direkt die Unterdrückung der Oromo, den Krieg der äthiopischen Regierung gegen das eigene Volk, die Missachtung der Verfassung Äthiopiens und die vollständige Einschränkung der politischen Freiheiten und der Menschenrechte.

Mit dem Einfrieren der Militär- und Budget-Hilfen aus Deutschland und anderen Geberstaaten könnten wir die äthiopische Regierung zum Einlenken bewegen.

Der Beirat des Berliner Missionswerkes für das Horn von Afrika

  • Pfr. i.R. Gerd Decke, Vorsitzender
  • Pfr. Dr. Reinhard Kees, Geschäftsführer

Die Petition kann hier unterzeichnet werden.


 

http://www.pressenza.com/de/2016/03/frieren-sie-die-militaerhilfe-fuer-aethiopien-ein/

France 24: Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over. #OromoProtests March 30, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , ,
4 comments

Odaa OromooFrance 24

Oromo students Protests, Western Oromia, Mandii, Najjoo, Jaarsoo,....#OromoProtests of 7 December 2015

Focus: Anger among Ethiopia’s Oromo boils over

France 24,  March 29, 2016

http://https://youtu.be/75_q7dbpTjs

https://youtu.be/75_q7dbpTjs

 

In recent months, Ethiopia has seen its worst unrest in a decade. Members of Ethiopia’s Oromo ethnic group, which feels left out of the country’s booming economy, have taken to the streets in protest.

Protesters are calling for equal rights and an end to what they call corruption, land grabs and government oppression. Some Oromo families have been forced off their land, and the government refuses to officially recognise the Oromo language. The government has cracked down on the protests, and activists and human rights groups say over 200 people have been killed. FRANCE 24’s reporter spoke to the families of several victims.

Click on the video player above to watch FRANCE 24’s full report from Ethiopia.

http://www.france24.com/en/20160329-focus-ethiopia-oromo-protests-crackdown-land-development?ns_campaign=reseaux_sociaux&ns_source=twitter&ns_mchannel=social&ns_linkname=editorial&aef_campaign_ref=partage_aef&aef_campaign_date=2016-03-29&dlvrit=65413


 

Oromia: Petition Intended to Stop the Killings of Oromo Women and Children March 29, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Because I am Oromo, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , ,
add a comment
Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia#OromoLivesMatters!The Economist on #OromoProtests

Petition Intended to Stop the Killings of Oromo Women and Children

Begna Dugassa Ph.D;  Email: begna.dugassa@gmail.com

#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Qarsaa town. Oromo nationals Muraadii and Kadir Siraj Ahmed killed by AgaziHanna doja. Oromo child, 1st grade student in Kombolcha, Horroo Guduruu, Oromia. Attacked  by Ethiopian regime fascist  forces on 31st December  2015
We are saddened to the wide spread killings and imprisonments in Oromia. The killings and imprisonments are unjust and we believe that you are also saddened to the actions of the Ethiopian government security forces. The petition is planned to reach international organizations such as the UN and EU as well as countries that are providing financial assistance to Ethiopia i.e.  the U.S.A, UK, Germany, France, Italia, Canada, Australia, Sweden, Norway, Belgium, Holland and others. The message of the petition is: Stop the Ethiopian government from using the international financial aids to kill Oromo women & children.  To make sure your voices are heard we encourage you to sign this petition.
What it takes to sign the petition?
It takes two easy steps. To sign the petition you simply go to the link below and click on the file. When you open the file, on the right corner you will see: SIGN THE PETITION. In the space provided you enter your name, email address and the country where you reside and hit enter. If other family members or friends want to sign the petition you have to wait until the first person is signed out from the link.
The U.S.A., UK, Germany, France, Italia, Canada, Australia and others: Tell the Ethiopian government that you are not financing the killing of Oromo women & children.
Who should sign the petition?
Anyone who disapproves the killing of Oromo women, children and others can sign. For this reason you need to share the information with your friends, family, community, church, mosque and Waqeefaata members.  Make sure to share the link and the information among your coworkers, neighbors and school friends and ask them sign.
How many people need to sign?
We are thinking to collect 10,000 signatures. The bigger is the better.
The reasons for the petition are as follow: 
Dear Global Citizens,
We are writing on behalf of Oromo women and children who are dying and suffering in the hands of the Ethiopian government security forces. The Ethiopian government led by the Tigray Peoples Liberation Front (TPLF), a former guerrilla army, only represents six percent of the Ethiopian population. However, Oromo people who are the single largest ethnic/national group and represent 45 to 50 percent of the people in Ethiopia are denied the right to freely determine their social, economic, political, cultural and environmental affairs. In the absence of Oromo leadership, the TPLF government implemented policies that evicted millions of Oromo farmers from their farms and left millions of women, and children in poverty and famine.
Oromo people are an egalitarian society. Before the incorporation of Oromia into the Ethiopian empire, the Oromo people were ruled by democratically elected leaders known asGada and Siiqee system. Siiqee is an Oromo women’s institution, organized to bring checks and balances in gender relations. Therefore, the Oromo people believe that under consecutive Ethiopian rulers, they have made backward social changes. Moving back from freely electing their leader (governed by democratically elected groups) and flourishing Siiqee institution (fostering gender equity) to languishing under dictatorial regimes that have no progressive social policy or agenda for women’s rights. When the Oromos demand for self-rule, they are demanding to freely develop their institutions i.e. Gadaa and Siiqee and using these institutions in solving their problems.
The consecutive Ethiopian minority rulers denied the Oromo people the right to freely determine their social, economic, political, cultural and environmental rights. Violation of such rights is responsible for the famine, poverty, child and maternal mortality, higher illiteracy, and lack of clean water in Oromia. At present, over 18 million Ethiopians, mainly Oromos, are facing starvation and dependence on food aid. Oromo women and children are dying prematurely from starvation and preventable diseases. Oromo women who witness this are determined to change the political system that is putting them at risk and they are actively participating in peaceful demonstrations.
More potent than the hunger, malnutrition and disease is the brutality of the TPLF government of Ethiopia. Since November 2015 the Ethiopian government security forces have been indiscriminately killing peaceful demonstrators. The Ethiopian government is stifling any news on its own brutality in the killing of peaceful Oromo demonstrators, women and children indiscriminately.
Although, the European Union, USA, Canada and many other humanitarian organizations have expressed concerns and condemned these acts of killing the Ethiopian government has upgraded its attack against the Oromo, taking it to the proportion to genocide. As of today, about 400 Oromos have been killed, including many children and pregnant women. Many thousands have been maimed and over 12, 000 are imprisoned and tortured. Women and children are among the maimed, imprisoned and tortured. In the meantime, the Ethiopian government is still benefiting from the financial and political supports provided to it by Western governments. Their tax payers’ money is used to support the government that kills women, children, elderly people, and peaceful Oromo citizens.
We are writing to ask you join us to stop the Ethiopian government from killing, imprisoning and torturing women, children and other sectors of the Oromo society. We ask you join us in signing this petition to make sure that the tax payers’ money sent to the Ethiopian government is not used to kill children and women. We are asking you to do so and further influence your respective governments on behalf of the defenseless Oromo children, women and elderly.
Sincerely
See for more details
Sirnee was shot dead merely for shielding her child from the shooting Ethiopian soldiers. She was an Oromo mother who died along with her child. Oromo women are taking the brunt of the brutal military repression against peaceful Oromo protestors demanding the respect of their constitutional rights. The Ethiopian totalitarian regime has turned its defense forces against its own citizens.
Soldiers are shooting indiscriminately, killing, maiming, imprisoning and torturing unarmed protestors. Since Oromo protests started in November 2015, over 400 peaceful protestors have been murdered, including many children and pregnant women. Oromia is a bloodbath. Four months into the protests, the brutal bestiality shows no sign of relenting.
Soldiers are breaking into homes and university dormitories, terrorizing and savagely raping women and students. They are gang raping girls as young as 12. Women are particularly targeted for rape to emasculate men and break the spirit of Oromo protestors. But you won’t hear much of this because the brutal regime has effectively stifled all voices of dissent. It is now muzzling journalists to shut down any news of its atrocity that could come out of that country.
We call on all global citizens with a passion for human rights and fundamental freedoms to help us stop this bestiality against Oromo women. Will you join us?


Ethiopia – #OromoProtests and Ethiopian Repression: Overview March 28, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Amnesty International's Report: Because I Am Oromo, Ethiopia's Colonizing Structure and the Development Problems of People of Oromia, Afar, Ogaden, Sidama, Southern Ethiopia and the Omo Valley, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , , , ,
4 comments

Odaa OromooGadaa.com and finfinnee Tribune#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in EthiopiaAgazi, fascist TPLF Ethiopia's forces attacking unarmed and peaceful #OromoProtests in Baabichaa town central Oromia (w. Shawa) , December 10, 2015#OromoProtests‬ (1st March 2016) in Qarsaa town. Oromo nationals Muraadii and Kadir Siraj Ahmed killed by AgaziStop killing Oromo StudentsSuruma people of the Omo Valley are being tortured by  fascist Ethiopia (Agazi) forces because  they protested their land being taken for Sugar  plantationOromo people mourn a suspected protester who was allegedly shot dead by Ethiopian security forces, Oromia, Dec. 2015Women mourn during the funeral ceremony of a primary school teacher who family members said was shot dead by military forces during protests in Oromia#OromoProtests iconic picture#OromoProtests Global Solidarity Rally, South Africa, 1st Feb. 2016


Ethiopia – Oromo Protests and Ethiopian Repression: Overview

By Finfinne Tribune | Gadaa.com |Bitootessa/March 28, 2016


 

The current round of Oromo protests is a continuation of previous peaceful protests against the government’s illegal land grabbing. The Ethiopian government massacred over 78 university students in Ambo in 2014 but left their questions unanswered. The current protests ask the same unanswered questions but they also raise deeper grievances and longstanding issues of injustice, identity and fundamental human rights. They particularly focus on the brutalities of the last 25 years of totalitarian repression to which the international community has turned a blind eye.

Ethiopia and the World

Ethiopia is a darling of both the West and the East of the now unidentifiable Cold War divide. In the West, Ethiopia is praised for being a key ally in the war on terror and for hosting refugees. In the East and the Middle East, she is celebrated for opening up the country for land grabbing.

Both sides applaud Ethiopia for creating the fastest growing economy in Africa and for allowing their banks and companies access to land and investment for economic development.

What is hidden in the praise for hosting refugees is the mind-boggling number of refugees that Ethiopia herself produces by turning the country into a bloodbath for dissidents. What is hidden is that some of those who flee atrocity cannot make it to asylum or resettlement because the Ethiopian regime hunts them down and captures them, because they are eaten by wild animals, or because they drown in oceans and big seas in their desperate attempt to reach safety.

What is hidden in the praise for Ethiopia’s alliance against terrorism is the barbaric terrorism of the Ethiopian state itself. What is hidden is that Ethiopia uses its anti-terrorism proclamation as a weapon for silencing any form of dissent. What is hidden is that many thousands of innocent political opponents, journalists, artist, musicians and peaceful protestors are marked as terrorists and beaten, jailed, tortured, killed, or otherwise exiled.

What is drowned out in the applause of economic development is the staggering human cost of land grabbing and the brute bestiality of Ethiopian state terrorism to snuff out indigenous land claims. The savage massacre of thousands of innocent indigenous peoples in Gambella, Ogaden, Oromia, Tepi, and Wolkayet are only a few examples of genocidal ethnic cleansing and crimes against humanity that the Ethiopian government commits in the name of development.

Social Engineering: Minoritizing the Majority

Ethiopia is an incredibly diverse multinational and multi-faith state of 100 million people. The Ethiopian government is admired for its bold attempt at ethnic federalism in order to address the controversial national question and foster democratic relations among its diverse polity.

What is hidden, however, is that the so-called ethnic federalism is a sham and the incredibly beautiful diversity is eclipsed by the totalitarian repression of a single-party dominated by a handful of elite, namely the Tigray People’s Liberation Front (TPLF), from a minority national group from Tigray.

What is hidden is that this minority clique from Tigray clings on to power by pitting nations against nations, by muzzling free expression, and by jailing, killing and exiling its political opponents. What is hidden is that this repressive clique used iron fist over the last 25 years to entrench its exclusive empire. What is hidden is the extreme greed and lust for power that put a tight absolute control of the country in the hands of a few hand-picked TPLF members.

What is hidden is that Tigray, the nation from which the TPLF clique hails, makes only 6% of Ethiopia’s population but this clique takes exclusive absolute control over the politics, economy, military and media of the entire country. What is hidden is that Oromos constitute 90% of political prisoners while they are only 40% (close to 40 million) of Ethiopia’s population.

What is hidden is that the late Meles Zenawi, the architect of the current TPLF Empire, had vowed to destroy those he considered major threats, particularly the two most populous nations, Oromos and Ahmaras. He vowed to reduce Oromos to a minority because of their numerous population and their crucial demographic, geographic, and geopolitical centrality for the entire Horn of Africa region. As for Amharas, he vowed to break their dominance because he fostered vengeance against them for what he saw as their former ruling-elite chauvinism.

What is deeply hidden is that his policy of destruction is being carried out through the social engineering of mass evictions of people from ancestral lands, mass massacre of those who resist, permanent mass exile of those who manage to escape, mass incarceration and genocidal ethnic cleansing of those who remain. What is hidden is that fertile land from which indigenous peoples are massacred or illegally evicted without compensation is given to TPLF members or leased to foreign investors for some ridiculous 99 years. What is hidden is this silent TPLF take over, TPLF turning itself into a majority though social engineering and political vote-rigging.

What is not so hidden is that the shameless declaration of 100% election victory (read 0% dissent tolerance) in May 2015 by the cliquish ruling party is a suicidal pill at the culmination of its lust for power. What is not so hidden is that this victory is an utter failure incurred through merciless killing, jailing and harassment of people and broad-day robbery of their ballots. What is not hidden is that the 100% victory of 2015 is the grand finale of the 2005 election where this clique massacred over 200 opposition party protestors and robbed them of their election wins.

Troubling Impunity

One thing is deeply troubling: the TPLF clique is committing all the mind-boggling atrocities with utter impunity under the watching eyes of a world that fails to take any meaningful action to stop the carnage. What is troubling is that tyranny is rewarded as good governance, emboldening the regime to continue with its genocide and ethnic cleansing. What is troubling is Ethiopia’s economic development is celebrated even as its most vulnerable children are exposed to famine.

What has become obvious, however, is that all the praised economic development has not spared the cliquish regime from begging food aid for 20 million of its fellow citizens facing starvation. What is so obvious is that, although drought may be the result of El Nino and climate change, food scarcity is the result of the greedy clique gobbling up the wealth of the entire nation.

Impunity or not, the people seem to have discarded the regime. The peace-loving ordinary people of Ethiopia, people renowned for their strong forbearance and unlimited patience, have now run out of patience. These law-abiding people are confronted by a totalitarian clique that refuses to abide by any law, including its own constitution. The people have now said: enough is enough!

The peaceful protest triggered in the largest and most populous nation of Oromia is spreading to the entire country. People are turning its claim of 100% election victory inside out. They are demonstrating their overwhelming rejection.

Focus on Oromo Protests

March 12, 2016 marks exactly four months of the ongoing Oromo peaceful protests which started on November 12, 2015. The protests have rocked every corner of Oromia and they are spreading to other parts of Ethiopia. They started in response to the illegal land grabbing by the government, which left millions of indigenous Oromo farmers landless and homeless. This was in utter violation of their constitutional rights and fundamental human rights.

Primary and high school students, the children of the farmers who felt the pinch, started the peaceful protests which quickly engulfed the entire state of Oromia. Instead of listening to their legitimate grievances, however, the Ethiopian government responded by unleashing its military forces and mercilessly beating and killing unarmed peaceful protestors. Marking an entire nation as terrorist and turning its defence forces against its own citizens, the government dissolved civilian administration and imposed a martial law. The besieged state of Oromia is now ruled by eight of the country’s top war generals under the central command post of the Prime Minister.

Soldiers are now ravaging the Oromo communities. Over 450 peaceful protestors have been massacred, including many children and pregnant women. The death toll continues to rise as bodies are still being discovered in the ditches, forests and rivers. Mothers are killed while protecting their children. Elders as old as 80 are killed alongside children as young as 2. Many thousands are savagely beaten and maimed. Over 12, 000 are jailed and tortured. Mostly young students are being targeted. Soldiers are regularly breaking into university dormitories, beating students and raping young women. They are regularly breaking into private homes, beating men and raping women in front of their families. Girls as young as 12 are gang raped by soldiers.

The carnage continues today, four months into the protests. Ongoing appeals to donor nations resulted in some public condemnations of the atrocities but fell short of taking meaningful action. Sadly, western governments have pushed human rights and justice to the back burner, prioritizing security and the economy.

Please share this information with all who care about human lives and human rights. The claims made here are all documented in the accompanying Info Kit [pdf file] for your reference.


 

Info-Kit-Updated-18-03-16


 

http://gadaa.com/oduu/31687/2016/03/28/ethiopia-oromo-protests-and-ethiopian-repression-overview/

“THE OROMO IN THE GLOBAL POLITICAL ECONOMY”: INTERNATIONAL OROMO LAWYERS ASSOCIATION (IOLA) & OROMO STUDIES ASSOCIATION – 2016 MIDYEAR CONFERENCE LONDON SCHOOL OF ECONOMICS AND POLITICAL SCIENCE (LSE), LONDON, UNITED KINGDOM March 27, 2016

Posted by OromianEconomist in Africa, Oromia, Oromo, Oromo Studies, Oromo Studies Association.
Tags: , , , , , , , ,
add a comment

Odaa Oromoo

International Oromo Lawyers Association (IOLA)  logoInternational Oromo Lawyers  Association  Mid Year Conference at LSE, 1st  April 2016OSA Mid Year Conference at LSE, 2nd and 3rd April 2013

 

IOLA Mid-Year Conference London, 1 April, 2016

http://www.oromolawyers.org/wp-content/uploads/2016/03/IOLA-London-Event_April-2016.png

Theme: The State of Rule of law, Human Rights and Democracy in Ethiopia

http://www.oromolawyers.org/news/

Continuous efforts have been made to create a modern state and the legal basis that underpins its formation in Ethiopia for about one century. The adoption of the 1930 constitution and the 1955 revised constitution which is followed by series of law making attempts that produced half a dozen of codified laws over a space of 10 years in the mid twentieth century. The 1991 Transitional Charter and more importantly, the 1995 constitution of the Federal Democratic Republic of Ethiopia could be taken as one of the most radical marking point and complete departure from the past in the legal and political history of Ethiopia. This new constitution brought about a new state formation and instituted the formation of nine Regional States with their respective state structures. Politicians and the academia fiercely debate on the legal and political implication of the rights of the nations and nationalities enshrined in this constitution.

IOLA seeks to reflect on the underlying reasons that necessitated the adoption of major legal documents that constitute today’s Ethiopia and to discuss the level of success of such legislative attempts. It would like to take the opportunity to reflect on the legacies of past and present constitutive moments.

 

Possible topics include, but not limited to:
– The power relationship between the Centre (Federal) and its constituting Regional Sates under the 1995 FDRE Constitution: theory and practice;
– The position of Oromia Regional State regarding the capital city (Addis Ababa or Finfinnee);
– Electoral politics in Ethiopia: the role of the opposition and civil society;
– Federalism as a solution for Self-determination of people/nations;
– The current state of law enforcement and justice systems in Ethiopia: comparative analysis to the rule of law and universal human rights norms;
– Freedom of the press and the media landscape in contemporary Ethiopia.


 

OSA’s Midyear Conference to stay in Europe | London will host the conference on April 2 & 3, 2016


The Oromo Studies Association’s (OSA’s) 2016 Midyear conference will take place at the London School of Economics (LSE) in London on April 2 and 3. The theme of the Conference will be “The Oromo in the Global Political Economy.” For the latest update, visitOromoStudies.org

OROMO STUDIES ASSOCIATION – 2016 MIDYEAR CONFERENCE

LONDON SCHOOL OF ECONOMICS AND POLITICAL SCIENCE (LSE), LONDON, UNITED KINGDOM

APRIL 2-3, 2016

http://www.oromostudies.org/blog/osa-to-hold-midyear-conference-at-lse

THEME: The Oromo in the Global Political Economy

The Oromo Studies Association invites paper abstracts and panel proposals for its 2016 midyear conference to be held at the London School of Economics (LSE) in collaboration with the LSE Africa Initiative.

The conference provides a platform for examining major changes, challenges and opportunities that impact the Oromo via the global political economy. The theme sets a broader context in which to examine the power dynamics and major actors and beneficiaries of global political economy in Ethiopia. We are also interested to examine how these dynamics and actors inform the questions of economic and political justice, history, law, leadership, and environmental challenges. Global trade, finance, and geopolitical interests over the last few decades seem to have shaped both inter-state relations and regional political economy. From the Oromo perspective, these subjects are critical to the process of mapping knowledge across multiple disciplines with a view to seeking direct global alliances and partnerships.

The event presents an opportunity to explore unique and exciting themes that will broaden understanding of the Oromo nation through research and dissemination of findings globally. With such a diverse range of interest focusing on the Oromo in global political economy, the famous London School of Economics and Political Science (LSE) presents an excellent ideal academic environment for OSA’s midyear conference.

Themes of the conference include:

– The place of the Oromo in the geopolitics of the Horn;
– Federalism; Oromo land and property security: natural resource ownership;
– Economic justice, state/party-capitalism and conglomerates in Ethiopia;
– The ‘developmental state, constitution and constitutionalism
– China-Africa Trade Policy and Implication for the Oromo
– Global events/turning points in modern history & the Oromo, 1935/36, 1974, 1991)
– Imperial Ethiopia, local alliances and global connections;
– Finfinnee, Oromo hinterlands and the fate of Oromo national identity;
– Climate change and its impact on ecological health, sustainable development, renewable energy in Oromia;
– Historical wrongs and the pursuit of justice and reconciliation;
– Regional networks, alliances & political projects: the Oromo & the rest of the South
– Ethiopia’s counter-archives: narrative, memory, history
– The identity/alterity nexus in the Oromo-Ethiopia dualism
– The politics of othering and the othering of politics
– The next chapter in the political economy of Oromia and Ethiopia

 

Al Jazeera: Africa (Oromia): Ethiopia’s Oromo people demand equal rights in protests. #OromoProtests March 27, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, Because I am Oromo, Ethiopia's Colonizing Structure and the Development Problems of People of Oromia, Afar, Ogaden, Sidama, Southern Ethiopia and the Omo Valley, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , ,
2 comments

Odaa Oromoo#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia#OromoProtests, Australia, Oromo solidarity rally, 17 March 2016#OromoProtests in Adaabbaa, Arsi, Oromia, March 2016. This is Abbaas Roobaa Bulloo, 16 year old boy killed by fascist TPLF Agazi forces.#OromoProtests global solidarity rally organised by the Australian Oromo community in Melbourne, 10 March 2016 p2No To Fascist TPLF Ethiopia's genocidal militarism and mass killings in Oromia, Ethiopia

Ethiopia’s Oromo people demand equal rights in protests

Largest ethnic group in Ethiopia continues to rally against the government despite crackdown.

By Charles Stratford, Al Jazeera

 http://https://youtu.be/TJOh1y7J72I

 https://youtu.be/TJOh1y7J72I

Wolonkomi, Ethiopia – Six-year-old Abi Turi and her nine-year-old brother Dereje have not been attending classes in Wolonkomi.

Their school was closed in January as the Ethiopian government began what its critics call a crackdown on protests by the Oromo, the country’s largest ethnic group.

It is uncertain how many people have died in clashes between security forces and protesters since November, when a series of demonstrations began.

Local estimates put the figure at between 80 and above 200. The New York-based Human Rights Watch has said that more than 200 people may have died in about six months, a figure the government denies.

“With regards to allegations from human rights groups or self-styled human rights protectors, the numbers they come with, the stories they often paint, are mostly plucked out thin air,” Getachew Reda, the information minister, told Al Jazeera.

Abi and Dereje’s mother was among those shot in January. She was hit by a bullet in the neck. Despite receiving medical treatment, she died of her wounds in March.

“The little girl cries and keeps asking where her mother is. We feel her pain,” said the children’s grandfather Kena Turi, a farmer. “The older one cried when his mother was shot and died, but now it seems he understands she’s gone.”

Oromo students began rallying to protest against a government plan they said was intended to expand the boundaries of Addis Ababa, the capital, into Oromia’s farmland.

Protests continue

Oromia is the country’s largest region, and many there believe the government did not want to redevelop services and roads, but that it was engaged in a landgrab.

Though the government shelved its “Integrated Development Master Plan” due to the tension, protests continued as the Oromo called for equal rights.

In February, another anti-government rally turned violent. Nagase Arasa, 15, and her eight-year-old brother Elias say they were shot in their legs while a demonstration happened near their home.


READ MORE: Oromo protests continue amid harsh crackdown


“I was in the back yard walking to the house when I was shot,” Nagase told Al Jazeera.

“My brother was in the house. I couldn’t walk I was bleeding. Then I was hit again when I was on the ground I felt the pain then my brother came to help me and he was shot too.”

Ethiopia has an ethnically-based federal system that gives a degree of self-rule to the Oromo people.

But the Oromo opposition, some of whose members have been detained, says the system has been corrupted by the ruling coalition, the Ethiopian People’s Revolutionary Democratic Front.

A ‘marginalised’ community

Merera Gudina, an Oromo politician, said that members of his community feel marginalised — excluded from cultural activities, discriminated against because of their different language, and not consulted in political or economic decisions.

With double-digit growth over the last decade, Ethiopia has one of the fastest-growing economies in the world, but the majority of the Oromo remain poor.

“Until the Oromo’s get their proper place in this country I don’t think it [dissent] is going to go. The government wants to rule in the old way; people are resisting being ruled in the old way,” Gudina said.


READ MORE: Ethiopia accused on bloody crackdown


Reporting and recording human rights abuses is also risky, activists told Al Jazeera. Local and foreign journalists said attempts were made to intimidate them, with some detained.

Al Jazeera spoke with local reporters who said they were too afraid to even try and cover the issue.

“It’s very dangerous. Everybody is living in fear. They imprison people every day. People have disappeared. Doing this work is like selling my life,” a human rights activist told Al Jazeera, speaking on the condition of anonymity.

Government rejects claims

Kumlachew Dagne, a human rights lawyer, said there was a need for “public forums and consultation for debates on public policy issues” to allow for different views to be heard. He added that the protesters who were injured or killed had not been armed.

“Many of those people were killed after the protests took place many of the people were shot in the back some were shot in the head, which shows that these people were not armed,” he said.

“They were peaceful demonstrators. That is consistent with reports we had from victims’ families.”

The government rejects such claims as exaggerated or fabricated.

“People, whether they are civilians or security officials who have been involved in an excessive use of force, will be held responsible,” Reda said.

He said the government would consult with the Oromo people and “address the underlying problems”.


 

Read more at:-

http://www.aljazeera.com/news/2016/03/ethiopia-oromo-people-demand-equal-rights-protests-160326061204927.html


 

Oromia (Ethiopia): EU Raises Concern Over Unrest. #OromoProtests March 26, 2016

Posted by OromianEconomist in #OromoProtests, Africa, EU, Oromia, Oromo.
Tags: , , , , , , , , ,
add a comment
Odaa OromooEU#OromoProtests against the Ethiopian regime fascist tyranny. Join the peaceful movement for justice, democracy, development and freedom of Oromo and other oppressed people in Ethiopia#OromoProtests, 5 January 2016, Nurses and Medical Doctors in Asallaa (Oromia) Say NO to master plan and mass killings.#OromoProtests iconic picture#OromoProtests in Buraayyuu, 15 March 2016, akkeekkachiisa#OromoLivesMatters!

(Oromia Press): EU Raises Concern Over Unrest

The European Union (EU) has once again voiced its concern over unrest that has been occurring in Ethiopia. In a media brief held at Desalegn Hotel on March 16, 2016, the EU expressed the need for dialogue to resolve the issues that escalated in Oromia Region and parts of Amhara Region.“We ask for more transparency – sharing information to know what is exactly happening there,” said Chantal Hebberecht (Amb.), Head of the EU delegation to Ethiopia.

The emerging conflict in Konsso, Southern Ethiopia was also raised. The delegation has already held discussion with the people from this specific area.

The press briefing also touched on the ongoing El Niño induced drought.